هشدار توانیر نسبت به خروج نیروهای متخصص از صنعت برق

مصطفی رجبی‌مشهدی در مجمع عمومی عادی سالانه شرکت توانیر با حضور یزدان رضایی معاون برنامه‌ریزی و امور اقتصادی وزارت نیرو خاطرنشان کرد: حفظ و نگهداشت سرمایه انسانی، شرط لازم برای پایداری شبکه و عبور موفق از ناترازی‌های آینده است.

وی در ادامه با اشاره به تأکید رهبر معظم انقلاب بر صرفه‌جویی به‌عنوان راهبرد اصلی عبور از ناترازی، افزود: این رویکرد در قالب ۱۴ مگاپروژه و ۳۶ بسته مدیریت مصرف از سوی وزیر نیرو ابلاغ شد و نتیجه آن، کنترل تقاضا، پایداری شبکه و افزایش انرژی تحویلی به بخش‌های مولد کشور بود.

کاهش بی‌سابقه رشد تقاضا و مهار اوج بار

مدیرعامل توانیر با بیان اینکه برای نخستین‌بار رشد تقاضای برق کشور ۳ درصد کاهش یافت، ادامه داد: مجموعه اقدامات انجام‌شده موجب ۹ درصد بهبود در وضعیت مدیریت مصرف شد و اگر روند سال‌های گذشته ادامه پیدا می‌کرد، کشور نیازمند ظرفیتی معادل ده‌ها واحد نیروگاهی جدید بود؛ ظرفیتی که نه از نظر سرمایه‌گذاری، نه سوخت و نه زمان، امکان تحقق آن وجود نداشت.

به گفته وی، اوج تقاضا به حدود ۷۷ هزار و ۵۰۰ مگاوات کنترل شد و از تشدید ناترازی جلوگیری به‌عمل آمد.

نقش کلیدی هوشمندسازی؛ از کنتور تا لیمیتر

رجبی مشهدی، هوشمندسازی شبکه توزیع را یکی از پایه‌های اصلی این موفقیت برشمرد و گفت: تعداد کنتور‌های هوشمند نصب‌شده در کشور از ۵۷ میلیون دستگاه عبور کرد و برای نخستین‌بار، محدودسازی مصرف مشترکان پرمصرف و بدمصرف در بخش خانگی اجرا شد.

وی خاطرنشان کرد: استفاده از لیمیتر (Limiter) به‌جای قطع گسترده فیدرها، امکان کنترل عادلانه مصرف را فراهم کرد و باعث شد خاموشی‌ها هدفمند و محدود شود.

فیدر سبز؛ جایگزین خاموشی عمومی

مدیرعامل توانیردرباره طرح فیدر سبزادامه داد: در این مدل، به‌جای قطع برق یک فیدر کامل، تنها مشترکان پرمصرف دارای کنتور هوشمند محدود می‌شوند و سایر مشترکان بدون خاموشی از برق پایدار بهره‌مند می‌مانند.

رجبی مشهدی افزود: این رویکرد در چند کلان‌شهر از جمله مشهد و تهران آغاز شده و هدف آن تغییر نگاه عمومی به کنتور هوشمند از ابزار قطع برق به ابزار مدیریت هوشمند و عادلانه مصرف است.

مقابله جدی با رمزارز‌های غیرمجاز

وی در باره تشدید برخورد با استخراج غیرمجاز رمزارز‌ها ادامه داد: کشف و مهار مراکز غیرمجاز نسبت به سال قبل رشد قابل توجهی داشته و برآورد‌ها نشان می‌دهد مصرف غیرمجاز رمزارز‌ها معادل چندین هزار مگاوات بار پنهان به شبکه تحمیل می‌کند.

وی خاطرنشان کرد: همکاری وزارت ارتباطات، نهاد‌های امنیتی و قضایی برای مهار این پدیده، نقش تعیین‌کننده‌ای در کاهش ناترازی دارد.

تجدیدپذیرها؛ توسعه مشروط به ذخیره‌ساز و تقویت شبکه

مدیرعامل توانیر با بیان اینکه توسعه نیروگاه‌های خورشیدی و بادی بدون ملاحظات فنی می‌تواند منجر به «حبس تولید» می‌شود، گفت: برای نیروگاه‌های خورشیدی جدید، الزام استفاده از ذخیره‌ساز مطابق استاندارد‌های جهانی (حدود ۲۰ درصد ظرفیت) و تجهیزات کنترل سریع ولتاژ در شرایط اتصال به شبکه درج خواهد شد.

رجبی مشهدی از برنامه‌ریزی برای اجرای دو پایلوت ذخیره‌ساز در تهران و سیستان و همچنین هدف‌گذاری ۳ هزار مگاوات ذخیره‌ساز در سطح شبکه خبر داد.

کریدور انتقال ۷۶۵ کیلوولت؛ ستون فقرات تعادل شمال–جنوب

وی با اشاره به مطالعات انجام‌شده برای تقویت شبکه بالادستی افزود: ایجاد کریدور انتقال ۷۶۵ کیلوولت از جنوب به مرکز کشور، نقش کلیدی در انتقال توان فصلی ایفا می‌کند؛ به‌گونه‌ای که تبادل برق جنوب به شمال را که اکنون حدود ۵ هزار مگاوات است، می‌تواند تا چند برابر افزایش دهد و پایداری شبکه سراسری را ارتقا بخشد.

بازار بهینه‌سازی و کارور برق

رجبی‌مشهدی با اشاره به ظرفیت‌های مغفول‌مانده بهینه‌سازی مصرف ادامه داد: طرح‌های بهینه‌سازی روشنایی، سرمایش و تجهیزات برقی با همکاری ساتبا و توانیر در حال اجراست و توسعه کارور برق به‌عنوان ابزار تجمیع و هدایت صرفه‌جویی‌ها، می‌تواند نقش مؤثری در کاهش بار ایفا کند.

وی افزود: هدف‌گذاری شده سقف صرفه‌جویی از ۲۵ میلیارد کیلووات‌ساعت به ۵۰ تا ۵۵ میلیارد کیلووات‌ساعت افزایش یابد.

مدیرعامل توانیرخاطرنشان کرد: عبور پایدار از ناترازی برق، نیازمند مدیریت تقاضا، توسعه هوشمندسازی، تجدیدپذیر‌های همراه با ذخیره‌ساز، تقویت شبکه انتقال و اصلاح ساختار‌های مالی و منابع انسانی است؛ مسیری که صنعت برق با وجود همه محدودیت‌ها، آن را با جدیت دنبال می‌کند.