به گزارش خبرگزاری برنا در آذربایجان شرقی، خاطره میرزایی:صدایی شبیه فرو ریختن ناگهانی، شبیه انفجاری خفه می آید و بعد از آن، همه چیز به لرز می نشیند و درهم می ریزد در و دیوار و هر انچه بر روی زمین است؛ و اگر شدت آن از مقاومت بناها بیشتر باشد، در چند ثانیه شاهد ویرانی و از بین رفتن خانه ها و بناها و همه آبادانی ها می شویم. زلزله شاید طبیعی ترین بلایی است که طبیعت خواسته و ناخواسته به ما تحمیل کرده؛ گاه حتی در شدیدترین نوع خود که مرگ میلیونی انسانها و ویرانی شهرها را رقم زده است.
ایران از جمله کشورهایی است که در زلزله خیز ترین منطقه جهان قرار دارد؛ بنا به اذعان علم زمین شناسی، ایران روی نوار لرزه خیزی آلپ هیمالایا قرار گرفته که حدود ۸ درصد از زلزلههای دنیا و حدود ۱۷ درصد از زلزلههای بزرگ دنیا روی این نوار رخ میدهند. همین مورد به تنهایی کافی است تا بدانیم وضعیت ما عادی نیست و در معرض خطرات بزرگی هستیم اگر به نکات ایمنی و پیشگیری های ضروری توجه نکنیم.
یکی از مهمترین نکات ایمنی که در مناطق زلزله خیز باید در دستور کار قرار گیرد، احداث ساختمانهایی با مقاومت بالاست؛ خوشبختانه مهندسی نوین در این باره راهکارهای بسیاری ارائه کرده است که نتیجه آنها، احداث ساختمانهایی بسیار مقاوم در برابر زمین لرزه های قوی است؛ جاده ها و مسیرهای ترددی نیز با تکیه بر همین یافته های علمی، حتی الامکان در جاهایی ایجاد می شوند که خاکی محکم و استوار داشته باشند.
با اینحال، همه موضوع به اینها ختم نمی شود؛ بلکه عوامل دیگری همچون رفتارهای انسانی در کاهش خسارتهای ناشی از زلزله بسیار موثر هستند. رفتارهای انسانی یعنی کارهایی که در زمان بروز بحران و بلیه های طبیعی از انسانها سر می زند. نکته مهم این که اگر این رفتارها صحیح و مناسب با وضعیت پیش رو نباشد، چه بسا که زیان های به بار آمده به مراتب مضاف شود. قطع یقین چنین رفتارهایی به خودی خود شکل نمی گیرد؛ بلکه نیاز به آموزشها و تدابیر ویژه ای است تا بتوان انسانها را در چنین مواقعی مدیریت کرد.
گسل شمال تبریز که از بخشهای شمال خاوری، شمال و شمال باختری شهر تبریز عبور می نماید، به دلیل وقوع زمین لرزه های متعدد تاریخی و دوازده بار تخریب کامل شهر تبریز، از گسلهای شناخته شده زمین لرزه ای ایران است. شوربختانه رفتارهای انسانی بدور از اصول و قواعد زمین شناسی و مغایر با وضعیت شهر در قبال زلزله، بیشتر مناطق شهر را به بخشی آسیب پذیر تبدیل کرده است که از آن جمله می توان به ساخت و سازهای بی رویه در امتداد گسل تبریز در مناطق شمال، شمال غربی و شمال شرقی شهر اشاره کرد. همین امر به خودی خود کافی است تا دیگر اصول ایمنی در خصوص بروز این حادثه طبیعی، به شکلی جدی و اغراق امیز در دستور کار قرار گیرد. مهمترین اقدام خود را در خصوص فرهنگ سازی و تقویت دانسته های شهروندان متمرکز کرده است. توزیع بروشور و کتابچه به صورت مستمر با موضوع رفتارهای صحیح در هنگام حادثه و پس از آن، برگزاری دوره های آموزشی در فرهنگسراها و همچنین برپایی مانورهای بزرگ مانند مانور حضور و اسکان در سال ۱۴۰۱، مانور درمان و اسکان ده هزارنفری در سال ۱۴۰۲ و مانور تمام عیار زلزله در سال ۱۴۰۴ بخشی از برنامه های این مدیریت در زمینه اطلاع رسانی و ارتقای دانش ایمنی شهروندان است.
شهرداری تبریز نهادی است که با تمامی امور شهری سر و کار دارد؛ از سویی به خاطر تولیت ساخت و ساز و امکان دخل و تصرف در وضعیت عمرانی شهر، درست یا غلط، بیش از همه در جایگاه مسوول ایمنی و سلامت شهر قرار دارد؛ از سویی دیگر در زمان بروز هرگونه حادثه ای، بیش از دیگر نهادها و ارگانها، مسولیت پذیر است؛ بنابراین جای ان دارد که نیم نگاهی به فعالیتهای این نهاد در خصوص مدیریت بحران ها و مقابله با بلایای طبیعی من جمله زلزله بیندازیم.
مسعود حسن نژاد مدیر بحران شهرداری تبریز، با بیان مختصری درباره وضعیت جغرافیایی شهر و شرایط کنونی آن می گوید: زلزله خیز بودن تبریز برای همگان روشن است و نیازی به شرح و تفصیل آن نیست؛ اما اینکه چرا موضوع جدی گرفته نمی شود، جای سوال دارد؛ اینکه چرا دقیقا در روی گسل ساخت و ساز مسکونی انجام گرفته یا مناطق ایمن شهر، چندان نقشی در تامین مسکن شهر ندارند.
وی ادامه می دهد: با اینهمه در شرایط کنونی نمی توان میراث چندین دهه را به یکباره عوض کرد و کاربری این مناطق را از مسکونی به کاربری های دیگری چون فضای سبز تغییر داد.
مدیر بحران شهرداری تبریز با تاکید بر اینکه در وضعیت کنونی، بهترین کار تقویت زیرساختهای مدیریت بحران است، اظهار می کند: اولویت این مجموعه ارتقای آگاهی شهروندان است؛ چراکه شهروندان پایه و اساس همه اقدامات شهرند و آگاهی آنان از اصول و قواعد این حوزه، می تواند تاثیرات شگرفی در نتیجه داشته باشد؛ حال این آگاهی می خواهد درباره ساخت و ساز باشد یا رعایت موارد ایمنی در زمان بروز حادثه!
وی شناسایی و تجهیز پارکهای محله ای و منطقه ای را نیز یکی دیگر از برنامه های اجرا شده این مدیریت عنوان و تصریح می کند: ۲۸۵ پارک شهر پس از انجام مطالعات مورد نیاز و انجام تدابیر لازم، به عنوان مکانهایی جهت اسکان اضطراری آماده سازی شده اند که به عنوان نمونه می توان به توسعه و تکمیل زیرساخت های پارک عباس میرزا به عنوان محل اسکان اضطراری بخشی از جمعیت جنوب تبریز و احداث اردوگاه اسکان اضطراری در شمال تبریز در پارک جنگلی ارم را بیان کرد.
حسن نژاد شناسایی بناهای ناایمن را یکی دیگر از برنامه های اجرایی این مدیریت میداند و بیان می کند: پایش ساختمانهای ناایمن از برنامه های مهم این مدیریت است که از سال ۱۴۰۱ آغاز شده و طی آن، مالکین بناهایی که از لحاظ مقاومت و ایمنی، قابل تایید نیستند، هشدار می گیرند و باید نسبت به ایمن سازی و رفع معضلات مربوط به این حوزه اقدام کنند.
مدیر بحران شهرداری تبریز برخی اقدامات عمرانی شهرداری را نیز، هم راستا با مدیریت بحران در سطح شهر ارزیابی کرده و تاکید دارد: اجرای ۵۷ رشته مسیرگشایی، به ویژه آنهایی که در مناطق پرتراکم و قدیمی اجرا می شوند، نقش مهمی در رفع مشکلات در زمان بحران ایفا خواهندکرد؛ چرا که تردد وسایل نقلیه امدادی در این مناطق و دسترسی، مهمترین اولویت در مدیریت بحران و امدادرسانی است.
وی در باره مکانهایی برای اسکان شهروندان در زمان بروز حوادث غیرقابل پیش بینی اینچنین تشریح می کند: ۱۲ باب سالن چندمنظوره برای اسکان شهروندان در مواقع بحران در نقاط مختلف شهر احداث شده است؛ ۱۳ باب سالن دیگر هم در دست احداث است و تا پایان سال تکمیل خواهندشد. البته به اینها، سالن مدیریت بحران در حوزه شهرداری منطقه ۷ را هم اضافه کنیم که پس ازاحداث و تکمیل، مهمانسرایی برای میزبانی شهروندان آسیب خواهدبود.
مدیربحران شهرداری تبریز، اضافه می کند: تشکیل ستاد عملیات زمستانی، عقد تفاهم نامه همکاری با شهرداری های مراکز استان های معین، تدوین سند کاهش خطر حوادث و سوانح شهرداری تبریز، تدوین سند آمادگی در برابر حوادث و سوانح، تدوین طرح بهبود عملکرد برف زدایی درمعابر سطح شهر و انجام مطالعات جامع هدایت آب های سطحی، بخش دیگری از اقدامات این مدیریت طی دوره ششم مدیریت شهری محسوب می شوند.
با تمامی این تفاسیر، در نگاهی دقیق و ریزبینانه، می توان دریافت که باراصلی این مهم، بر دوش خود شهروندان است؛ انسان ابتدا باید خود را و امنیت و ایمنی خود را مهم بداند و سپس بر اساس آن، برای زندگی خود برنامه ریزی کند. پرهیز از ساخت و سازهای غیر مجاز، رعایت اصول ایمنی حتی در ترددهای ساده شهری، اجرای اصول مربوط به ایمنی در قبال زلزله در ساخت بناهای مختلف و امثالهم، بخشی از این مسوولیتهاست؛ و به اینها اضافه کنیم اصل آگاهی را که می توان از آن به عنوان پایه هر اقدامی یاد کرد؛ آگاه باشیم، عمل کنیم و ایمن بمانیم.
انتهای پیام