«حسن هانی‌زاده»، کارشناس مسایل خاورمیانه، در گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی خبرگزاری برنا در رابطه با اهمیت روابط میان ایران و افغانستان با اشاره به سفر عراقچی گفت: سفر عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه، به کابل در راستای تکمیل سند همکاری ایران و افغانستان و در راستای حفظ امنیت مرزها و همچنین تبادل اقتصادی و همکاری های امنیتی و نظامی، قابل تجزیه و تحلیل است. با توجه به اینکه در گذشته سند مشترک همکاری مرزی بین ایران، افغانستان و پاکستان به امضا رسیده است، در طول این مدت تلاش شده که این سند عملیاتی شود تا هر سه کشور با توجه به دارا بودن مرز مشترک، از تردد تروریست ها به مرزهای سه کشور جلوگیری کنند. سفر عراقچی می تواند در راستای تکمیل سند همکاری امنیتی، نظامی و سیاسی باشد.
او ادامه داد: افغانستان یکی از کشورهایی است که قریب به 20 سال درگیر حضور نظامی آمریکاست، حضوری که موجب ناامنی‌های زیادی در این کشور شده است. افغانستان از سال 2001 تاکنون و بعد از تجاوز ناتو و ارتش آمریکا به افغانستان متحمل هزینه‌های سنگینی شد و هزینه‌هایی را هم به ایران منتقل کرد، لذا سفر عراقچی به افغانستان در تقویت روابط سیاسی، امنیتی و اقتصادی بین ایران و افغانستان کاملا موثر است.
هانی‌زاده بیان کرد: عراقچی با مقامات بلند پایه افغانستان در رابطه با همکاری های سیاسی و امنیتی جلسه ای برگزار کرده است و به نظر می رسد پس از این سفر، شاهد گسترش همکاری های سیاسی و امنیتی بین ایران و افغانستان باشیم. ایران بیشترین پناهندگان افغانی را در منطقه دارد و این مساله نیازمند هماهنگی های بیشتر میان، دو کشور است.
او در خصوص نقش ایران در تحولات افغانستان اظهار کرد: نقش ایران نسبت به برقراری امنیت پایدار در افغانستان دارای اهمیت است، هر تحولی که در افغانستان به وجود آید، طبیعتا در ایران به دلیل داشتن مرز مشترک با افغانستان تاثیر خواهد گذاشت. برقراری تعادل در جریان های سیاسی مخصوصا آشتی ملی بین دولت و نیروهای طالبان می تواند در برقراری امنیت پایدار و کاهش نفوذ آمریکا در افغانستان کمک کننده باشد، مساله سیاسی در این کشور بسیار حائز اهمیت است و باید آشتی ملی بین همه حزب های سیاسی افغانستان به وجود اید تا بهانه برای حضور آمریکایی ها در افغانستان، کمرنگ تر شود.
هانی‌زاده در ارزیابی خود از ورود ایران به روند صلح افغانستان و تاثیرش در تحولات منطقه افزود: اگر افغانستان با همه طیف های سیاسی مخصوصا طالبان که یک جریان سیاسی - نظامی قدرتمند در افغانستان است به یک سند همکاری و تعامل پایدار با طالبان دست پیدا کند، می تواند در مساله ثبات و امنیت افعانستان، موثر باشد. یکی از عواملی که باعث شده جریان های سیاسی به تفاهم پایدار با دولت نرسند دخالت قدرت های خارجی در این کشور است که مانع دستیابی دولت، برای تنظیم سند همکاری سیاسی بین جریان مختلف افغانی است و مساله حضور نظامی آمریکا در افغانستان موجب می شود یک نوع شکاف و گسست بین طالبان و دولت مرکزی، به وجود بیاید. 2/5