به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری برنا؛ گفته شده برخی از آزمایشگاه‌ها برای کسب سود، مراجعان را به انجام آزمایشات بی‌مورد توصیه می‌کنند. غافل از اینکه در برخی مواقع جواب این آزمایشات هم چندان قابل استناد نیست از سوی دیگر آزمایشگاه به عنوان محل مراجعه افراد مختلف در این روزهای کرونایی می‌تواند منبع بروز و تشدید انواع بیماری‌ها باشد. آنچه در ادامه می‌خوانید نظرات شهروز همتی، رئیس انجمن علمی دکترای علوم آزمایشگاهی تشخیص طبی ایران درباره آخرین وضعیت آزمایشگاه‌های کشور در این روزهای کرونایی است.
در ابتدای شیوع بیماری کووید 19 دستورالعمل ایمنی زیستی از طرف آزمایشگاه مرجع سلامت به آزمایشگاه‌های کشور ابلاغ شد. در این دستورالعمل آزمایشگاه‌ها موظف به رعایت اصول ایمنی زیستی، روش‌های نمونه‌گیری، چگونگی استفاده از تجهیزات و پوشش‌های حفاظت فردی شدند تا در هنگام برخورد با بیماران مبتلا و ارائه خدمت به آنها از این دستورالعمل‌ها استفاده کنند. در خصوص آزمایشگاه‌ها هم که آزمایشات تشخیصی پی سی آر را انجام می‌دهند نیز دستورالعمل جداگانه‌ای ابلاغ شده است. تمام آزمایشگاه‌ها موظف به اجرای مفاد این دستورالعمل‌ها هستند.
اغلب آزمایشات برای تشخیص کرونا گران هستند. در این میان برخی از مسئولان تعدادی از این آزمایشات را در تشخیص کرونا مناسب نمی‌دانند. بهترین آزمایش برای تشخیص کرونا چیست؟
در کل سه دسته از آزمایشات در تشخیص و تصمیم‌سازی در مورد مدیریت بیماری در افراد مبتلا مورد استفاده قرار می‌گیرند. آزمایشات که به‌صورت عموم در پایش بیماری استفاده و آزمایشات تشخیصی که شامل آزمایش پی سی آر است که قطعات RNA ویروسی را در نمونه‌های دستگاه تنفس فوقانی شناسایی می‌کند. عموما از سه تا چهار روز قبل از شروع علائم تا 21 روز بعد مثبت می‌شود و استاندارد طلایی تشخیص ویروس است. آزمایشات سرولوژیک که سابقه برخورد فرد با ویروس را نشان می‌دهد و ابزار کمک تشخیصی است. معمولا در مواردی استفاده می‌شود که یا فرد آزمایش پی سی آر را انجام نداده است یا به رغم وجود شک بالینی به بیماری آزمایش پی سی آر وی منفی است و استفاده این دو آزمایش در کنار هم شانس تشخیص بیماری را افزایش می‌دهد. در بین این آزمایشات تنها آزمایش پی سی آر گران است که برای افراد مبتلا و بیماران بستری به صورت رایگان انجام می‌شود. تمامی این آزمایشات تابع تعرفه‌های ابلاغی هیات وزیران هستند.
آزمایشاتی که زوج‌ها پیش از ازدواج انجام می‌دهند تغییری نکرده و فقط کلاس‌های دو روزه آموزشی در شرایط اپیدمی کرونا لغو شده است. باید زوجین با رعایت و حفظ فاصله اجتماعی در آزمایشگاه‌ها این آزمایشات را انجام داده و حتی المقدور سعی کنند که با تعیین وقت قبلی و بدون همراه به مراکز بهداشتی درمانی مراجعه کنند.
مساله ورود کیت‌های غیراستاندارد و بی‌کیفیت در آزمایشگاه‌ها مطرح است. درباره کم و کیف مهار این نارسایی توضیح دهید؟
به‌طور کلی کیت‌های مورد استفاده آزمایشگاه‌ها به دو نوع تولید داخل و وارداتی تقسیم می‌شوند. کیت‌های تولید داخل در روند خاص و اخذ تاییدیه‌های مختلف مجوز فروش می‌گیرند. کیت‌های وارداتی نیز چون به آنها ارز تعلق می‌گیرد تابع استانداردها و ضوابطی هستند که تا آنها را نداشته باشند اجازه ورود و ترخیص به آنها داده نمی‌شود. در کل تمام کیت‌ها و همین‌طور تجهیزات آزمایشگاهی که مجوزها و استانداردهای لازم را اخذ کرده اند در سایت آیمد (I med) اداره کل تجهیزات ثبت می‌شوند و آزمایشگاه‌ها فقط باید از این کیت‌ها و تجهیزات استفاده کنند که در بازدیدهای آزمایشگاه توسط دانشگاه‌ها نیز این مورد مدنظر کارشناسان امر قرار می‌گیرد. هم اکنون کیت‌های تشخیص مولکولی کرونا از برندهای محدودی تامین می‌شود و در آزمایشگاه‌هایی‌که این آزمایش را انجام می‌دهند این کیت‌ها توسط وزارت بهداشت تامین می‌شود. نکته مهم این است که در ماه‌های اخیر به دلیل تورم لجام گسیخته و وابستگی این کیت‌ها به ارز، افزایش قابل توجهی در قیمت کیت‌های روتین آزمایشگاهی و نیز ملزومات مصرفی ایجاد شده و منجر به کمبود برخی از کیت‌های تشخیصی مهم برای آزمایشگاه‌های تخصصی دولتی و خصوصی شده که کار آزمایشگاه‌ها را با دشواری و در برخی موارد بااختلال مواجه کرده است. لازم است مسئولین امر به این نکته توجه کرده تا آزمایشگاه‌های کشور در آینده با بحران نبود یا کمبود کیت‌ها مواجه نشوند.