به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری برنا؛ وزارت آموزش‌وپرورش یکی از محروم‌ترین و پرچالش‌ترین وزارت‌خانه‌های کشور است. این وزارتخانه نسل آینده و سرمایه‌های اصلی این کشور را تربیت می‌کند. در این شرایط انتظار می‌رود تا مشکلات در مسیر آموزش برطرف شود تا بتوان نسل جدید را پویاتر تربیت کرد. آنچه در ادامه می‌خوانید مشروح گفت‌و گو خبرنگار خبرگزاری برنا با قاسم احمدی لاشکی، معاون حقوقی و امور مجلس وزارت آموزش‌وپرورش درباره وضعیت این روزهای وزارت آموزش‌وپرورش است.
سند تحول بنیادین سال‌هاست که به مقوله مهمی در آموزش‌وپرورش تبدیل شده برای به ثمر رسیدن این مقوله چه تمهیداتی باید اندیشید؟
سال‌هاست نتوانستیم مبنایی برای آموزش‌وپرورش قرار دهیم و مطابق آن اقدام کنیم، اما بالاخره در سال 90 به سند با ارزشی دست یافتیم. حدود 20 جلسه در شورای عالی انقلاب فرهنگی برای سند تحول بنیادین برگزار شد که در نتیجه با 6 زیر نظام در شورای عالی آموزش‌وپرورش تلاش شده تا فعالیت‌های ارزشمند در این باره انجام شود. هر کاری زمان‌بر است و اینکه امروز گفته می‌شود که تاکنون در زمینه سند تحول بنیادین کاری انجام نشده و همچون یک نمایش است را چندان قبول ندارم. باید فعالیت در زمینه سند تحول بنیادین با سرعت بیشتری در دستور کار قرار بگیرد. سرعت بخشیدن در سند تحول را باید در دستور کار قرار داد. هم‌اکنون 6 زیرمجموعه یا زیرنظام طراحی شده که مهمترین آن برنامه ملی، درسی و محتوا به دانش آموز است. در شورای عالی آموزش‌وپرورش مصوب شده و به مرحله نهایی می‌رسد. همچنین اولویت بخشیدن به نیروی انسانی که صرفا معلمان از طریق دانشگاه فرهنگیان و دانشگاه شهید رجایی جذب آموزش و پرورش شوند در این سند مطرح است. این مقوله به عنوان رکن این سند محسوب می‌شود. بر این باور هستیم که رسالت این سند تربیت انسان است. در فرهنگستان لغت اقدامات متعدد برای معنی education انجام شد که بالاخره به معنی تربیت دست یافتند. صرف اینکه دانش آموز خوب تست بزند یا نمره مناسب از ریاضی بگیرد مدنظر نیست، بلکه آموزش ما به دنبال اهدافی است که برای تحقق آن نیازمند سند است. در واقع به‌دنبال اجرا هستیم. در دوران وزارت محمد بطحایی، وزیر اسبق آموزش‌وپرورش در این زمینه اتفاقات مناسب رخ داد. هم‌اکنون نیز با دستور وزیر آموزش‌وپرورش باید این سند به سرعت اجرایی شود. این مقوله نشان دهنده اقدامات مناسب است. هرچند شیوع کرونا فعالیت‌ها در این زمینه را به عقب انداخت. وقتیاز آموزش‌وپرورش صحبت می‌شود یعنی دانش‌آموز و یک میلیون معلم. در این سند اهمیت به دانش آموز و معلم مدنظر قرار گرفته که به در سرعت بخشیدن فعالیت‌ها امیدوار هستیم.
کمبود نیرو و بودجه از چالش‌های همیشگی وزارت آموزش و پرورش است. برای جذب نیرو در آموزش و پرورش همیشه چالش وجود داشته در این باره چه اقداماتی انجام شده است.
در صورت اجرای سند تحول بنیادین صرفا باید معلم از دانشگاه فرهنگیان تربیت شود. اینکه از بیرون نیرو تحت عنوان حق التدریس، نهضت سوادآموزی، شرکتی، پیش دبستانی و ... جذب شوند، نمی‌توان کاری از پیش برد. باید معلم را از محیطی که تربیت معلم انجام شده جذب کرد. هرچند در این زمینه کمبودهای متعدد داریم. در پایان سال 1404 تعداد 640 هزار معلم از چرخه وزارت آموزش‌وپرورش خارج و بازنشسته می‌شوند. هم‌اکنون حدود 930هزار نفر همکار فرهنگی داریم که باید تا سال 1404 نسبت به بازنشستگی فرهنگیان و جبران این نیروها در سیستم اقدامات مناسب انجام داد. هرچند جمعیت دانش‌آموزان کشور کاهش نمی‌یابد، بلکه بر اساس سرشمار نفوس و مسکن در سال 95 تا 1401 با رشد جمعیت مواجه هستیم. باید با تربیت معلم به فکر کیفیت بخشی به آموزش بود. برای امسال حدود 27هزار و 300 نفر را از طریق ماده 28 اساس‌نامه دانشگاه فرهنگیان با برگزاری آزمون جذب می‌شوند. این افراد یکسال وارد دانشگاه فرهنگیان شده و تحت آموزش‌های لازم قرار گرفته و به مجموعه اضافه می‌شوند. همچنین 5هزار ردیف از سال گذشته باقی مانده که از سازمان استخدامی کشور مجوز اخذ شده است. درضمن طی سال جاری 20 هزار نفر خروجی دانشگاه فرهنگیان هستند. 25 هزار نفر هم از نیروهای حق‌التدریس، نهضت سواد آموزی و ... ردیف بودجه برای استخدامشان اخذ شده است.در هفته گذشته نیروهای نهضت سواد آموزی آزمون دادند از 23 هزار و 850 حدود 17 هزار نفر پذیرش شدند. این افراد نیز شامل استخدام‌ها شده و امتیازبندی و استخدام می‌شوند. مابقی افراد نیز بر اساس برنامه ششم توسعه باید ردیف گرفته و تعیین تکلیف شوند و بعد از این اقدام دیگر نیروی حق‌التدریس استخدام نمی‌کند و تمامی معلمان از طریق دانشگاه فرهنگیان جذب می‌شوند. درضمن افراد در رشته‌های مهارتی باید از دانشگاه شهید رجایی خروجی داشته باشند.
برخی از معلمان حق التدریس چندین ماه است که حقوق نگرفته‌اند. چه زمانی به وضعیت این افراد رسیدگی می‌شود؟
بعید می‌دانم معلمان حق‌التدریس حقوق نگرفته باشند. در دو استان چنین مسئله‌ای بروز کرده که نارسایی از سوی استان‌ها است و شامل وزارتخانه نمی‌شود. بنده از اداره کل‌های تهران، شهرستان‌های استان تهران و مازندران بازدید داشته و مشکلی در این زمینه نبود اما استان اصفهان مشکلاتی در این باره داشت که صحبت‌ها در این باره انجام شده تا در اسرع وقت حقوق معلمان پرداخت شود. در این دولت حدود 6 برابر به حقوق معلمان افزوده شده است. شاید این افراد در مقایسه با تورم موجود در کشور با مشکلات متعدد همراه باشند اما به نسبت سایر دستگاه‌ها از شرایط بهتری برخوردار هستند. برای مثال در رتبه‌بندی معلمان حقوقشان افزایش یافته است.
در سال گذشته معلمان افزایش حقوق نسبی خوبی داشته‌اند. هرچند تورم هم زیاد بود. قدرت خرید معلم یک چهارم در مقایسه به گذشته شده است و مجلس باید در این باره پاسخگو باشد. بحث مالی این افراد چگونه بررسی می‌شود؟
بحث من کلان‌تر است. سعی شده شرایط برای معلمان سخت‌تر نشود. هرچند به نسبت گذشته وضعیت معیشتی معلمان با مشکلات متعدد همراه است. درضمن بحث بنده کلان‌تر از این مسائل است. هم‌اکنون حدود10درصد از بودجه الگوی کشور را آموزش‌وپرورش دارد. این بودجه باید 15 درصد افزایش پیدا کند. باید 5/97 از بودجه آموزش‌وپرورش به حقوق و مزایا اختصاص یابد. در این شرایط وزارت آموزش‌وپرورش همچون دیگر دستگاه‌ها نمی‌تواند اقدامات مناسب را انجام دهد. در حالی که در کشورهای خارجی بخش قابل توجهی از بودجه به آموزش‌وپرورش اختصاص می‌یابد. اگر به معلم آرامش داده شود، او نیز با آرامش تدریس کند بی‌شک بر روند تدریس او نیز تاثیرگذار است. از مجلس و دولت انتظار می‌رود تا در زمینه افزایش بودجه آموزش‌وپرورش اقدام کنند. بر اساس تاکیدات مقام معظم رهبری باید ساختار بودجه را تغییر داد تا بتوان آموزش را اولویت اول کشور دانست.
در روزهای اخیر استاندار گیلان گفت که حضور معلمان در مدارس ضرورت دارد باید بر روی این قضیه بحث شود. در حالی که آموزش به کلاس ختم نمی‌شود. الزاما این تفکر که معلم کارمند است و باید در مدرسه حضور داشته باشد مناسب نیست.
معلم کارمند نیست. معلم باید یک فرزند را تربیت کرده و به جامعه تحویل دهد. دیدگاه کارمندی را باید از معلم برداریم. در 15 شهریور مدارس بازگشایی می‌شود. در سه سناریو کلاس‌ها برگزار می‌شود. بدترین حالت قرمز است که کلاس‌ها به شکل مجازی برگزار می‌شود، اما با توجه به سامانه شاد در آموزش‌وپرورش که 8 میلیون نفر می‌توانند در لحظه با یکدیگر ارتباط برقرار کنند. باید دانست که شبکه شاد از ظرفیت اندک برخوردار است. امروز باید برای توسعه این شبکه کمک کنند. اگر در کشور بازگشایی مدارس در زمان قرمز باشد می‌توان از ظرفیت شبکه شاد حتی در دوره‌های مهارتی استفاده کرد. موضوع دوم نیز وضعیت زرد است. در این شرایط کلاس‌ها به شکل حضوری و غیرحضور برگزار می‌شود. همچنین می‌توان کلاس‌ها بین بخشی و گروهی تشکیل داد. در حالت خوش‌بینانه که وضعیت سفید است کلاس‌ها به شکل عادی برگزار می‌شود. البته رعایت پروتکل‌های بهداشتی اعمال می‌شود.
پویش تبلت در کشور راه‌اندازی شده است. این در حالی است که هنوز در کشور ما نه تنها در بین دانش آموزان بلکه برای بزرگسالان نیز فرهنگ استفاده از رسانه اطلاع‌رسانی نشده است.
بسیاری از دانش‌آموزان کشور امکاناتی همچون تبلت و تلفن هوشمند در اختیار ندارند. در این شرایط دست یاری و نیاز به سمت مجلس و دولت دراز می‌شود. در روزهای اخیر مدیر کل استان اصفهان در شورای معاونان وزارت آموزش‌وپرورش گزارش داد و اعلام کرد حدود سه تا 5 هزار تبلت خریداری شده تا تمامی دانش‌آموزان بتوانند از این امکانات استفاده کنند. فضای مجازی عدالت آموزشی به دنبال دارد. در این شرایط معلم به آموزش پرداخته و دانش‌آموز در دورترین نقطه کشور قرار دارد می‌تواند بهترین تدریس را داشته باشد. بحث نخست در این شرایط سخت افزاری است که چگونه می‌توان تمامی افراد را از این امکانات برخوردار کرد. برخی بر این باورند که در آموزش‌های مجازی نقش تربیت کم رنگ می‌شود، در این زمینه نیز معاونت پرورشی ورود پیدا کرده است. ضمن اینکه این ابزار همچون چاقوی دو لبه است. چگونگی استفاده از این ابزار نیز مدنظر قرار گرفته است. باید از این ابزار به شکل مناسب استفاده کرد. در روزهای اخیر محسن حاجی میرزایی، وزیر آموزش و پرورش و محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس نشستی برگزار کردند و انتظارات را مطرح شد. در آن نشست مسئله تشکیل مدرسه تلویزیونی 20-30 میلیونی مطرح شد که در پی توسعه این گونه مدارس هستیم. برای مثال در کشورهای خارجی گوشی‌ها در اختیار دانش آموزان به نحوی طراحی شده که دانش‌آموز فقط بتواند تکالیفش را انجام دهد. وزارت ارتباطات نیز باید همکاری کرده تا فقط ابزار مورد نیاز دانش آموز در اختیارش قرار بگیرد. می‌توان این مقوله را ساماندهی کرد و به مرور زمان، ضعف‌ها مشخص شده و راهکارهای مناسب را ارائه داد.
در زمینه کودک آزاری‌هایی که در سال‌های اخیر رخ داده و پیگیری‌ها و قوانینی که تاکنون اعمال شده توضیح دهید.
باید فصل‌الخطاب را قانون قرار دهیم. در کشور ما در مقایسه با دنیا میزان تخلفات معلمان کمترین رقم وجود دارد. این مقوله نشان می‌دهد که رعایت قانون برای معلمان در قالب یک اصل تعریف شده است. هرچند این مقوله چندان مطلق نیست. با تخلفات به شدت برخورد می‌شود. اگر گزارش از کودک آزاری ارسال شده و مستند باشد برخورد می‌شود. باید دانست که مهمترین وزارتخانه آموزش‌وپرورش است و باید پاکی و صداقت را در آنجا آموزش داد.
درباره میزان کودک‌آزاری در مدارس و شکایت‌ها در این باره آماری در دسترس است؟
خیر. هنوز آماری وجود ندارد. هم اکنون نگرانی‌ها در زمینه ثبت نام‌ها وجود دارد و بعد از اتمام دوره ثبت نام اعتراضات و شکایت‌ها با موضوعات مختلف در مدارس دولتی و غیردولتی مورد بررسی قرار می‌گیرد.
درباره میزان شکایت‌های معلم از مدیران آماری در دسترس است؟
آماری در دسترس نیست. هرچند اخیرا تعدادی از مدیران مدارس برکنار شدند. این طور نیست که گزارش دقیق داشته باشیم و سکوت کنیم. برخی از گزارشات مستند نیستند. هم‌اکنون نیز هر یک از همکاران در صورت شکایت می‌توانند اقدامات لازم را انجام دهند تا مورد پیگیری قرار بگیرد.
از وقتی که امتحانات آنلاین برگزار شد. برخی از دانش‌آموزان به معلم پول داده تا در آزمون‌های آنلاین به او کمک کند. درباره رسیدگی به این تخلفات توضیح دهید.
امسال اولین تجربه آزمون‌های آنلاین را داشتیم نه تنها وزارت آموزش‌وپرورش بلکه وزارت علوم و تحقیقات و دیگر سازمان‌ها هم نمی‌تواند ادعا کنند که مسائل این چنین برایشان بروز نکرده است. سامانه شاد 2 طراحی می‌شود و امیدواریم در این سامانه مشکلات حل‌وفصل شود. ضمن اینکه امتحانات نهایی به شکل حضوری برگزار می‌شود. در هفته گذشته رقم قابل توجهی از دانش‌آموزان در امتحانات سمپاد شرکت نکردند، در کنکور نیز ظرفیت آنلاین نداریم و به شکل حضوری برگزار می‌کنیم.
درباره کارشکنی‌ها در آزمون‌های آنلاین شکایتی ثبت شده است؟ درباره میزان آن بفرمایید؟
اگر شکایت شود پیگیری می‌کنیم. تاکنون آمار جدید در این‌باره جمع‌بندی نشده است.
تعاملات با مجلس جدید چگونه است؟
تعامل با مجلس مناسب است و با حدود 100 نماینده مجلس به شکل چهره به چهره در ارتباط هستیم. امیدواریم از وجودشان برای تقویت وزارت آموزش و پرورش استفاده شود.
//انتهای پیام: 5