به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری برنا؛ سازمان جهانی گردشگری در جدیدترین گزارش خود از ابتکار جدید برخی از کشورهای با جذب توریست بالا برای رونق و ترویج توریسم داخلی نام برد که براساس آن، برخی مقاصد توریست‌پذیر برای بازیابی مجدد بازار گردشگری و ناامیدی از رونق گردشگری بین‌المللی در کوتاه‌مدت به توریسم داخلی روی آوردند. برای دستیابی به این امر، این مقاصد اقدام به ارائه یارانه‌های غیرمستقیم سفر به شهروندان خود در قالب اقامت در هتل‌ها، رزرو پروازها و... کرده‌اند.این اقدام می‌تواند یک ایده مناسب برای تشویق شهروندان ایرانی از جانب دولت به گردشگری داخلی باشد. باتوجه به رکود گسترده اقتصادی و پایین آمدن سطح درآمد مردم، بسیاری از افراد سفر را از سبدهای ماهانه و سالانه خود حذف کرده‌اند.
همچنین باتوجه به شرایط بهداشتی و گسترش مجدد شیوع ویروس کرونا میل به سفر در بین ایرانی‌ها بسیار کاهش یافته و بر بازار گردشگری و اشتغال در این عرصه تاثیرات منفی گسترده گذاشته است. دولت و متولی گردشگری می‌تواند با اعطای یارانه هوشمند سفر به شهروندان ایرانی امکان رونق گردشگری داخلی را فراهم کند.
بررسی‌های سازمان جهانی گردشگری نشان می‌دهد باتوجه به تدابیر امنیتی و بهداشتی ناشی از همه‌گیری ویروس کرونا تعداد گردشگران بین‌المللی طی پنج ماه نخست سال ۲۰۲۰ در مقایسه با مدت مشابه خود در سال ۲۰۱۹ با کاهش ۵۶ درصدی مواجه شده است که این رقم در ماه مه به منفی ۹۸ درصد رسید. بین ماه‌های ژانویه تا مه ۲۰۲۰ تعداد گردشگران بین‌المللی به ۳۰۰ میلیون نفر کاهش یافت و با خسارت درآمدی ۳۲۰ میلیارد دلاری همراه شده است.
تمامی مناطق جهان در ماه مه برای دومین ماه متوالی بین ۹۰ تا ۱۰۰ درصد با کاهش گردشگران بین‌المللی مواجه شده است. پس از کاهش ۱۱۳ میلیون نفر در ماه آوریل، این رقم در ماه مه به منفی ۱۲۰ میلیون گردشگر خارجی رسیده است. این کاهش در بازار گردشگری بیشترین آسیب را به منطقه آسیا و اقیانوسیه با کاهش ۶۰ درصدی وارد کرده است. پس از آن قاره‌های آمریکا و آفریقا هرکدام با کاهش ۵۱ درصد و ۴۷ درصدی از دیگر مناطق با آسیب گسترده به‌شمار می‌روند. در سطح منطقه‌ای، اروپای جنوبی- مدیترانه‌ای و آسیای شمال شرقی هر کدام با کاهش ۶۶ درصدی و ۶۵ درصدی بیشترین رکود را تجربه کرده‌اند.
میزان گردشگران بین‌المللی در آسیای جنوب شرقی، اقیانوسیه، کارائیب، اروپای غربی، اروپای مرکزی و شرقی با کاهش ۵۰ درصدی همراه بوده است.براساس داده‌های انجمن بین‌المللی حمل‌ونقل هوایی (IATA) تقاضای سفرهای بین‌المللی در ماه مه با کاهش ۱۰۰ درصدی همراه بوده و تقاضای سفرهای هوایی طی پنج ماه نخست ۲۰۲۰ با کاهش ۵۵ درصدی مواجه شده است.
تقاضای سفرهای بین‌المللی بسیار سریع‌تر از میزان ظرفیت هواپیماها کاهش یافت به‌گونه‌ای‌که براساس گزارش ایکائو ظرفیت پروازها در ماه مه ۲۰۲۰ حدود ۸۶ درصد کاهش داشته است. تقاضای سفرهای هوایی داخلی نخستین نشانه‌های بهبود در بازار گردشگری است که در ماه مه به منفی ۷۹ درصد در مقایسه با کاهش ۸۶ درصدی در ماه آوریل رسیده است و این بهبود در بازارهای داخلی چین و آمریکا قابل مشاهده است. همچنین براساس داده‌های فورواردکیز لغو رزرو پروازها از اول مارس به اوج خود رسید و منطقه آسیا و اقیانوسیه با کاهش ۱۰۵ درصدی بیشترین میزان رکود را تجربه کرده است. لغو پروازها در قاره‌های آمریکا و اروپا ۹۷ درصد و در آفریقا و خاورمیانه حدود ۸۵ درصد بوده است.
همچنین این کاهش تقاضا در صنعت هتلداری کاهش چشمگیری داشته و آسیا و اقیانوسیه و خاورمیانه با کاهش ۳۶ درصدی با بیشترین میزان افت همراه بوده است. اگرچه گردشگری بین‌المللی در تابستان و نیمکره شمالی به‌ویژه در اروپا به تدریج و محتاطانه درحال کاهش و برداشتن برخی محدودیت‌های مسافرتی است و شروع به از سرگیری پروازهای بین‌المللی و بازیابی برخی از بازارهای داخلی و منطقه‌ای کرده است، اما بررسی‌ها نشان می‌دهد بین ماه‌های ژانویه تا آوریل (دی تا فروردین) و چشم‌اندازهای ماه مه تا آگوست(اردیبهشت تا مرداد) این رکود ادامه خواهد داشت و براساس پیش‌بینی‌ها احیای گردشگری بین‌المللی تا نیمه دوم ۲۰۲۱ به تاخیر خواهد افتاد.
برخی از کارشناسان نیز زمان رشد دوباره گردشگری خارجی را نیمه اول ۲۰۲۱ ارزیابی کرده‌اند. از ۱۵ ژوئن (اواخر خرداد) حدود ۲۲ درصد از کشورها به‌ویژه کشورهای اروپایی اقدام به کاهش محدودیت‌های سفر کرده اما با این حال اکثر مقاصد گردشگری جهان همچنان مرزهای خود را کاملا بسته‌اند. مرزهای کانادا، آمریکا و مکزیک به‌عنوان شلوغ‌ترین مرزهای جهان، از ماه مارس تاکنون برای سفرهای غیرضروری کاملا بسته است و این امر تا ۲۱ آگوست (ابتدای شهریور) تمدید شده است. در اروپا نیز تمرکز بر سفرهای داخلی و درون‌منطقه‌ای است که تنها به ۱۵ کشور غیراروپایی اجازه سفر محدود به اتحادیه اروپا داده شده است. براساس داده‌های فوردکیز رزرو پروازها در کارائیب و اتحادیه اروپا رو به بهبود است و در کارائیب طی چهار هفته بین ۱۵ ژوئن تا ۱۲ ژوئیه (اواخر خرداد تا اواخر تیر) شاهد رشد مثبتی بوده است.
براساس بررسی‌های سازمان جهانی گردشگری بازیابی و بهبود گردشگری بین‌المللی در مناطق جهان در نیمه دوم ۲۰۲۱ برآورد شده است. براساس این بررسی‌ها، در منطقه آسیا و اقیانوسیه ۶۳ درصد انتظار می‌رود بازیابی در نیمه دوم ۲۰۲۱ رخ دهد و این پیش‌بینی در آمریکا و اروپا از اوایل ۲۰۲۱ صورت پذیرفته است. حدود ۸۳ درصد از کارشناسان بهبودی بازار گردشگری بین‌المللی در خاورمیانه را سه ماه آخر سال ۲۰۲۱ ارزیابی کرده‌اند و این درحالی است که احتمال بازیابی گردشگری در آفریقا در نیمه اول ۲۰۲۱ پیش‌بینی شده است.
تعداد محدودی از کارشناسان بخش گردشگری در جهان امکان بازگشت گردشگری بین‌المللی در اروپا، آسیا و اقیانوسیه و قاره آمریکا را سه ماه آخر ۲۰۲۰ برآورد کرده‌اند که براساس شیوع گسترده کووید-۱۹ این امر نسبتا غیرممکن به‌نظر می‌رسد. چشم‌اندازهای بازار گردشگری باتوجه به شروع پیک جدید بیماری کووید-۱۹ در جهان کاملا نامشخص است و رکود اقتصادی گسترده‌ای برای سال ۲۰۲۰ پیش‌بینی می‌شود. باتوجه به ایجاد تغییر در رفتار مصرف‌کنندگان بازار گردشگری همچون تمایل سفر به اطراف خانه و منطقه خود، رزروهای مقاصد نزدیک‌تر یا ترجیح سفر با اتومبیل شخصی احتمالا گردشگری داخلی سریع‌تر از گردشگری بین‌المللی از سر گرفته خواهد شد و در خوش‌بینانه‌ترین حالت از نیمه دوم ۲۰۲۰ تا حدودی بهبود پیدا خواهد کرد و برخی نیز زمان بهبودی را برای سال ۲۰۲۱ پیش‌بینی می‌کنند.
همه مناطق جهان عمدتا در آسیا و اقیانوسیه، اروپا و آمریکا با رعایت کامل پروتکل‌های بهداشتی اقدام به ازسرگیری و ترویج گردشگری داخلی کرده‌اند و این امر در آفریقا و خاورمیانه کمتر مشاهده شده است. فعالان گردشگری از طریق اقدامات مختلف همچون مالی، اشتغال، مشارکت بخش‌های دولتی و خصوصی شروع به بازاریابی و تبلیغات گسترده جهت تحرک و بهبود گردشگری می‌کنند.
طیف گسترده این اقدامات به‌منظور تحرک گردشگری از طریق ارائه کوپن مسافرتی، محصولات گردشگری و استفاده از فناوری انجام شده است.در ژاپن دولت با برعهده گرفتن برخی از هزینه‌های سفر شهروندان را به سفرهای داخلی تشویق می‌کند. دولت یونان ۳۰ میلیون یورو یارانه برای شهروندان کم‌درآمد برای گذران تعطیلات درنظر گرفته است. در ایتالیا، رومانی و صربستان نیز یارانه‌های سفر از سوی دولت‌ها به‌منظور ترویج سفرهای داخلی اعطا شده است. دولت صربستان با اعطای ۸/۲ میلیارد دینار در قالب ۵۶۰ هزار کوپن توریستی به شهروندان خود امکان سفر و گذراندن تعطیلات در کشور خود را فراهم کرده است. در کشورهای آسیایی نیز یارانه‌های سفر به‌شکل گسترده به شهروندان جهت آغاز سفرهای داخلی اعطا شده است. در مالزی حدود ۱۱۵ میلیون دلار کوپن سفر به تمامی شهروندان مالزی اختصاص داده شده است و دولت تایلند با اعطای یارانه ۴۰ درصدی در نرخ اتاق‌ها ۵ میلیون اقامت در هتل‌ها را برای شهروندان خود فراهم کرد.