سلیقه جشنواره‌های جهانی نسبت به فیلم‌های ایرانی تغییر پیدا کرده است

آنتونیا شرکا منتقد سینما در گفت‌وگو با خبرنگار گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا، اظهار داشت: فکر می‌کنم از وقتی که فیلم «چهارشنبه‌سوری» ساخته شد و در 10 سال اخیر اتفاقات خوبی برای حضور فیلم‌های ایرانی در جشنواره‌های معتبر جهانی رخ داده است که نقطه عطفی در تاریخ سینمای معاصر ایران به حساب می‌آید.

شرکا خاطرنشان کرد: در سلیقه جشنواره‌های خارجی نسبت به فیلم‌های ایرانی انقلابی به وجود آمد و فیلم‌هایی مورد توجه قرار گرفت که دیگر فیلم‌های به سبک سینمای کیارستمی دوره‌شان به سر آمده و فیلم‌هایی مورد توجه قرار گرفتند که در فضای مدرن‌تری روایت می‌شدند و به سبک اروپایی نزدیک‌تر بودند. این فیلم‌ها معمولاً قصه‌هایی از طبقه متوسط شهری روایت می‌کنند و به واقعیت‌های امروزی ما نزدیک‌تر هستند.

این منتقد تصریح کرد: از جوایزی که در سال‌های اخیر سینمای ایران به دست آورده می‌توان به این نتیجه رسید که در سینمای ما هم به نسبت جوایزی که دریافت کرده، تغییراتی ایجاد شده است. امروز به دلیل انقلاب دیجیتال و دسترسی آسان‌تر به ابزار تولید فیلم‌، آثاری در طول سال ساخته می‌شود که هیچ مجوزی دریافت نکرده و ناگهان از جشنواره‌های خارجی سر در می‌آورند. امروز به دلیل این وضعیت، فیلم‌های سینمای ایران از طیف‌های مختلفی هستند و فیلم‌های موفق مثل گذشته به یک طیف مشخص محدود نمی‌شود.

شرکا در ادامه اظهاراتش تأکید کرد: دیگر مثل گذشته وزارت فرهنگ نمی‌تواند جلوی ایجاد تنوع را بگیرد و علاقه‌مندان به فیلمسازی بدون قرار گرفتن در چارچوب محدود وزارت فرهنگ فیلم می‌سازند و به جشنواره‌ها می‌فرستند و بعضاً برایشان اهمیتی ندارد که فیلمشان در ایران اکران می‌شود یا خیر.

او افزود: حضور فیلم‌های پر مخاطب ما در جشنواره‌های معتبر جهانی یک اتفاق بسیار خوب است، این فیلم‌ها را نمی‌توان صرفاً فیلم‌های سینمای بدنه دانست اما آثاری هستند که مورد استقبال مخاطبان قرار می‌گیرند. بالا رفتن سطح سلیقه عمومی در کشورمان و رشد تکنیکی در سینما باعث شده دیگر کارگردان‌ها به دو طیف جشنواره‌ای و گیشه‌ای تقسیم نشوند و حتی فیلمسازان متفاوت ما به عموم مردم نزدیک‌تر از قبل هستند.

این منتقد در ادامه با تأکید بر ارتقای سطح سلیقه عمومی مخاطبان سینمای ایران گفت: ارتقای سلیقه عمومی به این معنا نیست که همه مردم به دیدن فیلم‌های با کیفیت و خوش ساخت اهمیت می‌دهند. اتفاقاً هنوز هم فیلم‌های نازل بیشتر مورد توجه قرار می‌گیرند اما چند سالی است که می‌بینیم در بین فیلم‌های پر فروش سال از 5 فیلم اول حداقل یک فیلم جزو آثار با کیفیت است که به لحاظ سینمایی نیز آثار ارزشمندی هستند. اینکه فیلمسازان خاص ما فیلم‌هایی می‌سازند که مردم این آثار را درک کرده و با آن ارتباط برقرار می‌کنند اتفاق بسیار مهمی برای سینمای ما است و از به وجود آمدن طیفی از سینماگران خبر می‌دهد که آثارشان بین فیلم‌های صرفاً جشنواره‌ای و فیلم‌های ساخته شده برای موفقیت در گیشه قرار می‌گیرد.

شرکا در پایان اظهار داشت: امروز در جشنواره‌های جهانی نسبت به ایران یک خط‌کش مشخص برای اندازه‌گیری فیلم‌های ایرانی وجود ندارد و خوشبختانه سلیقه و انتظار جشنواره‌های جهانی نسبت به فیلم‌های ایرانی بسیار تغییر کرده است.