به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری برنا؛ در روزهای اخیر محمدرضا میرتاج‌الدینی، نائب رئیس کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس گفت: «دولت در اجرای طرح توانمندسازی زنان حدود ۴۴ درصد از زنان سرپرست خانوار را در مناطق حاشیه‌نشین و سکونتگاه‌های غیررسمی تحت حمایت قرار داده اما این عدد باید در پایان برنامه ششم به حداقل ۶۰ درصد برسد.» این خبر انگیزه‌ای شد تا با معصومه ابتکار، معاون رییس جمهور در امور زنان و خانواده در گفت و گویی به اقدامات دولت در این زمینه بپردازیم.
وضعیت اشتغال افزایی زنان سرپرست خانوار چگونه است؟
بهبود وضعیت زنان سرپرست خانوار برای دولت از اهمیت بالایی برخوردار بوده و این موضوع علاوه‌بر ارزش ذاتی خود، مورد تاکید سیاست‌های ابلاغی مقام رهبری در مورد خانواده، قانون برنامه ششم توسعه و سیاست‌های اختصاصی ابلاغی دکتر روحانی است. بانوان سرپرست خانوار از گروه‌های هدف و توجه در مبحث عدالت جنسیتی نیز هستند و مسایل آنها در شاخص‌های عدالت جنسیتی که برای دستگاه‌ها و وزارتخانه‌ها ابلاغ شده دیده شده است. در همه استان‌ها نیز دو سال قبل موافقت‌نامه‌های تنظیم سند ارتقا وضعیت زنان و خانواده امضا و این سند با همکاری دانشگاه‌ها و مراکز علمی و نهادهای مدنی و استانداری‌ها به همراه برنامه‌های نتیجه‌محور برای کاهش فاصله‌ها و تحقق عدالت جنسیتی تدوین و تا تیر 99 در 31 استان به تصویب رسید و ابلاغ شد. نگاه معاونت ریاست جمهوری در امور زنان و خانواده "برنامه‌ای" است و شاخص‌های تعیین شده نیز از طریق سامانه‌ای که زیرنظر دبیرخانه ستاد ملی زنان و خانواده و معاونت است، رصد و پایش می‌شود. همچنین توانمندسازی زنان در قالب الگوسازی روش‌های موفق برای ۲ گروه خاص از زنان سرپرست خانوار که بیشترین مشکلات را دارند، یکی برای مشاغل خانگی و دیگری برای حاشیه‌نشینان در کشور اجرا شده که یکی از طرح‌ها با همکاری وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و طرح دوم نیز با همکاری وزارت کشور بوده است و مجموعا ۱۴ هزار زن سرپرست خانوار در این الگوسازی هدف قرار گرفته‌اند.
دستگاه‌های مختلف وظیفه رسیدگی به زنان سرپرست خانوار را دارند، آیا در این مورد هماهنگی صورت می‌گیرد؟
بر اساس آمار رسمی ۴۴% از کل زنان سرپرست خانوار کشور تحت پوشش برنامه‌های حمایتی دولت قرار دارند. درصدی نیز توسط موسسات خیریه و سازمان‌های مردم نهاد حمایت می‌شوند و گروهی تحت پوشش بیمه‌ها هستند. درصدی نیز نیاز به حمایت ندارند، زیرا شاغل و دارای درآمد مکفی هستند. بنابراین آن بخشی که هنوز تحت پوشش هیچ حمایت‌گری نیست، هدف برنامه‌های دولت هستند. زنان با مشارکت در این طرح‌ها می‌توانند مهارت‌های بومی، مدیریتی و شخصی را ارتقا دهند تا معیشت خود را اداره کرده و کسب و کاری راه اندازی کنند. در اجرای بند ت ماده ۸۰، این معاونت یک شورای بین دستگاهی برای هماهنگی تشکیل داد که نتیجه آن، برنامه اقدام و عمل برای توانمندسازی زنان سرپرست خانوار بوده که در دولت به تصویب رسید و برای اجرا به معاونت و دستگاه‌ها ابلاغ شد. برای تحقق این مهم همکاری‌های مناسبی با وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، وزارت کشور و شورای اجتماعی کشور، سازمان جهاد دانشگاهی، سازمان فنی و حرفه‌ای، ادارات کل امور بانوان استانداری‌ها و نهادهای غیردولتی صورت گرفته است. برای مثال از طریق جهاد دانشگاهی تربیت تسهیل‌گران با همکاری گروه‌های پیشران و بخش‌های غیردولتی و خصوصی انجام شد. همکاری با بخش خصوصی در این طرح باعث تنوع تولیدات در مشاغل خانگی شده است و این طرح آینده خوبی برای کشور خواهد داشت. همچنین در این باره موافقت‌نامه‌ای با صندوق کارآفرینی امید امضا کردیم. تامین وام قرض‌الحسنه برای حدود 80 هزار زن سرپرست خانوار و دختران فارغ التحصیل جویای کار که تامین شده یا در دست تامین است. یکی از این موضوعات حوزه میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری است که امروز شاهد فعالیت گسترده بانوان در این حوزه‌ها هستیم و همچنین توافقنامه‌ای با وزارت جهاد کشاورزی که شامل طرح‌هایی برای توان‌افزایی زنان روستایی اجرا بوده و در روستاها از ایجاد و فعالیت صندوق‌های خرد اعتباری و تعاونی‌ها زنان حمایت کرده‌ایم.
از زمان حضور شما در معاونت زنان، بحث طرح توان‌افزایی زنان سرپرست خانوار دنبال می‌شود. درباره کم و کیف تحقق این مهم در تعامل با مجلس توضیح دهید؟
به دلیل اشکالی که در مفاد قانون برنامه وجود داشت، معاونت از سال ۹۶ لایحه‌ای را برای اصلاح این بند به دولت تقدیم کرد که تصویب و به مجلس ارسال شد. هرچند از آن سال تاکنون در نوبت است. البته اوایل سال ۹۸ در کمیسیون بودجه مجلس دهم به تصویب رسید اما به نوبت صحن علنی نرسید. هفته گذشته در کمیسیون برنامه‌وبودجه مجلس جلسه‌ای به این موضوع اختصاص داده شد که بنده در آن شرکت کردم و گزارش کاملی از اقدامات دولت در مورد تحقق بند ت ماده ۸۰ و توان‌افزایی زنان سرپرست خانوار و اقدامات معاونت ارائه کردم و به سئوالات نمایندگان پاسخ گفتم. در نهایت کمیسیون به این لایحه رای نداد.
تدوین سند ارتقای وضعیت زنان چه تاثیری در وضعیت آنها داشته است؟
این سند بنابر نیازها و شرایط ویژه هر استان تدوین شده و اقدامات آن از مسئله‌یابی شروع و به راهکار و برنامه‌های اجرایی منتهی می‌شود و همچنین به دنبال تحقق عدالت جنسیتی در استان‌های مختلف کشور است. چرا که یکی از مولفه‌های مهم در انقلاب اسلامی موضوع عدالت بوده و است و باید نگاه جامعی به عدالت در جریان باشد که سعی شده در تمام برنامه‌های ملی و توسعه‌ای این رویکرد وجود داشته باشد. دولت دوازدهم به‌دلیل تکالیفی که در برنامه ششم وجود داشت و با توجه به سیاست‌های ابلاغی رهبری در حوزه خانواده با تبیین شاخص‌های عدالت جنسیتی به‌طور خاص به این موضوع ورود کرد.
در استان‌ها چه اقداماتی در راستای اشتغالزایی انجام شده است؟
تدوین برنامه‌های بومی برای توانمندسازی زنان در استان‌ها با توجه به ظرفیت‌ها و اقتضائات محلی در دستور کار قرار گرفته است و این برنامه‌ها در محورهای تعیین‌شده به صورت مرتب پایش می‌شود. توسعه فضاهای آموزشی و فراهم ساختن زمینه ارتقای توانایی‌های زنان باید مورد توجه باشد. همه آنچه در این گفت‌وگو به آن اشاره شد در استان‌ها نیز جاری بوده و به‌طور مثال طرح توانمندسازی اقتصادی زنان سرپرست خانوار مبتنی بر الگوی نوین توسعه مشاغل خانگی در حال اجراست. ضمن اینکه معاونت از زنان کارآفرین کشور از طریق اقدامات آموزشی، ترویجی و تشویقی حمایت کرده است. به طور مثال هم‌اکنون ششمین دور انتخاب زنان کارآفرین برتر در جریان است و علاقمندان می‌توانند از طریق سایت معاونت ریاست جمهوری در امور زنان و خانواده به این بانوان رای دهند. در ۵ دوره برگزاری، ۱۰۰ تن از این بانوان با آرا مردم انتخاب و مورد تشویق قرار گرفتند.
انتهای پیام: 2.5