به گزارش خبرنگار سیاسی برنا، «سعید خطیب زاده»، سخنگوی وزارت خارجه، در نشست خبری خود گفت: امسال برخلاف سال‌های گذشته که راهپیمایی بزرگ اربعین، این خروش عاشقان حسین (ع) در عراق از سراسر دنیا برگزار می‌شد، به دلیل شیوع کرونا امسال این اتفاق نمی‌افتد. اما دل‌های مومنان و دوستداران این امام، راهی کربلا هستند. جمهوری اسلامی ایران و نهادهای مختلف در تلاش هستند به‌رغم پروتکل‌های بهداشتی کرونا، فضای حسینی برپا باشد و امیدواریم سال آینده خبری از این ویروس شوم نباشد.
سخنگوی وزارت امورخارجه گفت: در سیزدهم مهر، ظریف به نمایندگی از رییس جمهوری سفر نیم روزه‌ای را به کویت انجام داد که برای همدردی با مردم کویت به مناسبت درگذشت امیر فقید این کشور انجام شد. ملاقاتی با امیر جدید کویت انجام شد و ضمن ابلاغ پیام تسلیت، حمایت ایران را ابلاغ کند همچنین او با نخست‌وزیر کویت هم دیدار کرد.
خطیب زاده ادامه داد: همچنین محمد جواد ظریف با سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه با موضوع قره‌باغ گفت‌وگوی مفصلی داشتند. در دهم مهر هم ظریف با وزرای خارجه اتریش و هلند گفت‌وگوی تلفنی داشتند. همچنین قبلا به سفارت کویت رفتند و یادنامه امیر فقید این کشور را امضا کردند.
وی با اشاره به تحولات قفقاز جنوبی و درگیری جمهوری آذربایجان و ارمنستان تصریح کرد: ایران تحولات مرزهای غربی را با حساسیت و دقت و در تماس نزدیک با همه طرف‌ها این مساله زیر نظر دارد. ایران از ابتدا اعلام کرد مسیر نظامی برای حل و فصل این منازعه قدیمی وجود ندارد.
خطیب زاده با اشاره به مواضع ایران خاطرنشان کرد: ضمن تاکید و احترام به تمامیت ارضی جمهوری آذربایجان بر خروج نیروها از شهرهای اشغالی تاکید داریم. هرچه زودتر درگیری‌های نظامی برای گفت‌وگوهای سیاسی و زمان‌دار متوقف شود.
خطیب زاده با تاکید بر اینکه ایران آماده تلاش برحل منازعه قره باغ است، ابراز داشت: ایران طرحی با جزییات را آماده کرده است که با مشورت هر دو طرف، پیگیری می‌شود. امیدواریم طرفین از ادامه جنگ اجتناب کنند. حقوق اصلی مبنی بر عدم تعرض بر غیرنظامیان را رعایت کرده و متوجه باشند ایران نمی‌تواند درگیری در مرزهای خود را تحمل کند. با دقت به دوستان خود در هر دو کشور گفته‌ایم مراقبت لازم را داشته باشند.
رییس مرکز دیپلماسی عمومی و رسانه‌ای وزارت امور خارجه درباره نقش ایران در حل منازعه قره باغ عنوان کرد: ایران یکی از کنشگران معدودی است با همه طرفین و کنشگران این موضوع اعم از دو طرف درگیر و طرف‌های دیگر منطقه‌ای روابط خوبی دارد. از این بعد، در جایگاه ویژه‌ای داشته و رسالت مهمی داریم.
خطیب‌زاده با بیان اینکه سعی کردیم به شکل دوجانبه با هر دو پایتخت در ارتباط مستمر باشیم، گفت: دسترسی یکسانی به خاطر سیاست‌های درست قبلی وجود دارد و هم با کنشگران منطقه‌ای در ارتباط باشیم. طرحی را آماده کردیم و امیدواریم به این جنگ هرچه زودتر پایان دهیم که در چارچوب حفظ تمامیت ارضی آذربایجان، خروج نیروهای نظامی و آغاز مذاکرات است.
او درباره حملات نظامی ارمنستان به شهرهای جمهوری آذربایجان خاطرنشان کرد: اصل اساسی عدم تعرض به غیرنظامیان و مناطق غیرنظامی است. ایران صریح، شفاف، روشن و بدون لحظه‌ای مکث گفته است هر کسی این اصل را رعایت نکند، از طرف ما مردود است. مجدانه بیان می‌کنیم در این درگیری جان غیرنظامیان و اماکن غیرنظامی محفوظ باشد. همه باید کمک کنند آتش این درگیری خاموش شده و کسی کمک نکند که آتش آن بالا بگیرد.
خطیب زاده درباره ادعای وزیر خارجه آلمان مبنی بر ادامه یافتن تحریم تسلیحاتی علیه ایران اظهار داشت: اینکه اروپا چه تصمیمی درباره ابقای محدودیت‌های تسلیحاتی را بگیرد، مربوط به خودشان است ولی هم آلمان و هم اروپا می‌دانند در چارچوب منشور، برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ تعهد دارند مانع رفع محدودیت‌های تسلیحاتی ایران نشوند و هر اقدامی انجام دهند اقدامی برخلاف برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ است. ایران از حق خود استفاده نهایی را کرده و کسی هم نمی‌تواند مانع آن شود.
سخنگوی وزارت امور خارجه با بیان اینکه بارها تاکید کرده‌ایم اروپا از زمان خروج آمریکا از برجام نشان داد تا چه اندازه در عمل به تعهدات قطعی خود ناتوان است، تصریح کرد: این موضوع پنهانی نیست. حتی آنها از حداقل ناچیزی که به عنوان اینستکس پیشنهاد شده بود، چیز یک تراکنش محدود کار دیگری نتوانست انجام دهد.
او افزود: توصیه من به سه پایتخت اروپایی عضو برجام این است که تاریخ قضاوت قطعی خواهد داشت که کدام طرف ناتوان بود و کدام طرف با قدرت به تعهداتش پایبند بود.
خطیب‌زاده در پاسخ به سوال ایرنا درباره ادعای وزیر خارجه عربستان مبنی بر نقض تعهدات ایران در برجام و ضرورت برخورد با تهران بیان کرد: احتمالا عربستان سعودی و رژیم اشغالگر قدس آخرین کشورهایی هستند که درباره این موضوعات اظهارنظر کنند. آنها از همان ابتدا با هر گونه حل و فصل مساله هسته‌ای مخالفت جدی داشتند و پنهان هم نمی‌کرده و نمی‌کنند. این اظهارات خنده‌دارتر از آن است که قابل جواب دادن باشد.
او در پاسخ به سوال دیگر ایرنا درباره فعالیت‌های مخفیانه ریاض در عرصه هسته‌ای هم یادآور شد: عربستان سعودی در چارچوب ان‌پی‌تی موظف به رعایت تعهداتش است. ما به دقت در حال بررسی تحولات مرتبط هستیم و به ریاض هم تذکر می‌دهیم که به تعهدات خود پایبند باشد و اجازه دهد مسیرهای حقوقی و بین‌المللی در مورد فعالیت‌های بعضا پنهان و مخفیانه عربستان در مساله هسته‌ای را پیگیری شود. به نهادهای بین‌المللی هم گفتیم عربستان را نسبت به فعالیت‌های خود پاسخگو کند.
خطیب زاده درباره موضوعات رایزنی ایران و عراق در سفر چندی پیش وزیر خارجه عراق به تهران ابراز داشت: ما هم در سفر دو هفته قبل وزیر خارجه عراق به ایران و هم در مراودات عادی با مقامات عراقی موارد متعددی را مورد رایزنی قرار می‌دهیم. بعد از ملاقات‌های تهران، بیانیه‌ای را منتشر کرده، من گفت‌وگویی را داشته و ظریف هم توییتی را منتشر کرد.
به گفته سخنگوی وزارت امور خارجه، حفظ ثبات سیاسی در عراق و جایگاه مرجعیت در عراق از ارکان سیاست ایران در عراق است و اجازه مداخله خارجی در عراق را نمی‌دهد. تمامی «مساعی جمیله» ایران هم برای کمک به این کشور است. البته طرف‌های ثالثی هستند که در پی ایجاد خدشه در روابط تهران و بغداد هستند که این مساله را هم پنهان نمی‌کنند. روابط دو کشور مردمی، چند لایه و تاریخی است.
خطیب زاده درباره آخرین رایزنی‌ها با کره جنوبی برای دریافت مطالبات ایران از این کشور بیان کرد: رایزنی‌ها با کره جنوبی در جریان و اما دارای کندی‌هایی است و براساس انتظار ما نیست. در مورد خرید دارو و برخی اقلام توافقاتی با سئول داشتیم اما همچنان با کندی پیش می‌رود به ویژه درباره تامین منابع مورد نیاز که از منابع مالی ایران در این کشور در مورد خرید واکسن آنفولانزا و برخی مسائل دیگری. امیدواریم طرف کره‌ای متوجه حساسیت موضوع شده و سرعت لازم را به این گفت‌وگوها بدهد.
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره توقف پروازها به ترکیه هم یادآور شد: کرونا یک واقعیت است. پروتکل‌های سفت و سختی از سوی کشورها در این باره قائل شده‌اند. سفارت ما و سازمان هواپیمایی رایزنی‌های لازم را با طرف ترک داشته‌اند. تا زمانی که این سفرها منوط به ایرانیان مقیم، دانشجویان یا کسانی که ویزای بلندمدت دارند، مشکلی وجود ندارد اما مساله ویزای توریستی حل نشده و ما هم علاقه‌ای در این باره نداریم. نمی‌شود در این شرایط موضوع سفرهای توریستی و عادی حل شود و درست هم نیست.
خطیب‌زاده درباره ناکامی مذاکرات دوحه عنوان کرد: این افتضاح تاریخی برای آمریکا باقی می‌ماند که یک بار به بهانه طالبان به افغانستان لشکرکشی کرد، این کشور را به تصرف خود درآورد، مردم بسیاری را کشت، زنان و کودکان را آواره و به مناطق غیرنظامی حمله کرد اما ۱۹ سال بعد افتخار می‌کند با همین گروه در گفت‌وگو است.
او با بیان اینکه آمریکا هم قبلا و هم امروز در حال اشتباه است، گفت: مسیر آمریکا زورگویی است که این مسیر مدت‌ها است که بسته شده است. خلیل‌زاد نماینده مردم افغانستان نیست. گفت‌وگوهای صلح باید میان گروه‌های بین‌الافغانی فارغ از قوم و مذهب انجام شود. چارجوب هم قانون اساسی و دستاوردهای افغانستان در مورد حقوق زنان اقلیت‌ها و اقوام و... است.
رییس مرکز دیپلماسی عمومی و رسانه‌ای وزارت خارجه در مورد اظهارات سفیر روسیه در ایران در مورد عدم وجود مانع برای خرید موشک‌های اس ۴۰۰ اظهار داشت: ایران در ۴۰ سالی که آمریکا و برخی از کشورها محدودیت‌های تسلیحاتی را اعمال کرده بودند، به برکت جوانان و دشمنان خود بسیاری از نیازهای دفاعی خود را تامین کرده و در زمره صادرکنندگان قرار دارد. درباره آمادگی تعاملات ایران و روسیه و سایر کشورها، ایران براساس نیازهای خود عمل می‌کند. روزی که محدودیت‌های تسلیحاتی برطرف شود، براساس حق و نیاز خود عمل خواهیم کرد.
خطیب‌زاده در مورد مسائل مطرح شده درخصوص برجام در کمپین‌های انتخاباتی آمریکا تصریح کرد: اهمیتی ندارد در داخل کمپین‌های انتخاباتی برای مصارف انتخاباتی چه فرمایشاتی شده است. آنچه برای ما ملاک است، متن برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ است. کشوری که حضور خود در برجام پایان داده و رییس جمهوری آمریکا با وقاحت کامل برگه خروج از برجام را نشان داده و کارزار حداکثری برای فشار جهانی علیه ایران به وجود می‌آورد، تفاوتی ندارد چه حزبی بر قدرت سوار شود.
سخنگوی وزارت امور خارجه ادامه داد: آمریکا از برجام خارج شده و باید متوجه مسوولیت خود باشد. اگر به فرض آنکه این دولت یا هر دولتی به مسیر درست برگردد، مسیر روشن است. آنها باید اشتباه خود را پذیرفته، این جنگ اقتصادی را متوقف، به تعهدات خود برگشته و خسارت‌ها را جبران کند. البته باید منتظر ماند و دید.
خطیب زاده در مورد اظهارات برادر قاضی منصوری در مورد نمایندگی ایران در رومانی خاطرنشان کرد: سفارت‌های ایران در خارج، نماینده حاکمیت هستند و نه صرفا دولت. در موضوعات داخلی آنها تسهیل کننده مواردی هستند که دولت و ارکان حاکمیتی از آنها درخواست می‌کنند.
به گفته خطیب‌زاده، در موضوع قاضی منصوری، مراجع مربوطه احکامی داشتند و پلیس اینترپل به درخواست ایران هشدار قرمز را در مورد او داده بود. تمامی اقدامات سفارت با هماهنگی مراجع ذیربط بوده است. نقش سفارت ایران حاکمیتی است که با هماهنگی مراجع ذیربط انجام شده است.
خبرنگاری پرسید که وزارت امور خارجه به دیپلماسی اقتصادی باور ندارد و آن را وظیفه خود نمی‌داند، که سخنگوی دستگاه دیپلماسی پاسخ داد: دیپلماسی اقتصادی مجموعه‌ای از اقدامات، نهادها و ارگان‌هایی است که باید در آن کار کرد. در حوزه اقتصادی، وزارتخانه‌های اقتصادی با مسوولیت مشخص توسعه صادرات، تنظیم بازار، تعاملات پولی، مالی و بانکی و... وجود دارند که هیچ کدام از آن اختیارات در نزد وزارت امور خارجه نیست.
خطیب‌زاده با بیان اینکه وزارت امور خارجه تسهیل‌کننده اقداماتی است که ارگان‌های مسوول باید آنها را انجام دهند، ابراز داشت: معاونت دیپلماسی اقتصادی با این درک احیا شد تا این کارها را بکنیم. اینکه وزیر خارجه گفته ما فوق دکترا دور زدن تحریم‌ها را داریم، یک حرف نیست. تحریم‌های اقتصادی فقط یک حرف نیست بلکه یک کمپین حداکثری برای فشار دادن گلوی ملت ایران است.
او با بیان اینکه آمریکا در مورد یک کشور یک حرفی می‌زند و ناگهان ارزش پول آن کشورها ظرف یک ساعت به نصف می‌رسد، عنوان کرد: مردم تحت فشار بوده و ارزش پول ملی به دلیل فشارها و تحریم‌ها کاهش یافته است اما در مقابل آن، تاب‌آوری و قدرت اقتصاد ایران را نشان می‌دهد. آمریکا بی‌وقفه و شبانه‌روز عمل می‌کند اما اهل لو دادن مسائل نیستیم. امروز شاهد بهبود جایگاه ریال و پول ایران هستیم که این هم اتفاقی نیست.
خطیب زاده درباره آخرین وضعیت سندهای راهبردی اقتصادی ایران با روسیه و چین یادآور شد: این سندها امروز آغاز نشده است. هرچند برخی از مخالفان و معاندان درباره این نقشه راه اظهاراتی را مطرح کرده‌اند اما از سفر رییس جمهوری چین به تهران در دستور کار قرار گرفته و بارها میان تهران و پکن سندهای پیشنهادی رد و بدل شده است.
سخنگوی دولت ادامه داد: ما این کارها را نمی‌کنیم که به کشوری وابسته شده یا تاب‌آوری اقتصادی خود را کاهش دهیم. ایران یک کشور متنوع و دارای پتانسیل های بالاست.
خطیب زاده با تاکید بر اینکه از محدود کشورهای دنیا هستیم که مولفه‌های اصلی توسعه اقتصادی را در داخل کشور داریم، بیان کرد: تصمیم‌سازان و تصمیم‌گیران ما از این پتانسیل‌ها آگاه هستند. من نوید خوبی را به ملت ایران می‌دهم. اتفاقات بزرگی در ایران رخ می‌دهد. خیلی‌ها دوست دارند که این را نشنیده و نبیند. ما شرمنده مردم ایران هستیم اما قول می‌دهیم با تمام قوا در اقتصاد مقاومتی و درون‌زا متمرکز شویم و اسناد راهبردی با سایر کشورها برای افزایش ظرفیت‌بخشی است.
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره دخالت‌های سایر نهادها در وظایف وزارت امور خارجه گفت: زیبایی ایران در همین گفت‌وگوها و پویایی‌های سیاسی است. جامعه متصلب و تک صدایی در داخل نداریم که این از افتخار ماست. تمام گروه‌ها حق اظهارنظر دارند اما مواضع جمهوری اسلامی از سوی وزارت امور خارجه بیان می‌شود. آنچه از سوی من یا وزیر امور خارجه بیان می‌شود، مواضع ایران است. مواضع ما در منازعه قره‌باغ روشن است که شفاف‌ترین موضع یک کشور در این باره است.
خطیب‌زاده درباره صحبت‌های ظریف درباره کارشکنی عده‌ای در داخل کشور در امور دستگاه دیپلماسی اظهار داشت: سیاست خارجی را نباید گروگان سیاست داخلی کرد. هر وقت مسائل سیاست خارجی وابسته به مسائل داخلی شده، منافع ملی هیچ وقت تامین نشده است. سیاست داخلی را به سیاسیون و سیاست خارجی را به دیپلمات‌های کارکشته جمهوری اسلامی واگذار کنید که منافع ایران را دنبال می‌کنند. همواره سعی کردیم نماینده شایسته‌ای برای ایران سربلند و نه یک جریان باشیم.
خطیب‌زاده درباره ادعای امارات درباره جزایر سه‌گانه ایرانی و پروژه ساخت لوله‌های نفتی امارات همراه با رژیم صهیونیستی در خلیج فارس عنوان کرد: هر کشوری حتی هر چقدر هم خطا کند، در همسایگی ما، سعی می‌کنیم با توجه به سیاست حسن همسایگی تلاش کنیم به مسیر درست کنش‌های منطقه‌ای برگردد.
سخنگوی وزارت امور خارجه با بیان اینکه امارات سال‌هاست که در مسیر غلطی در برخی حوزه‌ها گام برمی‌دارد، گفت: جمهوری اسلامی ایران درباره جزایر سه‌گانه از کسی اجازه نمی‌گیرد در مرزها و سرزمین خود چه اقداماتی را انجام دهد. جزایر سه‌گانه ایران در خلیج همیشه فارس بدون شک و قطعی متعلق به ایران است و این اظهارات نه حقی برای کسی ایجاد می‌کند و نه تاثیری بر اعمال حاکمیت ایران.
به گفته خطیب زاده، رژیم صهیونیستی در حضیض خود به سر می‌برد و سعی می‌کند در غرقی که اتفاق می‌افتد هر کس دیگری را با خود به زیر بکشد. امیدوارم امارات و دولت فعلی با این رژیم به زیر آب کشیده نشود.
خطیب‌زاده درباره اینکه برای ایران فرق می‌کند که چه کسی رییس‌جمهوری آمریکا شود و امکان مذاکره با انتخاب مجدد ترامپ، گفت: سیاست ایران در قبال آمریکا دقیق و محاسبه شده و برآمده از ابعاد مختلف در نظام بین‌الملل است. آمریکا مسوول ترور بزدلانه، ناجوانمردانه و در نیمه‌های شب در عراق است و در سطح ملی آمریکا باید پاسخگو باشد.
او با تاکید بر اینکه ما شخصی به نام ترامپ نمی‌شناسیم ما رییس جمهوری آمریکا را می‌شناسیم و آمریکا باید پاسخگو باشد، اظهار داشت: در سطح شخصی ترامپ به اندازه کافی به جامعه جهانی و ملتش نشان داده که چه ویژگی‌هایی دارد و ادب اجازه نمی‌دهد به بیان این ویژگی‌ها نزدیک شوم.
رییس مرکز دیپلماسی عمومی و رسانه‌ای وزارت امور خارجه با بیان اینکه آمریکا جنگ اقتصادی و تروریسم اقتصادی علیه ایران آغاز کرده است، تصریح کرد: این آمریکا است که باید به مسیر درست برگردد. دولت فعلی و بعدی برای ما تفاوتی نمی‌کند. ما ترور سردار شهید را نه می‌بخشیم و نه فراموش نمی‌کنیم و مسوولان ما گفته‌اند ما اهل تهدید نیستیم بلکه اهل اقدام هستیم.
خطیب‌زاده درباره ادعای وزیر جنگ رژیم صهیونیستی که با اشاره به توافقات اخیر با بحرین و امارات عنوان کرده که جبهه یکپارچه‌ای علیه ایران تشکیل خواهیم داد، تصریح کرد: آنها نگران مرزهای خودشان باشند. رژیم اشغالگر قدس در بحران هویتی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی دامنه‌دار در حال غرق شدن است و این اظهارات ارزش پاسخ دادن ندارد. هر کسی که به این خانه سست خودش را در منطقه ما بیاویزد، خودش را بدنام کرده است. رژیم اشغالگر قدس جوابش را در سرزمین‌های اشغالی گرفته و باز هم خواهد گرفت.
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره طرح پیشنهادی روسیه برای خلیج فارس خاطرنشان کرد: نه تنها امنیت ایران تامین شده بلکه امنیت خلیج فارس و دیگر کشورها را در این منطقه تامین کرده‌ایم. طرح روسیه طرح جدیدی نیست و جدیدا دوباره سازمان جدیدی پیدا کرده است و یکی از نزدیک‌ترین طرح‌ها به طرح جمهوری اسلامی است. هر طرحی که فراگیر، جامع و تامین‌کننده اصول اولیه باشد، با آن همراهی خواهیم کرد ولی طرح ایران به عنوان «طرح امید» جامع‌ترین طرح است و این مسیر را ادامه می‌دهیم و خوشامد می‌گوییم به کسی که بخواهد با ما همراهی کند.
خطیب زاده درباره مشکلات دانشجویان ایرانی در آلمان بیان کرد: سفارتخانه‌های ایران در کشورهای دیگر به طور جدی این موضوع را پیگیری کرده و می‌کند. حوزه شینگن مقررات خاصی را دارد که ویزاهای توریستی و موقت همچنان امکان ورود ندارند و باید ویزاهای اقامتی باشد. در حال رایزنی هستیم. موضوع مهمی برای ایران است که شهروندان بتوانند حضور یابند.
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سؤالی درباره بازرسی آژانس از دومین مکان مورد نظر خود و روابط ایران و آژانس ابراز داشت: روابط ایران و آژانس فنی و حرفه‌ای بوده است. هر زمان آژانس از فشارهای طرف‌های ثالث دور بوده این همکاری‌ها به خوبی انجام شده است. آژانس متعهد شده که از فشارهای سیاسی فاصله بگیرد و ایران هم با حسن نیت اجازه دسترسی به دو سایت را داده است.