به گزارش گروه روی خط رسانههای خبرگزاری برنا؛ روزنامه آرمان ملی ۱۴ آبان در گفت وگو با فریدون مجلسی تحلیلگر روابط بینالملل می آورد: انتخابات ریاستجمهوری آمریکا در حالی به پایان رسید که مناقشه درباره آرای پست شده همچنان در این کشور ادامه دارد و ترامپ در صورت شکست در انتخابات آن را بهانه خواهد کرد. گزارشها از انتخابات آمریکا حکایت از تفاوت زیاد جو بایدن از دونالد ترامپ دارد که در چنین شرایطی آرای الکترال نیز نمیتواند به کمک ترامپ بیاید و باید وی را پس از نیکسون، کارتر و جورج بوش پدر به عنوان چهارمین رئیسجمهور چهار ساله ایالات متحده آمریکال لقب داد. رقابت ترامپ در ایالتهای کلیدی مانند پنسیلوانیا و فلوریدا بسیار نزدیک اما به سود بایدن پیش رفت؛ اتفاقی که میتواند شانس پیروزی بایدن را در انتخابات افزایش بدهد. در انتخابات اخیر آمریکا باراک اوباما در اقدامی غیرمنتظره در جهت حمایت از بایدن سخنرانی کرد و خود را وارد کارزار انتخاباتی کرد. به همین دلیل و برای تحلیل و بررسی نتایج انتخابات ریاستجمهوری آمریکا «آرمان ملی» با فریدون مجلسی تحلیلگر روابط بینالملل گفتوگو کرده است.
مجلسی معتقد است: «در انتخابات گذشته آرای خانم کلینتون حدود دو میلیون و ۸۰۰ هزار رأی بیشتر از ترامپ بود. آرای الکترال برای این است که از یک دیکتاتوری حداکثری جلوگیری شود و ۵۰ ایالتی که در آمریکا وجود دارد احساس استقلال ایالتی و وزنه جمعیتی کنند. این وضعیت درباره پارلمان نیز وجود دارد. همه ایالتها بدونتوجه به بزرگی و کوچکی دو سناتور دارند. این در حالی است که در مجلس نمایندگان بستگی به جمعیت هر ایالت نماینده وجود دارد که تا حدودی تناسب را به هم میزند. به نظر میرسد تفاوت آرای ترامپ و بایدن برخلاف دوره گذشته که دو میلیون و۸۰۰ هزار رأی بود این بار حدود ۱۰میلیون رأی خواهد بود. این فاصله شرایطی را فراهم میکند که آرای الکترال در انتخابات تأثیری نخواهد داشت و در چنین شرایطی آرای الکترال نمیتواند نتیجه انتخابات را تغییر بدهد». در ادامه ماحصل این گفتوگو را میخوانید.
تــحولات انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در روزهای پایانی به چه شکلی رقم خورد؟ ارزیابی شما از وضعیت انتخابات آمریکا چیست؟
انتخابات ریاستجمهوری آمریکا مدتی است که از حالت پیشگویی و پیشبینی خارج شده است. ترامپ بیلیاقتی خود را برای حضور در سمت مهمی چون ریاستجمهوری به مردم آمریکا و جهان نشان داده است. واقعیت این است که ترامپ از بسیاری جهات مورد مضحکه مردم قرار گرفته است. در گذشته در مقام ریاستجمهوری آمریکا سخنوران و ادبایی وجود داشتهاند که نمونههای سخنرانیهای آنها به عنوان درس در کتابهای ادبیات آمریکا به دانشجویان تدریس میشود. از جمله این موارد میتوان به سخرانیهای جفرسون و نطق سه دقیقهای لینکلن یا سخنرانی کندی به مناسبت آغاز ریاستجمهوری یا سخنرانیهای اوباما اشاره کرد که نمونههایی از سخنوری فاخر در تاریخ سیاسی آمریکا قلمداد میشوند. این در حالی است که از سخنرانیهای ترامپ به صورت ابتدایی و عامیانه همراه با الفاظ رکیک عنوان میشود. مردم آمریکا گزارشی که اوباما درباره کشته شدن بن لادن ارائه کرده بود را در مقابل گزارش ترامپ درباره کشته شدن ابوبکر بغدادی قرار دادهاند و با هم مقایسه کردهاند.
آنان گزارش ترامپ را به عنوان یک نمایش کمدی تلقی کرده و به آن میخندند. در نتیجه ترامپ در جایگاهی قرار گرفته که مورد مضحکه مردم آمریکا قرار میگیرد. ترامپ فرد ثروتمندی است که با بدهیهای زیادی نیز مواجه است. افرادی در آمریکا هستند که مانند ترامپ به عوام متصلند یا قصد دارند به وسیله ترامپ کینههای خود را خالی کنند. این افراد از وی حمایت میکنند. این روزها طرفداران ترامپ با موتور و کاپشنهای چرمی و بازوهای خالکوبی شده با پرچمهایی که در دست دارند در خیابانهای آمریکا در حال رفت و آمد هستند و گاهی نیز طرفداران بایدن را کتک میزنند. این افراد دارای دایره نامحدودی نیستند و معمولا در هیچ انتخاباتی شرکت نمیکردند. اغلب این افراد جزو اراذل و اوباش آمریکا به شمار میروند و همواره به بزهکاری خود مشغولند. با این وجود ترامپ در انتخابات اخیر این افراد را تحریک کرده و به کارزار انتخاباتی کشیده است.
این در حالی است که در انتخابات گذشته عده زیادی را با وعدههای اقتصادی و اشتغال و با شعارهای پوپولیستی و عوامفریبانه به میدان کشیده شدند و در نتیجه ترامپ موفق شد به ریاستجمهوری دست پیدا کند. این در حالی بود که گروههای چپی که از خانم کلینتون رنجیده بودند، قهر کردند و در انتخابات شرکت نکردند؛ اتفاقی که زمینه را برای پیروزی یک شومن تلویزیونی به نام ترامپ در انتخابات فراهم کرد. این در حالی است امروز دست ترامپ برای مردم آمریکا رو شده است. اظهارات عوامانه و بیادبانه ترامپ در محافل مختلف سبب شده جایگاه وی در بین مردم آمریکا روزبهروز کاهش پیدا کند و مردم با چهره واقعی وی آشنا شوند. این مسأله باعث شده شکست ترامپ نزد رأیدهندگانی که میدانند چه کسی را به عنوان رئیسجمهور انتخاب خواهند کرد مسجل شود.
تحلیل شما از وضعیت آرای ایالتهایی که به میدان نبرد موسوم شدهاند چیست؟
طرفداران ترامپ به شکلی وضعیت انتخابات را تحلیل میکنند که آرای ایالتهای موسوم به میدان نبرد به سود ترامپ خواهد بود. این در حالی است که وضعیت آرای اکثریت ایالتها نشان میدهد وضعیت بایدن نسبت به ترامپ بهتر است. وضعیت ایالتهای مهمی چون پنسیلوانیا به شکلی بوده که آرای بایدن از ترامپ بیشتر بوده است. این در حالی است که در این ایالت سابقه درگیری با گروههای تندرو قدیمی است و در گذشته نیز وجود داشته است. به همین دلیل وضعیت به شکلی نیست که آرای الکترال چنین ایالتهای مهمی به سود ترامپ تمام شود. این در حالی است که ایالتهایی مانند پنسیلوانیا حدود ۲۰ رأی الکترال دارد. ایالتهایی مانند فلوریدا که همواره پایگاه جمهوریخواهان بوده در شرایط کنونی به سود بایدن است. در نتیجه پیروزی ترامپ در ایالتهایی مانند پنسیلوانیا نمیتواند در نتیجه نهایی انتخابات تأثیر زیادی داشته باشد.
ایــن احـــتمال وجود دارد که اتفاقات انتخابات ریاستجمهوری گذشته تکرار شود و دوباره آرای الکترال رئیسجمهور آمریکا را انتخاب کند؟
در انتخابات گذشته آرای خانم کلینتون حدود دو میلیون و ۸۰۰ هزار رأی بیشتر از ترامپ بود. آرای الکترال برای این است که از یک دیکتاتوری حداکثری جلوگیری شود و ۵۰ ایالتی که در آمریکا وجود دارد احساس استقلال ایالتی و وزنه جمعیتی کنند. این وضعیت درباره پارلمان نیز وجود دارد. همه ایالتها بدونتوجه به بزرگی و کوچکی دو سناتور دارند. این در حالی است که در مجلس نمایندگان بستگی به جمعیت هر ایالت نماینده وجود دارد که تا حدودی تناسب را به هم میزند. به نظر میرسد تفاوت آرای ترامپ و بایدن برخلاف دوره گذشته که دو میلیون و ۸۰۰ هزار رأی بوده این بار حدود ۱۰ میلیون رأی خواهد بود. این فاصله شرایطی را فراهم میکند که آرای الکترال در انتخابات تأثیری نخواهد داشت و در چنین شرایطی آرای الکترال نمیتواند نتیجه انتخابات را تغییر بدهد. در شرایط کنونی پایگاه اجتماعی ترامپ ریزش زیادی کرده است. در انتخابات گذشته کسانی که امیدوار بودهاند وضعیت اقتصادی بهتری پیدا کنند یا شغل مناسبی پیدا کنند به ترامپ رأی دادهاند. این در حالی است که در طول چهار سال گذشته اتفاق خاصی برای این افراد رخ نداده است. از سوی دیگر بسیاری از مردم آمریکا به ترامپ و دولتش برای مدیریت ناکارآمد بحران کرونا انتقادات جدی دارند.
ترامپ عنوان میکــند در صــورت پیشتازی او در شمارش نتایج انتخابات، وی خود را پیروز انتخابات معرفی خواهد کرد. چرا وی به دنبال انجام دادن چنین اقدامی است؟
ترامپ جایی برای دبه کردن برای خود باقی گذاشته که اگر در جایی فاصله آرا با هم کم بود بتواند به دادگاه شکایت کند. این سخنان نشاندهنده باخت ترامپ است. امکان ندارد آرای ۹۸ میلیون آمریکایی را نادیده گرفت و باطل اعلام کرد. ترامپ به این نتیجه رسیده که در انتخابات بازنده است. به همین دلیل نیز از هماکنون به دنبال دلایلی برای توجیه شکست خود در انتخابات است. این در حالی است که قانون چنین اجازهای به ترامپ نخواهد داد. ترامپ از شکست در انتخابات هراس دارد و خود را بازنده میداند. به همین دلیل نیز تلاش میکند با طرح مسائلی اینچنینی یا تقلب از شکست خود جلوگیری یا آن را توجیه کند. این ادعای ترامپ در حالی مطرح میشود که وی رئیسجمهور مستقر است و سیستم انتخاباتی همه در اختیار وی است.
سوال اینجاست که هنگامی که سیستم انتخاباتی در اختیار اوست چگونه قرار است تقلب صورت بگیرد؟ در آمریکا دولت سایه وجود ندارد که اختیارات اصلی را در اختیار داشته باشد و به هر شکلی که تمایل دارد رفتار کند. امروز پول و قدرت در اختیار جمهوریخواهان و ترامپ است. این یک واقعیت است که همواره جمهوریخواهان ثروتمندتر از دموکراتها بودهاند. این اتفاقات در گذشته نیز رخ داده و جمهوریخواهان در حالی که الگور از وضعیت بهتری در انتخابات برخوردار بود، در نهایت اجازه ندادند به ریاستجمهوری برسد و جورج بوش پسر که مورد حمایت جمهوریخواهان بود دوباره به ریاستجمهوری رسید. در چنین شرایطی الگور میتوانست سیستم دموکراسی آمریکا را به هم بزند اما چنین کاری نکرد.
برخی از جمهوریخواهان از حمایت از ترامپ دست کشیدهاند. این مسأله به چه میزان میتواند در پیروزی بایدن در انتخابات تأثیر داشته باشد؟
حزب جمهوریخواه در آمریکا یک گروه بزرگ است که صمیمانه به ارزشهای لیبرال دموکراسی اعتقاد دارد. بسیاری از افراد این حزب تحصیلکرده، بافرهنگ و خیر هستند، به همین دلیل نیز چنین افرادی و هر آمریکایی فکوری وجود فردی مانند ترامپ را برخلاف منافع و حیثیت آمریکا قلمداد میکند و بههمین خاطر ترجیح میدهند یک دموکرات عاقل رئیسجمهور کشور باشد تا یک جمهوریخواه عوامفریب و پوپولیست. به همین دلیل بسیاری از جمهوریخواهان یا در انتخابات شرکت نخواهند کرد یا ترجیح میدهند به بایدن رأی بدهند. جمهوریخواهان نیز به دنبال این هستند که به مردم آمریکا کمک کنند تا چنین فردی که لیاقت ریاستجمهوری آمریکا را ندارد دیگر در قدرت حضور نداشته باشد.
در انتخابات اخیر برخلاف انتخابات گذشته که برخی از مخالفان ترامپ به دلیل دلآزردگی از خانم کلینتون در انتخابات شرکت نکردند در انتخابات به صحنه آمدند و از رقیب ترامپ حمایت کردند. همه این عوامل شانس بایدن را در انتخابات آینده افزایش میدهد و در مقابل مسیر سختی را در مقابل دونالد ترامپ قرار میدهد. برخی تحلیلها که بیشتر مبتنی بر شرایط اقتصاد بود، ممکن است شانس ترامپ را برای پیروزی در انتخابات بالا بدانند اما شیوع ویروس کرونا در آمریکا بسیاری از معادلات اقتصادی را در این کشور به هم زده است. به همین دلیل با توجه به مجموع دلایل کار دونالد ترامپ برای پیروزی در انتخابات بسیار سخت است.
اگر بایدن برای ریاستجمهوری آمریکا برگزیده شود جهان فردای بایدن چه جهانی خواهد بود؟
اگر مسأله ایران را کنار بگذاریم در صورت پیروزی بایدن در انتخابات، آمریکا به سطح بالایی از دیپلماسی بینالمللی باز خواهد گشت. در چنین شرایطی آمریکا دوباره به سازمان بهداشت جهانی، که امروز بیش از همیشه به بودجه آمریکا نیاز دارد، بازخواهد گشت. همچنین آمریکا به کنوانسیون پاریس باز خواهد گشت و تعهدات خود را نسبت به اروپا، کانادا و مکزیک انجام خواهد داشت. از سوی دیگر بایدن دوباره به برجام بازخواهد گشت. اینکه در این زمینه با ایران چه برخوردی خواهد کرد به سیاستهای جمهوری اسلامی بستگی دارد که به چه میزان از همکاریهای بینالمللی استقبال کنند. ترامپ سرمایه مادی و معنوی زیادی برای مقابله با ایران هزینه کرده است. به همین دلیل نیز تلاش زیادی کرده که در کارزار انتخابات اقدامات خود علیه ایران را با تب و تاب زیادی مطرح کرده و از آن دفاع کند. ایرانهراسی به همان میزان که در دوران ترامپ در خاک آمریکا وجود داشته در داخل ایران نیز وجود داشته است.
بسیاری از اظهارات رادیکال و تندی که از تریبونهای رسمی ایران علیه آمریکا و متحدانش مطرح میشود به موضوع ایرانهراسی در جهان دامن میزند و آن را تقویت میکند. ایرانهراسی در خاک آمریکا عمقی بسیار دارد. این در حالی است که ترامپ تلاش میکند از این عمق بهرهبرداری سیاسی کند و از آن به سود خود بهره ببرد. در چنین شرایطی بایدن عنوان میکند اگر به عنوان رئیسجمهور انتخاب شود به برجام بازخواهم گشت. هنگامی که وی چنین دیدگاهی را مطرح میکند به معنای این است که وی بیش از اینکه به دنبال تنش و جنگافروزی باشد به دنبال مذاکره و رویکردهای مسالمتآمیز است.
اگر ایران مراودات بینالمللی بانکی خود را با کشورهای دیگر در وضعیت عادی قرار بدهد، وضعیت صادرات و وارداتش مانند قبل از تحریمها شود و روابط دیپلماتیکش با کشورهای جهان مانند گذشته شود و رفتوآمدها بیشتر شود، در چنین شرایطی خطر جنگ کاهش پیدا خواهد کرد و وضعیت اقتصادی ایران بهتر خواهد شد. در شرایط کنونی بسیاری از نابسامانیهای جامعه ایران از تحریمهای بینالمللی و مناقشه بین ایران و آمریکا نشأت میگیرد. به همین دلیل اگر این مناقشهها پایان بپذیرد یا شکل ملایمتری به خود بگیرد و تحریمها برداشته شود وضعیت مردم ایران بهتر از گذشته خواهد شد.