به گزارش برنا؛ اکنون که چندین ماه از شیوع ویروس کرونا می‌گذرد، روش‌های پیشگیری از این بیماری به خوبی مشخص شده است. اما نرخ شیوع بالای این بیماری، هنوز بزرگترین مشکلی است که بشر امروز با آن سروکار دارد.
سخن گفتن از آزمایشات گسترده، ردیابی افراد آلوده و فشار کاری طاقت فرسا که بر روی دوش کادر درمان سنگینی می‌کند، آسان نیست؛ اما شاید تا پیدا شدن یک راه درمان موثر و کارآمد و رویکرد‌های پیشگیری از ابتلا همانند واکسن، تنها گزینه‌ی روی میز محسوب شود.
از ابتدای شیوع همه گیری، تست‌های آزمایشگاهی بسیاری از سوی بزرگترین مرجع سلامت و پزشکی دنیا، یعنی سازمان جهانی بهداشت (WHO) معرفی شده است. هر روزه هم تست‌های جدید و سریع‌تری برای ردیابی دقیق این ویروس توسط دانشمندان جهان معرفی می‌شود که باید مراحل کارآزمایی بالینی را طی کند تا به تولید انبوه و تجاری سازی شدن راه پیدا کند.
اما دقیق‌ترین و بهترین تست برای تشخیص بیماری چیست؟
کدام تست برای ردیابی ویروس کرونا در افرادی که قبلا مبتلا بوده‌اند پیشنهاد می‌شود؟ همه این‌ها سوالاتی هستند که سعی شده است در این مقاله به دنبال پاسخی علمی برای آن‌ها باشیم.
تست‌های اولیه برای تشخیص عفونت
اگر با علائمی همچون سرفه، گلودرد و احساس سرماخوردگی به پزشک مراجعه کنید، ممکن است پزشک درخواست تست‌هایی همچون CBC، CRP و ESR بدهد و شما را روانه آزمایشگاه کند.
این نوع از تست‌ها، آزمایشات عمومی برای تشخیص بسیاری از بیماری‌ها از عفونت‌ها تا سرطان هستند. مثبت شده این آزمایشات می‌تواند ناشی از کرونا ویروس و یا سایر میکروارگانیسم‌هایی باشد که توانایی ایجاد عفونت دارد، پس به هیچ وجه اختصاصی نیستند و نتایج مثبت آن‌ها نیازمند ارزیابی‌های دقیق‌تر است.
طبق یافته‌های علمی رابطه مستقیمی بین میزان عفونت ریه و سطح CRP وجود دارد.
کاهش سلول‌های ایمنی خون از نوع لنفوسیت‌ها، مثبت بودن تست CRP و بالا بودن مقادیر آزمایش ESR (بالاتر از ۲۰ معمولا مثبت تلقی می‌شود) نتایجی هستند که نیازمند آزمایشات بیشتر است.
تست تشخیصی برای ارزیابی عفونت فعلی
اگر می‌خواهید بدانید که آیا در حال حاضر به ویروس COVID-۱۹ هستید یا خیر بهترین تست تشخیصی کرونا، آزمایشات مولکولی یا همان تست PCR است.
ماده ژنتیکی ویروس، می‌تواند از نوع DNA یا RNA باشد که تمام محتوای ژنتیکی میکروارگانیسم در آن ذخیره شده است. در ویروس SARS-CoV۲ ماده ژنتیکی یک RNA تک رشته‌ای است. در تست‌های مولکولی از نوع PCR به دنبال همین ماده ژنتیکی برای تشخیص حضور ویروس کرونا در بدن فرد مشکوک هستیم.
نمونه برداری از حلق و بینی انجام می‌شود و نتایج ممکن است در همان روز آماده شود، اما معمولاً حداقل یک یا دو روز به طول می‌انجامد.
دقت ردیابی این تکنیک چه میزان است؟
منفی‌های کاذب، یعنی آزمایشی که می‌گوید شما ویروس کرونا ندارید، اما در واقع مبتلا هستید، ممکن است رخ دهد. میزان گزارش شده از منفی‌های کاذب بین ۲ تا ۳۷ درصد متغیر است. میزان مثبت کاذب، یعنی آزمایشی که بیان می‌کند شما آلوده به ویروس هستید، اما در واقع اینطور نیست باید نزدیک به صفر باشد. تصور می‌شود که بیشتر نتایج مثبت کاذب به دلیل آلودگی آزمایشگاه یا مشکلات دیگر در نحوه انجام آزمایش کرونا است، نه محدودیت‌های خود آزمایش.
آزمایش مولکولی با استفاده از سواب عمیق بینی معمولاً بهترین گزینه است، زیرا نتایج منفی کاذب کمتری نسبت به سایر آزمایش‌های تشخیصی یا نمونه‌های سواب حلق یا بزاق خواهد داشت. اگرچه افرادی که در بیمارستان هستند ممکن است نمونه‌های دیگری از آن‌ها گرفته شود.
ممکن است شما در مورد آزمایش ترکیبی، که در آن نمونه چندین فرد با هم ترکیب می‌شوند و یک آزمایش مولکولی بر روی آن‌ها انجام می‌شود، شنیده باشید. این کار که معمولا برای غربالگری جمعیت‌های مختلف در مکان‌هایی با ظرفیت تست پایین انجام می‌شود، می‌تواند زمان پاسخ دهی به آزمایش تعداد زیادی از افراد را تسریع کرده و تعداد آزمایشات مورد نیاز را کاهش دهد. اگر یک آزمایش ترکیبی کرونا منفی باشد، به همه افرادی که نمونه‌های آن‌ها ترکیب شده است گفته می‌شود که تست منفی دارند و آزمایش انفرادی ضرورتی ندارد. اما اگر نمونه جمع شده مثبت باشد، هر یک از نمونه های گرفته شده آزمایش می‌شوند تا ببینند کدام یک از افراد مسئول نتیجه مثبت هستند.
علاوه بر این، این روش ممکن است به ویژه در محیط‌هایی که تعداد عفونت‌ها کم و در حال کاهش است، مفید باشد و انتظار می‌رود بیشتر نتایج آزمایش کرونا منفی باشد. به عنوان مثال، در جامعه‌ای که به نظر می‌رسد عفونت تحت کنترل است و برنامه‌های بازگشایی مدارس و مشاغل در آن برنامه ریزی شده است، آزمایش مشترک کارمندان و دانش آموزان می‌تواند یک استراتژی موثر و موفق باشد.
تست تشخیصی برای ارزیابی عفونت قبلی
سیستم ایمنی بدن به دنبال مواجه با یک پاتوژن که قبل از آن با آن برخوردی نداشته است، شروع به ترشح پروتئین‌هایی می‌کند که آنتی‌بادی یا پادتن نام دارد. این پروتئین‌ها به داخل خون ترشح شده و در خنثی سازی پارتیکل‌های ویروس کرونا نقش عمده‌ای ایفا می‌کنند. دو نوع آنتی بادی اصلی که در این آزمایش ردیابی می‌شود، IgG و IgM نام دارد، که هرکدام در فاز مختلفی از بیماری ترشح می‌شوند.
در حالی که یک آزمایش سرولوژیک نمی‌تواند به شما بگوید که آیا اکنون عفونت دارید یا خیر، اما می‌تواند عفونت گذشته را با دقت تشخیص دهد.
در مورد دقت چطور؟
انجام آزمایش آنتی بادی خیلی زود می‌تواند منجر به نتایج منفی کاذب شود. این به این دلیل است که سیستم ایمنی بدن شما برای تولید آنتی بادی ویروس کرونا یک یا دو هفته زمان نیاز دارد. میزان منفی کاذب گزارش شده ۲۰ ٪ است. با این وجود، بسته به مطالعه و زمان انجام آزمایش، دامنه منفی کاذب از ۰ ٪ تا ۳۰ ٪ متغیر است.
تحقیقات نشان می‌دهد که ممکن است طی چند ماه سطح آنتی بادی کاهش یابد؛ و اگرچه آزمایش مثبت آنتی بادی اثبات می‌کند که شما در معرض ویروس کرونا قرار گرفته اید، اما هنوز مشخص نیست که آیا چنین نتایجی نشان دهنده عدم مسری بودن یا مصونیت محافظتی طولانی مدت است یا خیر.
نقش پر رنگ پزشکان، پیراپزشکان، پرستاران و تمامی کادر درمان بر کسی پوشیده نیست. امید است با راهنمایی‌های درست و اصولی، ورای منافع مالی و تجاری، بتوان از سد این آزمون جهانی گذشت.