به گزارش برنا، برنامه «چراغ» این هفته میزبان «مهدیه خادم» مدرس حوزه و دانشگاه و مسئول تشکل‌های مردمی متعدد با محور فعالیت‌های ترویجی عفاف و حجاب و سبک زندگی قرآنی بود که مطالبه گری و امر به معروف و نهی از منکر توسط مردم برای مسئولان را با علم به حیطه وظایف قانونی مسئولان مطرح کرد و ابتکار عمل خوبی برای ترویج زندگی اسلامی در مسیر فعالیت‌های خود داشته است.
«خادم» که فعالیت‌های اجتماعی بسیاری در حوزه مطالبه گری داشته به نیاز جوانان در عصر ارتباطات اشاره و عنوان کرد: مواجهه با جوانان که در معرض بسیاری از دیدگاه‌ها، سوالات و شبهات قرار می‌گیرند، متفاوت است. برخی معتقدند جوانان از دست رفتند در حالیکه اگر واقع بینانه نگاه کنیم به دلیل روحیه پرسشگری و حقیقت جویی، جوانان به دنبال کشف واقعیات هستند و به تعبیر آیت الله شهید مطهری دو نوع «شک» داریم، مقدس و نامقدس که «شک» مقدس انسان را به حقیقت می‌رساند.
وی خاطر نشان کرد: مواجهه بزرگترها در برابر پرسش‌های جوانان، مواجهه سلبی و نادرستی است و در برابر پرسش‌ها و شبهات پیش روی جوانان تکذیب و تکفیر می‌کنند حال آنکه به تعبیر و توصیه شهید مرتضی مطهری باید از «شک» و پرسش استقبال کرد و شک نامقدس شکی است که در آن بمانید و اگر جوانی فقط در سوال‌ها باقی بماند و به آن شبهه تعصب داشته باشد و به دنبال حقیقت نرود آن «شک» نامقدس است. در آموزه‌های دینی ما خداوند در قرآن به پیامبر آموخته که چگونه حق و باطل را به مردم بگوید همچنان که خداوند به موسی و هارون آموخت که چگونه با زبان ملایم با فرعون که طاغوت زمان است، سخن بگویند.
این پژوهشگر دینی یادآور شد: بسیاری مهارت‌های ارتباط موثر را بلد نیستند و شنونده فعال نیستند، بسیاری از پدرها و مادرها اصلاً حوصله شنیدن حرف‌های بچه‌های خود را ندارند همینطور برخی از معلمین هم وقتی بر خلاف دیدگاه و عقاید آنها سخن می‌گویند بلافاصله واکنش‌ها با عِقاب و عِتاب است، دانش‌آموزی به من گفت می‌خواهم مسیحی شوم، گفتم خیلی هم خوب است! اسلام دینی است که می‌گوید «لااکراه فی‌الدین» در پذیرش اصل دین هیچ اجباری است -بسیاری به اشتباه از این آیه استفاده می‌کنند حال آنکه در پذیرش اصل دین هیچ اجباری نیست- پرسیدم تحقیق کردی؟ گفت شروع کردم، گفتم تو مسلمان زاده هستی تا با حال در رابطه با اسلام هم تحقیق کردی؟ گفت نه! و گفتم تحقیق کن و باب صحبت باز شد و متوجه شدم که او در خانواده با بی‌مهری مواجه شده بود و به اسلام بد بین شده بود.
پیامبر به جوانی که قصد زِنا داشت چه گفت؟
«خادم» تصریح کرد: اگر ما حرف جوانها را بشنویم و جاییکه بر خلاف دیدگاه ما بود بلافاصله جبهه نگرییم و با او -به اصطلاح- راه‌بیاییم، خیلی خوب است -فضای گفت‌وگو باز می‌شود-، جوانی نزد رسول الله آمد و گفت «یا رسول الله قصد «زِنا» دارم». آیا شما در عصر حاضر روحانی، معلم، مبلغ و پدر یا مادری را می‌شناسید که جوانی به او مراجعه کند اگر چنین قصدی دارد بگوید؟ در حالیکه پیامبر با سعه صدر حرف آن جوان را شنیدند و استدلال کردند که اگر کسی با خواهر و مادر تو چنین کاری انجام دهد، راضی به انجام این کار هستی؟ جوان گفت خیر، پیامبر فرمودند پس تو هم با مادر و خواهر دیگران اینکار را انجام نده و کاملاً به شیوه منطقی پاسخ آن جوان را دارند.
این مدرس حوزه و دانشگاه در بخشی از سخنانش تذکر زبانی در «امر به معروف و نهی از منکر» نخستین شیوه دانست که با نرم زبانی باشد و ادامه داد: طبق آیات قرآن راه استدلالی هم یک شیوه است و در آیه شریفه ۱۲۵ سوره نحل می‌فرمایند «ادعُ إِلىٰ سَبیلِ رَبِّکَ بِالحِکمَةِ وَالمَوعِظَةِ الحَسَنَةِ ۖ وَجادِلهُم بِالَّتی هِیَ أَحسَنُ» که خداوند سه روش را برای «امر به معروف و نهی از منکر» به ما یاد می‌دهد که اگر می‌خواهید به سوی کار درست دعوت کنید با حکمت، استدلال و منطق انجام دعوت را دهید. در برابر پرسش‌های جوانان می‌توان با موعظه و حکمت پاسخ داد و شیوه دیگر جدال احسن هست که موافقان و مخالفان -بحث کنند- همچون راه اندازی کرسی‌های آزاداندیشی که توصیه مقام معظم رهبری بود.
این فعال فرهنگی همچنین عنوان کرد: نباید نسبت به خطا و خطاکار بی‌تفاوت باشیم و سکوت نکنیم اما چگونه بیان کردن مهم است و گاهی با اشاره و زبان بدن می‌توان امر به معروف کرد و در مواجهه با خانمی که پوشش مناسب نیست گاهی لزومی ندارد که مستقیم هم صحبت کرد یک اشاره هم کفایت می‌کند و گاهی هم می‌توان با نوشتن و دلنوشته پیام داد، تیپ شخصیت افراد متفاوت است و برخی حوصله کمتری دارند. در امر به معروف و نهی از منکر مخاطب شناسی و موقعیت شناسی و روش شناسی بسیار مهم است. اینکه در موقعیت مناسب امر به معروف و نهی از منکر انجام شود و با روی خوش صورت گیرد، خیلی مهم است
وی در بخشی از سخنانش راجع به مطالبه‌گری از مسئولین و امر به معروف و نهی از منکر مسئولین بیان کرد: طبق بیانات رهبری که در کتاب «واجب فراموش شده» به آن اشاره شده، ما هم گروهی هستیم که ۱۰ سال مهارت‌ها و معارف امر به معروف را طبق سخنان رهبری پیش می‌بریم وارد حوزه مطالبه از مسئولین شدیم چرا که امر به معروف و نهی از منکر توسط مردم برای مردم، مسئولین به مردم، مردم به مسئولین و مسئولین به مسئولین است و ما در حوزه امر به معروف مسئولین حدود ۳۵ تشکل هستیم و جبهه بانوان مطالبه گر را در مشهد تشکیل دادیم، آگاهانه و عالمانه وارد موضوعات می‌شویم چه زمانی که قصد تذکر به مردم داریم و کلاس‌های آموزشی داریم که در امر به معروف خطا نکنیم.
مطالبه از مسئولین صرفا در چارچوب قانون است
«خادم» تصریح کرد: در حوزه امر به معروف و نهی از منکر مسئولین، شرح وظایف آنها را می‌خوانیم که طبق قانون چه وظایفی بر عهده آن مسئول است و در گروه خود، افراد مختلفی را داریم از جمله پزشکان، وکلا، معلمان، بانوان خانه دار و تحصیلکرده که وظایف مادری خود را انجام می‌دهند و نزد مدیران مختلف رفته و به ویژه در خصوص مصوبه ۴۶۷ و اصلاحیه آن در شورای عالی انقلاب فرهنگی که مطالبه اصلی ما در حوزه عفاف و حجاب است و صرف نظر از آنکه عفاف و حجاب جزو آموزه‌های دینی و شرعی ما هست و علاوه بر آن جز قوانین کشور ماست و باید ملتزم به قانون باشیم.
وی همچنین در ضرورت امر به معروف و نهی از منکر که برخی آن را تجسس می‌دانند، گفت: زندگی اجتماعی مردم به هم پیوسته است و بر روی هم تاثیرگذاریم و در جامعه سرنوشت ما به هم گره خورده است، فضای جامعه ایمانی، فضای اخوت و دلسوزی است و شهید بهشتی تعبیری دارد که کسی بخواهد از چراغ قرمز رد شود و بگوید به دیگران مربوط است در حالیکه این رفتار دیگران را به خطر می‌اندازد و هر فطرت سالم و پاک کار خوب رو دوست دارد و از منکر بیزار است.
یک آمریکایی مفصل‌ترین کتاب امر به معروف را نوشته
«خادم» خاطرنشان کرد: جالب است بدانید مفصل‌ترین کتاب در زمینه امر به معروف را یک دانشمند آمریکایی به نام مایکل کوک نوشته است که جریانی را در روزنامه می‌خواند راجع به تعرض چند جوان در مترو شیکاگو آمریکا که زن بسیار سر و صدا می‌کند و از مردم کمک می‌خواهد و هیچ کس به آن خانم کمک نمی‌کند و فردی که از مترو خارج می‌شود و تا پلیس را خبر کند و پلیس بیاید آنآن چند جوان متعرض شده و محل را ترک کردند و «مایکل کوک» بر چنین واقعه‌ای تحقیق می‌کند که قوانین چه راهکار و دستوری دارند و هیچ چیزی پیدا نمی‌کند و ۱۵ سال کار پژوهشی انجام می‌دهد بر روی ۲ هزار منبع و بر روی ادیان تحقیق می‌کند و متوجه می‌شود تنها دینی که در چنین موقعیتی راهکار دارد اسلام است و با پژوهش مفصل جامع‌ترین کتاب را با نام «امر به معروف و نهی از منکر در اندیشه اسلامی» را می‌نویسد و در سال ۸۱ کتاب سال جمهوری اسلامی شناخته شد و توسط بنیاد قدس آستان قدس رضوی هم چاپ شد.
امر به معروف نظارت همگانی است
این مبلغ عفاف و حجاب همچنین با طرح این پرسش که «مایکل کوک» بر اساس فطرت پاک و عقل سالم به حقیقت اسلام پی بُرد، گفت: انسان بر اساس فطرت خوبی‌ها را دوست دارد و از بدی‌ها بیزار است و نباید سکوت کند، به تعبیر مقام معظم رهبری امر به معروف و نهی از منکر مراقبت همگانی است و به تعبیر آیه ۷۱ سوره مبارکه توبه «وَالْمُؤْمِنُونَ وَالْمُؤْمِنَاتُ بَعْضُهُمْ أَوْلِیَاءُ بَعْضٍ ۚ یَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَیَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْکَرِ» زنان و مردان مومن، ولی و سرپرست و دوست همدیگر هستند و می‌خواهند کمک کنند بنابراین به هم کمک می‌کنند و بی‌تفاوت بودن کار نادرستی است و حقیقت امر به معروف و نهی از منکر نظارت همگانی است و لازم است ابتدا انسان خود کنترل باشد و در خلوت خود هم کار نادرست را انجام ندهد و بعد حواسش به اطرافیان و اجتماعی باشد.
مسئولین از حضرت علی بالاتر نیستند
«خادم» در رابطه با مطالبه گری از مسئولین به سخنان امیر المومنین در نهج البلاغه اشاره و اظهار کرد: حضرت علی می‌فرمایند «و لا تخالطونی بالمصانعه» با من علی وقتی صحبت می‌کنید به صورت تصنعی صحبت نکنید و ما این رو نصب العین قرار دادیم وقتی پیش مسئولین می‌رویم به آنها می‌گوییم ما هیچ توقع خارج از وظایف شما نداریم، در کنار شما هستیم تا به اهداف و آرمان‌های نظام مقدس جمهوری اسلامی دست پیدا کنیم و توقع تعریف و تمجید نداشته باشید و با صراحت مسائل را مطرح می‌کنیم که شما از امیر المومنین بالاتر نیستید.
در ترویج عفاف و حجاب ۳۱ وظیفه بر عهده صدا و سیما است
وی به صحبت‌های خود با وزیر صمت مطابق مصوبه ۴۲۷ که قانون گسترش عفاف و حجاب است، اشاره کرد و افزود: ۲۶ دستگاه و نهاد وظایف مشخص و تخصصی مشخص کرده از جمله ۳۱ وظیفه که بر عهده سازمان صدا و سیما است و یا ۲۱ وظیفه که بر عهده آموزش و پرورش است همچنین نیروی انتظامی و وزارت صمت، وزارتخانه‌های راه، کشور و ... به این جهت چهار بند وظایف وزارت صمت را به وزیر آن یادآور شدم و خواندم و گفتم « خودتان و معاونین شما و مدیران کل چنین اقداماتی را انجام دادید؟ شما نسبت به مجتمع‌های تجاری وظیفه دارید و برخی از مجتمع‌های تجاری فضایی بر خلاف عفاف و حجاب و عفاف هست آیا قانون خلاء دارد؟» در حالیکه اراده‌ای برای اجرای قانون نمی‌بینیم. بسیاری از وزیر و وکیل و مدیران ما اراده‌ای برای ترویج فرهنگ عفاف و حجاب در مجموعه تحت امر خود ندارند. برخی ممکن است اراده داشته باشند و تصمیم آنها به موقع نیست و یا شجاعت لازم را ندارند و حال آنکه اراده استفاده از قدرت اجرایی خود را ندارند.
معلمان آرایش‌کرده در مدارس تدریس می‌کنند
«خادم» در بخش دیگری از سخنانش عنوان کرد: کاملا عالمانه و آگاهانه با مسئولین مواجه می‌شویم و مطالبه گری داریم حتی اظهارات و مصاحبه‌های آن مسئول را رصد کرده و می‌دانیم چه زمانی چه مطلبی را عنوان کرده و طبق مصوبه ۴۲۷ متولی اصلی اجرا و نظارت وزارت کشور است و پیام همه مردان و زنان متدین جامعه اسلامی این است که آقای رحمانی فضلی شما طبق قانون وظیفه دارید که بر اجرای قانون گسترش عفاف و حجاب را در ۲۶ دستگاه نظارت کنید حال آنکه گزارش‌های متعدد ارائه می‌شود که منطبق با واقعیت نیست، از جمله وضعیت سالن‌های ورزش که زیر نظر وزارت ورزش و جوانان است و یا حتی معلمان آرایش کرده و لاک زده در مدارس کشور که مربوط به وزارت آموزش و پرورش است و این طبق چه قانونی است؟ همچنین بسیاری از فیلم‌های صدا و سیما و وزارت ارشاد و یا تئاترها که مسائل ابتدایی عفاف و حجاب در آن رعایت نشده است.
با بسته پیشنهادی به سراغ مسئولین می‌رویم
وی در همین رابطه گفت: اگر یک مقدار غیرت دینی و جدیت و اراده در بسیاری از مسئولین ما وجود داشته باشد وضع عفاف و حجاب جامعه ما بسیار بهتر می‌شود چرا که زنان و مردان متدین و عفیف در جامعه ما کم نیستند و این ظلم و جفاست که فکر کنیم مردم ما ضد عفاف هستند به واقع تهاجم فرهنگی و فتنه‌های آخرالزمان و تسلط رسانه‌ها، دشمنان خارجی و منافقین داخلی و بد عمل کردن مسئولین خروجی می‌دهد که ما در جامعه می‌بینیم. ما با بسته پیشنهادی به مسئولین تذکر می‌دهیم از جمله پیشنهادی که به مدیر شبکه سه برای معرفی زنان محجبه موفق در جامعه ارائه کردیم.
نباید در امر به معروف دنبال اثر آنی بود
وی که همراهی همسرش را عامل مهمی در ادامه مسیرش در حوزه امر به معروف و نهی از منکر عنوان کرد، گفت: طبق آموزه‌های دینی خانواده اسلامی ملاک ما بوده و در بحث امر به معروف و نهی از منکر مسیر سهل و ساده نیست چرا که بسیاری از مردم و مسئولین دوست ندارند نقد شوند و در این موقعیت، آمر به معروف و ناهی از منکر را تجسس‌گر می‌دانند بنابراین واکنش‌هایی نشان می‌دهند که انسان از نظر روحی منقبض می‌شود و در تمام این فعالیت ها همسرم بسیار من را حمایت کرد همچنین فرزندانم همراهم بودند. وعده خداوند در قرآن حق است و خداوند کسانی را که در راه او تلاش کنند به آنچه باید می‌رسند و خداوند وعده داده کسی که او را یاری کند، یاری می‌کند و اکر جز خدا از چیزی نترسیم و توکل و توسل داشته باشیم پشتوانه محکم الهی خواهیم داشت و نباید در امر به معروف و نهی از منکر به دنبال اثر آنی باشیم ممکن است اثر حتی چند سال بعد باشد و هیچگاه ناامید نیستیم.
برنامه «چراغ» در فصل دوم با موضوع عفاف و حجاب و با شعار همراهی برای درست تر دیدن، روی آنتن شبکه پنج می‌رود. این برنامه کاری از گروه شبکه پنج سیماست که به تهیه کنندگی «مصطفی هیودی»، سردبیری «محمد حسن زمان وزیری» با اجرای «المیرا سماواتی» است و برنامه به قلم نعیمه اسلاملو و گروه نویسندگان است که مهمانان این برنامه در فصل جدید کارشناسان حوزه حجاب و عفاف، فعالان فرهنگی، طراحان مد و لباس اسلامی، گروه های مردمی فعال عفاف و حجاب هستند و مجری طرح موسسه فرهنگی هنری کاربردی «خیبر» است.
برنامه «چراغ» چهارشنبه و پنجشنبه‌ها ساعت ساعات ۱۶:۱۵ از شبکه پنج سیما پخش می‌شود و می‌توانید بازپخش آن را در همین شبکه یکشنبه و دوشنبه ها ساعت۱۳:۳۰ و بعد از خبر 24 مشاهده کنید.