به گزارش برنا، شرکت سهامی خاص بین چند شریک تجاری برای فعالیت‌های اقتصادی و امور بازرگانی تشکیل می‌شود. مراحل ثبت شرکت سهامی خاص در ایران ساده‌تر از دیگر انواع کمپانی‌ها است. سرمایه مورد نیاز و تشریفات قانونی تاسیس آن نیز بسیار کمتر است. به همین دلیل، تاسیس شرکت‌های سهامی خاص در ایران بسیار رایج و متداول است. در این مقاله به طور کامل تمام مراحل ثبت شرکت سهامی خاص در سامانه ثبت شرکت‌ها را از ابتدا تا انتها به زبان ساده توضیح داده‌ایم.
در شرکت سهامی خاص، هر یک از اعضا فقط به میزان سرمایه‌ای که با خود می‌آورند مسئولیت قانونی دارند. حداقل سرمایه اولیه برای تاسیس شرکت سهامی خاص صد هزار تومان است که تأمین سی‌وپنج درصد از آن برای راه‌اندازی شرکت کافی است. این مبلغ باید در حسابی بانکی به نام شرکت سپرده شود. گفتنی است که سرمایه افراد در این مجموعه‌ها به سهام تبدیل می‌شود. البته این سهم‌ها را نمی‌توان در بورس اوراق بهادار ارائه داد و فقط بین افراد خرید و فروش می‌شوند. حداقل تعداد سهامداران برای تاسیس شرکت سهامی خاص سه نفر است. دو نفر نیز باید به عنوان بازرس معرفی شوند تا بر عملکرد مجموعه نظارت کنند. بنابراین دست‌کم پنج نفر باید برای طی کردن مراحل ثبت شرکت سهامی خاص در کنار هم فعالیت کنند. اعضای هیئت‌مدیره نیز از میان سهامداران انتخاب می‌شوند اما مدیرعامل شرکت سهامی خاص می‌تواند از میان سهامداران یا خارج از آنها انتخاب شود.
طبق تعریف قانون تجارت ایران، شرکت سهامی خاص زمانی تشکیل می‌شود که تمام مدارک زیر تهیه شوند و به امضای اعضا برسند. بنابراین، مهم‌ترین اقدام در مراحل ثبت شرکت سهامی خاص، تنظیم این اسناد با مشارکت شرکا است. گفتنی است که تشکیل مجمع عمومی موسسان و صورتجلسه آن برای ثبت شرکت سهامی خاص الزامی نیست.
یکی از مهم‌ترین مدارک مورد نیاز جهت ثبت شرکت سهامی خاص، اساسنامه است. طبق قوانین شرکت سهامی خاص، اساسنامه باید دربردارنده موارد زیر باشد:
۱. اسم شرکت، حوزه کاری آن و مدت زمان فعالیت آن.
۲. آدرس، کد پستی و شماره تماس مرکز اصلی و شعب شرکت در صورت وجود.
۳. تفکیک سرمایه نقدی و غیرنقدی شرکت و چگونگی مطالبه مبالغ باقی‌مانده که باید حداکثر ظرف پنج سال تأمین شوند.
۴. مشخص کردن سهام‌ها و چگونگی انتقال و تبدیل آنها.
۵. مقررات مربوط به تشکیل مجامع عمومی، رای‌گیری و وضعیت حق امضا.
۶. شیوه انتخاب و عزل مدیران و بازرسان و تعیین وظایف و حدود اختیارات آنها.
۷. تعیین سال مالی، موعد گزارش سود و زیان و روزنامه کثیرالانتشاری که اطلاعیه‌های شرکت در آن منتشر می‌شوند.
۸. نحوه تغییر اساسنامه یا اصلاح آن و شرایط انحلال شرکت در مواقع ضروری.
۹. اقرارنامه مدیران شرکت مبنی بر ممنوع نبودن فعالیت‌های تجاری آنها طبق قانون.
۱۰. اقرارنامه بازرسان شرکت مبنی بر نداشتن رابطه خانوادگی با مدیران شرکت و دریافت نکردن حقوق از آنها.
طی کردن تمام مراحل ثبت شرکت سهامی خاص حدود دو هفته زمان می‌برد. اگر همۀ مراحل گام به گام طی شوند، می‌توان اطمینان داشت که تاسیس شرکت سهامی خاص بدون اتلاف وقت و بدون تکرار این روند به انجام می‌رسد. پس از فرستادن مدارک مورد نیاز به اداره ثبت شرکت‌ها، باید منتظر تأیید آنها بود. کارشناسان این اداره تمام مدارک ارسالی را با دقت بررسی می‌کنند و آنها را با قوانین شرکت سهامی خاص تطبیق می‌دهند. اگر کاستی یا نقصی در آنها نباشد، آگهی تاسیس شرکت صادر می‌شود که باید در روزنامه رسمی و روزنامه کثیرالانتشار به اطلاع عموم مردم برسد.
هزینه تاسیس شرکت سهامی خاص در تمام شهرهای ایران یکسان است. عمده مبالغ پرداختی به حساب اداره‌های دولتی واریز می‌شوند و تعرفه‌های مشخصی دارند. مخارج پست مدارک و آگهی‌های رسمی جزو این موارد هستند. حداقل هزینه ثبت شرکت سهامی خاص در سال ۱۳۹۹ حدود ۱.۶۰۰.۰۰۰ تومان (شانزده میلیون ریال) تخمین زده می‌شود. این مبلغ با در نظر گرفتن کمترین سرمایه و کمترین تعداد سهامداران محاسبه شده است. بنابراین با افزایش هر یک از این موارد، این عدد نیز اندکی بیشتر می‌شود.
اداره ثبت شرکت‌ها به برخی موسسات ثبتی مجاز مانند آسان‌ثبت امکان ثبت آنلاین شرکت سهامی خاص را داده است. در نتیجه، تمام مراحل ثبت شرکت سهامی خاص را می‌توان به صورت اینترنتی و بدون مراجعه حضوری به انجام رساند. مهم‌ترین مزیت این سامانه‌ها، تنظیم دقیق اساسنامه، اظهارنامه و دیگر مدارک مورد نیاز برای ثبت شرکت سهامی خاص و ورود اطلاعات به شکل صحیح است. همچنین امکان پرداخت یکجای تمام هزینه‌ها فراهم شده است. آگهی در روزنامه رسمی و روزنامه کثیرالانتشار نیز که طبق قانون جزو مراحل تاسیس شرکت سهامی خاص در ایران است در این سامانه‌ها به صورت یکپارچه با دیگر اقدامات انجام می‌گیرد.