به گزارش خبرگزاری برنا از گیلان ؛ ولی‌جهانی با اعلام این خبر گفت: محوطه باستانی لیارسنگ‌بن یکی از محوطه های مهم و ارزشمند گیلان به شمار می‌رود که در فهرست اثار ملی کشور به ثبت رسیده و حرایم سه گانه ان مورد تایید وزارت و مورد تایید اداره کل ثبت اثار تاریخی وزارت میراث فرهنگی قرار گرفته است این محوطه باستانی در یک برنامه بررسی و شناسایی به سرپرستی اینجانب در سال 1391 مورد شناسایی و طی یک برنامه کاوشی پنج ساله مورد بررسی و کاوش‌های دقیق باستان شناسی قرار گرفت که حاصل آن کشف حدود 100 گور باستانی، تعداد قابل ملاحظه‌ای اشیاء ارزشمند تاریخی و اطلاعات بسیار مهمی از نوع و شیوه تدفین مردمان آن دوره بوده است.
جهانی افزود: بیش از 90 درصد اسکلت‌های انسانی به دست آمده از این پژوهش‌ها سالم بوده که کیفیت این استخوان‌ها مورد توجه مراکز علمی خصوصا پژوهشگاه میراث فرهتگی و گردشگری کشور ، دانشگاه گیلان واقع شد که این امر نهایتا منجر به افتتاح و راه‌اندازی بخش آزمایشگاه انسان‌شناسی در پژوهشکده گیلان‌شناسی این دانشگاه برای نخستین بار شده است.
معاون میراث‌فرهنگی گیلان گفت: برگزاری نمایشگاه اشیاء لیارسنگ‌بن املش در موزه ایران باستان تهران، چاپ و انتشار بیش از ده‌ها مقاله در مجلات داخلی و خارجی، تدوین 7 جلد گزارش پژوهشی باستان‌شناسی، ساماندهی کلیه اشیاء مکشوفه در سامانه جام، مرمت بسیاری از اشیاء کشف شده، انجام مطالعات انسان‌شناسی با همکاری پژوهشگران ایرانی و خارجی بخشی از اقدامات صورت‌گرفته جهت معرفی این سایت ارزشمند باستانی می‌باشد که با تلاش کاوشگران این اداره‌کل تا کنون به سرانجام رسیده است.
ولی جهانی اضافه کرد: جدیدترین مطالعات و آزمایشات انجام شده بر روی اسکلت‌های مکشوفه که توسط مرکز مطالعات دانشگاه کالیفرنیا و همچنین دانشگاه کپنهاگ دانمارک به انجام رسیده است، نشان می‌دهد که تمامی اسکلت‌های کشف شده در این سایت باستانی دارای DNA املش می‌باشند و با انجام آزمایشات سال‌یابی و همچنین شیوه مقایسه‌ای مشخص شد که قدمت محوطه باستانی لیارسنگ‌بن به دوره‌های اشکانیان و ساسانیان بر می‌گردد.
جهانی با اشاره به اهمیت این یافته‌های علمی گفت: این یافته‌ها از آن جهت از اهمیت بالایی برخوردار است که برای نخستین بار آزمایشات DNA بر روی انسان‌هایی که در بازه بزمانی 1800 تا 2300 سال پیش در شمال کشور می‌زیسته‌اند به انجام رسیده است که نتایج آن می‌تواند در مطالعات پژوهشی و دانشگاهی مورد استفاده اساتید و دانشجویان قرار گیرد.
او در انتها اضافه کرد: متأسفانه کاوش‌های این محوطه باستانی در سال جاری به دلیل عدم تخصیص اعتبار لازم از سوی کمیته برنامه‌ریزی شهرستان املش متوقف شده که امید است در سال آتی و با رفع موانع مالی موجود، مجددا کاوش‌های باستان‌شناسی بر روی این سایت از سر گرفته شود.