شکل گیری طرح جدیدی از سوی نظام مهندسی کشاورزی

به گزارش برنا، برنامه زنده«به وقت ایران» پنجم اسفندماه با حضور علی خان محمدی مدیرعامل مجمع ملی خبرگان کشاورزی و کامبیز بازرگان معاون وزیر کشاورزی و رئیس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی با موضوع ترویج آموزش در کشاورزی از شبکه هفت سیما روی آنتن رفت.

بازرگان معاون وزیر کشاورزی و رئیس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی اظهار داشت: در یک نظام کشاورزی پویا، انتقال اطلاعات و دانش سودمند به بخش کشاورزی و کشاورزان بسیار حائز اهمیت است.

وی افزود: در واقع ترویج به مجموعه فرآیندها و روش هایی اطلاق می شود که هدف آن انتقال اطلاعات سودمند به کشاورزان خارج از نظام های رسمی است و این امر در دنیا تحت عنوان نظام نوآوری و دانش در بحث‌های نوین شناخته می شود و فرآیند پیچیده ای است که کشاوزان، محققین، بهره برداران در صنوف مختلف در کشاورزی، سیاست گذاران و کارشناسان و تمامی برنامه ریزان را در برمی گیرد.

بازرگان با تاکید بر اینکه انتقال دانش و نوآوری در شرایط کنونی دارای اهمیت بسیاری است، گفت: در شرایطی که در منابع پایه کشاورزی که همانا ستون های کشاورزی به شمار می آیند، محدودیت داشته باشیم، اهمیت ستون های دیگر برای تحمل بار و ارتقاء کشاورزی کشور بیشتر می شود. کشور در شرایطی است که دارای تنوع اقلیمی است لیکن از سوی دیگر به دلیل شرایط جغرافیایی و موقعیت در کره زمین با تنش های متعددی مواجهه هستیم و در منطقه گرم و خشک قرار گرفته ایم. بنابراین؛ به طبع آن دچار کم آبی هستیم به همین ترتیب با توجه به موقعیت زمانی از نظر فرآیندهای خاکسازی با کندی مواجهه هستیم که مجموعه این عوامل شرایط کشاوری را در کشور پیچیده می کند و می بایست به نحوی عمل کرد که دانش با قدرت و قوت در بخش کشاورزی نفوذ کند و بتواند اگر شرایط شکننده ای با اقلیم و منابع اتفاق می افتد، با نفوذ دانش بیشتر و موثر آنها را جبران کنیم.

وی با بیان اینکه سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی در نوآوری و پویایی بخش کشاورزی بسیار موثر است، افزود: مشابه این ساختار در دنیا و در کشورهای مختلف همچون برزیل و یا هند وجود دارد. بیش از 2هزار عضو هیئت علمی متخصص در حوزه های مختلف کشاورزی، 20موسسه تحقیقاتی و تخصصی در حوزه منابعی مانند آب و خاک و جنگل ها و مراتع و آبخیزداری در حوزه محصولات کشاورزی موسسه تحقیقات علوم باغبانی، زراعت، شیات و دام و حوزه های مختلف و همچنین 34مرکز تحقیقات و آموزش استانی در استان های مختلف کشور و یک معاونت و یک موسسه به طور اختصاصی در حوزه آموزش و ترویج فعالیت می کنند.

بازرگان خاطرنشان کرد: کنار هم قرار گرفتن تحقیقات، آموزش و ترویج این موضوع را به ذهن متبادر می سازد که یک واحدی وجود دارد که نوآوری را خلق می کند و انتقال می بخشد و انصافا هم همین است اما همچنان با آنچه که باید باشیم و آنچه که نیاز کشور است، فاصله داریم.

وی تصریح کرد: اتفاقات خوبی که در کشور در این حوزه افتاده است مرهون نوآوری های اندیشمندان و محققین و انتقال نوآوری ها است.

بازرگان همچنین گفت: به موازات این سازمان نزدیک به 4هزار عضو هیئت علمی، توانمند و صاحب نظر نیز در دانشگاه های کشور وجود دارند. البته باید اعتراف کرد که در انتقال دانش به مزارع فاصله معنی داری با نقطه مطلوب داریم.

وی با بیان اینکه در تولید روغن نزدیک به 80درصد وابستگی داریم، افزود: ضعف در این حوزه بیشتر به دلیل عدم سیاست گذاری و هماهنگی های مناسب بین ارکان مختلف می باشد.

بازرگان اضافه کرد: در رابطه با بحث آموزش اتفاقات خوبی رقم خورده است و هماهنگی خوبی با وزارت آموزش و پرورش و علوم تحقیقات و فناوری داریم و در بحث توسعه هنرستان ها با وزارت آموزش و پرورش فعالیت خوبی آغاز کرده ایم. تا سال گذشته 8هنرستان کشاورزی وابسته به وزارت جهاد و کشاورزی از 102هنرستان وزارت آموزش و پرورش داشتیم لیکن سال گذشته با توجه به رویکرد جدید وزارت جهاد کشاورزی در بحث آموزش و ترویج 16هنرستان جدید افتتاح شد که اولین هنرستان کشاورزی دخترانه در استان فارس شروع به کار کرد.

وی با تاکید بر توسعه هنرستان ها بیان کرد: مزیت نسبی در تولید محصولات کشاورزی با مزیت های صادراتی و مصرف داخلی ایجاد شود و اگر از حلقه آخر به طول زنجیره تعمیم پیدا می کند مشوقی برای ابتدای حلقه و جوانان خواهد بود.

بازرگان همچنین گفت: با وجود اینکه با نقطه آرمانی فاصله داریم لیکن نباید زحمات و تلاش های انجام شده و اتفاقات خوبی که در کشور افتاده است، زیر سوال برد. نزدیک به 85درصد کالری مورد نیاز جامعه ایران در داخل تولید می شود و این نشان از وضعیت متوسط روبه بالا است. در بعضی محصولات استراتژیک مانند گندم چند سال است که به طور پیوسته خودکفا هستیم در شکر در آستانه خود کفایی هستیم و با قیمت جدیدی که برای چغندرقند تعریف شده، به این امر امیدوار هستیم ئ همچنین در برنج وضعیت خوبی داریم.

وی از شکل گیری طرح جدیدی از سوی نظام مهندسی کشاورزی خبر داد و گفت: در این طرح به آموزش مراکز خدمات کشاورزی خصوصی پرداخته شده و جوانانی هستند که صاحب زمین  و سرمایه گذار مستقیم نیستند، اما دانش را می فروشند و با کشاورز روشی را شریک می شوند که به اتکاء به آن روش تولید چند برابر خواهد شد.

بازرگان افزود: ترویج و آموزش در کشاورزی امری جمعی است و عوامل اجتماعی و اقتصادی پیچیده ای در مسیر کشاورزی وجود دارد و هنوز نیازمند تعمیق و تدقیق برنامه ها و رویکردها در این حوزه هستیم.

در ادامه این برنامه؛ مهندس علی خان محمدی مدیرعامل مجمع ملی خبرگان کشاورزی اذعان داشت: اگر اساس همه امور را آموزش تلقی کنیم، باید گفت که خبرگان کشاوزی نیز بر همین اساس بوجود آمده است.

وی افزود: ما یک درصد کشاورزان را تشکیل می دهیم ولی 27درصد تولید ناخالص ملی برعهده این یک درصد است. اگر این یک درصد را به دو درصد برسانیم، مطمئن باشید که در تمامی زمینه ها به آن نحوی که تحقیقات و آموزش به دنبال آن هستند، طی خواهد شد.

خان محمدی اضافه کرد: در حال حاظر جامعه ما و نگاه حاکمیتی به بخش های تولید باید به شکلی باشد که آموزش از طریق کشاورزان و موسسه تحقیقات انتقال یابد و همراه دانش باید آموزش نیز صورت بگیرد. ارتقاء بهره وری که از سوی خبرگان کشاورزی صورت می گیرد، باعث شده تا تولید 3برابر شود که این امر از طریق گرفتن آموزش از محققین و مروجین است.

وی بیان کرد: جامعه کشاورزی ما خرده پا است و سطح سواد اکثیریت آنها تا به امروز به میزانی نیست که از دانش نوین استفاده کنند. بنابراین؛ اگر بالاترین مکانیزاسیون را داشته باشیم ولی در کنار آن آموزشی نداشته باشیم، بهره وری لازم صورت نخواهد گرفت.

برنامه «به وقت ایران» در فصل دوم با رویکرد مهارتی و با ساختار گفتگومحور به تهیه کنندگی علیرضا عاصم یوسفی با اجرای ناصر خیرخواه روزهای یکشنبه و سه‌شنبه ساعت ۲۱:۴۵ تا ۲۳ به صورت زنده روی آنتن شبکه آموزش می‌رود.