به گزارش روی خط رسانه های خبرگزاری برنا؛ تقریباً ۱۴ ماه است که استفاده از مواد ضدعفونی کننده دست به عنوان ماده‌ای برای پیشگیری از کرونا در میان مردم جهان گسترش یافته است. برخی از تحقیقات نشان می‌دهد که استفاده از مواد ضدعفونی کننده دست رشد ۱۶ برابری داشته است. اما حالا برخی از محققان بر این عقیده اند که استفاده طولانی مدت از مواد ضدعفونی کننده دست سبب شیوع بیماری‌های ویروسی معده و روده شده است.
در حال حاضر دست تصور عموم بر این است که مواد ضدعفونی کننده دست می‌تواند جایگزین مناسبی برای دیگر مواد پاک کننده و شستن دست‌ها باشد. از این رو استفاده از مواد ضدعفونی کننده دست در طول یک سال اخیر افزایش چشمگیری داشته است.
اما محققان می‌گویند این درست است که مواد ضد عفونی کننده دست، میکروب‌ها را از بین می‌برند و می‌توانند بر عملکرد ویروس‌ها تاثیر گذار باشند. اما مهم است که افراد استفاده از آن‌ها را محدود کنند.
متخصصان معتقدند که استفاده بیش از حد از این محصولات بهداشتی دارای عوارض خاصی است که می‌تواند مشکلاتی را در بدن ایجاد کند. آن‌ها در این باره به حساسیت‌های بینایی مانند خارش چشم، آبریزش چشمی، کم بینایی اشاره می‌کنند. به اعتقاد پزشکان علاوه بر این‌ها حتی عوارضی همچون آبریزش بینی، عفونت در ناحیه گوش، بینی و از این موارد نیز مشاهده شده است.
دکتر جواد غفاری، فوق تخصص بیماری‌های حساسیتی و آلرژی در این رابطه می‌گوید: «مصرف بی رویه مواد ضدعفونی کننده می‌تواند عوارضی مانند عفونی شدن ریه، مشکلات تنفسی، ایجاد آلرژی دائمی در بدن را به همراه داشته باشد که معمولا راه درمانی برای این نوع بیماری‌ها وجود ندارد و تقریبا دارو‌های موجود نیز جنبه تسکین دارند.»
بررسی‌ها نشان می‌دهد که ضدعفونی کننده‌های پایه الکلی علاوه بر خشکی دست و آلرژی به علت داشتن رایحه‌های معطر مضرات زیادی برای بدن دارند. رایحه‌های مصنوعی اغلب حاوی فتالات هستند که باعث اختلال در غدد درون ریز می‌شوند و کارکرد هورمون‌ها را تقلید می‌کنند. آن‌ها حتی ممکن است تغییرات ژنتیکی ایجاد کنند.
مشکلات گوارشی؛ تازه‌ترین عوارض مواد ضدعفونی کننده دست
عوارض استفاده طولانی مدت از مواد ضدعفونی کننده دست تنها به مشکلات ریوی و پوستی ختم نمی‌شود. محققان در تازه‌ترین تحقیقات به این موضوع پی برده اند که گسترش فرهنگ استفاده از مواد ضدعفونی کننده دست باعث شیوع بیشتر نوروویروس‌ها شده است. در این رابطه مقامات بهداشتی ایالت ویکتوریا استرالیا از افزایش چهار برابری شیوع التهاب معده و روده (گاستروآنتریت) در مراکز مراقبت از کودکان طی چند ماه اول سال ۲۰۲۱، در مقایسه با میانگین پنج ساله خبر داده اند.
براساس گزارش رسانه خبری نیوز، برخی از کشور‌ها خبرداده اند که میزان اسهال و استفراغ ویروسی طی ماه‌های اخیر افزایش یافته است. در این باره متخصصان کارشناسان معتقدند که استفاده بیشتر از مواد ضدعفونی‌کننده دست که تاثیر کمی بر عوامل بیماری‌زا مانند نوروویروس دارند تا حدی مقصر این مشکل هستند.
وینسنت هو، متخصص گوارش در باره شیوع مشکلات گوارشی در اثر استفاده مداوم از مواد ضدعفونی کننده دست می‌گوید: «گمان می‌کنم بسیاری از ما بجای شستن دست‌ها از ضدعفونی‌کننده دست مبتنی بر الکل استفاده می‌کنیم، اما اگر ضدعفونی‌کننده دست مناسب هم باشد، اما در برابر نوروویروس کارایی ندارد.»
پیتر کولینون، متخصص بیماری‌های عفونی از دانشگاه ملی استرالیا نیز با وینسنت هو، متخصص گوارش هم نظر بوده و گفته که ضدعفونی‌کننده‌های دست آلودگی‌ها را از دست پاک نمی‌کنند.
او توصیه کرده که افراد نباید شست‌وشوی کامل دست را با ضدعفونی‌کننده دست جایگزین کنند و باید قبل از استریل کردن دست با محلول‌های حاوی الکل به فکر تمیز کردن دست‌ها باشند.
کولینون می‌گوید مانند همه ضدعفونی کننده‌ها، تمیز بودن دست ضروری است. شما نمی‌توانید چیزی را فقط در یک محلول جادویی فرو برید و آن را عاری از آلودگی کنید. اول تمیز و سپس استریل کنید. تاثیر مواد ضدعفونی‌کننده آنی نیست و مدتی طول می‌کشد تا نفوذ کند، بنابراین شستن دست مهم است.
نوروویروس یا ویروس نوراک عامل ایجادکننده بیماری‌های گوارشی مسری است و باعث التهاب معده و دیواره روده بزرگ می‌شود، این ویروس با اینکه شباهتی با آنفولانزا ندارد اما بعضی افراد آن را با نام آنفولانزای معده به خاطر دارند.
محققان همچنین از آسم، آسم شغلی، واکنش‌های آلرژیک، ایجاد حساسیت، سرطان، آسیب‌های سیستم اعصاب مرکزی، آسیب‌های اکسیداتیو، آسیب به سیستم تولید مثل و در مورد کوات‌ها حتی مسائل ناباروری در اثر استفاده از مواد ضدعفونی کننده خبر می‌دهند.
بررسی تازه دانشمندان نشان می‌دهد که استفاده بیش از حد در تمیز کردن محصولات و ضدعفونی کننده‌های دست در طی شیوع همه گیری منجر به افزایش تعداد گونه‌های باکتریایی مقاوم در برابر الکل شده است. از طرفی محققان می‌گویند سویه‌های جدید تحمل بیشتری نسبت به الکل‌های موجود در ضد عفونی کننده‌ها دارند.
یک مطالعه جدید که توسط Peter Doherty Institute for Infection and Immunity and Austin Health ۲منتشر شده، نشان می‌دهدکه از سال ۲۰۱۰ سویه‌های انتروکوکوس فاسیوم، یک باکتری بیماری زای مرتبط با مراقبت‌های بهداشتی، ظهور کرده اند که ده برابر تحمل بیشتری نسبت به الکل دارند.
طبق این مطالعه، باکتری‌های انتروکوک که جزئی طبیعی از باکتری‌های روده انسان هستند، در بیمارستان‌ها شیوع بیشتری پیدا می‌کنند و می‌توانند باعث عفونت‌هایی شوند که درمان آن‌ها بسیار مشکل است. یکی از گروه‌های انتروکوک که ایجاد مشکلات جدی می‌کند دسته‌ای از آن هاست که مقاومت کننده به آنتی بیوتیک وانکومایسین هستند.
این باکتری‌ها به عنوان انتروکوک‌های مقاوم به ونکومایسین (VRE) شناخته می‌شوند. خصوصاً برای بیمارانی که تحت درمان با آنتی بیوتیک قرار می‌گیرند خطرناک است، زیرا دارو میکروبیوم روده آن‌ها را از بین می‌برد.