«رحمان قهرمان پور»، کارشناس مسائل بین الملل، در گفت و گو با خبرنگار سیاسی خبرگزاری برنا در خصوص روند مذاکرات در برجام گفت: چندین دور مذاکره انجام شده و هیات های مذاکره کننده به پایتخت های خودشان برگشته اند و تلاش می کنند که نظر تصمیم گیرندگان اصلی را جلب کنند. در این مرحله وجود اظهارنظرها در واقع بخشی از فرایند چانه زنی در مذاکرات هست که یک فرآیند معمول است. یعنی هر دو طرف برای اینکه امتیازات بیشتری از طرف مقابل بگیرند سعی می کنند که موضع سخت تری بگیرند کما اینکه ما دیدیم بیلینکن و خود بایدن هم وارد شده و موضع گیری کردند. طرف ایرانی هم اعلام کرده که لغو تحریم ها آن طوری که آمریکا می خواهد به مذاکرات کمکی نخواهد کرد این اظهار نظرها در چهارچوب تلاش های دو طرف برای گرفتن امتیازهای بیشتر قابل بررسی است.
او افزود: برخلاف سال 2015 که دو طرف در حال مذاکره برای رسیدن به یک توافق بودند الان هر دو طرف در راستای احیای توافق گذشته تلاش می کنند و به این معناست که قاعدتا هم با نظر مخالفان آشنایی دارند و می توانند بهتر از گذشته صحنه داخلی را مدیریت کنند و هم اینکه قرار نیست تعهد جدیدی بدهند. بنابراین مخالفت های مخالفان در داخل خیلی نمی تواند در افکار عمومی تاثیر گذار باشد به این دلیل که موافقان توافق می توانند بگویند ما توافق جدیدی نخواهیم داشت و صرفا در صدد احیای توافق گذشته هستیم. این حرفی است که هم در ایران و هم در آمریکا موافقان احیای برجام می گویند.
قهرمان پور ادامه داد: حرف آنها این است که ما در حال انجام کار جدیدی نیستیم بلکه تلاش می کنیم توافقی که درگذشته به دلیل خروج ترامپ متوقف شده بود را احیا کنیم که این نقطه قوتی برای موافقان برجام در هر دو طرف است که می تواند به پیشرفت روند مذاکرات کمک کند. آنچه را که تا الان شاهد بوده ایم این است که مخالفان بر خلاف سال 2015 نتوانسته اند افکار عمومی را مخصوصا در آمریکا با خود همراه کنند و البته تحولات منطقه ای هم در این بین موثر بوده که از آنها هم نباید غافل شویم. در قیاس با سال 2015 مخالفان برجام ضعیف تر عمل کردند یا نتوانستند استدلال قانع کننده ای برای افکار عمومی بیاورند مبنی بر اینکه نباید این توافق اجرا شود.
این کارشناس مسائل آمریکا در خصوص ارائه تضمینی برای خارج نشدن آمریکا از برجام خاطرنشان کرد: این موضوع جزو مسائل خیلی حساسی است که از آن به عنوان برجام پلاس یاد می شود یعنی به این معنا که اگر قرار باشد تغییری در متن برجام رخ دهد قاعدتا محدود به یک یا دو مورد نخواهد بود یعنی هم طرف ایرانی و هم طرف آمریکایی خواهان این هستند که متن برجام به نفع آنها تغییر کند ولی چون این موضوع می تواند به روند مذاکرات آسیب بزند به نظر می رسد که با پیشرفت مذاکرات هر دو طرف پذیرفته اند که متن برجام به صورت جدی تغییر نکند. ایران خواهان برچیدن مکانیسم ماشه و تعیین تکلیف خروج اعضاست اما آمریکا خواهان افزایش زمان محدودیت ها و نیز محدود شدن تحقیق و توسعه سانتریفیوژ هاست. فعلا نه ایران انتظار دارد که متن برجام تغییر کند و نه آمریکایی اصرار دارند که متن برجام تغییر بکند. 7