به گزارش برنا؛ محمدرضا بای، متخصص قلب و عروق گفت: تب روماتیسمی و روماتیسم قلبی یکی از بیماری‌های نسبتا شایع در کشور‌های در حال توسعه است و بسیاری از بیماری‌های دریچه‌ای قلبی را به وجود می‌آورد.
بای افزود: این بیماری یک فاز حاد دارد که فاز حادش مثل هر بیماری میکروبی دیگری، توسط باکتری استرپت پیوژن به وجود می‌آید و علائمی مثل درد مفاصل، تنگی نفس، مشکلات دریچه قلبی و ... را ایجاد می‌کند و عموما در سنین ۵ تا ۱۲ سال بیشترین شیوع را دارد.
او ادامه داد: از اصلی‌ترین علل ابتلا به تب رماتیسمی، انواع گلودردهای چرکی است که درمانش جدی گرفته نمی‌شود و یا نیمه کاره رها می‌شود. مواجه با افراد در فضا‌های بسته با تهویه نامناسب نیز از دیگر علل شیوع این عارضه است. این عارضه از یک گلو درد چرکی آغاز می‌شود و پس از آن، مفاصل و قلب و سیستم عصبی و پوست و جا‌های دیگر را درگیر می‌کند.
بای گفت: ابتلا به تب روماتیسمی لزوما برار با ابتلا به روماتیسم قلبی نیست. به طور کلی ابتلا به این بیماری، با توجه به پیشرفت تکنولوژی و شهرنشینی و کاهش اجتماع در فضا‌های بسته، کاهش پیدا کرده است. همچنین به لطف دانشمندانی که پنی سیلین را اختراع کردند، تمام گلو دردهای چرکی که منجر به ابتلا به تب رماتیسمی می‌شد، کنترل و درمان شده است.
این متخصص قلب و عروق بیان کرد: پراکنده کردن جمعیت و تولید آنتی بیوتیک و درمان افرادی که به هر دلیلی به گلو درد چرکی مبتلا شده‌اند، به کمک پنی سیلین ، تب رماتیسمی را کنترل کرده است اما در کشور‌هایی مثل هند و افغانستان، این بیماری همچنان ادامه دارد زیرا جمعیت در این کشور‌ها بسیار متراکم است و ممکن است که مبتلایان حتی با پنی سیلین نیز درمان نشوند.
او تصریح کرد: پس از گذراندن فاز حاد رماتیسمی مثل درد مفاصل، گلو درد، مشکلات پوستی و ... ممکن است در دریچه‌های قلب، بافت قلب و پرده دور قلب مشکل ایجاد شود.
گلو دردهای چرکی را جدی بگیریم
بای ادامه داد: رماتیسم قلبی در سنین بالا با رماتیسم مفصلی بسیار متفاوت است، رماتیسم قلبی به این معناست که فرد یک یا چند بار در کودکی دچار گلودرد چرکی شده و آن را درمان نکرده و همین منجر شده تا عارضه رماتیسم قلبی روی دریچه قلب او باقی بماند.
او گفت: وقتی فرد در ۱۰ یا ۱۲ سالگی متوجه عارضه گلو درد چرکی شد باید پیشگیری ثانویه یا ثالثیه، آغاز شود به گونه‌ای که فرد باید ماهانه پنی سیلین دریافت کند تا عارضه، دریچه قلبش را دچار مشکل نکند و در سنین بالا شرایطش بدتر نشود.
این متخصص قلب و عروق بیان کرد: به همت پزشکان قلبی که از سال‌ها پیش طرح غربالگری در مدارس را انجام دادند و برای گلودردهای چرکی، پنی سیلین تجویز کردند، تب رماتیسمی تقریبا در کشور ما ریشه کن شده است. اما افرادی که در سال‌های قبل تر از آغاز طرح غربالگری مدارس، به تب رماتیسمی مبتلا شده اند در حال حاضر با عوارضی مثل تنگی دریچه میترال و درگیری دریچه آئورت و به مرور زمان نارسایی قلبی و... به متخصص مراجعه می‌کنند.
او افزود: برای درمان بیماران مبتلا به تب رماتیسمی حاد، باید از روش بالن زدن قلب استفاده کرد، همچنین اگر دریچه تخریب شده باشد، باید تعویض شود.
بای ادامه داد: در حال حاضر در کشور ما، دلیل ابتلا به رماتیسم قلبی این است که در سنین کم، گلودردهای چرکی را جدی نگرفته و درمان کاملی برایش انجام نمی‌شود و در نتیجه ده تا پانزده سال بعد، دریچه آنقدر آسیبش جدی می‌شود که علامت‌های شدیدی در بدن ایجاد می‌کند.
آب آوردن ریه، در جریان تب رماتیسمی
بای مطرح کرد: شایع‌ترین مشکل دریچه قلب، مشکل دریچه میترال است که در سمت چپ قلب قرار دارد و علائم نارسایی بطن چپ همراه با آن بروز می‌کند. دریچه میترال دریچه‌ای بین دهلیز و بطن چپ است و وظیفه خون رسانی به کل بدن را دارد و خون را از ریه دریافت می‌کند، در جریان این بیماری به دلیل امتدادی که در این مسیر ایجاد می‌شود، خون، پشت قلب و در ریه باقی می‌ماند و به اصطلاح عامیانه، ریه بیمار آب می‌آورد.
این متخصص قلب و عروق بیان کرد: آب آوردن ریه الزاما به این معنی نیست که در ریه مثل یک مشک آب جمع شود بلکه در ریه احتقان و فشار شدیدی به وجود می‌آید و در ادامه، بطن راست، خون کثیف را به داخل ریه‌ها پمپاژ می‌کند. خون کثیف در ریه‌ها اکسیژنه، تمیز و روشن می‌شود و این خون تمیز، دوباره به سمت چپ قلب می‌چرخد و این مقاومت به صورت عقب گرد، برمی‌گردد و کار و فشار را روی بطن راست می‌آورد و نارسایی بطن راست ایجاد می‌شود.
به گفته او این روند باعث می‌شود که خون در ریه‌ها و کبد باقی بماند و پا‌ها و شکم ورم کند و بیمار در مرحله خیلی بدی قرار بگیرد.
بای گفت: توصیه ما به بیماران برای جلوگیری از رسیدن به این مرحله این است که تنگی نفس‌های بی دلیلشان را جدی بگیرند و برای درمانش، اقدام کنند و کار‌هایی مثل اکوگرافی و نوار قلب را انجام دهند تا در مراحل اولیه بیماری، آن را کنترل و درمان کنند.