به گزارش برنا، برنامه «مجری» با حضور جمعی از کارشناسان به گپ و گفت درباره کارنامه دولت هفتم و نخستین دوره ریاست جمهوری حجت الاسلام سید محمد خاتمی پرداخت.
آقایان علی محمد بشارتی وزیر اسبق کشور، سیدمصطفی هاشمی طبا وزیر اسبق صنایع و معادن، داوود دانش جعفری اقتصاددان و عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و احمد حکیمی پور نماینده سابق مجلس در هفتمین قسمت از برنامه "مجری" به میزبانی حمیدرضا آصفی سخنگوی پیشین وزارت امور خارجه در خصوص کارنامه دولت هفتم و نخستین دوره ریاست جمهوری حجت الاسلام سید محمد خاتمی به گپ و گفت پرداختند.
آصفی در طلیعه برنامه اظهار داشت: در انتخابات هفتم برای نخستین بار اصلاح طلب و اصولگرا به عنوان دو جبهه در مقابل هم قرار گرفتند. اصولگرایان و جامعه روحانیت مبارز در حمایت از آقای ناطق نوری و اصلاح طلبان و مجمع روحانیون مبارز به پشتیبانی از آقای خاتمی برخاستند. با وجود آن شرایط خاص و گمانه زنی ها درباره مشخص بود نتیجه انتخابات و فشارهای زیادی که به وزارت کشور وارد بود، این انتخابات به یکی از افتخارات انقلاب اسلامی و وزارت کشور تبدیل شد.
بشارتی در این خصوص اظهار داشت: امر انتخابات دارای شکل و محتواست و وزارت کشور به شکل انتخابات می پردازد. دوره هفتم، انتخابات بسیار سختی بود و همه نگران بودند. به این دلیل که در انتخابات های پیش مشخص بود که چه کسی تعیین می شود ولی این انتخابات اینگونه نبود. جوی ایجاد شده بود که حتی در مجله گل آقا نوشتند "بنویسید خاتمی بخوانید ناطق" که البته شوخی بود ولی رگه های جدی داشت.
تنها مقام مسئولی که به نتیجه انتخابات اعتراض داشت!
وی افزود: آقای هاشمی بیش از همه نگران بود. به طوری که یک روز ساعت شش و نیم صبح به ستاد انتخابات رفت. وقتی از ایشان دلیلش را جویا شدم گفت میخواستم از ستاد بازدید کنم و ببینم خط چیست؛ که همه گفتند هدف ما صیانت از آرا است و من خیلی خوشحال شدم.
بشارتی خاطرنشان کرد: وقتی بعد از انتخابات خدمت حضرت آقا رسیدیم و گزارشی ارائه دادیم که الحمدلله کسی اعتراضی نداشت و انتخابات با سلامت برگزار شد، که ایشان خندیدند و فرمودند چرا؛ یک نفر اعتراض داشت. یک آقایی از مسئولان به منزل ما آمد و گفت فلانی خدایی هم هست!
آصفی در این خصوص گفت: این آقا از مسئولان عالی رتبه نظام بود که البته الان هم در قید حیات نیست.
مناظره در عین احترام متقابل؛ ویژگی انتخابات هفتم
هاشمی طبا نیز در ادامه بیان داشت: یکی از جلوه های آن انتخابات این بود که دو نامزد اصلی یعنی آقای ناطق و آقای خاتمی در مناظرات نسبت به هم اساعه ادب نکردند و هر دو عضو اصلی، درباره هر آنچه باید انجام دهند صحبت کردند. آقای خاتمی بیشتر روی مشکلات سیاسی اجتماعی و آزادی اجتماعی صحبت می کرد و آقای ناطق درباره انقلاب؛ و مردم هم رأی شان را دادند و دوره آقای خاتمی دوره نسبتا خوبی بود.
وی با انتقاد از نحوه مناظرات دوره های پیشین انتخابات خاطرنشان کرد: در دوره های پیش دیدیم که کاندیداها اتهاماتی را متوجه هم کردند. لذا توصیه میکنم در این دوره نامزدهای انتخابات به جای اینکه درباره یکدیگر حرف بزید، درباره کاری که باید انجام دهند صحبت کنند و راجع به دیگری صحبت نکنند. معتقدم می توانیم کاری کنیم مشکلات ایران به عنوان یک کشور حاضر در دنیا آن هم با نگاه به داخل حل شود. مردم ما مردم خوبی هستند و البته جمهوری اسلامی هم کم نگذاشته اما کارهای بسیار دیگری باقی مانده است.
انتخابات هفتم؛ نماد واقعی دموکراسی دینی در ایران
دانش جعفری نیز با اشاره به حقایقی از انتخابات پیشین کشور، گفت: طی انتخابات گذشته وضعیت نگاه مردم نسبت به فردی که قبل از کاندیدای فعلی در مسند قدرت است، در انتخابات بسیار مؤثر است.
وی افزود: در دوره های قبلی هیچ وقت برنامه داشتن، نقش مسلطی نبوده است و افراد موضوعاتی را مطرح کردند که ربطی به نقش شان نداشته است اما مردم خوش شان آمده است. نکته دیگر این است که هر کدام از نامزدها تلاش کرده اند تا آراء خاکستری را جذب کنند و هر کدام از این مبارزان اصلی که می توانست آراء بینابین را جذب کند، موفق تر بوده است.
این نماینده سابق مجلس بیان داشت: در دوره های قبل معمولا هر کسی دو بار انتخاب می شود و معمولا نامزدها چه غالب و چه مغلوب به دو چیز اعتراض می کنند؛ یکی به نحوه احراز صلاحیت ها و دیگری به مسئله صیانت از آرا که این مورد دوم بیشتر از سوی کاندیدایی مطرح می شود که شانس کمتری در انتخابات دارد. نکته آخر هم این است که در انتخابات ایران حزب، خیلی پررنگ نیست و همه خود را مستقل می خوانند.
وی تصریح کرد: در این چارچوب، انتخابات هفتم یک انتخابات ویژه بود و شاید بشود گفت که به نماد واقعی دموکراسی دینی در ایران تبدیل شد. چرا که قبل از آن بحث های زیادی درباره تقلب و احراز صلاحیت ها مطرح بود ولی همه دیدند که دو نامزد اصلی با هم رقابت کردند و بعد از اعلام نتایج هیچ ظنی درباره تقلب و سایر مسائل دیگر مطرح نشد.
این استاد دانشگاه گفت: حتی آقای خاتمی هم که پیروز شد بعد از انتخابات احساس کرد که ما واقعا دموکراسی داریم چرا که بعد از آن همه فضاسازی در مورد نتیجه انتخابات که همه فکر می کردند آقای ناطق پیروز می شود نتیجه چیز دیگری شد و آقای ناطق هم بعد از پیروزی آقای خاتمی بلافاصله تبریک گفت که یک درس بود. اما یکسری نکات مانند اینکه شعارهای پیش از انتخابات فقط برای جلب رأی بوده است یا اینکه هیچ برنامه و فکری برای مدیریت کشور وجود ندارد، در عملکردها نمود پیدا کرد.
انتخابات هفتم؛ تجربه خوب مردمسالاری که ادامه پیدا نکرد
حکیمی پور با اشاره به سخنان مطرح شده در خصوص صحت انتخابات بیان داشت: در آن دوران برخی نکات باعث نگرانی ما شده بود. مثل رفتار استانداران یا اعلام با تأخیر نتیجه انتخابات. اینکه وزیر اطلاعات کشور در یزد در دفاع از یک کاندیدا صحبت کند، از مواردی بود که مورد نقد قرار گرفت و تقریبا از ساختار جمهوری اسلامی به جز شخص رهبری، آقای هاشمی و آقای بشارتی کسی نمانده بود که نگوید از آقای ناطق نوری دفاع می کنیم. حتی وقتی آقای خاتمی در اولین سفر استانی به زنجان رفت امام جمعه زنجان تنها امام جمعه ای بود که جرأت کرد به استقبال ایشان بیاید و البته از فردایش به ایشان هجمه شد.
نماینده سابق مجلس در خصوص کاستی های کشور در امر تحزب اظهار داشت: در انتخابات هفتم یک تجربه خوب مردمسالاری را کسب کردیم که ادامه پیدا نکرد و تقصیر آن هم هر دو جریان بودند. جریان اصلاح طلب می توانست بعد از رأی آوردن به طریقی رفتار کند که پایدار بماند. در صورتی که بخشی از این جریان طوری رفتار کرد که جریان رغیب فکر می کند اصلاحات در حال حذف کامل است. که این درست نیست چرا که کشور برای همه است. من بارها گفته ام که بار اداره سنگین کشور را یک جریان و یک گروه نمی تواند به تنهایی به دوش بکشد و همه باید کمک کنند.
ضرورت پیوند نهاد تحزب با نهاد انتخابات
وی با بیان اینکه نهاد انتخابات و نهاد تحزب در ایران به یکدیگر گره نخورده است، گفت: انتخابات از مجرای تحزب است. مگر می شود رئیس جمهوری بگوید به هیچ حزبی وابسته نیستم؟ هر کسی که وارد انتخابات می شود باید بگوید عقبه تشکیلاتی من چه کسانی هستند. من معتقدم بهترین درسی که می توانسیم از آن دوره بگیریم این بود که نهاد تحزب و انتخابات را با هم ادغام کنیم.
حکیمی پور خاطرنشان کرد: به تحزب در ایران باید بها داده شود. امروز در ایران حزبی بودن یعنی منفور بودن؛ در حالیکه حزب، کارخانه شهروندپروری است. در قانون اساسی اصول انتخابات کاملا مشخص شده است و احزاب را به رسمیت شناخته است. کار بدی در شورای نگهبان و مجلس دهم انجام شد که قانون جامع انتخابات به دلیل مسئله استانی شدن رأی گیری کلا ملغی شد. بنده معتقدم اگر تحزب نباشد انتخابات و جمهوریت ناقص است.
خاطره دانش جعفری از تعصب حزبی در دوره اصلاحات
دانش جعفری در پایان و در پاسخ به این بخش از سخنان حکیمی پور با بیان اینکه حزب داشتن لزوما ارزش نیست، به ذکر خاطره ای پرداخت و گفت: برنامه ای را به کمک دوستان آماده کرده بودیم که آقای ناطق نوری، هم در شعارها از آن استفاده کند و هم بعد از انتخابات مورد بهره برداری قرار گیرد.
وی افزود: وقتی آقای خاتمی پیروز شدند، آن برنامه را با یک نامه رسمی برای ایشان فرستادم و گفتم شاید این برنامه ها در دولت شما مورد استفاده قرار بگیرد ولی بعد از مدتی دیدم خبری از پاسخ آن نامه نشد. در دیداری که اعضای ایثارگران مجلس با آقای خاتمی داشتند، ایشان به من گفت که خیلی ببخشید؛ آن برنامه ای که فرستاده بودی را خواندم و خوشم آمد ولی چون دوستان ما به اسم تو حساس هستند و اگر ببینید ممکن است آن را پاره کنند، با اجازه ات قبل از ابلاغ به زیرمجموعه، روی اسم را لاک گرفتم.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام خاطرنشان کرد: بالاخره برخی افرادی که مشی حزبی دارند، تعصبات کورکورانه هم دارند و این مسئله به خصلت های مضر حزبی باز می گردد. در حالی که من معتقدم اقتصاد فصل مشترک احزاب است. احزاب باید راه بیفتد. وضع امروز، بدترین حالت بهره نبردن از مزایای حزب است؛ در حالیکه از مضراتش استفاده می کنیم.
گفتنی است، مجری فردا شب (۱۴ خرداد)، انتخابات دوره هشتم ریاست جمهوری و دوره دوم ریاست جمهوری حجت الاسلام سید محمد خاتمی را با اجرای حمیدرضا آصفی مورد بررسی قرار خواهد داد.