به گزارش خبرگزاری برنا از گرگان؛ نفوذ و گسترش چشمگیر علم در همه ابعاد زندگی انسان ها به امری رایج و عادی بدل شده است. این نفوذ علمی باعث شده تا شاهد پیشرفت های شگرفی در بسیاری از مقولات اجتماعی، فرهنگی، ورزشی ، شهروندی و … باشیم. با توسعه انقلاب علمی، ورزش نیز از این چرخه بیرون نماند و امروزه شاهد استفاده کاربردی از علوم مختلف در ورزش هستیم.
در این بین بدنسازی که یکی از زیرشاخه های ورزش است و نقشی اساسی در کسب موفقیت های ورزشی داراست، به نماد حضور علم در ورزش تبدیل شده است و اکثر ورزشکاران در کنار انجام تمرینات تخصصی رشته خود، به انجام بدنسازی علمی و حرفه ای می پردازند و حتی تعداد زیادی از آنها دارای بدنساز تخصصی هستند!
به منظور آشنایی بیشتر با مقوله بدنسازی در ورزش گفتگوی کوتاهی با دکتر مسعود تیموری، دکتری فیزیولوژی ورزشی و بدن ساز تیم های حرفه ای استان گلستان انجام داده ایم. او که در حال حاضر بدن ساز تیم فوتسال شهدای مدافع حرم علی آباد کتول است از مختصات این حرفه ورزشی می گوید:
ضرورت بدن سازی در ورزش به ویژه فوتبال را چگونه توجیه می کنید؟
همانگونه مطلع هستید ورزش دارای ابعاد متعددی روحی، جسمی، روانی، اجتماعی ، فرهنگی و … است و بدن سازی نیز یکی از ابعاد و جنبه های ورزش است که پرداختن به آن باعث بهبود شرایط ورزشکار می شود. به عنوان مثال پیشگیری از آسیب دیدگی و بهبود عملکرد بازیکنان در تمام دقایق بازی دو فاکتور مهمی هستند که بدن سازی علمی بازیکنان را در رسیدن به این دو هدف کمک می کند.
ورزش محبوب فوتبال از خلاقانه ترین و چند بعدی ترین رشته های ورزشی دنیا است که در کنار آمادگی ذهنی و روانی، نیاز به آمادگی جسمانی بسیار بالایی دارد که در کنار فاکتورهای اصلی یاد شده، ضریب هوشی و یکسری استعداد های ذاتی مثل سرعت و قدرت بدنی نیز در پیشرفت سریعتر در این رشته تاثیر بسزایی دارد.
جالب است بدانید که بدن حدود ۶۰۰ قطعه ماهیچه دارد که نیمی از وزن بدن را تشکیل داده و سطح خارجی استخوانها را می پوشاند و سبب حرکت استخوان ها می شود . در بازی فوتبال تقریبا هر ۶۰۰ قطعه ماهیچه در حرکت و تلاطم است . این حرکت و تلاطم زیاد باعث ازدیاد عمل انقباض بوده و در دراز مدت ماهیچه ها کوتاه می گردد و این عمل منجر به سائیدگی استخوان ها و مفاصل زانو و پا می شود . آگاهی از آناتومی بدن و انجام دادن یک سری نرمش های کششی شدت این مکانیزم را کاهش می دهد و این وظیفه مربی بدن ساز است که بازیکنان را در این فرایند یاریگر باشد
در حقیقت مربی بدنساز کمک می کند بازیکن در نقاط ضعف خود را شناسایی و به تقویت آنها بپردازد و از عضلات آماده خود نیز به نحو احسن ، استفاده کند تا علاوه بر کاهش آسیب دیدگی، بهترین عملکرد را داشته باشد. چرا که اگر بدن بازیکن در شرایط آرمانی قرار نگیرد ممکن است با یک آسیب دیدگی برای همیشه آرزوهای خود را به باد دهد و تجربه و تاریخ این رشته ورزشی نیز گواه این ادعاست و حتی بازیکنان بزرگی نظیر فان باستن در اوج آمادگی و شهرت به دلیل یک آسیب دیدگی مجبور شدند فوتبال را برای همیشه کنار بگذارند. بنابراین داشتن یک بدن ورزیده و آماده در نتیجه یک برنامه بدنسازی حرفه ای دارای اهمیت زیادی است.
نقش مربی بدن ساز در کمک به بازیکنان آسیب دیده چیست؟
از دیگر خدمات ورزش بدن سازی به بازیکنان، تلاش برای بازگرداندن هر چه سریع تر بازیکنان آسیب دیده به میادین ورزشی است. چرا که مربی با دانش و آگاهی از ساختار بدن و هماهنگی با فیزیوتراپ، به بازیکن آسیب دیده کمک می کند تا با انجام تمرینات مناسب ، دوران نقاهت را سریعتر به پایان برساند و به میدان مسابقه برگردد.
تفاوت بدنسازی قدیم با جدید در چیست؟
در گذشته بدن سازی به مفهوم امروزی وجود نداشت و همان داستان تپه های داودیه و شلاق خوردن بدن(!) اوج بدنسازی در سطح اول ورزش مملکت بود! اما امروز ورزش علمی شده و بدن سازی نماد حضور و دخالت علم در ورزش است. شناخت آناتومی و فیزیولوژی بدن و آگاهی دادن به بازیکنان در خصوص اعضای بدن ، به بازیکنان کمک می کند تا نگاه علمی پیدا کنند و به اهمیت بدنسازی پی ببرند و حرکات تمرینی یا کششی و یا گرم کردن بدن را با جدیت خاصی پیگیری کنند.
مربی بدنساز چه وظایف تخصصی را در تیم بر عهده دارد؟
مربی در کنار انجام تمرینات ورزشیمتداول، برنامه ریزی های متفاوتی در سطوح مختلف انجام می دهد که برخی از این برنامه ها به این شرح هستند و البته این برنامه ها با توجه به نوع، سطح، جنسیت و رده بازیکنان تغییر می کند:
دوره بندی تمرینات براساس شرایط (شرایطی مثل آمادگی پیش فصل ، حفظ توانایی و قدرت در طول فصل و آماده نگه داشتن از نظر توانایی و قدرت در تعطیلات و وقفه ها به وجود آمده) برنامه ریزی گروهی و فردی برای تمرینات بدنسازی( تمرینات گروهی شامل تمامی بازیکنان و بر اساس شرایط تیم ، تمرینات فردی براساس شرایط بازیکن )ریکاوری بازیکنان بعد از هر بازی
برنامه ها غذایی مرتبط با بدنسازی ( در این مورد یا باید دانش کافی را داشته باشد و یا از افراد متخصص برنامه های غذایی مورد نیاز را برای تمرینات مد نظر خود کسب کند ).
آیا همه تیم های ورزشی مربی بدنسازی دارند؟
تیم هایی که نگاه حرفه ای به ورزش دارند حتماً از مربیان تخصصی استفاده می کنند چرا که در ورزش تخصصی و علمی و امروز نگاه سنتی جواب نمی دهد و قطعاً بازیکنان تیم با مشکلات جسمی و روحی مواجه می شوند. نقش مربیان بدنساز در تیم های حرفه ای تا جایی است که برخی نقش مربی بدنساز را کمتر از سرمربی نیم دانند! چرا که متعقدند بازیکن در صورتی میتواند فرامین سرمربی را اجرایی کند که توان جسمی و روحی مناسب داشته باشد.
وقتی صحبت از بدن سازی علمی می کنیم، به معنی آشنایی کامل با مختصات ورزش مورد نظر است. به عنوان مثال در حال حاضر یک مربی بدنساز در فوتبال باید قابلیت اجرای تمرینات بدنسازی با توپ و بدون توپ را داشته باشد. حال بعضی از مربیان تصور می نمایند وقتی یک مربی بدنساز برای انجام تمرینات بدنسازی دست به توپ می گردد دخالت در کار آنهاست، در حالی که بر اساس شیوه های نوین و مدرن فیفا و AFC یک مربی بدنساز باید بتواند در انجام تمرینات بدنسازی با توپ تبحر داشته باشد.
چه توصیه ای به جوانان علاقه مند به این حرفه دارید؟
همانطور که علم در همه ابعاد زندگی انسان ها نفوذ کرده است، ورزش نیز در دنیا علمی شده است و دانشمندان زیادی خصوص مقولات ورزشی در حال تحقیقات و کشفیات هستند. بنابراین افراد علاقه مند به ورزش بدن سازی علاوه بر تحصیل در رشته تربیت بدنی باید خودشان را به روز نگه دارند و با مطالعه کتاب، مقالات و تماشای فیلم های علمی سطح آمادگی علمی خود را بالا نگه دارند و برای خودشان آینده ای روشن ترسیم کنند.