«پیرمحمد ملازهی»، کارشناس مسائل خاورمیانه، در گفت و گو با خبرنگار سیاسی خبرگزاری برنا در خصوص گفتگوهای بین الافغانی در تهران گفت: افغانستان در شرایط بسیار پیچیده ای قرار گرفته و ابهام خیلی زیادی در مورد این کشور به وجود آمده است. طالبان مدعی است که 80 درصد خاک افغانستان را در دست دارد.
او افزود: از آن طرف مذاکرات استانبول هم به بن بست کشیده شده و خیلی امیدی نیست که از طریق سیاسی از مذاکرات استانبول چیزی در بیاید و طالبان به پای میز مذاکره برگردد. واقعیت این است که اگر طالبان به دنبال برخورد نظامی برود امیدوارند که در شرایط کنونی بتوانند کابل را بگیرند. همچنین ممکن است که گروه های بومی که محله دارند مسلح شوند و خیزش مرگ و میر به وجود بیاید و حتی خانم ها برای اولین بار در تاریخ افغانستان سلاح به دست بگیرند.
ملازهی گفت: بنابراین اگر طالبان به دنبال مقر نظامی برود که این موضوع را قطعی کند، در آن صورت یک جنگ داخلی سر خواهد گرفت که این جنگ داخلی ضمن اینکه آینده اش مبهم است خطرات خیلی جدی هم خواهد داشت به خصوص برای کشورهای همسایه مثل ایران، حداقل خطرش این خواهد بود که سیلی از آوارگان جدید راه بیفتد که الان دو سه میلیون آواره افغانستان در ایران هستند و اگر دو سه میلیون دیگر راه بیفتند و بیایند و با شرایطی که ایران دارد، واقعا مشکلات خیلی جدی به وجود می آید.
ملازهی تصریح کرد: بر این اساس وزارت خارجه ایران تصمیم گرفته یک فعالیتی را به آزمایش بگذارد واز آنها دعوت کرده که به تهران بیایند البته سطح خیلی بالایی نیست ولی گام اولیه خوبی است که نظرات یکدیگر را رو در رو بشنوند و بعد به رهبرانشان بگویند که طرفین خواسته شان نسبت به مسائل چیست؟
او اضافه کرد: اگر این حرکت ایران بتواند موفق باشد و طالبان تاحدی مواضع خود را تعدیل کند و از آن طرف دولتی ها هم در پذیرش طالبان از خود نرمش نشان بدهند، من فکر می کنم این بهترین حرکتی بوده که ایران در سال های اخیر از خود نشان داده است.
ملازهی در پاسخ به این سوال که آیا ایران می تواند نقش میانجی را داشته باشد، گفت: به نظر من بله زیرا ایران چند سال است که با طالبان کار می کند و بخش هایی از طالبان روشن شده که با ایران در ارتباط است.
او در خصوص به نتیجه رسیدن گفتگوهای بین افغانی عنوان کرد: شما اگر افغانستان را در نظر بگیرید خیلی سخت است که گفتگوها به نتیجه برسد برای اینکه ایران یک بازیگر است و بازیگران دیگری هستند که متفاوت از ایران فکر می کنند. پاکستان، عربستان سعودی، ترکیه و امارات، هر کدام از اینها سعی می کنند براساس منافع ملی خودشان مذاکرات را به سمتی ببرند که منافع آنها تامین شود بنابراین کارشکنی ممکن است به وجود بیاید. طالبان اجازه ندارد که از یک موضع مستقل با ایران به جمع بندی برسد. 6