به گزارش برنا، برنامه تلویزیونی «کنکاش» 19 تیرماه با حضور محمدرضا فرقانی کارشناس ارشد امور افغانستان و کیومرث یزدان‌پناه تحلیلگر مسایل سیاسی و با موضوع آخرین تحولات کشور افغانستان روی آنتن شبکه جام جم رفت.
تحولات افغانستان می‌تواند روی منطقه و فرامنطقه تاثیرگذار باشد
محمدرضا فرقانی کارشناس ارشد امور افغانستان در ابتدا بیان کرد: افغانستان طی چهار دهه اخیر جزو یکی از بحران‌های منطقه‌ای و بین‌المللی محسوب می‌شده است و جزو مناطق مهم بوده و هست. پس از توافق طالبان و آمریکا در قطر مذاکراتی تحت عنوان صلح افغانستان شروع شد اما به نتیجه‌ای نرسیده و با گذشت 2 سال از توافقنامه هیچ پیشرفتی حاصل نشده و به بن بست خورده است.
وی ادامه داد: تحولات افغانستان می‌تواند روی منطقه و فرامنطقه تاثیرگذار باشد.
طالبان واقعیت خودش را بر افغانستان تحمیل کرده است
کارشناس ارشد امور افغانستان درباره سیاست ایران در برابر این تحولات گفت: طالبان واقعیت خودش را بر افغانستان تحمیل کرده است و حتی آمریکا هم یا نتوانست یا نخواست این گروه را از بین ببرد. پس از سقوط طالبان در افغانستان آن‌ها در همه ابعاد توانستند خود را تقویت کنند. جامعه بین‌المللی هم این واقعیت را پذیرفته است و امروز طالبان با بسیاری از کشورهای آسیای مرکزی مذاکره می‌کند.
فرقانی افزود: بسیاری از گروه‌های سیاسی افغانستان هم معتقد بودند دولت باید برکنار شود و دولت موقت کار را به دست بگیرد تا زمینه صلح برقرار شود.
افغانستان راه حل نظامی ندارد
وی با اشاره به اینکه علت اصلی حملات به افغانستان در سال 2001 و 2002 و بعد از آن حمله به عراق و سقوط صدام این بود که آمریکا برای مبارزه با تروریسم و کشورهای حامی این کار را انجام داد، خاطرنشان کرد: این حملات با پوشش حقوقی سازمان ملل صورت گرفت و آمریکا نیمی از کشورهای جهان را در این راه با خود همراه کرد اما به دلیل آنکه حملات آمریکا و ناتو به افغانستان و عراق همزمان با سقوط شوروی همراه بود آمریکا برای ایجاد جهان تک بعدی این کار را انجام داده بود.
کارشناس ارشد امور افغانستان با اشاره به اینکه افغانستان راه حل نظامی ندارد، مطرح کرد: تنها راه حل مشکل سیاسی افغانستان ادامه مذاکره بر اساس واقعیت‌های در صحنه و در میدان است و همه باید به این نقطه برسند تا در افغانستان شاهد امنیت و آرامش باشیم.
طالبان از نظر تفکر و ایدئولوژی تغییر نکرده است
کیومرث یزدان‌پناه تحلیلگر مسایل سیاسی در سخنانی عنوان کرد: طالبان جنبش ضدشیعی نیست آن چیزی که مسلم است این است که طالبان با پدیده شیعه‌کشی مساوی نیست اما طالبان از نظر تفکر و ایدئولوژی تغییر نکرده و جنگ جنگ است.
وی افزود: طالبان می‌گوید قصد دارد مذاکره کند اما منظورش مذاکره درون سیستمی نیست. طالبان به هیچ وجه قانون اساسی افغانستان را قبول ندارد و منظور از مذاکره، مذاکره با دیگر کشورها و تعامل با دنیاست.
تحلیلگر مسایل سیاسی درباره نقش آمریکا در تحولات افغانستان تصریح کرد: آمریکا در سیاست‌های بین‌المللی خود تابع شرایط است و بر اساس فرمول‌های ریاضی عمل می‌کند. اگر منافع آن‌ها نادیده گرفته شود به سرعت از آن فاصله می‌گیرند.
چنددستگی در افغانستان محتمل‌ترین سناریو است
یزدان‌پناه ادامه داد: آمریکا به این نتیجه رسیده است که دیگر نباید در افغانستان بماند اما چهار سناریو را مدنظر دارد. اول آنکه آن‌ها برای حضور در خاورمیانه نیاز به پوست‌اندازی دارند و سرآغاز آن را با افغانستان شروع کرده‌اند. سناریو دوم آمریکا متمرکز بر این است که افغانستان را رها و در یک پروسه خلع قدرت ایجاد کنند تا برای رقبای خود هزینه بتراشند.
وی تاکید کرد: چنددستگی در افغانستان محتمل‌ترین چیزی است که باید مدنظر قرار بدهیم.
این تحلیلگر مسایل سیاسی خاطرنشان کرد: افغانستان وارد فاز جدیدی از تحولات شده است؛ تحولاتی که بوی خشونت از آن می‌آید و اگر این روند ادامه پیدا کند ما ممکن است شاهد ناآرامی در تمام مناطق افغانستان باشیم که ممکن است گریبان ایران و پاکستان را نیز بگیرد.
پیتر وال استاد دانشگاه کوئینزلند استرالیا در گفتگوی اینترنتی با این برنامه اظهار کرد: طالبان به لحاظ سیاسی تغییر کرده و می‌تواند با افغانستان گفتگو کند. از نظر آمریکا جنگ طالبان با افغانستان یک جنگ داخلی است و هر کس پیروز شود متحد آمریکا خواهد بود.
برنامه تلویزیونی «کنکاش»با اجرای امیر علی‌عسگری شنبه‌ها ساعت 20:30 به وقت تهران از شبکه جهانی جام جم پخش می‌شود.