به گزارش برنا؛ در برنامه « چراغداران» که شرح کوتاهی از زندگی مفاخر ادبی و فرهنگی کشورمان است امروز بهروز رضوی بخش هایی از داستان زندگی اسماعیل نواب صفا؛ موسیقیدان کشورمان را روایت می کند.
سیّد اسماعیل نوّاب صفا در بیست و نهم اسفند ۱۳۰۳ در کرمانشاه دیده به جهان گشود. خاندان پدری او از جملهٔ نوابهای اصفهان بودند (بطور کلّی در اصفهان به خانوادههای منسوب به صفویّه «نوّاب» میگفتند) و دایی پدرش «میرزا عبدالوهاب خان معتمدالدوله» ملقب به نشاط اصفهانی از شاعران دورهٔ قاجار بود.
پدر نوّاب صفا بعدها، بواسطهٔ مشاغل دولتی خویش به اتفاق خانواده در کرمانشاه ساکن شدند. همچنین مادرِ اسماعیل دختر میرزا حسن خان بصیری بود که به اتفاق یکی از خالههایش، یعنی فاطمه خانم بصیری مؤسس و گردانندهٔ نخستین مدرسه ملّی دخترانه بنام «بصیرت» در سال ۱۳۰۸ در شهر کرمانشاه بودند.
«نوّاب صفا» در شهریور ۱۳۲۶ همکاری خود را با رادیو تهران آغاز و به عضویّت و دبیری شورای نویسندگان رادیو درآمد و همچنین بر برنامه-های رادیو نظارت میکرد.همچنین ، مدتی نیز همراه با یاور همدانی از تهران به رشت رفت و تا دو سال با هم در رادیو گیلان همکاری کردند.
نواب صفا برای آهنگسازانِ نامداری چون استادان علی تجویدی، مجید وفادار، حسین یاحقی، مرتضی محجوبی، پرویز یاحقی، روحالله خالقی، حبیبالله بدیعی، همایون خرّم، مهدی خالدی، عباس شاپوری، اسماعیل مهرتاش و جواد لشکری ترانه سروده است.
از ترانههای معروف وی میتوان به آهنگهای «آمد نوبهار» (مهدی خالدی)، «تک درخت» (آهنگساز: عباس شاپوری)، «دردآشنا» (جواد لشکری)، «جوانی» (حسین یاحقی)، «امید دل» (پرویز یاحقی) و «چه شبها» (مرتضی محجوبی) اشاره کرد.
وی تا سالهای قبل از پیروزی انقلاب و همینطور در چند مورد طی سالهای پس از انقلاب به فعالیت ترانهسرایی خویش ادامه داد، اما در سالهای پس از انقلاب و تا پایان عمر، به تحقیق و نویسندگی نیز مشغول شد و کتابهای قصهٔ شمع که شرح خاطرات هنری او است، تفسیر پنج قصیده از اسدی طوسی، نغمهٔ مهر که شرح حال پنج شاعر و عارف مشهور از جمله مولانا، سعدی، حافظ، بابا طاهر و خواجه عبدالله انصاری از جمله آثار مکتوب وی است،همچنین مجموعهٔ اشعارش به نام از یاد رفته و مجموعهٔ ترانههایش با نام تک درخت را چاپ کرد ،او همچنین «سفرنامهٔ فرهاد میرزا معتمدالدوله» را با تجزیه و تحلیل کامل شرح حال فرهاد میرزا تصحیح و تحشیه کرده و نیز «منشأت فرهاد میرزا» نیز از جمله آثار نوشتاری اسماعیل نوّاب صفا است.
نواب صفا همچنین در مدتی کوتاه برنامه رادیویی «قصه شمع» را روی آنتن میفرستاده که همین برنامه نیز خود، موجب آگاهیبخشی درباره برخی موسیقیدانان درجهیک ایران میشده است. این برنامه را اسماعیل نواب صفا در سال ۱۳۴۰، زمانی که عضو شورای نویسندگان رادیو بود، پدید آورد. «قصه شمع» هفته ای یک بار به مدت زمان نیم ساعت از رادیو پخش میشد. هر برنامه «قصه شمع» اختصاص داشت به معرفی آهنگی از آهنگسازان موسیقی ایران و در هر برنامه ضمنِ پخشِ آهنگ، شرحِ حالی از آهنگسازِ آن داده میشد و چگونگی ساختِ آن اثر نیز طی گفتوگو با آهنگساز، شاعر و ناشرِ آن به آگاهی شنوندگان رسانده میشد. این برنامه به مدت چهار ماه پخش میشد و گویندگی آن را تقی روحانی (نخستین برنامه)، ایرج گرگین و آذر پژوهش برعهده داشتند.
اسماعیل نوّاب صفا صبح روز جمعه ۱۹ فروردین ماه سال ۱۳۸۴ درگذشت و پیکرش در قطعه هنرمندان واقع در بهشت زهرای تهران به خاک سپرده شد.
برنامه »چراغداران» را به تهیه کنندگی حسینی باغسنگانی و روایت بهروز رضوی ساعت ۱۲:۴۰ روی موجاف ردیف۱۰۶ مگاهرتز از رادیو فرهنگ بشنوید .