به گزارش برنا؛ برنامه تلویزیونی «غیرمحرمانه» با موضوع «مشاغل خانگی و کسب و کارهای خرد» با حضور ولی اسماعیلی رئیس کمیسیون مجلس شورای اسلامی، صمد عزیزنژاد هیئت علمی مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی، سیروس دشتی مدیر کل اشتغال و کارآفرینی جهاد دانشگاهی و آزاده نظامی مدرس فرش و فعال در کسب و کار خانگی و خرد جمعه 5 شهریور از شبکه دو سیما پخش شد.
اسماعیلی رئیس کمیسیون مجلس شورای اسلامی در این برنامه اظهار داشت: تعریف مشاغل خانگی همان تعریفی است که در مصوبه سال 1389، مبنی بر ایجاد مشاغل خانگی در فضای مسکونی بدون مزاحمت برای همسایگان برای عرضه خدمت به بازار خدمات یا کالا عنوان شده است.
وی با بیان اینکه در کشور با عنوان شغلی مشکل داریم، گفت: با توجه به فضای سایبری که کل دنیا را فراگرفته است به خصوص بعد از کرونا می طلبید بیشتر در این مسیر قدم برداریم، در دنیا نزدیک به 12هزار عنوان شغلی وجود دارد که در ایران تا کنون نزدیک به 4هزار و 700 عنوان شغلی وجود دارد و مابقی مشاغل نوپدید هستند و باید به آن سمت حرکت کنیم و3درصد کل ناخالص داخلی ما را مشاغل خانگی تشکیل می دهد.
اسماعیلی در پاسخ به این سوال که آیا نگاه موقتی، مقطعی و امدادگرانه به موضوع مشاغل خانگی داریم یا کاملا نگاه راهبردی بلند مدت وجود دارد، گفت: نگاه ما به این حوزه باید بلند محور باشد. اگر نگاه درستی وجود داشته باشد کارهای درست بسیاری می توان در کشور انجام داد.
اسماعیلی افزود: تا شورای عالی اشتغال به عنوان موتور محرکه طی مباحث مشاغل خانگی و دیگر مشاغل به طور منظم برگزار نشود و سهم تجارت ایران در بازارهای منطقه و آسیا مشخص نباشد و رایزن های اقتصاد کشور فعال نشود و جلوی قاچاق کالای 40میلیارد دلاری گرفته نشود و همچنین چرخه معیوب اقتصاد کالا اصلاح نشود و مسئولین خود را جای مردم که با حداقل ها زندگی می کنند نگذارند، ریل گذاری مناسبی در این مسیر صورت نمی گیرد.
باید برنامه مشترک و جامعی طراحی شود
عزیزنژاد هیئت علمی مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی در ادامه برنامه گفت: در بحث مشاغل خرد و خانگی اولین گامی که منشاء شروع تسهیلات است، مسئله قانون می باشد. در قانون بودجه 1400 تبصره 18، حدود 40هزار میلیارد تومان تحت عناوین مختلف جهت حمایت از مشاغل تخصیص داده شده است.
وی افزود: بین 304تا 355رشته فعالیت در حوزه های مختلف وجود دارد که میان دستگاه های مختلف طبقه بندی می شود که مربوط به مشاغل خرد و خانگی اعم است و موارد وسیعی را در برمی گیرد.
عزیزنژاد خاطرنشان کرد: یکی از مشکلات اصلی این است که حداقل ده دستگاه و نهاد مختلف در بحث حمایت از ایجاد اشتغال و مشاغل خانگی و خرد در گیر هستند و متولی مشخصی پاسخگو وجود ندارد.
وی اضافه کرد: تعدد دستگاه به دلیل اشتراک در برخی فعالیت ها می باشد. باید برنامه مشترک و جامعی طراحی شود و بین دستگاه ها تقسیم کار صورت بگیرد. مشاغل خانگی فعالیت خوبی دارند لیکن به حال خود رها شده اند.
ظرفیت تربیتی نیروی کارآمد در مشاغل خانگی باید فراهم شود
دشتی مدیر کل اشتغال و کارآفرینی جهاد دانشگاهی همچنین در ادامه این گفت وگو اذعان کرد: با نگاهی به حوزه کسب و کار خانگی و مشاغل خرد در جهان می توان گفت تا قبل از شیوع کووید 19حدود 100 میلیون فعال در حوزه کسب و کار خانگی در کل دنیا وجود داشته لیکن شتاب کنونی به رقم 260 میلیون در دنیا رسیده و از این تعداد در کشورهای توسعه یافته اغلب به دلیل قرار گرفتن در سطحی از توسعه یافتگی به وضوح مشاهده می شود که در حوزه کسب و کار خانگی نیز رشد قابل توجه ای دارند. در کشوری مانند آمریکا حدود 13میلیون فعال در حوزه کسب و کار خانگی وجود دارد. البته تعریف آنها از کسب و کار خانگی با ایران متفاوت است.
وی افزود: بحث مدرن سازی مشاغل سنتی به نوعی اتفاق افتاده و حوزه کسب و کار خانگی در کشورهای توسعه یافته به نوعی رقابت پذیر می باشد در کشور نیز رو به رشد است و طی این چند سال اخیر براساس آسیب شناسی صورت گرفته، تغییر نگاه به طور محسوس مشاهده می شود.
دشتی یادآور شد: حوزه کسب و کار در ایران، بحث تولید و فراوری آسان ترین قسمت محسوب می شود ولی چالش اصلی در حوزه بازار و بازاریابی است.
وی تصریح کرد: ظرفیت تربیتی نیروی کارآمد در مشاغل خانگی باید فراهم شود.
نگاه ارزشی به حوزه کسب و کار بسیار پائین است
نظامی مدرس فرش و فعال در کسب و کار خانگی و خرد همچنین خاطرنشان کرد: متاسفانه در حوزه کسب و کار نگاه تولیدی و زحمت در کشور از درجه پائینی برخوردار است.
وی به 5 آسیب در حوزه کسب و کار خانگی اشاره کرد و گفت: اولین آسیب مدیریت های ناکارآمد و غیرمرتبط است و استفاده از افراد غیرمتخصص می باشد. دومین عامل، تامین مواد اولیه است. در رابطه با تامین مواد اولیه در تمامی رشته ها مشکل داریم. سومین آن، مبحث دانش بنیان است که در بعضی از رشته ها نیاز به دانش های جدید داریم تا بتوانیم بسیاری از کارها در کشور انجام شود، در بعضی از رشته ها نیاز به آموزش های مکرر برای کسب مهارت های بیشتر هستیم.
نظامی چهارمین مشکل را مشکلات داخلی و نیازهای دولتی عنوان کرد و گفت: مهمترین و آخرین آسیب تحریم و بازار فروش است.
وی با بیان اینکه فروش توسط تولید کننده امری اشتباه است، گفت: فروش و بیزینس یک هوش اقتصادی است و هر فردی این توانایی را ندارد.
نظامی یادآور شد: هزاران بافنده خانگی وجود دارد که بافنده عالی هستند ولی به هیچ عنوان توانایی فروش بافت های خود نیستند. از لحظه گرفتن تسهیلات تا کنون زنجیره‌ای است که نمی توان آن را از همدیگر جدا کرد. تسهیلات یکی از بزرگترین اتفاقات به شمار می آید که با نبود نقدینگی وتامین مواد اولیه اشتغالی صورت نمی گیرد.
وی اضافه کرد: تسهیلات یکی از بزرگترین اتفاقات است و با نبود نقدینگی و تامین مواد اولیه اشتغالی صورت نمی گیرد. برای هیچ کدام از مشاغل خانگی با توجه به تحقیقات انجام شده سامانه یکپارچه فروشی وجود ندارد، در مشاغل خانگی سرخوردگی وجود دارد.
گفتنی ست؛ «غیرمحرمانه» کاری است از گروه اقتصاد و دانش به تهیه کنندگی و کارگردانی علیرضا عاصم یوسفی و اجرای محمدجعفر خسروی که جمعه‌ها ساعت 17:45 و تکرار آن شنبه ها ساعت ۱۴:۳۰از شبکه دو سیما پخش می‌شود.