به گزارش برنا؛ امروزه همه روان شناسان کودک بر این موضوع اتفاق نظر دارند که مهمترین و موثرترین راه برای برقراری ارتباط با کودک، تربیت بهتر و نفوذ در دنیای ساده و زیبای کودکی، بازی است و پدر و مادر به عنوان اولین همبازی های کودک پررنگ ترین نقش را در فرایند رشد ذهنی، روانی، جسمی و مهارت های زندگی به عهده دارند. خانهنشین شدن کودکان در این روزها، بسته شدن پارکها و ... نقش والدین در این زمینه را مهمتر کرده است. در این بین، پدر و مادری که میخواهند با فرزند خود مشغول بازی شوند باید به این موضوع آگاهی داشته باشند که نمیتوان هر فعالیتی را بازی نامید بلکه بازی باید یک سری ویژگیها داشته باشد. همچنین در این مطلب از رایجترین اشتباهات والدین در زمان بازی با کودکان خواهیم گفت.
ویژگی های یک بازی خوب
اصلیترین نکته این است که بازی باید آزادانه انتخاب شود و خوشایند کودک باشد. گاهی شاهد کودکانی هستیم که بازی را برای رضایت خاطر والدین انجام میدهند، در حالی که خودشان به بازی که انجام میدهند علاقه چندانی ندارند. مانند کودکی که به اصرار والدین به سراغ تمرین های سخت ژیمناستیک میرود یا پدری که به خاطر علاقه اش به توپ فوتبال، به زور در خانه با مبلها دروازه درست میکند تا با فرزندش مسابقه فوتبال بدهد! در چنین شرایطی کودک به بازی به عنوان یک تکلیف و وظیفه نگاه میکند نه بازی که خود انتخاب کرده و از آن لذت ببرد. از دیگر ویژگیهای بازی خوب این است که واقعیت گریز یعنی به دور از مسائل و اتفاقات واقعی باشد مانند کودک ۵ سالهای که قطعه چوبی را اسب میپندارد و سوار بر آن به این سو و آن سوی خانه میدود، بازی هایی که در آن تخیل کودک گاهی او را سوار بر هواپیمای خیالی کرده و گاه کوسهای شناور در دریا. والدین در چنین شرایطی باید با کودک همراهی کنند نه این که با خنده و تمسخر یا نگرانی به بازی او نگاه کنند.
اشتباهات رایج پدر و مادرها برای بازی با کودکان
بازی برای کودک فعالیتی شادیآور و نوعی پاداش است که میتواند در کنار این شور و نشاط، کارکردهای متفاوت تربیتی هم در پی داشته باشد که در مطلب دیگری به آن خواهیم پرداخت. آن چه مهم است، نقش اساسی و مهم والدین در بازی کودکان به عنوان تسهیلگر است که گاهی یک سری اشتباهات، دستیابی به این کارکردهای تربیتی را کم رنگ یا حتی غیرممکن می کند.
نتیجه بازی را مهم جلوه میدهید
والدین موظف هستند شرایط مناسبی را برای بازی های فرزندان خود فراهم کنند. در هر نقش و جایگاهی که قرار داریم، وظیفه اصلی ما محافظت از سلامت جسم و روان کودک است. گاهی دیده میشود والدین بیشتر به نتیجه بازی علاقه مند هستند تا فرایند بازی، این رفتار والدین منجر به ایجاد کمالگرایی در کودک میشود و مانع بزرگی برای لذت بردن در بازی های کودکانه است.
همیشه اسباب بازی گران قیمت میخرید
اشتباه دیگر پدر و مادرها در انتخاب و خرید اسباب بازی های گران قیمت است. تهیه اسباب بازی گران قیمت برای کودک در ابتدای امر جذابیت زیادی دارد ولی پس از مدت بسیار کوتاهی آن ابزار برای کودک بدون استفاده خواهد بود و کودک دیگر سراغ آن نخواهد رفت. بسیاری از بازیها که هرگز برای کودک خسته کننده نبوده و همیشه ایجاد نشاط و لذت میکند، گران قیمت نیستند و نیازی نیست که همیشه، گرانترین و خاصترین اسباب بازی را برای کودکتان بخرید. به جای آن، چندین اسباببازی بخرید و مطمئن باشید هر کدامش، فوایدی برای ذهن و جسم کودک خواهد داشت.
بازی های سنتی را بیفایده میدانید
نکته بعدی این است که بعضی والدین جوان معتقدند که بازیهای سنتی دیگر جایگاهی در زندگی مدرن امروزی ندارد در حالی که بخش عظیمی از اختلالات در یادگیری کودکان یا کمبود توجه و تمرکز کودک به نوع بازی های او برمیگردد. در گذشته بازی هایی مثل هفت سنگ، الک دولک، یک قل دو قل، یک کلاغ چهل کلاغ، قایم باشک، گرگم به هوا و ... کمک شایانی به هماهنگی چشم و دست، ایجاد تمرکز، کمک به تقویت حافظه شنیداری یا دیداری و ... میکرد که امروزه با حذف و جایگزینی نرمافزارهای بازی و بازی های مجازی به افزایش این اختلالات در کودکان دامن زده شده است. البته بازی های رایانه ای همیشه بیفایده و مضر نیستند بلکه با همراه کردن این بازیها در کنار بازی های سنتی میتوان کمک موثری برای تقویت توانمندی های جسمانی، روانی و اجتماعی و به روز شدن کودکان کرد.
حواس تان به حالت روانی کودک نیست
نکته دیگر، توجه به حالت های عاطفی و روانی کودک است که گاهی والدین بدون توجه به آن، کودک را وادار به بازی میکنند. وادار کردن کودکانی که خسته و کم حوصله هستند به بازی های پرتحرک و رقابتی، ممکن است منجر به ایجاد رفتارهای پرخاشگرانه در کودک شود. در حالی که بازیهای آرام و به دور از صحنه رقابت میتواند به کودک کمک کند تا از خستگی و بی حوصلگی وی کاسته شود و آرامش روانی خود را بازیابد.
بازی را وقت تلف کردن میدانید
برخی از والدین بازی های کودکان را وقت تلف کردن میدانند و مرتب به آنها یادآوری میکنند که با بازی کردن، فرصت های آموزشی خود را از دست میدهند در حالی که کودکان تا ۱۱ سالگی از طریق بازی ها، بهتر و عمیق تر خیلی از چیزها را یاد میگیرند به گونهای که بسیاری از کارشناسان آموزش و پرورش توصیه میکنند مفاهیم آموزشی که از طریق بازی به کودکان آموزش داده میشود، یادگیری عمیقتر و سریعتری را در او ایجاد میکند.
نکته| به یاد داشته باشید سرگرم کردن کودکان با حداقل وسایل موجود و جذاب علاوه بر آن که نشان دهنده توانایی والدین در پرورش آنهاست، میتواند لحظات شاد و خاطره انگیزی را برای کودکان به خصوص در این روزهای کرونایی و ضرورت قرنطینه خانگی به ارمغان آورد