به گزارش برنا، رژیم غذایی می تواند در پیشگیری از تشکیل سنگ کلیه تاثیر به سزایی داشته باشد. با رعایت 7 نکته در رژیم غذایی، می توان از بروز درد ناشی از سنگ کلیه جلوگیری کرد. دفع سنگ کلیه می تواند به اندازه درد زایمان و یا حتی بدتر احساس شود. داروها، اختلالات ژنتیکی و برخی بیماری ها نیز می توانند در تشکیل سنگ کلیه نقش داشته باشند اما تاثیر رژیم غذایی بسیار بیشتر است.
در ادامه این مطلب، 7 توصیه ی مورد تایید حسین کرمی دکتر ارولوژی برای افرادی که سنگ کلیه دارند آورده شده است.
وقتی ادرار غلیظ می شود، مواد زائد دفعی که به صورت محلول در آن وجود دارند، شروع به بلوری شدن می کنند. بهترین راه برای جلوگیری از این اتفاق، نوشیدن مایعات بیشتر برای کاهش غلظت ادرار است. بسیاری از افراد بر خلاف تصورشان، دچار کم آبی بدن بوده و مایعات کافی نمی نوشند.
بهتر است روزانه حداقل 2.5 لیتر مایعات مصرف شود.
آب سالم ترین انتخاب است، اما بیشتر نوشیدنی ها از جمله چای، قهوه و آب میوه نیز مایعات به حساب می آیند. تحقیقات نشان می دهد مصرف نوشیدنی های قندی مانند انواع نوشابه ها می تواند خطر ابتلا به سنگ کلیه را افزایش دهد. مصرف برخی از انواع چای نیز بسته به نوع سنگ، ممکن است مضر باشد.
اغلب افرادی که سنگ های اگزالات کلسیم دارند، فکر می کنند که باید لبنیات را از رژیم غذایی خود حذف کنند. در حالی که برای داشتن استخوان ها و ماهیچه های قوی، وجود کلسیم در رژیم غذایی ضروری است. اما مصرف بیش از حد مکمل های کلسیم می تواند مشکلاتی ایجاد کند.
بهتر است کلسیم مورد نیاز بدن از طریق غذا و نه از طریق مکمل ها تامین شود. مگر اینکه پزشک توصیه ای غیر از این داشته باشد.
بالا بودن مقدار نمک در ادرار، باعث تشکیل سنگ می شود. متاسفانه امروزه میزان مصرف نمک در رژیم غذایی بسیار زیاد است و این مسئله تنها ناشی از افزودن نمک به غذاها توسط افراد نیست. بسیاری از مواد غذایی مصرفی حاوی مقدار زیادی سدیم هستند.
مقدار نمکی که در مواد غذایی سالم وجود دارد نیز بسیار زیاد است. برای مثال، پنیر کم چرب یک سوم مقدار نمک مورد نیاز روزانه را در خود دارد. بهتر است نمک مصرفی روزانه، به 1500 تا 2000 میلی گرم محدود شود (یعنی حدودا نیم قاشق چای خوری نمک). علاوه بر اضافه نکردن نمک زیاد به غذاها، به میزان سدیم موجود در مواد غذایی از جمله سس سالاد، غلات، نان، تنقلات و... نیز توجه شود.
لیمو و آب لیمو ترش، حاوی سیترات می باشند که اسید موجود در ادرار را خنثی می کنند و می توانند باعث پیشگیری از تشکیل سنگ های کلسیم شوند. برای مثال، اسید اوریک محلول، در محیط اسیدی به شکل جامد در آمده و به سنگ تبدیل می شود.
بنابراین در صورتی که ادرار قلیایی باشد، سنگ های اوریک ایجاد نمی شوند و در نتیجه، می توان با افزایش میزان سیترات در ادرار، از تشکیل سنگ های اسید اوریک جلوگیری کرد. توصیه می شود که در روز نصف فنجان آب لیمو یا لیمو به آب مصرفی افزوده شود.
استفاده از برخی مکمل های رایج مانند ویتامین C و کلسیم می تواند خطر ابتلا به سنگ کلیه را افزایش و برخی دیگر مانند ویتامین B6، می تواند شانس ابتلا به آن را کاهش دهد. برای اطمینان از اینکه مکمل های مصرفی منجر به تشکیل سنگ نمی شوند، بهتر است قبل از شروع مصرف، با پزشک مشورت شود.
ممکن است پزشک با توجه به نوع سنگ و نتایج آزمایش ادرار 24 ساعته (آزمایشی برای بررسی ترکیب ادرار) ایجاد تغییراتی در رژیم غذایی را توصیه کند. به طور مثال، اگر میزان اگزالات در ادرار زیاد باشد، پزشک توصیه می کند از مصرف مواد غذایی سرشار از اگزالات مانند ریواس و اسفناج خودداری شود.
یا ممکن است خوردن این مواد غذایی به همراه لبنیات را توصیه کند. زیرا کلسیم موجود در لبنیات به اگزالات متصل شده و این ترکیب به مدفوع وارد می شود نه ادرار.
اگزالات در بسیاری از غذاهای سالم مانند سبزیجات ، لوبیا و آجیل وجود دارد. بنابراین تنها پس از بررسی نوع سنگ بیمار و نتایج آزمایش ادرار، مصرف آن ها منع می شود.
افرادی که سنگ کلیه دارند، بهتر است مصرف گوشت را کاهش دهند. پروتئین حیوانی می تواند منجر به افزایش مقدار اسید در ادرار شود. سطح بالای اسید، تبلور ترکیبات محلول در ادرار را افزایش داده و در نتیجه می تواند منجر به تشکیل سنگ شود.
مصرف مقادیر بالای پروتئین حیوانی، می تواند سطح سیترات در ادرار را کاهش دهد و همانطور که پیش تر ذکر شد، این ماده می تواند از تشکیل سنگ جلوگیری کند. لازم نیست به طور کامل از مصرف گوشت اجتناب شود اما بهتر است کاهش یافته و مصرف مواد غذایی مثل ماهی، مرغ، گوشت قرمز محدود شود.
نتیجه گیری نهایی
تغییر رژیم غذایی می تواند تأثیر زیادی در پیشگیری از تشکیل سنگ کلیه داشته باشد. این کار، اولین و موثر ترین راه برای جلوگیری از ایجاد سنگ است.