به گزارش خبرگزاری برنا از قزوین؛ به دنبال تدوین پرونده زنجیره‌ای ثبت جهانی کاروانسراهای ایران، کارشناس ارزیاب یونسکو به منظور بررسی ویژگی‌های کالبدی و مستندات پرونده کاروانسرای سعدالسلطنه قزوین از این مجموعه تاریخی بازدید کرد.
محمد حسن طالبیان مشاور وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی در حاشیه این بازدید گفت: پرونده میراث جهانی با عنوان کاروانسرای ایرانی تدوین شده که در آن 56 کاروانسرا از سراسر کشور مربوط به دوره‌های تاریخی ساسانی تا قاجار از جمله کاروانسرای سعدالسلطنه قزوین برای ثبت در فهرست آثار جهانی درنظر گرفته شده اند.
مشاور ورزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی افزود: برخی از این کاروانسرها برون‌شهری و برخی درون‌شهری است و همه آنها در واقع الگوی مادر و اولیه کاروانسرا هستند که در این بازدیدها با حضور کارشناسان ارزیاب یونسکو سیر تحول تاریخی و سیر تکامل طراحی آنها مورد بررسی قرارمی‌گیرد.
طالبیان تصریح کرد: کاروانسرای سعدالسلطنه به علت دربرگیری فضاهای مختلفی همچون بازار صنایع‌دستی، گرمابه، موزه، حیاط‌های مختلف، مجموعه‌ای منحصربه فرد محسوب می شود که ثبت جهانی آن بسیار ارزشمند است.
وی بیان کرد: تاکنون 39 کاروانسرا توسط ارزیابان یونسکو در استان‌های مختلف بازدید شده که پس از قزوین این ارزیابی‌ها در بازدید از آثار استان‌های گیلان، آذربایجان، استان‌های جنوبی، کرمانشاه و همدان ادامه دارد.
طالبیان اظهارداشت: امیدواریم در نشست آتی میراث جهانی در تیرماه 1401 نتیجه این بررسی‌ها اعلام شود.
کاروانسرا یا سرای سعدالسلطنه یکی از زیباترین و مشهورترین بناهای تاریخی و مکان های دیدنی قزوین است که قدمت آن به زمان ناصرالدین شاه در دوران قاجار بازمی‌گردد.
کاروانسرای سعدالسطنه که به سرای سعدالسلطنه، سرای سعدیه، سرای سعادت و بازارچه سعدالسلطنه نیز معروف است، در مرکز شهر قزوین در خیابان امام‌خمینی (رشت سابق و پهلوی سابق‌تر ) قرار دارد. ورودی اصلی کاروانسرای سعدالسلطنه از خیابان امام خمینی است که ۴ طاق نما در طرفین داشته و سقف آن نورگیر ندارد و به صورت عرقچین ساخته شده است و خیابان را به حیاط اصلی سرای سعدالسلطنه متصل می‌سازد.
مجموعه تاریخی سعدالسلطنه یکی از ارزشمندترین آثار دوره قاجاریه و یکی از ۳۸ بنای منتخب میراث فرهنگی کشور است. این مجموعه در هسته تاریخی شهر دوره صفویه و مرکز ثقل امروزه شهر قزوین به حساب می‌آید .
این اثر تاریخی بی نظیر یکی از بزرگترین بناهای عمومی و سراهای بازرگانی کشور در دوره قاجار محسوب می‌شود که مشتمل بر تعدادی سراهای تو در تو و پیوسته که شمال ۶ حیاط به نام‌های: ۱ – سعدیه ۲ - سعدالسلطنه ۳- نگارالسلطنه ۴ – قهرمانی ۵ - بهشتی ۶- راسته وزیر است.
این مجموعه سراها از لحاظ معماری و شالوده ساخته شده از پوشش آجری و یکی از سرپاترین و نمونه عالی یک سرای بازگانی به حساب می‌آید .این مجموعه دارای ماهیتی درون‌گرا است و بزرگترین بازار سرپوشیده دوره قاجار در ایران به حساب می‌آید.
این کاروانسرا در مرکز شهر قزوین در خیابان امام خمینی، در نزدیکی بازار قدیم قزوین و عمارت چهل ستون واقع شده است.و دارای محوطه تاریخی بسیار زیبایی است که در حال حاضر بزرگترین مجموعه کاروانسرایی شهر قزوین محسوب می‌شود که در عهد قاجار و در زمان ناصرالدین شاه توسط سعدالسلطنه، فرماندار وقت قزوین بنا شده است. کاروانسرای سعدالسلطنه بزرگترین کاروانسرای سرپوشیده جهان و بزرگترین کاروانسرای درون شهری ایران و یکی از معدود کاروانسراهای ایران است که دارای چندین حمام، سرا، تیمچه، شترخان، راسته، چهارسوق، مسجد، چایخانه و … است. نقش این کاروانسرا در گذشته به عنوان یک سرای بازرگانی بوده است.
این مجموعه یکی از بزرگترین بناهای عمومی و سراهای بازرگانی کشور در دوره قاجار محسوب می‌شود.