به گزارش برنا؛ مستند زندگی و فعالیت های «دکتر محمد معین» وارث فیش های ادبی دهخدا ، وصی نیما صاحب فرهنگ معین ،سه شنبه ۱۸ آبان در برنامه «چراغداران »رادیو فرهنگ پخش می شود
دکتر محمد معین روز نهم اردیبهشت سال ۱۲۹۷ هجری شمسی در محله زرجوب رشت دیده به جهان گشود، وی فرزند شیخ ابوالقاسم از طلاب علوم دینی بود.
معین در سال ۱۳۱۳ در سن ۱۶ سالگی موفق به کسب لیسانس زبان و ادبیات فارسی و فلسفه و علوم تربیتی از دانشگاه تهران شد.
وی درسال ۱۳۱۴ پس از فراغت از تحصیل و انجام خدمت نظام در حالی که تنها ۱۷ سال داشت به ریاست دانشرای مقدماتی اهواز و پس ریاست دانشسراهای وزارت فرهنگ منصوب شد و درهمان زمان نیز دوره روانشناسی علمی خط شناسی،قیامه شناسی و مغز شناسی را به صورت مکاتبه ای در آموزشگاه بروکسل بلژیک گذراند.
همچنین در سال ۱۳۲۱ و در سن ۲۴ سالگی با نوشتن رساله ی " مزد نیسا و تاثیر آن در ادبیات فارسی" اولین شخصی بود که در ایران به اخذ دکترای ادبیات فارس نائل شد.
دکتر معین در سال ۱۳۲۴ طبق تصویب مجلس شورای ملی و توصیه ی علامه قزوینی همکاری با علامه دهخدا را در تنظیم لغت نامه شروع کرد،همچنین پس از فوت دهخدا ریاست سازمان لغت نامه را بر عهده گرفت.
معین از افراد مورد علاقه دهخدا بود به طوری که وی در وصیت نامه ی خود گفته بود: " به ورثه ی خود وصیت می کنم که تمام فیش های چاپ شده لغت نامه را که ظاهرا بیش از یک میلیون است و از الف تا یا نوشته شده به عزیزترین دوست من آقای دکتر معین بدهند که مثل سابق به چاپ برسد واین زحمتی جانکا معادل نصف تالیف است"
همچنین؛نیما یوشیج نیز در وصیت نامه اش دکتر معین را به عنوان وصی خود تعیین کرده بود تا اشعار وی را برای انتشار بررسی کند.
معین در سن ۲۴ سالگی با مهین امیرجاهد دختر امیر جاهد" مدیر سالنامه پارس" ازدواج کرد که ثمره این ازدواج ۵ فرزند است.وی به زبان های اوستایی،پارسی باستان، پهلوی، عربی،فرانسوی، انگلیسی، آلمانی، لاتین و ساسکریت آشنایی داشت.
ستاره ناهید،یادنامه پور داوود،برگزیده شعر فارسی،برگزیده شعر فارسی، مجموعه مقالات، مجموعه اشعار دهخدا، جوامع اشعار دهخدا، پوشت مزیان مرزبان نامه ( به فارسی و روسی) از جمله آثار تالیفی دکتر معین است.
اما یکی از شاخص ترین آثار این استاد بدون شک فرهنگ معین است که وی بیش از نیمی از عصر خود را صرف تحقیق در لغت نامه فارسی کرده بود،به تدوین آن همت گماشت؛اما با اتمام یک سوم از جمله فرهنگ معین او بیمار شد و در نتیجه ادامه ی کار تدوین فرهنگ نامه را سید جعفر شهیدی دوست و همکار او بر عهده گرفت.
دکتر محمد معین در روز ۱۳ تیر سال ۱۳۵۰ در بیمارستان فیروز گر تهران در گذشت.
دریافت نشان درجه دوم علمی در سال ۱۳۱۶ و ۱۳۲۱ ، دریافت نشان لژیون دو نور،دریافت جایزه tambour در سال ۱۳۲۲، دریافت نشان هنر وادبیات از دولت فرانسه در سال ۱۳۴۰ دریافت نشان order des palms academigues از ژانرال دو گل رئیس جمهور فرانسه از جمله افتخارات کسب شده از سوی استاد معین محسوب می شود
برنامه «چراغداران» را به تهیه کنندگی حسینی باغسنگانی و روایت بهروز رضوی ساعت ۱۲:۱۵ روی موج‌اف ردیف۱۰۶ مگاهرتز از رادیو فرهنگ بشنوید .