به گزارش خبرگزاری برنا از گرگان؛ سید محسن حسینی با بیان اینکه حدود 3 هزار کیلومتر رودخانه در استان جاری است اظهار کرد: حدود ۱۸۰۰ کیلومتر از رودخانه‌هاى استان که عمدتا در بازه رودخانه های پیر طبقه بندی می شوند و نیز مقاطعی از رودخانه های بالغ حداقل هر 3 سال یک بار نیاز به لایروبی دارند.
وی بیان کرد: به عبارت دیگر لازم است هر سال حدود ۶۰۰ کیلومتر از رودخانه های استان که در مناطق مختلفی مانند شهرها، روستاها، اراضی کشاورزی، مراتع، بالادست پل ها و دیگر سازه های تقاطعی و مصب رودخانه ها جریان دارند، لایروبی شود.
وی افزود: با قیمت های سال ۱۴۰۰ ، برای ۶۰۰ کیلومتر لایروبی به ۱۴۰ میلیارد تومان اعتبار سالانه نیاز است و در صورتی که اسناد خزانه باشد به ۲۰۰ میلیارد تومان اعتبار سالانه برای لایروبی این ۶۰۰ کیلومتر نیاز است.
حسینی افزود: امسال از محل اعتبارات مختلف مرتبط با مهندسی رودخانه حدود ۱۱ میلیارد تومان اعتبار برای لایروبی توسط شرکت آب منطقه ای در نظر گرفته شده است که با این اعتبارات می توان ۵۰ کیلومتر رودخانه را لایروبی کرد که به بازه های اولویت دار اختصاص می یابد و البته به دستگاه‌های دیگر مرتبط با لایروبی هم اعتباراتی داده می شود.
حسینی بیان کرد: این لایروبی هم شامل بازه های کوچک مانند سرشاخه ها و هم شامل رودخانه های بزرگ چون گرگانرود، قره سو و اترک می شود که عرض زیادی دارند و در کنار این لای ، بوته های گز و .. روییده می شود و هزینه لایروبی را بالا می برد و در بازه هایی چون شهر و روستا باید این لای ها حمل هم بشود و به نقطه ای دیگر انتقال داده شود که هزینه ها را افزایش می دهد.
وی در پاسخ به این سوال که آیا در ۶۰۰ کیلومتر در طول سال های گذشته لایروبی انجام شده است یا خیر، گفت: دستگاه‌های اجرایی که در زمینه لایروبی کار می کنند مثل آب منطقه ای، شهرداری ها، دهیاری ها، جهاد کشاورزی ، راهداری و غیره با اعتباراتی که دارند می توانند در سرجمع سالیانه کمتر از ۲۰۰ کیلومتر لایروبی انجام دهند.
مدیر عامل شرکت آب منطقه ای استان افزود: اما پس از سیل بزرگ اخیر و ظرف سال ۹۸ و ۹۹ با اعتباراتی که تزریق شد و کمک هایی که دستگاه هایی مثل سپاه و ارتش انجام دادند، از ابتدای ۹۸ تا اواسط ۹۹ حدود ۵۰۰ کیلومتر لایروبی انجام شد ولی واقعیت این است که اعتبارات هر ساله برای مهندسی رودخانه که لایروبی هم جزو آن است، ناچیز است.
وی همچنین در پاسخ به این سوال که اصل و منشا لای و رسوبات رودخانه ها کجاست؟و چه اقدامی برای کاهش ورودی این لای به رودخانه ها باید انجام داد، گفت: عمده رسوبی که در رودخانه ها جمع می شود، از اراضی شیبدار ۱۱۰ هزار هکتاری است که در حد فاصل بین دشت و کوهستان وجود دارد و روی آن زراعت یک ساله انجام و در جهت شیب نیز روی آن شخم زده می شود زیرا به محض اینکه بارش کوتاهی اتفاق می افتد خاک فرسایش پیدا کرده و به داخل رودخانه ها انتقال می یابد.
وی ادامه داد: این اراضی شیبدار باید دارای پوشش گیاهی متناسب با منطقه شود که لای کمتری از طریق آن وارد رودخانه‌ها شود و یک بخش از لای هم از عرصه های جنگلی و مرتعی کم پوشش می آید که نیازمند عملیات آبخیزداری است .
بخش دیگر از لای هم از رسوب داخل رودخانه ها، زباله ها و نخاله هایی است که در شهرها و روستاها و نزدیک رودخانه رها می شود و به تدریج با بارش ها وارد رودخانه شده و تبدیل به لای می شود.
حسینی تصریح کرد: اصل موضوع این است که باید در استان فکری به حال منشا این رسوبات داشته باشیم که همین منشا رسوبات جدای از اینکه رودخانه ها را پر می کند، مخازن سدها را نیز پر می کند و عمر مفید سدها را کاهش می دهد.
وی افزود: ازجمله مولفه های تشدید کننده رسوبگذاری در رودخانه ها، سازه های تقاطعی غیراصولی موجود بر روی رودخانه هاست که لازم است اصلاح شوند.