به گزارش گروه فرهنگ و هنر برنا؛ «مستند فرهنگ» که به زندگی مشاهیر و فرهیختگان ادب و فرهنگ و بررسی و تحقیق درباره آثار و مرور زندگی بزرگان دارد، در این قسمت روایتگر سرگذشت علامه طباطبایی رحمهالله است که سیره اخلاقی و معرفتی نویسنده تفسیر المیزان شرح داده می شود.
زندگی علامه طباطبایی را میتوان به چهار دوره تقسیم کرد: دورهٔ کودکی و نوجوانی که در تبریز سپری شد. دورهٔ تحصیل در حوزه علمیه نجف، دورهٔ بازگشت به تبریز و اشتغال به کشاورزی و دورهٔ زندگی در قم و تدریس، تألیف و نشر معارف دینی بود
اهمیت محمدحسین طباطبایی به جهت زنده کردن حکمت و فلسفه و تفسیر در حوزههای تشیع، بعد از دورهٔ دودمان صفویان بودهاست. به ویژه اینکه وی به بازگویی و شرح حکمت صدرایی بسنده نکرده، به تأسیس معرفتشناسی در این مکتب میپردازد. همچنین با انتشار کتب فراوان و تربیت شاگردان، در دوران مواجهه با اندیشههای غربی، نظیر مارکسیسم، به اندیشه دینی حیاتی دوباره بخشیده، حتی در نشر آن در مغرب زمین نیز میکوشد.
طباطبایی دو اثر شاخص دارد، که بیشتر از سایر آثار وی مورد توجه قرار گرفتهاست.
نخست تفسیر المیزان است، که در ۲۰ جلد و طی ۲۰ سال به زبان عربی تألیف شدهاست. در این تفسیر، از روش «تفسیر قرآن به قرآن» استفاده شدهاست، و علاوهبر تفسیر آیات و بحثهای لغوی در بخشهایی جداگانه با توجه به موضوع آیات مباحث روایی، تاریخی، کلامی، فلسفی و اجتماعی نیز دارد. این اثر به دو شکل منتشر شدهاست: نخست در چهل جلد، و سپس، در ۲۰ جلد. این اثر توسط سیدمحمد باقر موسوی همدانی به زبان فارسی ترجمه شدهاست.
اثر مهم دیگر او اصول فلسفه و روش رئالیسم است. این کتاب شامل ۱۴ مقالهٔ فلسفی است، که طی دهههای ۱۳۲۰ و ۱۳۳۰ تألیف شده و توسط مرتضی مطهری و با رویکرد فلسفهٔ تطبیقی، شرح داده شدهاست. این کتاب نخستین، و یکی از مهمترین کتابهایی است که به بررسی مباحث فلسفی، با توجه به رویکردهای حکمت فلسفی اسلامی و فلسفهٔ جدید غربی پرداختهاست.
در این مستند از سیدمحمد حسین طباطبایی رحمهاللهعلیه، معروف به علامه طباطبایی به عنوان یکی از نامآورترین مفسران، فیلسوفان و علمای بزرگ اسلامی در سه قرن اخیر نام برده و از خدمات ایشان در زمینه احیای حکمت فلسفه و تفسیر در حوزه های تشیع، یاد شده است.
برنامه« مستند فرهنگ» ساعت ۲۰:۰۰ روی موج اف ام ردیف ۱۰۶ مگاهرتز از رادیو فرهنگ پخش می شود.