به گزارش گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا، در هفتمین روز از هفته کتاب (یک‌شنبه سی‌ام آبان‌ماه 1400) که به نام روز «کتاب، مادران شهدا و زنان در دفاع مقدس» نامگذاری شده است، «یازدهمین پاسداشت ادبیات جهاد و مقاومت» همراه با انتشار تقریظ رهبر انقلاب اسلامی بر کتاب «تنها گریه کن» برگزار شد. در این آیین محمدمهدی اسماعیلی (وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی)، ایمان عطارزاده (معاون هماهنگی و رئیس حوزه ریاست دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت الله خامنه‌ای (مدظله العالی))، یاسر احمدوند (معاون امور فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی)، حجت‌الاسلام والمسلمین یوسفعلی شکری (نمایندگی ولی‌فقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران)، علیرضا مختارپور (دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور)، علی رمضانی (مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران و دبیر بیست‌ونهمین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران) و جمعی از خانواده‌های معزز شهدا، پیشکسوتان جهاد و مقاومت و فعالان حوزه ادبیات و هنر دفاع مقدس حضور داشتند.
استقبال مردم از کتاب تقریظی زیاد است
در ابتدای این آیین ایمان عطارزاده با اشاره به این که کتاب «تنها گریه کن» روایت زندگی اشرف‌سادات منتظری مادر شهید محمد معماریان است که به قلم اکرم اسلامی توسط انتشارات حماسه یاران منتشرشده است، عنوان کرد: همزمان با این مراسم آیین ملی «تجلیل از مادران شهدا و تقدیر از نویسندگان کتاب‌های مرتبط با دفاع مقدس» نیز در تمامی مراکز استان‌ها درحال برگزاری است؛ نکته‌ای که باید عرض کنم این است که تجربه برگزاری آیین «پاسداشت ادبیات جهاد و مقاومت» و انتشار تقریظ‌های مقام معظم رهبری (مدظله العالی) بر کتاب‌هایی با موضوع دفاع‌مقدس نشان داده است که علاقه مردم و استقبال جامعه کتابخوان کشور ازکتاب‌هایی که مورد تقریظ، تحسین و توصیه حضرت آقا قرار گرفته بسیار زیاد است. امیدوارم کتاب «تنها گریه کن» هم همانند سایر آثاری که به تقریظ رهبر معظم انقلاب مزین شدند با استقبال خوب جامعه و علاقه‌مندان به کتاب مواجه شود.
وی ضمن بیان اینکه امروز امنیت جامعه ما مدیون مجاهدت ایثارگران و سلحشوری رزمندگان و همراهی مادران، همسران و فرزندان شهداست، اظهار کرد: اتفاق مبارکی که پس از انتشار تقریظ‌ها و یادداشت‌های حضرت آقا بر این کتاب‌ها در جامعه شکل می‌گیرد این است که آثار متنوع فرهنگی، هنری و آثاری در حوزه مستند، سرود، موسیقی، فیلم و شعر بعد از انتشار تقریظ‌ها و متناسب با محتویات کتاب‌ها در جامعه ما تولید میشود که درخصوص کتاب «تنها گریه کن» نیز این امر صورت گرفته است. امیدواریم این گونه مراسم‌ها که با موضوع زنده نگه‌داشتن یاد و خاطره شهدا و بزرگداشت مقام ایثار و شهادت در جامعه برگزار میشود، بتواند فرهنگ اصیل را در جامعه ساری و جاری کند.
پاسداشت نام شهدا، ضرورت حیاتی انقلاب و کشور است
در بخش بعدی «یازدهمین پاسداشت ادبیات جهاد و مقاومت» همراه با انتشار تقریظ رهبر انقلاب اسلامی (مد ظله العالی) بر کتاب «تنها گریه کن» علیرضا مختارپور به مقاله تالیفی خود با موضوع «نگاهی به نقش زنان در تاریخ معاصر ایران و انقلاب اسلامی (از مشروطه تا دفاع مقدس)؛» اشاره کرد و ضمن خواندن بخش‌هایی از آن عنوان کرد: در این مقاله سعی شده نقش زنان در انقلاب اسلامی پیش از مشروطه بیان شود. شاید برای بعضی از مردم ما خصوصا نسل جون کشور ما باورکردنی نباشد وقتی بدانند زنان چه نقشی حتی مسلحانه در دوران پیش از مشروطه، مشروطه و... داشتند. این مطالب به تفصیل و با نمونه‌های مستند در مقاله آمده است.
او در ادامه سخنان خود با اشاره به جمله «چه افتخاری بالاتر از این که زنان بزرگوار ما در مقابل رژیم ستمکار سابق، و پس از سرکوبی آن، در مقابل ابر قدرتها و وابستگان آنان در صف اول ایستادگی و مقاومت از خود نشان داده‌اند که در هیچ عصری چنین مقاومتی و چنین شجاعتی از مردان ثبت نشده است. مقاومت و فداکاری این زنان بزرگ در جنگ تحمیلی آنقدر اعجاب آمیز است که قلم و بیان از ذکر آن عاجز بلکه شرمسار است.» از امام خمینی که در 25 فروردین 61 بیان کردند، گفت: مقام معظم رهبری نیز در 30 فروردین1393 سخنی شبیه به همین بیان داشته‌اند که می‌فرمایند:« این همه همسران شهدا، همسران جانبازان، مادران شهیدان، بازماندگان برجسته‌ی کسانی که رفتند جانشان را در راه خدا دادند و اینها با اراده‌ی محکم، عزم راسخ و با صبر، هر انسانی را در مقابل خودشان خاشع و خاضع میکنند. بنده که حقیقتاً هروقت با این زنان برجسته مواجه میشوم، در مقابل آنها احساس خضوع میکنم.»
وی در ادامه به جمله «بانوان، رهبر نهضت ما هستند، ما دنباله آنها هستیم. من شما را به رهبری قبول دارم و خدمتگزار شمایم. خداوند شما را برای اسلام حفظ کند. (...) من از همه، خصوصاً از این بانوان محترم که همیشه جانفشانی کردند و نهضت ما را به ثمر رساندند و می‌رسانند، تشکر میکنم. خداوند همه شما را عزت، و اسلام را عظمت عنایت فرماید.» از حضرت امام اشاره کرد که در دیدار با بانوان قم بیان کرده بودند و سپس افزود: این مقاله در جهت اثبات این نکته است که زنان چه نقشی داشتند.
دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور همچنین تصریح کرد: مقام معظم رهبری در تمام این سال‌ها دیدگاه‌هایی برای حفظ نام و پیام شهدا داشتند و این مراسم برای پاسخ به مطالبه ایشان است. ایشان هشت وظیفه را برای این امر بیان میکنند و از جمله آن مطالب این است که پاسداشت نام شهدا، احساسات و عرض ارادت نیست، ضرورت حیاتی انقلاب و کشور است؛ هر انسان ولو اینکه صرفا عقاید ملی داشته باشد این مطلب را درک و تایید خواهد کرد که ما برای احساس عزت، مقابله با استکبار و الگوگیری نسل جوان به آن نیاز داریم. همچنین ایشان مطرح میکنند که انتظار می‌رود که هنرمندان از فیلمسازان و نویسندگان و به‌ویژه شعرا که در مناسبت‌های مختلف از شهدا یاد کنند. همچنین ایشان در همین خصوص در 20 فروردین 96 نیز می‌فرمایند «به برخی از موضوعات در شعرهای آئینی کم پرداخته میشود؛ از جمله موضوعات مربوط به مسائل انقلاب، مسائل جنگ و دفاع مقدس. (...) هشت سال دفاع مقدس از لحاظ زمانی هشت سال بود، اما از لحاظ استمرار معنوی و فکری و فرهنگی ممکن است قرنها ادامه داشته باشد. (...) یکی از امانتدارها شما هستید؛» این بیانات را مطرح کردم تا بدانید مطالبه‌ای که ایشان از شعرا، نویسندگان و فیلمسازان داشتند از سال‌های قبل نیز بود.
لازم به ذکر است مقاله دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور با عنوان «حدیث زینبی مادران ایرانی» در پایگاه اطلاع‌رسانی khamenei.ir منتشر شده و در دسترس علاقه‌مندان قرار گرفته است.
یادداشت رهبری بر سروده یک شاعر
در ادامه این آیین پس از آن‌که نغمه مستشارنظامی سروده خود را بر کتاب «تنها گریه کن» خواند، یادداشت رهبر انقلاب اسلامی (مد ظله العالی) بر این سروده قرائت شد:
«بسم‌الله الرحمن الرحیم
بسیار کار درست و به‌جایی کرده‌اند؛ آن بانوی شهید پرور و آن حماسه درخورچنین ستایشی است. ای‌کاش برای دیگر مادران ارجمند شهیدان قم -مانند مادر شهیدان زین‌الدین- و در سراسر کشور نیز زلال قریحه شاعران، آثاری بیافریند. من هم آن کتاب را خوانده‌ام و چند کلمه تقریظ بر آن نوشته‌ام.»
انقلاب برای مادران شهدا موضوعیت دارد
در بخش بعدی اکرم اسلامی (نویسنده کتاب «تنها گریه کن») با اشاره به فراز «اللَّهُمَّ حاجَتی الَیْکَ إنْ أعْطَیْتَنیِهٰا لَمْ یَضُرَّنِی ما مَنَعْتَنی، وَ إنْ مَنَعْتَنیها لَمْ یَنْفَعْنِی مٰا أعْطَیْتَنِی» از دعای عرفه، اظهار کرد: اول و آخر کلام و دلواپسی حیات برای من همین است که از حضرت حسین‌بن علی (ع) آموخته‌ام؛ بهشت حیرت و حسرت داشت اگر می‌توانستم بگویم روزگاری دری از بهشت به روی من باز شد؛ اما حالا که هرچه از بهشت خوانده‌ایم دارالسلام و مقام امن الرضاست. برای شما از روزگار بی‌نامم ارمغانی دارم؛ من از مادری هیچ نمی‌دانستم و باید ندیده و نشناخته می‌نوشتمش، کار آسانی بود؟ بله. خداند جنس لطیف را از ابتدای آفرینش مادر خلق کرده است و این را تمام آنهایی که دختربچه کوچکی را در حال مراقبت از عروسکی دیده‌اند شهادت خواهند داد.
وی با اشاره به اینکه من با قهرمان قصه‌ام فارغ شدم، نوزاد از آب و گل درآمده را مادری کردم، تصریح کرد: رسیده بودیم به بزنگاه قد کشیدن محمد، به نقطه عطف جداشدنش از کودکی و قدم گذاردن به نوجوانی؛ محمد شد بسیجی امام. من و قهرمان قصه‌ام اسفند دور سرش چرخاندیم؛ من به روی خودم نمی‌آوردم ولی فکر می‌کردم همین‌هاست دیگر، جلوتر که نمی‌رویم؛ محمد اما یک روز صورتش را جلو آورد و اشرف‌سادات با تک بوسه‌ای بر پیشانی‌اش از زیر قرآن ردش کرد و گفت سپردمت به خدا. اینجا را نمی‌توانستم در راه اشرف‌سادات قدم بردارم، دوست داشتم ولی قدم به او نمی‌رسید. شوخی نبود؛ اینجا حرف از اولاد بود. جان خودم بود اگر، باکم نبود. جان خودم نبود اما؛ من سر جان اولادم معامله نمی‌توانستم. خوب نگاه کردم دیدم بین راه من و اشرف‌سادات شکاف افتاد. هرچه اشرف‌سادات در نبود محمد بیشتر به زندگی برمی‌گشت من برای محمد بی‌تاب‌تر می‌شدم.
این نویسنده با اشاره به بازگشت پیکر شهید محمد معماریان و آیین تدفین این شهید عنوان کرد: من زمین و زمان را بهم دوختم و فریاد کردم. اشرف‌سادات اما چادرش را بست دور کمرش و ایستاد کنار آن گودال خالی و وصیت محمد را محقق کرد. صورت پسر شهیدش را گذاشت روی خاک و آمد بالا؛ من ماندم در حیرت.
وی همچنین اظهار کرد: آنچه از اشرف‌سادات دیده بودم را در حالی می‌نوشتم که با خود می‌گفتم از این آفرینش پروردگار در جهان شاید فقط یکی باشد. تحیر و انکار بزرگترین آورده من از پژوهش و تفکر در موضوع و محور مادران شهداست. اینها مخلوقاتی هستند عمیق، عتیق و عجیب، حتی خلیفه حقیقی رب البیت العتیق؛ اینها در عین کم سوادی آگاه‌اند، بصیرند. اخلاق را نزدیک به کمال بلدند؛ تکلیف محورند و انقلاب برایشان موضوعیت دارد و صرفا یک واقعه تاریخی نیست.
من، مادر شهید معماریان هستم
اشرف‌السادات منتظری (مادر شهید محمد معماریان) نیز میهمان این آیین بود که به بیان خاطره‌ای از زمین خوردن و شفا یافتن معجزه‌آسای پایش با بستن پارچه‌ای سبز توسط پسرش در خواب پرداخت و گفت: من مادر شهید محمد معماریان از قم خدمت شما رسیدم و از دست‌اندرکاران این برنامه تشکر میکنم که چند روز وقت خود را صرف برگزاری این آیین کردند؛ ما سفارش ایشان را به مادرشان حضرت زهرا (س) می‌کنیم.
همچنین این مادر شهید از شبی که شهید محمد معماریان برای رفتن به جبهه با او وداع کرد سخن گفت.
باید از مرزهای ایمانی جامعه حراست کنیم
در بخش بعدی «یازدهمین پاسداشت ادبیات جهاد و مقاومت» همراه با انتشار تقریظ رهبر انقلاب اسلامی بر کتاب «تنها گریه کن» محمدمهدی اسماعیلی (وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی) با اشاره به اینکه صحبت‌های مادر شهید محمد معماریان فضا را معنوی کرد و ما را به حال و هوای شهدا برد، بیان کرد: از ایشان عاجزانه التماس دعا داریم برای اینکه گره‌های کشور همچون معیشت، اقتصاد، فرهنگ و سیاست حل شود. ما به شدت اعتقاد داریم که شهدا زنده هستند این یک اعتقاد قرآنی است: «وَلاَ تَحْسَبَنَّ الَّذِینَ قُتِلُواْ فِی سَبِیلِ اللّهِ أَمْوَاتًا بَلْ أَحْیَاء عِندَ رَبِّهِمْ یُرْزَقُونَ».
وی ضمن بیان اینکه اگر به پدر و مادر یا نزدیکان شهدا مراجعه کنید روایتی برای تعریف کردن دارند، عنوان کرد: این کشور و انقلاب امروز به برکت شهدا و معنویتی که خون شهدا برای ما ایجاد کرده حفظ شده است. مایی که امروز مسئولیت‌هایی را در جایگاه‌های مختلف برعهده داریم باید خودمان را در قبال خون شهدا مسئول بدانیم. منی که امروز خدمتگزار مردم در حوزه فرهنگ و هنر هستم باید از مرزهای ایمانی جامعه حراست و صیانت کنم؛ اجازه ندهیم این مرزها جابه‌جا شود.
وی افزود: وصیت‌نامه‌های شهدا سرشار از پیام‌های فرهنگی هستند و امروز وظیفه ما صیانت از این میراثی است که شهدای بزرگ برای ما به جا گذاشتند. بسیاری از پدران و مادران شهدا را از دست دادیم و همنشینی و صحبت با باقی ایشان برای ما بسیار مغتنم است؛ دعای آنها حتما گره‌گشایی می‌کند، فضای پیشرفت و تعالی را برای جامعه دینی ما فراهم می‌کند و ما با همه وجود در خدمت این پدران و مادران عزیز و رنج‌کشیده هستیم و نفس آنها برای ما برکت است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به توصیه و تاکید مقام معظم رهبری (مدظله العالی) در زنده نگه داشتن یاد و نام شهدا و پدران و مادران شهدا بیان کرد: اگر شهید معماریان به شهادت رسیدند رسالت ایشان را مادر عزیزشان زینب‌گونه ادامه داد و حضور ایشان دل‌ها را متوجه خداوند متعال، ائمه اطهار (ع) و معنویت می‌کند. این مادران و پدران بسیار مقدس هستند و ما باید به این سنتی که رهبر انقلاب در تجلیل از پدران و مادران شهدا دارند، اقتدا کنیم.
محمدمهدی اسماعیلی در پایان گفت: خوشحالم و تشکر میکنم بیست‌ونهمین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران با این مراسم زیبا و به یادماندنی در حال اتمام است و این سنت نیکویی شد که بتوانیم این فضای فوق‌العاده‌ای که بر اثر نام و یاد شهیدان به وجود آمده را پاس بداریم؛ این فرهنگی که رهبر عزیز انقلاب با تقریظ کتاب‌های مربوط به شهدا انجام می‌دهند در عین حالی که آن احساسات و نگاه ژرف خود را به جامعه منتقل میکنند این پیام را دارد که همه ما در سطوح مختلف خود را موظف به پاسداری از مکتب شهادت و پیاده کردن منویات شهدا بدانیم.
با شوق و عطش این کتاب شگفتی‌ساز را خواندم
در پایان این آیین از تقریظ رهبر معظم انقلاب اسلامی (مدظله‌العالی) بر کتاب «تنها گریه کن» رونمایی شد:
«بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم
با شوق و عطش این کتاب شگفتی‌ساز را خواندم و چشم و دل را شست‌وشو دادم. همه‌چیز در این کتاب عالی است؛ روایت، عالی؛ راوی، عالی؛ نگارش، عالی؛ سلیقه تدوین و گردآوری، عالی، و شهید و نگاه مرحمت سالار شهیدان به او و مادرش در نهایت علو و رفعت… هیچ سرمایه معنوی برای کشور و ملت و انقلاب برتر از اینها نیست.
سرمایه با ارزش دیگر، قدرت نگارش لطیف و گویایی است که این ماجرای عاشقانه مادرانه به آن نیاز داشت.
دهم اسفند ۱۳۹۹
از نویسنده جدا باید تشکر شود.»
گفتنی است همزمان با این مراسم، آیین ملی «تجلیل از مادران شهدا و تقدیر از نویسندگان کتاب‌های مرتبط با دفاع مقدس» نیز در تمامی مراکز استان‌ها برگزار شد.