به گزارش خبرگزاری برنا از اصفهان، رودخانه زاینده رود یکی از رودخانه‌های بزرگ مرکزی ایران به طول 400 کیلومتر است که از کوه‌های زاگرس مرکزی سرچشمه گرفته و به سمت شرق اصفهان رفته و در نهایت به تالاب گاوخونی اصفهان می‌ریزد. این رودخانه فصلی نبوده و به صورت دائم از گذشته‌های دور همواره جریان داشته که نقش حیاتی در زندگی مردم، حفظ محیط زیست، آب و هوا و حفظ آثار تاریخی این دیار کهن به ثمر رسانده است.
حرکت آب تا باتلاق گاوخونی و تجمیع آب در آن منطقه به حفظ تالاب و جلوگیری از پراکنده کردن خاک و غبار در هوا جلوگیری کرده و محیط زیست را حفظ و همچنین بر هوا و تاثیرات اقلیمی بارش‌های آسمانی نیز نقش موثری را ایفا می‌کرد. حرکت آب در پای پل‌های تاریخی این خطه در حفظ آثار نقش کلیدی داشته چرا که استواری این آثار تاریخی به جریان آب نیاز داشته است.
تاثیرات رودخانه بر فرونشست همچنین جریان مادی‌ها و تاثیرات روحی و روانی بر زندگی مردم وابسته به همین رود است و جریان خون در رگ مردم اصفهان و افتخار جهانیان به جریان این رگ حیاتی محیط است که گردشگران زیادی را به اصفهان جذب میکند.
استاتید و کارشناسان آب معتقدند که حرکت آب در رودخانه زاینده رود تنها برای زیبایی و تامین آب کشاورزان نیست بلکه حیات بخش زیادی از محیط زیست به حیات این رود بستگی دارد.
مدیریت کارآمد مردمی در زاینده رود
حشمت‌اله انتخابی، پژوهشکده حوزه آب اصفهان با اشاره به اینکه در گذشته هدایت آب‌ها و مدیریت زاینده رود بر عهده مردم بود، اظهار داشت: در آن مدل همه نیازها و حق و حقوق مرتبط با آب مثل کشاورزان، محیط زیست و میراث فرهنگی و صنایع دستی مورد توجه بود.
وی مادی‌ها را یکی از ذی نفعان آب و حیات آن را برای حفظ محیط زیست و مدیریت زمین موثر بیان کرد و افزود: جریان آب در زاینده رود به عنوان رک اصلی و جریان یافتن آن‌ها در مادی‌ها به عنوان بخش‌های فرعی این انتقال آب مورد توجه است.
وی ناپایداری‌های زیست محیطی را متوجه همین خشکی رودخانه و یا فصلی شدن آن بیان کرد و افزود: جریان آب در رودخانه و مادی‌ها به رشد گیاهان و مدیریت آلودگی و تمیزی هوا و از طرفی هم زمین آب خشک نخواهد شد.
انتخابی معتقد است که باید آب در رودخانه جریان یابد تا تاریخ اصفهان حفظ و همچنین مشکلات زیست محیطی به جداقل امکان برسد.
پژوهشکده حوزه آب اصفهان ادامه داد: برداشت‌های بالای آب باعث شده که محیط زیست تحت تاثیر قرار گیرد و از این رو آسیب‌های جدی کشور ایجاد شود و دیگر شهرها نیز تحت تاثیر قرار گیرد.
باتلاق گاوخونی باید مملو از آب شود
ناصر حاجیان، عضو هیات علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اصفهان به آثار ناشی از خشکسالی اشاره کرد و اظهارداشت: تاثیرات این رود تنها متوجه اصفهان نیست بلکه تاثیرات آن متوجه کل کشور می شود. خشکی رودخانه در بروز فرونشست و غبار برخواسته از باتلاق گاوخونی موثر است و جریان رود در تامین آب سفره های زیر زمینی و انعطاف های زمین کارگشا بوده و در گذشته اصفهان یک باغ وسیعی بوده که از همین آب ها نیاز خود را تامین کرده و بر سلامت هوا نیز اثر می گذاشت.
وی ادامه داد: تداوم جریان آب و ریختن در باتلاق گاوخونی در شرق اصفهان موجب حفظ باتلاق از گرد و غباری که متوجه استان های اطراف خواهد شد.
این استاد دانشگاه و متخصص در حوزه آب جلوگیری از گردغباری ناشی از باتلاق را نیازمند مملو از آب شدن آن تا حدی که از سطح خاکی نیز بالاتر آید.
وی تاثیر جریان آب در اصفهان برای باتلاق و همچنین تامین آب مورد نیاز سفره‌های زیرزمینی را در رفع چالش‌های زیست محیطی ضروری دانست و تصریح کرد: فرونشست امروز اصفهان به سبب عدم جریان آب در زیر زمین است در حالی که در گذشته به دلیل جریان رودخانه، حیات مادی ها و دفع آب های سطحی در زمین شاهد چنین حوادثی نبودیم.
تاثیر زاینده رود بر روح و روان مردم
یکی از دغدغه‌های اصلی امروز جامعه ما همین مسائل روانی و مبارزه با اختلات روحی مردم است که اصفهان را به یکی از شهرهای افسرده تبدیل کرده و آسیب های اجتماعی را در آن افزایش داده است.
رئیس انجمن آسیب های اجتماعی کشور با اشاره به این گفت: فارغ از آثار محیط زیستی و تاثیر آن بر ابنیه تاریخی، جریان زنده رود بر زندگی مردم اصفهان و آرامش روحی آنان تاثیر دارد.
کوروش محمدی با اشاره به اینکه این رودخانه در حوزه های مختلف اصفهان و عرصه ملی و بین المللی اثر می‌گذارد و نباید حق آبه آن مورد بی مهری سهم خواهی قرار گیرد.
وی با اشاره به اینکه افسردگی در بین مردم اصفهان وجود دارد، ادامه داد: با بازگشایی آب و جریان این رود آرامشی ایجاد می کند و شرایط خوبی را برای مردم دارد.
محمدی خشکی این رودخانه بر سلامت روان اثر گذاشته و باعث شده به دلیل بروز مشکلات اجتماعی و زیست محیطی ناشی از آن مردم متوجه آسیب هایی شوند.
انتهای پیام