اومیکرون با اقتصاد ایران چه خواهد کرد؟

به گزارش برنا، «کمال حیدری»، معاون بهداشت وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در گفتگو با برنامه  رادیویی «سلام تهران» با اشاره به شناسایی اولین نمونه اومیکرون در کشور گفته است که؛ تاکنون ۱۸۰۰ مورد مشکوک به امیکرون از سراسر کشور برای انجام آزمایش برای ما ارسال شده است،

وی افزود:" فعلاً هیچ کدام از این موارد تأیید اومیکرون نگرفته‌اند؛ در صورت شناسایی مورد جدید و تأیید آن، به اطلاع مردم خواهیم رساند. سازمان جهانی بهداشت اعلام کرده است که این سویه کرونا تا ۲ ماه دیگر کل جهان را فرا می‌گیرد...."

اپیدمی کرونا بزرگترین ضربه ای بود که طی ده سال گذشته، پس از تورم، تحریم و سوء مدیریت ممکن بود به اقتصاد ایران وارد شود. بحرانی فراگیر که همه بخش های اقتصادی کشور از دولتی تا خصوصی را تحت تاثیر قرار داد.

متاسفانه واقعیت این است که در ایران آمار قابل اعتماد و اتکا بسیار سخت بدست می آید و کمتر میتوان به آمارهای منتشر استناد کرد. زیرا ملاحظات گوناگون باعث میشود که تهیه و تنظیم آمارها سخت و غیر مستند شوند. درخصوص خسارات کرونا به اقتصاد ایران نیز امر صادق است. به همین دلیل کمتر آمار اقتصادی مستند و معتبری را میتوان یافت که بروز و دقیق باشد.

با این وجود یک جستجوی کوتاه در خبرها، آمارهای پراکنده تا حدی گویای خسارات اقتصادی کرونا در ایران هستند. مثلا؛

* مصطفی احمدی رئیس اتحادیه آجیل و خشکبار گفت: جیب مردم کوچک شده است و مردم تمایلی برای خرید آجیل و خشکبار از خود نشان نداده و امسال خرید مردم نسبت به سال گذشته یک چهارم شده است.

* رئیس اتحادیه تالارهای پذیرایی تهران با بیان اینکه پس از بازگشایی تالارهای پذیرایی با رعایت شیوه نامه‌های بهداشتی، فقط ۲۰ درصد تالارها به فعالیت بازگشتند، گفت: بنابراین در حال حاضر ۸۰ درصد تالارهای تهران تعطیل هستند که اکثرا ورشکسته شده‌اند. در پی تعطیلی گسترده در این صنف، ۳۰ تا ۴۰ هزار نفر بیکار شدند که اگر خانواده آن‌ها را در نظر بگیریم، حدود ۱۰۰ هزار نفر دچار مشکل شده‌اند.

* بازار کساد استارتاپ‌های نظافتی با کاهش ۷۰ درصدی درآمد. استارتاپ‌های نظافتچی، کسب‌وکارهای تازه‌ای هستند که بازارشان پیش از کرونا رونق گرفته بود و کار نظافت خانه‌ها، ادارات، بنگاه‌ها و مراکز تجاری و ... را انجام می‌دادند. اما با شیوع کرونا و تعطیلی بازارها و ... آن هم در آستانه خانه‌تکانی‌های عید ۹۹ که دوران اوج کارشان بود، بازارشان به کلی کساد شد.

* رئیس اتحادیه تزئینات داخلی ساختمان گفت: بیشتر فروش محصولات در نیمه دوم سال است که البته در سال‌ گذشته به خاطر عدم برپایی مهمانی‌ها و تعطیلی‌های صنفی دوره‌ای ۳۰ درصد از همکارانمان به‌طور کامل این صنف را ترک کردند اما با کاهش محدودیت‌ها و اجرای مدیریت هوشمند کرونا امیدواریم که همکارانمان به صنف برگردند.

* پس از نزدیک به ۲ سال تعطیلی مداوم، تمایل هنرمندان موسیقی به برگزاری کنسرت در خارج از کشور و افزایش هزینه‌های برگزاری کنسرت در ایران، موجب بروز رکود گسترده در بازار موسیقی کشور شده است.

بازارهای هنری در دوران کرونا آسیب بسیاری دیدند. سینماها تا بیش از ۹۸ درصد کاهش درامد داشتند و درآمد تئاتری‌ها نیز بیش از ۹۵ درصد کم شد. اما در این میان اقتصاد موسیقی بیش از همه آسیب دید.

در بیش از پنج ماه گذشته با بازگشایی آرام آرام سالن‌ها به روی رویدادهای هنری و فرهنگی، روند رو به رشد درآمدها آغاز شد. تئاتری‌ها با اجرای بیش از ۶۰ نمایش در سالن‌های پایتخت رکورد جدیدی ثبت کردند و سینما نیز با فروش بیش از ۷۰ میلیارد تومانی در این مدت، امیدهای بازگشت به دوران پیش از کرونا را زنده کردند.

          البته همه اصناف و کسبه بنوعی از این بحران لطمات اقتصادی را تجربه کردند. اما متاسفانه آمار و ارقام قابل استناد و محاسبه درمورد زیان آنها گردآوری نشد. یکی از بخش هایی که بشدت آسیب اقتصادی دیده است، بخش گردشگری بود که طیف گسترده ای از مشاغل را پوشش می دهد. مانند: حمل و نقل، تورگرانی، خدمات مسافری محلی، هتل داری، رستوران ها و ... . حتی صنایع دستی نیز رکود و خسارات را از کرونا تجربه کرد. اما متاسفانه آمار و ارقام دقیقی برای خسارت های این صنعت ثبت نشده است.

          حتی دولت نیز که به اعتقاد بسیاری از اساتید علوم سیاسی و اجتماعی بزرگترین، قدرتمندترین، موثرترین، پرنفوذترین و ثروتمندترین نهاد جامعه ایران محسوب میشود، از آثار اقتصادی کرونا در امان نبود. فرهاد دژپسند وزیر امور اقتصادی و دارائی دولت قبل در خرداد ماه سال 1399 گفته بود:" ... از جمله تدابیر این بود که جریمه‌های تاخیر در پرداخت مالیات را بخشیدیم و ترغیب کردیم که افراد مالیات را بدهند که از طریق آن ۱۰ هزار میلیارد تومان درآمد مالیاتی دریافت شد."

امید پارسا، سازمان امور مالیاتی پیشتر درباره درآمدهای دولت گفته بود: "خوش بینانه ترین حالت اینکه از ۱۸۰ هزار میلیارد تومان درآمدی که از محل مالیات ها در قانون بودجه سال جاری] 1399[ پیش بینی شده ۱۴۰ هزار میلیارد تومان قابل وصول است؛ اگر] فقط[  میزان تاثیر کرونا بر کسب و کارها در همین فصل بهار باشد."

          دولت علاوه بر کاهش درآمد، هزینه های مضاعفی را نیز بعنوان همیاری و کمک به مردم پرداخت کرد که از محل منابع عمومی بود، که منجر به افزایش هزینه های دولت شد و همچنان این روند ادامه دارد.

از سوی دیگر هوشیار فقیهی، معاون اقتصادی و برنامه‌ریزی اتاق اصناف ایران در آذر ماه سال 1399 گفته بود که واحدهای صنفی ایران در دو ماه نخست شیوع کرونا ماهانه بیش از ۲۶ هزار میلیارد تومان متضرر شده‌اند.

 خبرگزاری ایرنا نیز 6 دی1399 در گزارشی پیش‌بینی کرده بود که زیان واحد‌های صنفی تا پایان سال دست‌کم ۲۰۲ هزار میلیارد تومان خواهد بود.

اتاق اصناف ایران نیز می‌گوید، در سال 1399 حدود یک میلیون و ۴۵۰ هزار واحد صنفی به طور مستقیم از بحران کرونا آسیب دیده‌اند. در بخش کشاورزی نیز درآمد کشاورزان به طور میانگین نزدیک به هشت درصد کاهش یافته بود و صادرات محصولات کشاورزی دست‌کم ۱۰ درصد افت کرد.

براساس ارزیابی اتاق اصناف ایران در مجموع کمی بیش از ۵۰ درصد تولید ناخالص داخلی ایران به بخش خدمات مربوط است و خسارت‌های این بخش به طور معمول قابل جبران در ماه‌های بعد از آن نبوده است.

مطابق برآورد وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی در سال 1399، صنعت گردشگری به عنوان یکی از بخش‌های مهم خدمات به خاطر بحران کرونا با کاهش ۷۰ درصدی درآمدهای ارزی و فعالان این حوزه با کاهش ۸۰ درصدی درآمد روبه‌رو بودند.

به گزارش ایرنا، ایران در سال 1398 معادل ۴۳ میلیارد و ۷۰۰ میلیون دلار صادرات و ۴۱ میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار واردات داشت. براساس برآورد این خبرگزاری در پاییز سال گذشته تا پایان سال 1399 میزان صادرات ایران حداکثر ۳۰ میلیارد دلار و نیاز به ارز وارداتی حدود ۳۵ هزار میلیارد دلار بوده است.

حتی اگر این میزان صادرات و تامین ارز وارداتی درسال1399 محقق شده باشد، باز هم تجارت خارجی ایران به نسبت سال 1398 بیست میلیارد دلار کوچک‌تر شده است.

اما اکنون این سوال مطرح میشود که با توجه به اعلام خطر مسئولان وزارت بهداشت و درمان و  ستاد مبارزه با کرونا درخصوص اینکه طی دو هفته آینده سویه اومیکرون کرونا در ایران غالب خواهد شد، و تجمعات خانگی ویژه شب یلدا با وجود هشدارهای قبلی، چه میزان ممکن است دوباره به اقتصاد کشور خسارت وارد شود؟

کارشناسان اقتصادی معتقدند که اگر رویه اطلاع رسانی و مدیریت اجتماعی اپیدمی کرونا مانند دو سال گذشته باشد و دولت نتواند خلع آگاه سازی جامعه و شکاف اعتماد سازی عمومی نسبت به اخبار و هشدارهای منتشر شده را پر کند، قطعا خسارت سویه اومیکرون اگر بیشتر از گذشته نباشد کمتر نخواهد بود. بدین ترتیب باید منتظر تکرار اعداد اقتصادی بالا در بخش های مختلف اقتصادی باشیم.

اما اگر این شیوه تغییر کند و تلاش شود تا جامعه را به سمتی هدایت کند که با شرایط اقتصادی بعد از کرونا تا حدی خود را تطبیق داده است، و مجددا رونق نسبی کسب و کارها را با وجود محدودیت های بهداشتی کرونا به همراه داشته، میتوان امید داشت که با حجم خسارات کمتری از کنار سویه اومیکرون عبور کرد. زیرا تاب آوری اقتصادی، روانی و اجتماعی در این دوره جدید شرط بسیار مهمی است که باید مسولان مختلف کشور در نظر بگیرند. اگر شیوه مدیریت بحران اصلاح شود، قطعا تاب آوری جامعه نیز افزایش خواهد یافت.

اصلاح رویه شامل اعتماد سازی به واکسیناسیون، متقاعد کردن مردم به رعایت جدی پروتکل های بهداشتی، حمایت های دولت از اصناف و طبقات آسیب پذیر، کنترل نرخ تورم و آثار اقتصادی کرونا بر مشاغل، صنایع و معیشت خانوار و ....

انتهای پیام