به گزارش خبرنگار سیاسی خبرگزاری برنا، لایحه بودجه بزرگترین سـند مالـی کشـور اسـت که در آن سالیانه معین می‌شود دولـت چـه مقـدار از منابع کشـور را در اختیـار دارد و چه مقـدار از این منابـع را کجا و حسـب چـه اهدافـی می‌تواند هزینه کند. نقطه مقابل لایحه بودجه، گزارش تفریغ بودجه است، که مهم‌ترین سند نظارت مالی کشور و به تعبیری آینه تمام نمای تحقق بودجه محسوب می‌شود. باتوجه به آنکه قوه مجریه باید نسبت به عملکرد خود در بودجه سالیانه به مجلس پاسخگو باشد در همین راستا و طبق اصل 55 قانون اساسی هر ساله دیوان محاسبات مکلف است تا پس از اجرای بودجه، گزارشی را در مورد نحوه عملکرد دستگاه ها تهیه و تنظیم و در اختیار نمایندگان قرار دهد تا مجلس با ملاحظه آن، مطمئن شود که آیا وجوهی را که طبق قانون بودجه در اختیار دستگاه‌های دولتی قرار گرفته، به نحو مطلوب مصرف شده اند یا خیر.
به نوعی گزارش تفریغ بودجه نشان می‌دهد بودجه‌ای که توسط دولت پیشنهاد و توسط مجلس مصوب شده، چه میزان از آن اجرایی شده و چه میزان انحراف داشته و این انحرافات در چه بخش‌هایی صورت گرفته است. با این تفاسیر گزارش تفریغ بودجه را می‌توان نقشه راهی برای بودجه کشور دانست که با نظارت دیوان محاسبات تخلفات و انحرافات مورد رسیدگی قرار خواهد گرفت. دیوان محاسبات در این گزارش، عملکرد دستگاه‌ها را مورد ارزیابی قرار می‌دهد و به نوعی بر دخل و خرج آنها نظارت و سعی میکند با وظیفه نظارتی خود ذره‌ای از حق مردم پایمال نشود و هر کجا که دستگاهی تخلف کرد قاطع و محکم ضمن برخورد برابر قانون، از حق مردم پاسداری میکند. در تعبیری کوتاه‌تر می‌توان اینگونه نوشت که دیوان محاسبات دخل و خرج کشور را زیر ذره بین خود می‌گذارد.
گزارش‌های تفریغ بودجه در دوره‌های قبل، روند کندی را طی می‌کرد، به گونه‌ای که گاهی تحویل آن به مجلس مدت زمان طولانی بیش از یک سال را هم به خود دیده است و همین نظارت بر دستگاه‌ها را کاهش و بستری برای ایجاد فساد را فراهم می‌آورد.
«مهرداد بذرپاش» چهره جوان و انقلابی از زمانی که ریاست دیوان محاسبات را عهده دار شد درصدد ایجاد تحولات در این سازمان برآمد، او به خوبی عملکرد دیوان محاسبات را در دوره‌های قبل مورد بررسی قرار داد و با نقاط ضعف به خوبی آشنا شد و بر همین مبنا سعی کرد تا با برنامه‌ای تحولی در این سازمان اقدامات خوبی را رقم بزند.
بذرپاش از همان دقایق اولیه‌ای که به عنوان رئیس دیوان محاسبات پشت تریبون قرار گرفت اقدامات تحولی بدون حاشیه، اما جدی و قاطع و تعامل سازنده و در عین حال قانونی با سازمان‌های مختلف را نقشه راه خود برای طی دورانی که در این سازمان حضور دارد توصیف کرد. رئیس دیوان محاسبات سیاسی کاری را خط قرمز خود دانست و در مراسم معارفه خود بیان کرد: من در اینجا کار سیاسی نخواهم کرد اما نظارت دقیق بر مبنای قانون و سختگیرانه را پیش می‌گیرم زیرا پای بیت‌المال در میان است و شوخی ندارم.
تحویل گزارش تفریغ بودجه 4 ماه زودتر از موعد قانونی، یکی از همین اقدامات تحولی بذرپاش در این سازمان است، گزارشی که با تحویل زودتر از موعد می‌تواند اشراف مجلس را به امور اجرایی کشور افزایش دهد و برای اخذ تصمیمات صحیح به نمایندگان مجلس یاری برساند. در همین راستا یکی از نمایندگان مجلس در گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی برنا ضمن قدردانی از عملکرد دیوان محاسبات گفته است: وقتی که تفریغ بودجه در مهلت مقرر به مجلس ارائه شود، مجلس در بُعد نظارتی خود، نقش بهتری را می تواند ایفا کند.
«محمد رضا دشتی اردکانی» نماینده مردم یزد و عضو کمیسیون برنامه و بودجه در گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی برنا، در رابطه با عملکرد رئیس دیوان محاسبات و تقدیم گزارش تفریغ بودجه زودتر از موعد مقرر به مجلس گفت: ارائه به موقع یا زودتر از موعد مقرر گزارش تفریغ بودجه؛ کمک بزرگی به مجلس در بُعد نظارت میکند، آقای بذرپاش ظرف مدت دو سالی که در راس دیوان محاسبات حضور پیدا کرده، وضعیت خوبی را برای کمیسیون برنامه و بودجه و کل مجلس رقم زده که نظارت کامل بر عملکرد کارهای دستگاه اجرایی را فراهم آورده است. با توجه به آنکه گزارش تفریغ بودجه زودتر از موعد مقرر به دست نمایندگان مجلس رسیده و کارشناسی‌های دقیقی در دیوان محاسبات صورت گرفته، در بودجه 1401 هم می‌توان براحتی اعمال کارشناسی کرد. این گزارش به موقع راهگشای تصمیم‌گیری‌های اعضای کمیسیون تلفیق و همچنین نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی شده است.
وی در ادامه این گفت‌وگو بیان کرد: دیوان محاسبات ارتباط خوبی را با کمیسیون برنامه و بودجه بر قرار کرده و ما هم عملکرد آقای بذرپاش را رصد کرده‌ایم؛ ایشان توانسته دستاوردهای خوبی را برای این سازمان به ارمغان بیاورد، نمایندگان مجلس و اعضای کمیسیون برنامه و بودجه از عملکرد آقای بذرپاش رضایت دارند.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه با اشاره به همکاری مجلس و دیوان محاسبات در بودجه 1401 تصریح کرد: مجلس بررسی‌های دقیق خود را طبق قانون انجام خواهد داد. قطعا نظر دیوان محاسبات و مرکز پژوهش‌های مجلس و سایر صاحب نظران در بودجه لحاظ خواهد شد. قوای سه گانه نیت‌شان بر این است که بودجه کشور مشکلات و مسائل اقتصادی را حل کند تا گریبانگیر مردم نشود. اتفاق نظر میان اعضای کمیسیون تلفیق و نمایندگان مجلس و دیوان محاسبات می‌تواند امسال اتفاقات خوبی را برای بودجه رقم بزند.
ارائه زودهنگام گزارش تفریغ بودجه همانگونه که نمایندگان بر آن تاکید دارند می‌تواند از هدر رفت و انحرافات بودجه برای سالهای بعد جلوگیری کند و تصمیم‌سازی خوبی برای کشور اتفاق افتد و مجلس با چشمان بازتری به تدوین بودجه می‌پردازد و می‌تواند از انحرافاتی که در سال گذشته رخ داده جلوگیری کند. چند روز پیش بود که رئیس کل دیوان محاسبات در صفحه توییتر خود خبر از مهیاسازی شرایط برای تصویب بودجه 1401 را داد و اینگونه نوشت: "دیوان محاسبات گزارش تفریغ بودجه سال قبل را ۴ ماه زودتر ارائه کرد، گزارش اجرای بودجه سال جاری را در بازه زمانی دوماهه در اختیار نمایندگان قرار داده است و نظر کارشناسی خود پیرامون لایحه بودجه پیشنهادی دولت جهت سال آتی را منتشر کرد. شرایط برای تصویب بودجه کارآمد مهیا شده است".
«بهروز محبی نجم آبادی» نماینده مردم سبزوار و عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس در گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی برنا در رابطه آنکه دیوان محاسبات گزارش تفریغ بودجه را 4 ماه زودتر به مجلس تقدیم کرده گفت: دیوان محاسبات بعد از حضور آقای بذرپاش رویکرد علمی گذشته را با قوت بیشتری ادامه داده است، ضمن آنکه تسریع امور و سرعت بخشیدن به تکالیفی که بر عهده دیوان محاسبات قرار دارد، بصورت جدی و محسوس را شاهد هستیم. برداشت‌های دیوان محاسبات در قانون بودجه و اتفاقاتی که در بودجه سالانه رخ می‌دهد و گزارش تفریغ بودجه و تعیین میزان انحرافات، به نمایندگان کمک بزرگی میکند تا به قوانین، عملیاتی‌تر فکر کنند.
وی در ادامه بیان کرد: با مطالعه تفریغ بودجه و میزان انحرافات و میزان تحقق درآمدها و میزان تخصیص هزینه‌ها و مصارف را با هم مقایسه می‌کنیم، در تصمیمات جدید می‌توان رویکردهای بهتری را اعمال کرد. دیوان محاسبات با رصدی که دارد به نمایندگان کمک میکند تا بودجه عملیاتی تری را برای سالهای بعد ارائه کنند.
محبی نجم آبادی با بیان این جمله که "دیوان محاسبات بازوی نظارتی مجلس است" تصریح کرد: در کنار مرکز پژوهش‌ها، یکی از ابزارهای قدرتمندی که در تصمیم گیری‌ها به مجلس کمک میکند، دیوان محاسبات است، دیوان محاسبات بازوی نظارتی مجلس است، در تصمیمات بودجه‌ای نظرات دیوان محاسبات از اهمیت زیادی برخوردار است و هر چه این نظرات کارشناسی‌تر و علمی‌تر و عملیاتی‌تر باشد، قوانین تخصصی‌تر اخذ می‌شوند و اجرایی آن سهل الوصول‌تر است و قوانینی مصوب می‌شوند تا عملیاتی‌تر باشند و بیشترین تاثیرگذاری را در حوزه خود داشته باشند.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه خاطر نشان کرد: نظر کارشناسی و دقت و توجه و رسیدگی به شکایات در دیوان محاسبات در اقتصاد کشور بسیار قابل اهمیت است و نوعی همراهی و رصد بودجه سالانه را فراهم می‌آورد. آقای بذرپاش با رویکرد علمی که دارد و توجهات ویژه که به مسائل در ابعاد مختلف میکند، مشاوره‌های دقیق‌تری را به کمیسیون برنامه و بودجه ارائه کرده است. سرعت دادن به تفریغ بودجه هم از آن عملکردهای مثبت ایشان است.
اقدامات بدون حاشیه رئیس دیوان محاسبات در طی این مدت، و ارائه زود هنگام گزارش تفریغ بودجه توانسته رضایت نمایندگان را بیش از قبل جلب کند. حال باید دید در بودجه 1401 و شرایطی که برای آن مهیا شده و اتفاق نظری که میان دیوان محاسبات، دولت و مجلس قرار دارد چه رویکردی را شاهد خواهیم بود.
انتهای پیام/