قصه پرغصه آلودگی هوا و آرزوی باد و باران/ پس مسئولان چه می‌کنند؟!

به گزارش خبرنگار شهری خبرگزاری برنا؛ آلودگی هوای تهران دیگر تبدیل به یک معضل شده که فقط درباره‌اش حرف‌های زیادی زده می‌شود اما مرد عمل موجود نیست که برای رفع این معضل راه حلی داشته باشد! قانون تصویب می‌کنیم اجرا نمی‌شود، کارگروه تشکیل می‌شود دردی دوا نمی‌شود، کمیته راه می‌اندازند و مصوبه می‌دهند باز کار پیش نمی‌رود! فقط در زمستان باید دست به دعا شویم تا شاید بارش باران بیاید و باد بوزد کمی از این میزان آلاینده‌ای که در پایتخت استنشاق می‌کنیم کم شود چراکه اگر بخواهیم به امید مسئولان و دستگاه‌های مربوطه باشیم همین آش و همین کاسه‌ست.

طی هفته گذشته به دلیل بارش باران و وزش باد وضعیت هوا در شرایط نسبتا بهتری قرار گرفت و میانگین کیفیت هوا در وضعیت قابل قبول بود گفتنی است که دو هفته گذشته نفس تهران دیگر به شماره افتاده بود به دنبال آن نیز در 8 دی ماه کمیته اضطرار آلودگی هوا در استانداری تهران مصوباتی را برای تنفس بهتر شهر به تصویب رساند. در مصوبات آمده بود که تردد خودروهای گازوئیلی ممنوع شود و پلیس راهور باید نسبت به جلوگیری از تردد کلیه موتورسیکلت‌ها و خودروهای دودزا و فاقد معاینه فنی اقدام کند. از فعالیت های عمرانی که سبب تشدید آلودگی هوا می شود جلوگیری شد و دستور داده شده بود که از روشن ماندن اتوبوس ها و مینی بوس ها در پایانه های مسافربری ممانعت شود همچنین ممنوعیت استفاده از سوخت مازوت در صنایع مجاور تهران و تامین گاز مورد نیاز نیرو گاه ها و سایر واحدهای متصل به شبکه گاز نیز اعمال شد. این مصوبات طی سه روز متوالی چهارشنبه، پنجشنبه و جمعه به اجرا درآمد اما دقیقا فردای روزی که اجرا شدن مصوبات به پایان رسید شاهد هوای آلوده در تهران بودیم این نشان می‌دهد مصوبات مقطعی و کوتاه مدت کمیته اضطرار هم دیگر جوابگو آلودگی هوا نیست و حتی برای یک روز هم وضعیت هوا را در شرایط قابل قبول قرار نمی‌دهد.

این که می‌دانیم هرسال زمستان به دلیل وارونگی هوا شاهد آلودگی هوا هستیم و در 6 ماهه اول سال اقدامات چشمگیری برای جلوگیری از افزایش میزان آلاینده هوا نمی‌کنیم جای سوال دارد! مگر قانون هوای پاک در سال 96 به تصویب نرسیده پس چرا هنوز با وجود اینکه ترک فعل 23 دستگاهی که محرز شده برخورد لازم صورت نمی‌گیرد؟ چرا از تجربیات موفق جهانی درباره کنترل آلودگی هوا استفاده نمی‌کنیم؟ مگر رهبر معظم انقلاب در سخنرانی با نخبگان اعلام نکردند از ظرفیت نخبگان و دانشمندانمان برای رفع معضل آلودگی هوا و ... بهره‌مند شویم پس چرا طی یک ماه گذشته که از فرمایشات رهبری گذشته، اقدام چشمگیری صورت نگرفته است؟ تا کی تشکیل کمیته و کارگروه و دور هم جمع شدن بی نتیجه مسئولان؟

مطابق قانون توسعه حمل و نقل عمومی و مدیریت مصرف سوخت با توسعه سامانه های حمل و نقل تا سال 1390 باید  75 درصد سفرهای درون شهری با وسایل حمل و نقل عمومی انجام می شد و برابر با قانون هوای پاک هم باید موتورسیکلت‌ها، اتوبوس‌ها، مینی بوس‌ها، سواری‌ها و کامیون‌های فرسوده، همگی اسقاط و اجازه تردد از آنها سلب می شد اما آیا این اتفاق افتاده است؟ ناوگان حمل و نقل عمومی تهران هر روز فرسوده تر می‌شود، طی 4 سال گذشته، مدیریت شهری قبلی حتی یک اتوبوس به ناوگان عمومی اضافه نکرده بود و همین مسئله به پیرتر شدن ناوگان حمل و نقل عمومی دامن زده است. اما مسئله فقط ناوگان عمومی نیست، حدود 4 میلیون موتورسیکلت‌ داریم که بین 5 تا 7 برابر یک خودرو آلودگی ایجاد می‌کند، چرا پس طبق قانون هوای پاک این موتورسیکلت‌ها اسقاط نمی‌شود؟ تا کی باید منتظر باد و باران بود که تهرانی‌ها را از دود و آلودگی نجات دهد؟ مجلس شورای اسلامی که وظیفه نظارت بر اجرای قانون را برعهده دارد بر عدم اجرای قانون هوای پاک ورود کرده است؟ چرا قانون هوای پاک همچنان هواست؟

مدتی پیش معین‌الدین سعیدی، نایب رئیس فراکسیون محیط زیست مجلس شورای اسلامی، به خبرنگار برنا گفته بود که در بحث قانون هوای پاک 23 دستگاه وجود دارند که هیچ دغدغه جدی برای اجرای این قانون ندارند. در دوران قبلی به صراحت از سوی متولیان سازمان حفاظت از محیط زیست عنوان می‌شده که اگر این قانون اجرایی شود تولید در کشور به قهقهرا می‌رود.

نایب رئیس فراکسیون محیط زیست مجلس شورای اسلامی معتقد است با چنین ذهنیت‌هایی وقتی متولیان امر دغدغه‌ای در راستای اجرای قانون هوا پاک نداشته باشند طبیعتا اجرایی شدن این موضوع شدنی نیست.

سعیدی با اشاره به اینکه درسال جاری فقط 3 روز سالم در پایتخت کشور داشته‌ایم، ادامه داد: با این میزان مازوت سوزی که در نیروگاه‌های کشور وجود دارد. فکر می‌کنم روز به روز اهمیت اجرای قانون هوای پاک بیشتر مشخص می‌شود و دراین راستا خلا قانونی آنچنانی نداریم.

همچنین پیش از این سمیه رفیعی، رئیس فراکسیون محیط زیست مجلس شورای اسلامی، به خبرنگار برنا گفته بود: از نظر مجلس همه 23 دستگاه که طبق قانون تکالیفی را بر عهده داشتند چه کم یا زیاد ترک فعل داشتند. نظارت بر اجرای قانون هوای پاک مدنظر قرار گرفته است و عواملی که منجر به اجرایی نشدن قانون هوای پاک شده بود، بررسی شد. در این بررسی ها به موارد مهمی  برخورد کردیم مثل اینکه برای قانون هوای پاک ردیف اختصاصی بودجه در نظر گرفته نشده بود و در بعضی از موارد صرفا اعتبارات استانی به آن تعلق گرفته بود اما خودش به تنهایی بودجه مستقلی نداشت.

وی افزود: در بررسی ها مشاهده کردیم بعضی از تکالیف مثل تدوین ضوابط و دستور العمل ها و یا تدوین استانداردها باید انجام می شد که انجام نشده یا با تاخیر خیلی زیادی انجام شده و یا نهایتا ضمانت اجرایی نداشته. که این مورد جزو قصورات مدیران محسوب می شد همچنین موارد متعددی  که باید مدیران اجرایی برای آن اقداماتی انجام می دادند تا این قانون اجرا میشد که اصطلاحا ترک فعل کردند بنابراین  گزارشی جامع و کامل در این خصوص به مجلس ارائه کردیم و طبق آن اعمال ماده 234 را که شامل بررسی ترک فعل دستگاه ها می شود در دستور کار قرار دادیم.

طبق قانون هوای پاک سازمان محیط زیست متولی اجرای تکالیف و وظایف مشخص شده هر دستگاه است درحالی که برخی معتقد هستند که یکی از دلایل اجرا نشدن این قانون متولی بودن سازمان محیط زیست به عنوان مثال ناصر امانی، عضو شورای اسلامی شهر تهران، پیش از این به خبرنگار برنا گفته بود قانون هوای پاک سال 96 به تصویب رسید، این قانون نیاز به بازنگری دارد، متولی اجرای این قانون سازمان محیط زیست است و اینکه سازمان محیط زیست متولی شده نمی‌تواند بر عملکرد وزارتخانه‌های مانند صمت، راه، نفت و ... در اجرای وظایف‌شان نظارت داشته باشد. حل معضل آلودگی هوا در تهران نیاز به هزینه دارد و دولت نیز باید در کنار شهرداری باشد، نمی‌توانیم منتظر باد و باران برای رفع آلودگی هوا باشیم.

همچنین مهدی پیرهادی، عضو دیگر شورای اسلامی شهر تهران، هم به خبرنگار برنا بیان کرده بود قانون هوای پاک نیازمند بازنگری است. نظر شخصی بنده این است که سازمان محیط زیست نباید متولی اجرای قانون هوای پاک باشد و معاون اول رئیس جمهور باید اجرای این قانون را بر عهده داشته باشد چراکه فردی باید در راس اجرای این قانون باشد که تمام وزارت‌خانه‌ها و دستگاه‌ها از او حرف شنوی داشته باشند. باتوجه به اینکه رئیس جمهور مشغله‌ زیادی دارند قاعده این است که معاون اول‌شان به عنوان متولی قانون هوای پاک، سکان‌دار این مسئله باشد. اگر این اتفاق بیفتد امیدی است که آلودگی هوا رفع شود در غیر این صورت بنده برای رفع آلودگی هوا امیدی ندارم چراکه دستگاه‌ها به وظیفه ذاتی خود در این خصوص عمل نمی‌کنند.

درباره آلودگی هوا همواره اظهار نظرهای زیادی مطرح می‌شود هرکس چیزی می‌گوید یکی قانون هوای پاک را کار ساز نمی‌داند دیگری می‌گوید اگر دستگاه‌ها ترک فعل نمی‌کردند این قانون قابلیت اجرایی داشت فقط حرف، حرف و حرف خبری از اقدام عملی نیست یک دستگاه کمبود منابع را بهانه ترک فعل اعلام می‌کند دستگاه دیگر هم اعتقادی به این قانون ندارد. حدود ده سال پیش رئیس وقت ستاد محیط زیست شهرداری تهران گفت هوای تهران را باد مدیریت میکند ده سال از این حرف می‌گذرد و هنوز هم این صحبت ملموس و قابل درک است. قانون هوای پاک همچنان رو هواست خبری از اجرایی شدن و یا حتی بازنگری در آن هم نیست، تنها امید این روزها می‌تواند این باشد که فراکسیون محیط زیست مجلس شورای اسلامی بالاخره به نظارت بر عدم اجرایی شدن قانون ورود پیدا کرده است امید است بتواند دستگاه‌های مختلف را که در سال‌های گذشته اهمیتی بر اجرا شدن قانون نمی‌دادند را مجاب کند وظایف ذاتی مشخص شده‌شان را اجرا کنند در آن زمان می‌توان امیدوار بود که از دست مسئولان هم کاری برای کاهش الودگی هوا برمی‌آید نه فقط از دست باد و باران...

انتهای پیام/