به گزارش خبرنگار گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا؛ اهمیت اجتماعی و فرهنگی جشنواره فیلم فجر لزوم بررسی و آسیب‌شناسی این رویداد را از سوی کارشناسان فرهنگی دو چندان می‌کند و انتظار می‌رود امسال که این جشنواره به سن 40 سالگی رسیده آزمون و خطاهای لازم را پشت سر گذاشته باشد و به یک شرایط استاندارد رسیده باشد.
جشنواره فیلم فجر در سال‌های اخیر با تغییرات بسیاری مواجه بوده که یکی از این تغییرات جداسازی بخش ملی و بین‌المللی است که امسال این دو بخش دوباره ادغام شده‌اند و تغییرات جدیدی که می‌توان عنوان کرد حذف بخش نگاه نو است. بسیاری از منتقدان، سینماگران و کارشناسان معتقدند که این تغییرات به اعتبار جشنواره فیلم فجر لطمه زده است و برخی بر این عقیده‌اند که این تغییرات لازم و ضروری بوده و در راستای بهبودی و ارتقای کیفیت و اعتبار جشنواره رخ داده است.
همچنان با گذشت 40 دوره از برگزاری جشنواره فجر سینماگران بسیاری بر این عقیده‌اند که برای رسیدن به کیفیت و اعتبار لازم باید تغییراتی جدی در این رویداد شاهد باشیم.
به بهانه برگزاری چهلمین دوره جشنواره فیلم فجر با چند تهیه‌کننده گفت‌وگویی داشتیم که در ادامه می‌خوانید:
هوشنگ گلمکانی: تعداد جوایز جشنواره فیلم فجر باید محدود شود/ اکران سراسری فیلم‌ها در زمان برگزاری جشنواره به اکران عمومی‌شان آسیب می‌زند
هوشنگ گلمکانی، منتقد سینما، در گفت‌وگو با خبرنگار گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا، اظهار داشت: جشنواره فیلم فجر از جهات مختلف شباهتی به جشنواره‌های سینمایی دنیا ندارد و اگر با اغماض از برخی نکات ریز و درشت درباره جشنواره بخواهیم به چند نکته مهم در این ساختار عجیب اشاره کنیم یکی از آن نکات می‌تواند تعداد بالای جوایز این جشنواره باشد.
گلمکانی تصریح کرد: یکی از شاخصه‌های هر جشنواره نتیجه‌ای است که از قضاوت هیات داوران حاصل می‌شود. من خودم یک دوره از جشنواره داور بودم، در آن دوره تعداد آثار 33 فیلم بود و همان موقع به این درک رسیدم داوران نمی‌توانند در مدتی کوتاه این حجم از فیلم را مشاهده کنند و از جنبه‌های مختلف اثر را مورد قضاوت قرار داده و در مورد 18 رشته ارزیابی دقیق و درستی داشته باشند؛ به همین دلیل نتیجه کار آن‌ها چندان قابل اعتنا و دفاع نخواهد بود.
وی افزود: به اعتقاد من تعداد جوایز این جشنواره باید مثل همه جشنواره‌های معتبر دنیا محدود شوند و غیر از رشته‌های اصلی دیگر رشته‌ها حذف شوند. در این صورت است که می‌توان امیدوار بود نتیجه قضاوت‌ها و جوایز در جشنواره قابل دفاع باشد. متأسفانه پیش‌تر هم این موضوع مطرح شده و خود سینماگران به آن اعتراض کردند چراکه همه علاقه دارند در این رویداد حضور داشته باشند چون به نظر می‌رسد، بودن در این جشنواره نوعی اعلام حضور در سینمای ایران به حساب می‌آید و حتی موفقیت و عدم موفقیت در این رویداد روی سرنوشت حرفه‌ای سینماگران تأثیر می‌گذارد در حالیکه جشنواره نباید تا این حد تأثیرگذار باشد. موارد بسیاری را می‌توان عنوان کرد که یک سینماگر در جشنواره بسیار بزرگ شده یا بالعکس در این جشنواره نابود شده است.
این منتقد در ادامه خاطرنشان کرد: نکته دیگر به اکران سراسری فیلم‌های راه‌یافته به این جشنواره در روزهای برگزاری مربوط می‌شود. برخی فیلم‌ها در زمان برگزاری جشنواره بیش از 100 اکران دارند که معمولاً این اکران‌ها با تعداد با ظرفیت کامل سالن‌ها انجام می‌شوند. با وجود اینکه درآمد حاصل از فروش فیلم‌ها به صاحبان آثار نیز تعلق می‌گیرد اما قطعاً این شکل برگزاری جشنواره و اکران سراسری آسیبی جدی به اکران عمومی فیلم‌ها می‌زند.
گلمکانی در پایان تأکید کرد: قطعاً ویژگی محدود و برگزیده بودن حتی در میزان نمایش فیلم‌هاست که می‌تواند چنین رویدادی را به جشنواره تبدیل کند وگرنه پخش یک سری فیلم در سراسر کشور برای عموم به طوری که حتی افراد بی علاقه به سینما که در طول سال به سینما نمی‌روند هم به واسطه کارت گرفتن از دوست و رفیق و آشنا به دیدن این آثار بیایند خارج از قواعد جشنواره است و به نظر من باید نام دیگری غیر از جشنواره برای آن انتخاب کنیم.
محسن محسنینسب: همه فیلم‌های سینمای ایران باید در جشنواره فجر نمایش داده شوند/ شرط حضور در جشنواره برای اکران عمومی باید به قوانین سینمای ایران برگردد
محسن محسنینسب، نویسنده و کارگردان سینما، در گفت‌وگو با خبرنگار گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا، اظهار داشت: جشنواره فیلم فجر از همان ابتدا به عنوان یکی از جشن‌های پیروزی انقلاب اسلامی پایه‌گذاری شد و به همین دلیل در همان روزهای دهه فجر با عنوان فجر برگزار شد. در ابتدا می‌شد این جشنواره را یک رویداد مردمی و انقلابی بدانیم اما کم‌کم در مسیر دیگری قرار گرفت.
محسنینسب خاطرنشان کرد: در آن زمان جشنواره فیلم فجر یک جشنواره دوست‌داشتنی و صمیمی بود. ما اهالی سینما در طول سال یکدیگر را نمی‌دیدیم و جشنواره فیلم فجر بهانه‌ای بود تا یکدیگر را ببینیم و در این دیدارها اتفاقات خوبی برای سینمای ایران رخ می‌داد. نکته دیگر درباره جشنواره این بود که همه فیلم‌های ساخته شده در طول یک سال سینمای ایران در این جشنواره نمایش داده می‌شد و حتی شرط اکران حضور در جشنواره فیلم فجر بود. در آن زمان شرایط به شکلی بود که همه از یک خانواده بودیم و کسی بر دیگری اولویت نداشت.
وی افزود: متأسفانه از زمان مدیریت مرحوم سیف‌الله داد تصمیمات اشتباهی برای جشنواره گرفته شد، یکی از این تصمیمات اشتباه اضافه شدن هیات انتخاب به جشنواره فیلم فجر بود، همین مسئله باعث شد تا بسیاری از فیلم‌ها امکان حضور در جشنواره را نداشته باشند و در نتیجه شرط حضور در جشنواره برای اکران هم برداشته شد و از همه بدتر سینماگران به دسته‌های مختلفی تقسیم شدند و برخی که دوست و آشنای مدیران بودند فرصت حضور در جشنواره را داشتند و برخی دیگر از جشنواره کنار گذاشته شدند و این در حالی بود که معیار اندازه‌گیری کیفیت نبود چرا که به نظر من فیلم‌های سینمای ایران به لحاظ کیفی تقریبا در یک سطح هستند. این سیاست‌گذاری‌ها باعث شد که از طرفی احترام به پیشکسوت‌ها نیز از بین برود و بعضاً شاهد بودیم جوانانی جای پیشکسوت‌ها را پر کردند که رفتار مودبانه‌ای نداشتند.
این کارگردان تأکید کرد: امروز جشنواره فیلم فجر دیگر با آن سیاست و نگاهی که پایه‌گذارش بود، هیچ ربطی ندارد و در مسیری قرار گرفته که بعضاً فیلم‌هایی خلاف آن نگاه هم در آن می‌بینیم و حتی این افراد مورد تحسین هم قرار می‌گیرند. این مسیر همان مسیر دوست‌داشتنی سال‌های گذشته نیست و در واقع هیچ ارتباطی با آن ندارد.
محسنینسب اظهار داشت: سینمای ایران به لحاظ تکنیکی ضعیف نشده و آنچه که دچار ضعف شده، جشنواره فیلم فجر است. جوایز این جشنواره به دلیل مدیریت سال‌های گذشته دیگر معتبر نیستند چرا که معیار جوایز کیفیت بالای آثار نیست و جایزه‌ها را ارتباطات مشخص می‌کنند به این معنی که هیئت داوران معمولاً با سلیقه و ارتباطات خود جوایز را انتخاب می‌کنند و معیار جایزه دادن دوستی و رابطه شده است. اگر قرار است اعتبار را به این جشنواره برگردانیم بهتر است جوایز را به فیلم‌های باکیفیت اهدا کنیم.
این کارگردان و تهیه‌کننده سینمای ایران در پایان تصریح کرد: بدیهی است که جشنواره فیلم فجر با نگاهی به سیاست‌ها و آرمان‌های انقلاب راه‌اندازی شده و باید همه عناصر یک جشن انقلابی در آن وجود داشته باشد. من معتقدم باید کاری کنیم آنچه که از دست رفته را به جشنواره برگردانیم، اجازه دهیم همه فیلم‌های ساخته شده سینمای ایران در این جشنواره نمایش داده شوند و هیات انتخابی وجود نداشته باشد. شرط حضور فیلم‌ها در جشنواره فجر برای اکران عمومی باید به قوانین سینمای ما برگردد، ما از زمانی که اکران را به سینمادارها سپردیم با مشکلات بسیاری مواجه شدیم که این هم یکی از قوانین مصوب در دوره مدیریت سیف‌الله داد بود، این وضعیت یکی از عوامل اصلی بالا رفتن دستمزد بازیگران و در نتیجه گران شدن تولید بود و نوعی بازیگر محوری در سینمای ایران به وجود آمد که می‌بینیم همچنان همان بازیگران پرطرفدار قدیمی که به سن پیری رسیده‌اند نقش یک جوان 20 ساله را بازی می‌کنند.
پروانه مرزبان: بخش خارج از مسابقه به جشنواره فجر اضافه شود
پروانه مرزبان، تهیه‌کننده سینما، در گفت‌وگو با خبرنگار گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا، اظهار داشت: جشنواره فیلم فجر برای سینماگران ایرانی یک رویداد فرهنگی هنری بسیار مهم است که متأسفانه در سال‌های اخیر به جشنواره‌ای تبدیل شده که تنها برای عده‌ای از فیلمسازان مفید است و اکثر سینماگران نمی‌توانند از فرصت برگزاری این رویداد استفاده کنند.
مرزبان خاطرنشان کرد: ظرفیت فیلم‌های راه‌یافته به جشنواره فیلم فجر محدود شده و تنها چند فیلم می‌توانند از امکان نمایش در جشنواره فیلم فجر استفاده کنند و این در حالی است که هر سال فیلم‌های بسیاری ساخته می‌شوند که یکی از امیدهایشان برای دیده شدن همین رویداد مهم است. جشنواره فیلم فجر باید شرایطی را فراهم کند که حداقل همه آثار مهم ساخته شده در سال امکان اکران در این رویداد را داشته باشند.
وی افزود: سال گذشته جشنواره فیلم فجر در شرایط ویژه‌ای برگزار شد و امسال هم تقریباً این شرایط حکمفرماست. در حال حاضر حدود 200 فیلم در صف اکران هستند و مسئولان جشنواره فیلم فجر با تمهیداتی می‌توانند میزان خسارت وارد شده به این فیلم‌ها را به حداقل برسانند و یکی از مهم‌ترین راهکارها می‌تواند اضافه شدن بخش خارج از مسابقه باشد. مسئولان جشنواره فیلم فجر می‌توانند امسال به دلیل شرایط ویژه‌ای که سینمای ایران در این دو سال تجربه کرده حتی از بین فیلم‌های سال گذشته هم آثاری را برای نمایش در بخش خارج از مسابقه انتخاب کنند.
این تهیه‌کننده در ادامه اظهاراتش تأکید کرد: به نظر من بهتر است مسئولان جشنواره فیلم فجر امسال تمهیدی بیندیشند و چند سینما را هم به فیلم‌های خارج از مسابقه اختصاص دهند تا امکان اکران این فیلم‌ها نیز در ایام جشنواره وجود داشته باشد. به هر حال جشنواره فیلم فجر یک فرصت مهم است که توجهات بسیاری را به خود جلب می‌کند و این به نفع فیلم‌هایی است که در این جشنواره حضور دارند. چنین اقدامی در شرایطی که ما سال‌های سختی را پشت سر می‌گذاریم برای فیلمسازانی که دغدغه فرهنگ و هنر دارند در این عرصه سرمایه‌گذاری کرده‌اند می‌تواند یک دلگرمی باشد.
انتهای پیام //