به گزارش خبرنگار اقتصادی برنا؛ بشر در ادوار گذشته با اعمال نوآوریهایی درحوزههای مختلف شاهد تغییرات بزرگی در سبک زندگی بوده است. از اختراع ماشین بخار، روباتهای خودکار، کامپیوتر و دستگاههای حساس تشخیص و جراحی در پزشکی گرفته تا تغییرات نوین در ارتباطات و فناوریهای رسانهای، همگی زندگی بشر را دستخوش تغییر کردهاند، اما آنچه نسبت به سایر حوزههای صنعت کمتر تغییر یافته یا حداقل تغییرات آن کمتر به چشم آمدهاند حوزه کشاورزی است.
یکی از جنبههای سرعت بخشیدن به تغییرات صنعتی در هر حوزهای، دیجیتالیزه شدن آن است؛ یعنی امکان انجام کارها با سختافزار و اعمال دستورات لازم با نرمافزارهای مربوطه که این فرآیند بهخصوص در کشورهای توسعهنیافته و درحالتوسعه، گسترش کمی پیدا کرده است.
امروزه ظهور فناوریهایی که امکان دیجیتالیزه کردن کشاورزی را فراهم کردهاند، میتواند رشتههای کشاورزی را نیز همراستا با استارتآپهای حوزه دیجیتال پیش ببرد.
ایران با وجود پیشرفته بودن اما هنوز صنعت کشاورزی به طور سنتی انجام میشود و کشاورزی مدرن پرکاربرد نیست.
محمدتقی توکلی در گفتوگویی بیان کرد: علت عقب ماندگی بخش کشاورزی و اینکه هنوز به خود کفایی نرسیده کمبود سرمایه، شرایط جوی نامساعد، خشکسالیهای اخیر و سنتی عمل کردن کشاورزان است.
وی اضافه کرد: از طرفی تصمیماتی که برای کارآمد کردن این بخش و افزایش تولید باید گرفته میشد تا به حال صورت نگرفته و این به خاطر مشکلات مدیریتی موجود در این بخش است.
توکلی با بیان اینکه باید در این حوزه به شیوه مدرن کار شود که در این میان خود مردم نیز باید پای کار بیایند، ادامه داد: البته از نظر منابع درست است که در کشور زمین کشاورزی زیاد داریم اما از نظر منابع آبی محدودیت هست که باید با مجهز کردن این بخش به سیستم مکانیزاسیون، نهادههای پربازده و اصلاح شده، سیستم دفع آفات، آموزش و ترویج و... راندمان تولید را بالا برد.
نعمت احمدی یک کشاورز است، او میگوید: کشاورزی ما از دو جهت رنج میبرد یکی از عدم اصلاح بذر و کود و نبود نوآوریهای فنی در بخش کشاورزی و دیگر نبود الگوی کشتی مشخص مبتنی بر استانداردهای روز. بسیاری از محصولاتی که از کشور ما صادر میشود از طرف کشور واردکننده بازگرداننده میشود چرا که مصرف کود و سم ما طبق هیچ استانداردی نیست.
این کشاورز همچنین میگوید: بسیار ناراحتکننده است و آدم تنها میتواند غصه بخورد وقتی که میبیند مسئولان یک بخش به طریق «پیشامشروطه» فکر میکند. میگویند چرا کشاورزان فلان محصول را زیاد کاشتند، اما از خود سلب مسئولیت میکنند که زمینه صادرات را فراهم کنند که محصول کشاورز روی دستش نماند.
کشاورزی ایران ۵۰ سال از دنیا عقب است
این کشاورز میگوید: «کشاورزی ایران ۵۰ سال از دنیا عقب است. قبل از انقلاب آسیبی که کشور ما دید این بود که واردکننده محصولات کشاورزی شدیم و من یادم است راجع به واردات موز هویدا گفته دو هزار و ۵۰۰ سال است موز نخوردیم حالا بخوریم، در نتیجه در آن موقع کشاورزی مورد غضب بود و کشور تبدیل به بازاری برای مصرف میوههای خارجی شد و در همان زمان کلماتی مثل «سیب لبنانی» و «پرتقال یافا» را شنیدیم و حمایت از کشاورزی هم به گوش فراموشی سپرده شد. بعد از انقلاب هم به هر علت از بازار دنیا جدا هستیم. برای مثال در تولید پسته که مزیت نسبی ماست ترکیه بیشتر از کشور ما پسته دارد. امسال آمریکا با ۱۰۰ هزار هکتار باغ ۶۰۰ هزار تن پسته برداشت کرده و ما با ۵۰۰ هزار هکتار باغ ۲۵۰ هزار تن و این یعنی فاجعه. یعنی ۵۰ سال است هیچ تغییری در کشاورزی پیدا نشده است و کار علمی هم روی مسائل آن انجام نشده است».
احمدی در پایان بر این نکته پای میفشارد که «کشاورزی امروز یک علم است که انجام علمی آن اصول و قواعد مشخصی دارد که دستور و فرمایش اجرایی پذیر نیست. بسیاری از کشورهای دنیا امروز دارند به سمت گلخانههای هیدروپونیکی میروند که در این گلخانهها برای کشاورزی نیازی به خاک نیست و بهرهوری در آنها بسیار بالا است»
کشاورزی مدرن؛ راهکاری برای مقابله با کم آبی
بر اساس گزارشهای آماری، ایران با متوسط بارندگی سالیانه ۲۵۰ میلی متر از مناطق خشک و نیمهخشک محسوب میشود که در مقایسه با متوسط جهانی ۸۰۰ میلیمتری کمتر از یک سوم است و تبخیر در کشور نیز دو هزار و ۱۰۰ میلیمتر و در مقایسه با ۷۰۰ میلیمتر متوسط جهانی، سه برابر است.
ایجاد یک شبکه مدیریتی و ساماندهی حوزهها و بخشهای کشاورزی میتواند در آینده بسیاری از کمبودهای حقابه کشاورزان استان را در فصول مختلفی همچون تابستان و پاییز برطرف کند.
به اعتقاد کارشناسان بخش کشاورزی شیوههایی چون بهرهگیری از روشهای نوین آبیاری مثل قطرهای و تحت فشار به جای استفاده از روشهای سنتی، تغییر الگوی کشت، با بهرهگیری از بذرهای دارای مقاومت بیشتر در مناطق خشک و کم آب و ضرورت تصویب طرح جمعآوری آب باران در کشور تدابیری هستند که میتوان توسط آنها در زمینه استفاده از منابع آبی برای بخش کشاورزی مدیریتی را فراهم کرد.
از این رو گفته میشود با اعمال مدیریت صحیح مصرف آب، جلوگیری از تلفات آب در مزارع، تشویق کشاورزان به اصلاح، بهبود و ایجاد شبکههای آبیاری مدرن و درنهایت بهرهبرداری از منابع کشاورزی با کارایی و راندمان آبیاری بالا میتوان به توسعه کشاورزی پایدار در کشور امیدوار بود.
در ایران کشاورزی همچنان به صورت سنتی انجام میشود و در این روش سود آوری با زحمت های طاقت فرسا وجود دارد.
تغییر نژادهای نهالها، روی آوردن به روش کشاورزی مدرن میتوان تا حدودی این عقبماندگی را جبران کرد.
انتهای پیام/