به گزارش خبرگزاری برنا؛ هم‌اکنون وسعت مناطق غبارخیز داخلی ایران ۳۵ میلیون هکتار است که در ۲۳ استان پراکنده شده و هر سال ۴ میلیون‌و ۲۳۰ هزار تن گردوغبار از آن بر می‌خیزد. از سویی کانون گردوغبار‌ها با منشاخارجی عددی در حدود ۲۷۰ میلیون هکتار است که ۷ برابر کانون‌های داخلی است و میزان غبارخیزی آن‌ها ۱۸۰ میلیون تن در هر سال است. این رقم در پی آغاز غیر اصولی بهره‌برداری سدهای ترکیه طی ۶ ماه اخیر، به‌زودی افزایش بیشتری خواهد یافت و مناطق بیشتری از بستر دجله و فرات خشک خواهد شد.
نمونه‌گیری و تحلیل‌گردوغبار برخی مناطق تهران نشان می‌دهد که این ذرات ترکیبی از رس، فلزات سنگین همچون اکسید آهن، سیمان و آلاینده‌های ناشی از سوختن زباله، پلاستیک و پسماند‌های عفونی است. یکی از خطرناکترین کانون‌های تولید ریزگرد تهران نیز در ۲۰ کیلومتری ورامین قرار دارد که وسعت آن به‌علت خشکسالی و افزایش فرسایش خاک، در حال افزایش است. همچنین سایر کانون‌های تهران نیز افزایش خواهد یافت ، در واقع ۲ عامل داخلی و خارجی دلیل ایجاد گرد و خاک در کشور به خصوص کلانشهر تهران است.
با توجه به قوانین بین المللی نه‌تنها دولت‌ها از متوقف کردن یا تغییر مسیر آب رودخانه‌ای که از خاک آن‌ها می‌گذرد و وارد خاک دولت دیگری می‌شود، بازداشته می‌شوند بلکه استفاده از آب‌های این رودخانه‌ها به‌نحوی‌که موجب زیان دولت هم‌جوار آن‌ها شود یا مانع استفاده مناسب آن دولت از آب‌های آن قسمت از رودخانه - که در اراضی آن جریان دارد - شود نیز ممنوع است.
اما در این میان اوضاع در مورد کشور ترکیه متفاوت است، از سال ۱۹۳۶ ترکیه تصمیم گرفت آب‌هایش را ریخت‌وپاش نکند. این تصمیم سنگین بدان معنا بود که تمام رودها و آب‌هایی که از ترکیه سرچشمه می‌گیرند، نصیب همسایگان نشوند؛ بلکه خود ترکیه استفاده‌کننده آن آب‌ها باشد.
این تصمیم ترکیه، Guneydogu Anadolu Projesi یا طرح آناتولی جنوب شرقی نام گرفت که به اختصار آن را GAP نیز می‌نامند. این طرح خودمحورانه ترکیه برای آن است که با سدسازی‌های مختلف و متعدد بر روی رودخانه‌های ترکیه بدون درنظرگرفتن حقابه کشورهای دیگر، آب‌های دجله و فرات را که از این کشور سرچشمه می‌گیرند خود استفاده کنند.
در سال‌های اخیر برخی کشورها حقابه ایران از آب‌های مرزی را رعایت نمی‌کنند، لازم ذکر است که ترکیه اقدام به احداث سدهای متعدد بر رودخانه‌های مرزی بدون رعایت حقابه کشورهای همسایه ازجمله ایران، عراق و سوریه کرده که این امر اثرات مخربی بر محیط‌زیست، کشاورزی و حتی معیشت مردم این کشورها دارد.
به عنوان مثال احداث سد «ایسلیو» توسط کشور ترکیه بر روی رودخانه مرزی منطقه عراق و سوریه اثر مستقیم دارد، در آینده نزدیک این سد ۷۰ درصد آب تالاب هورالعظیم را خشک و موجب ایجاد اثرات تخریبی زیست‌محیطی در کشور به‌خصوص ایجاد گردوغبار در کشورهای ایران و عراق می‌شود.
احداث سد «کارا کورت» بر روی رودخانه مرزی ارس را هم تحت تاثیر قرار خواهد داد و حجم این سد چهار برابر سد کرخه است و نزدیک به ۶۰ الی ۷۰ درصد ورودی رودخانه ارس را کاهش می‌دهد.
متأسفانه پروژه‌های سدسازی غیرقانونی و بدون توجه به معاهدات بین‌المللی ترکیه در آینده باعث کاهش شدید ذخیره آب سدهای ارس، خداآفرین و قیز قلعه سی شده و در نتیجه دشت‌های وسیع و حاصلخیز در استان‌های آذربایجان شرقی و اردبیل نظیر پارس‌آباد، مغان و دشت اردبیل با کمبود شدید منابع آب مواجه خواهند شد. همچنین امنیت غذایی، محیط‌زیست و به‌طور کل اکوسیستم حوضه رودخانه ارس دچار صدمه خواهد شد.
فراموش نکنیم خشکسالی دریاچه ارومیه نیز موجب خواهد شد این دریاچه منشأ طوفان های نمکی در شعاع ۴۰۰ الی ۵۰۰ کیلومتری خود شود.
شاخص آلودگی ۵۰۰ پایتخت زنگ خطری است، که باید اقدامات کارشناسی برای مهار و کنترل ریشه های این آلودگی صورت پذیرد و ترکیه مقصر اصلی این پدیده شوم است که باید با همکاری عراق،سوریه و ایران اقامه دعوا در مجامع بین المللی نسبت به حق آبه سایر کشورها اقدام نماید
انتهای پیام/