به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری برنا؛ این روز ها رفتن به پمپ بنزین برای آمریکایی ها درد آور و سخت شده است.
اما چرا؟مسلما بحران ژئوپلیتیک موثر است. اما نه روسیه، ایران، عراق و یا حتی عربستان بزرگترین تولید کننده نفت نیستند بلکه آمریکا بزرگترین تولید کننده است.
پس علت این گرانی چیست؟
بنزین از نفت خام استخراجی از زمین به دست میآید و دلیل این گرانی آن است کخ آمریکا مانند دیگر کشور ها، با منابع سوخت های فسیلی برخورد نمیکند.
نفت نه یک دارایی عمومی بلکه خصوصی و و منبه سود شرکت ها است.
از سال ۲۰۱۵ دولت اجازه نفت استخراجی در داخل را داده است که در بازار های جهانی فروخته شود؛ یعنی نفت آمریکا، مطابق بازار جهانی قیمت گذاری میشود
و نه بر اساس تقاضای داخلی.
پس بحران ژئوپولیتیک در نقطه دیگری از جهان مثل حمله یک تولید کننده بزرگ به همسایه خود است که بازار های جهانی نفت دچار بی ثباتی میشود.
مثلا آیا نفتکش ها میتوانند محموله هارا برسانند؟ آیا خطوط لوله سالم مانده و تولید ادامه پیدا میکند؟! اگر یک تولید کننده نتواند تولید خود را تحویل دهد چطور؟! که این به معنی کاهش عرضه و بالا رفتن قیمت است.
از آنجا که استخراج، پالایش و فروش نفت در آمریکا بر عهده شرکت های خصوصی است، دولت قیمت را کنترل نمیکند و همچنین افزایش عرضه نیز مطابق با با تقاضا هم کنترل نمیشود، بلکه شرکت های نفتی این کار را انجام میدهند و از سوی دیگر تولید کنندگان بزرگی مانند عربستان و امارات، تولید نفت را در حوزه امنیت ملی خود میدانند و بر همین اساس قانون گذاری میکنند.
این شرکت ها یک ظرفیت اضافه تولید دارند که در عرض چندماه فعال یا غیر فعال میشود تا شهروندان را در برابر افزایش های ناگهانی قیمت جهانی حفاظت شوند.
یعنی مصرف کنندگان، سوخت را با قیمت هایی مناسب به دور از تغییرات ناگهانی خواهند داشت.
اما قبل از بالا رفتن قیمت ها به دلیل بحران اوکراین،
ماه ها بود قیمت ها در آمریکا افزایش داشت زیرا شرکت های نفتی حاضر به تولید بیشتر نبودند.
به دلیل کرونا، تقاضای نفت در ابتدای سال ۲۰۲۰ به شدت افت کرد، کل جهان ناگهان انرژی بسیار کمتری مصرف میکردند که برای بسیاری از شرکت های نفتی آمریکا یک بحران مالی تلقی میشد، چرا که به تازگی بر روی استخراج های جدید سرمایه گذاری کرده بودند.
بسیاری مجبور به تعطیلی کامل و بخشی مجبور به کاهش تولید شدند، اما وقتی تقاضا به حالت عادی برگشت بسیاری از شرکت ها حاضر به سرمایه گذاری مجدد در تولید جدید نبودند، که دلیل اصلی آن، عدم رشد بود که اکنون در مقام یک صنعت از رشد به هر قیمتی به سمت در آمد به هر قیمتی رفته اند، یعنی حاضر به سرمایه گذاری برای تامین بیشتر نیستند، بلکه قصد دارند قیمت هارا بالا نگه دارند که تاکنون موفق نیز بوده اند و ۲۵ شرکت نفتی برتر در سال ۲۰۲۱ مجموعا ۲۰۵ میلیارد دلار سود کردند.
بایدن از دیگر تولید کنندگان در خواست افزایش کرد اما آنها هم حاضر به این کار نشدند چرا که دلیل اقتصادی و سیاسی دارد.
پس به جای آنکه از مقام بزرگترین تولید کننده نفت مردم جامعه ی آمریکا بهره ببرند، دولت آمریکا به دیگر تولید کنندگان التماس میکند کمی بیشتر انرژی عرضه کنند تا افراد بتوانند ارزان تر به سرکار بروند که این شرایط، موقعیت افتخار آمیزی برای یک ابر قدرت نیست.
اما قرار گرفتن یک منبع طبیعی مانند نفت تحت مالکیت خصوصی، تاثیری همانند افزایش قیمت ها در زمان بحرانی مثل جنگ دارد و آنها را در معرض سودجویی قرار میدهد، حتی در شرایط تثبیت بازار هم شرکت های آمریکایی انگیزه ای برای کاهش قیمت ندارند.
با رسیدن قیمت بنزین به بالای ۴ دلار برای هرگالن و حداقل حقوق فدرال برابر ۷/۲۵ دلار در ساعت یعنی کارگری با حداقل حقوق باید کل درآمد روزانه اش را صرف رفتن به سرکار با خودرو کند.
مسلما باید چیزی تغییر کند!
ملی کردن نفت در آمریکا هیچ هزینه ای ندارد، البته در این کشور گاهی حتی آب هم خصوصی میشود!
اما سیاستمداران اکنون خواهان مالیات بر درآمد تصاعدی برای شرکت های نفتی هستند، یعنی مالیات بر درآمد اضافی که امیدوارند مانع سودجویی شرکت های نفتی شوند.
اما حتی درصورت تصویب این قانون، این راهکار صرفا جزئی است، زیرا در مقام مصرف کننده همچنان در معرض افزایش های جهانی خواهیم بود.
امتهای پیام/