سهام عدالت گونه‌ای یارانه می‌باشد. دولت سهام عدالت را برای مردم در نظر گرفته تا در اقتصاد شراکت بیشتری داشته باشند. در طرح سهام عدالت، سهام برخی از شرکت‌های دولتی، به اقشار خاصی از مردم فروخته می‌شود. سهام عدالت را دولت با هدف بهتر کردن وضعیت معیشت قشر ضعیف‌تر جامعه در نظر گرفته است. سود سهام عدالت بر سر موعدهای بخصوصی به حساب دارندگان سهام واریز می‌گردد.
به گزارش برنا به نقل از خبرگزاری خبرآنلاین، جاماندگان سهام عدالت بر اساس قانون بودجه ۱۴۰۱ از افراد تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) و سازمان بهزیستی هستند که تا کنون ۴ میلیون نفر آنها شناسایی شده‌اند و باید سهام عدالت در فاز اول، به این افراد اختصاص پیدا کند.
محمدرضا پورابراهیمی، رئیس کمیسیون مجلس خبر داد: جاماندگان سهام عدالت بر اساس قانون بودجه ۱۴۰۱ از افراد تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) و سازمان بهزیستی هستند که تا کنون ۴ میلیون نفر شناسایی شده و مشمول دریافت سهام عدالت در فاز اول هستند. بخش دوم از جاماندگان را دهک‌های بعدی تا دهک ششم درآمدی تشکیل می‌دهند که از دریافت سهام عدالت جامانده اند.
نماینده مردم کرمان و راور ادامه داد: با همکاری دولت تاکنون مجموع دارایی‌های دولت در بورس به میزان ۱۸۵ هزار میلیارد تومان شناسایی شده، البته دارایی‌های بورسی وغیربورسی دولت توسط سازمان خصوصی‌سازی و وزارت اقتصاد هم و ظرف چند روز آینده اعلام می‌شود.
وی اضافه کرد: بر اساس محاسبات انجام شده، قرار است تا پایان تابستان امسال، سهام عدالت به جاماندگان تخصیص و در مرحله بعدی هم باید کارگران فصلی، بازنشستگان، شناسایی شده و کسانی که از سهام عدالت جا مانده‌اند، سهام عدالتشان را دریافت خواهند کرد.
پورابراهیمی تاکید کرد: مدیریت و مالکیت سهام عدالت باید به مردم واگذار شود، اینکه سهام بدهیم و مدیریت آن در اختیار مردم نباشد، قابل پذیرش نیست.
وی تصریح کرد: باید ساز و کاری طراحی شود تا سهامداران عدالت بتوانند در مجامع، شرکت‌ها مشارکت کنند، از طرفی باید مراقبت شود که افرادی با خرید و فروش سهام در ایام مجامع بر این سهام مسلط نشوند و جایگزین دولت نشوند. نباید اداره سهام عدالت ماهیت دولتی داشته باشد. تاکنون سهام عدالت به نام مردم و به کام دولت بوده است.
با این حال به نظر میرسد مجلس عزم خود را برای تعیین تکلیف جاماندگان جزم کرده است. بر این اساس حسین قربانزاده در آخرین مصاحبه خود به ایسنا اعلام کرد که در آخرین جلسه ای که هفته گذشته با رئیس سازمان بهزیستی، معاون وزیر رفاه و مسئولان کمیته امداد برگزار شد تعداد جاماندگان تحت پوشش این دو نهاد مشخص شدند. بر این اساس این افراد در مجموع حدود سه میلیون و ۳۳۷ هزار و ۷۰۰ نفر هستند که حدود دو میلیون و ۲۵ هزار نفر تحت پوشش بهزیستی و حدود یک میلیون و ۳۰۰ نفر تحت پوشش کمیته امداد هستند.
رئیس سازمان خصوصی سازی درمورد پرتفوی افرادی که به عنوان مشمول شناخته شده اند نیز گفت: تا دو هفته اینده پرتفو این افراد مشخص می شود. درواقع کیفیت پرتفو، نوع سهام، میزان سهام هر فرد و روش انتقال مشخص شده و در تیرماه اطلاع رسانی کامل می شود. تفاوتی که پرتفوی این افراد با پرتفوی مشمولانی که سال ۱۳۸۴ انتخاب شدند در این است که درحال حاضر سهام دولت بسیار محدود شده و ابتکار عملی که در ان زمان وجود داشته وجود ندارد. از طرف دیگر دولت تکالیف دیگری در بند الف تبصره دو یا بند ی که رد دیون است و... دارد و تابلوی بورسی سهام دولت کفاف این تکالیف را نمیدهد. باید اولویت سنجی صورت بگیرد که درحال انجام است.
قربانزاده با تاکید بر اینکه افراد تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی لازم نیست برای ثبت نام به جایی مراجعه کنند، توضیح داد: افراد باید توجه داشته باشند که اصلا ثبت نامی وجود ندارد زیرا هویت افراد مشخص و در بانک اطلاعات موجود است. این افراد نباید حتی یک ریال پرداخت کنند. اگر پیامکی ارسال می شود که لینک ثبت نام دارد قطعا کلاه برداری است و ربطی به دولت و وزارت اقتصاد و سازنمان خصوصی سازی ندارد.
با توجه به تصمیم اتخاذشده بعد از مصوبه شورای عالی بورس، فروش سهام عدالت به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم باز خواهد شد، اما اکنون نمی‌توان زمان دقیقی را برای آغاز فروش سهام عدالت اعلام کرد.
محاسبات آماری نشان می‌دهد ارزش پرتفوی سهام عدالت از فاز اول آزادسازی تا امروز ۱۳۵ درصد رشد کرده و به مرز ۲۰ میلیون نزدیک شد و در سطح ۱۹ میلیون و ۸۵۸ هزار تومان ایستاد.
آمارها نشان می‌دهد: با وجود این رشد جالب توجه، آن دسته از دارندگان سهام عدالت که در فاز اول، یعنی اوایل خرداد، ۳۰ درصد سهامشان را فروختند، ضرری ۵۰ درصدی را تجربه کرده‌اند به این معنی که سودی کاملا در دسترس را از کف داده‌اند. ارزش پرتفوی عدالت در تاریخ ۱۰ خرداد ۸ میلیون تومان برآورد می‌شد. بررسی‌ها نشان می‌دهد با وجود اینکه کمتر ازدوهفته به آزادسازی ۳۰ درصد دوم از سبد سهام عدالت مانده، هنوز پرونده ۳۰ درصد اولیه به‌طور کامل بسته نشده است.
این گزارش حاکی است: ۱۷ میلیون نفر از سهامداران عدالت برای فروش سهام خود روش آزادسازی مستقیم را انتخاب کرده‌اند. ۳۰ درصد از سهام عدالت هر یک از آنها قابل فروش شده است. سهامداران باقی مقدار دارایی سهام عدالت را می‌توانند ظرف یک سال آینده بفروشند. ۳۰ درصد در عید غدیر و ۳۰ درصد سوم نیز برای ۲۲ بهمن آزاد می‌شود تا سهامداران در صورت نیاز بتوانند نسبت به فروش سهام خود اقدام کنند.
پس از آزادسازی سهام عدالت، مشمولان این سهام که روش مستقیم را برای مدیریت سهام خود انتخاب کرده بودند، می‌توانند با مراجعه به سامانه www.samanese.ir ارزش واقعی سهام و جزئیات دارایی خود را مشاهده کنند. این ارزش یکسان نیست و تحت تاثیر نوسانات بازار افزایشی یا کاهشی می‌شود. برای مثال، ارزش واقعی سهام عدالت با ارزش اولیه یک میلیون تومانی در ۲۰ اسفند سال ۱۳۹۹، ۱۸ میلیون و ۷۸۰ هزار تومان قیمت داشت، در حالی که قیمت این سهام در ۱۶ تیرماه سال ۱۴۰۰ تا ۱۴ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان کاهش یافته بود. سهامی که در روزهای نخستین آزادسازی سهام عدالت یعنی اردیبهشت ماه و خرداد ماه سال ۱۳۹۹ بیش از ۲۰ میلیون تومان قیمت داشت.
در این راستا، در یازدهم مهرماه سال گذشته ارزش واقعی سهام عدالت با ارزش اولیه ۴۹۲ هزار تومانی بیش از ۱۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان و در ۲۸ آبان ماه حدود ۱۱ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان قیمت داشت. اما روند نزولی در بورس باعث کاهش این ارزش شد. به طوریکه ارزش واقعی سهام عدالت به ارزش اولیه ۴۹۲ هزار تومانی در ۲۹ بهمن ماه سال گذشته، ۱۰ میلیون و ۳۵۱ هزار تومان قیمت داشت.
اما در نهم فروردین ماه سال جدید ارزش واقعی این سهام با ارزش اولیه ۴۹۲ هزار تومانی ۱۱ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان بود که با توجه به صعود بازار، در اواخر فروردین این رقم به حدود ۱۲ میلیون و ۲۷۵ هزار تومان رسید. تا ۱۸ اردیبهشت افزایش ارزش سهام عدالت ادامه داشت و به ۱۲ میلیون و ۷۶۳ هزار تومان هم رسید. اما دوباره روزهای پرنوسان بازار روی ارزش سهام عدالت نیز تاثیر گذاشت و در ۱۰ خردادماه، ارزش واقعی سهام عدالت با ارزش اولیه ۴۹۲ هزار تومانی، ۱۲ میلیون و ۵۸۰ هزار تومان بود.