به گزارش خبرنگار حوزه انرژی خبرگزاری برنا، شرکت انگلیسی بریتیش پترولیوم (BP) در هفتاد و یکمین گزارش سالانه خود با عنوان «مرور آماری انرژی جهان 2020» اذعان کرد: تا پایان سال 2020، ایران با دارا بودن 157 میلیارد بشکه ، 27.1 میلیارد تن و 9.1 درصد از ذخایر اثبات شده نفتی جهان پس از ونزوئلا، عربستان سعودی و کانادا در رتبه چهارم قرار دارد.
بنابراین طبق این گزارش ایران با دارا بودن حجم بسیار بالایی از منابع خدادادی جزو کشورهای ثروتمند در این حوزه به شمار می‌رود. از طرفی با توجه به اینکه سرمایه‌گذاری در این حوزه علاوه بر تاثیر مستقیمی که در تامین پایدار انرژی کشور دارد از پر بازده‌ترین فعالیت‌های اقتصادی نیز محسوب می‌شود اما در سالیان اخیر سرمایهگذاریها کاهش یافته و توسعه‌ای نیز در واقع صورت نگرفته است.
همچنین توسعه در این حوزه، سبب به حرکت درآمدن چرخ‌های اقتصاد نیز می‌شود زیرا آنچه در واقع مشهود است، لوکوموتیو اقتصاد ایران، فعالیت‌هایی از این دست است. چراکه سبب شکل گرفتن مجموعه‌ای از صنایع، پیمانکاران و سازندگان نیز خواهد شد که نتیجه آن اشتغال زایی و افزایش رشد اقتصادی خواهد بود.
تامین سرمایه در دولت سیزدهم
پس روی کار آمدن دولت سیزدهم، جواد اوجی وزیر نفت توجه خود را معطوف به توسعه صنعت نفت کرده به طوری که معتقد است:« ظرفیت تولید روزانه نفت خام و میعانات گازی ما در سال‌های آینده دیگر عدد ۴ میلیون بشکه نخواهد بود و با برنامه‌ریزی انجام شده این رقم به روزانه ۵ میلیون و ۷۰۰ هزار بشکه می‌رسد که بخشی از این ظرفیت در بخش پالایشی و بخشی نیز برای حفظ بازار صادراتی ایران در نظر گرفته خواهد شد.»
اما وزارت نفت جهت برداشتن گام‌های توسعه نیازمند تامین مالی است و این موضوع به عنوان مانع اصلی توسعه شناخته می‌شود لذا دولت سیزدهم باید برای آن برنامه‌ای را مدون کند. اوجی معتقد است که دولت روش‌های متفاوتی را جهت تامین مالی در نظر گرفته وی می‌گوید: یکی از نخستین اقدام‌های وزارت نفت دولت مردمی، تدوین برنامه‌ای در زمینه سرمایه‌گذاری بود که بر اساس آن مشخص شد در طول هشت سال به حداقل ۱۶۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری در صنعت نفت نیاز داریم.
همچنین محمد امین راد کارشناس انرژی در پاسخ به روش تامین مالی دولت سیزدهم در گفتگو با خبرگزاری برنا اذعان داشت: دولت سیزدهم برای پاسخ به پرسش اقدام به روش‌های تامین مالی از جمله انعقاد قراردادهای سرمایه‌گذاری خارجی، جلب مشارکت صنایع پتروشیمی و فولادی برای تأمین مالی طرح‌های توسعه میادین گازی، تسهیلات بانکی و انتشار اوراق مالی، بالغ بر 50 قرارداد و تفاهم‌نامه با ارزش بیش از 20 میلیارد دلار تنها در سال نخست کرده است.
توجه به میادین مشترک
از طرف دیگر بخش دیگر توسعه در صنعت نفت توجه به میادین مشترک است چناچه بخش قابل توجهی از ذخایر نفتی و گازی کشور در حال حاضر با کشورهای همسایه، مشترک است. هر چند در سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی و قانون برنامه ششم توسعه بر لزوم توسعه میادین مشترک تاکید شده اما به دلیل بهانه‌هایی همچون نداشتن منابع مالی، بی توجهی به ظرفیت‌های مشترک برای توسعه میادین و از همه مهم‌تر تعلل در توسعه میادین به دلیل واگذاری به پیمانکاران خارجی هیچ‌گاه کشور نتوانست به میزان دیگر کشورهای همسایه از فرصت میادین مشترک استفاده کند.
اما در دولت سیزدهم برای جبران این عقب ماندگی‌ها فعالیت‌هایی را صورت داده است. مانند انعقاد قراردادهایی نظیر توسعه لایه نفتی مشترک پارس جنوبی و میدان مشترک نفتی سهراب و نهایی کردن طرح توسعه میدان مشترک چنگوله، طرح‌های توسعه میادین مشترک بلال، فرزاد و آرش؛ از جمله این فعالیت‌ها است. از طرفی دولت سیزدهم در فاز 16 پارس جنوبی نیز در سال جاری خط لوله جدیدی به منظور تولید مستمر 28 میلیون مترمکعب در روز به بهرهبرداری خواهد رساند.
میدان مشترک نفتی آزادگان
میدان نفتی آزادگان به عنوان بزرگترین میدان مشترک ایران با کشور عراق محسوب می‌شود. وزیر نفت در این مورد می‌گوید: هم اکنون عراق با بهره‌گیری از توان شرکت‌های همچون بی‌پی و شل در حال توسعه و تولید از این میدان در طرف خود است، در حالی که ما در مجموع از این میدان حدود ۱۹۰ هزار بشکه نفت برداشت می‌کنیم.
وی با اشاره به میدان مشترک نفتی آزادگان به عنوان اولویت اصلی وزارت نفت، گفت: هم‌اکنون شرکت ملی نفت ایران با استفاده از داده‌ها و مطالعات شرکت‌های داخلی و خارجی توانسته است طرح توسعه جامع خوبی برای توسعه فازهای تازه میدان آزادگان شمالی وجنوبی تهیه کند که با توجه به ظرفیت بالای این میدان، تولید از آن بیش از ۵۹۰ هزار بشکه در روز واقع‌بینانه است.
اوجی همچنین پیرامون تامین مالی این پروژه گفت: شرکت ملی نفت ایران با ۵ یا ۶ شرکت و بانک بزرگ داخلی و نیز صندوق توسعه ملی برای سرمایه‌گذاری ۷ میلیارد دلاری در میدان آزادگان مذاکره کرده است و بر اساس برنامه‌ریزی انجام شده قرار است چاه‌های زیادی در این میدان حفاری شود.
از طرفی محمد امین راد نیز پیرامون ویژگی‌های منحصر به فرد این طرح می‌گوید: طرح توسعه میدان مشترک نفتی آزادگان ویژگی‌های منحصر به فردی برای آن ذکر شده که به این شرح است: 1. همزمان از ظرفیت بانک‌های دولتی و خصوصی کشور، شرکت اکتشاف و تولید (E&P) و صندوق توسعه ملی استفاده خواهد شد. چنانچه بانک‌ها در این حوزه تنها به عنوان تسهیلگر نیستند بلکه نقش آن‌ها به عنوان سرمایه گذار لحاظ شده است. علاوه برا آن 20 درصد از تامین مالی آن هم از سمت مردم صورت خواهد گرفت که سبب کاهش نقدینگی مردم و درنتیجه تورم خواهد شد.
بنابراین باید دید که دولت سیزدهم آیا می‌تواند صنعت نفت کشور را بر روی ریل توسعه قرار دهد و با ابتکارات خود راه‌حلی برای دور زدن تحریم‌ها و افزایش سرمایه گذاری در این حوزه سود آور داشته باشد یا اینکه با گره زدن تمامی مشکلات به تحریم و موانع موجود، از توسعه باز می‌ماند؟
انتهای یپام/