خبرگزاری برنا – وحید ونایی: یکی از راه های پرورش ذهن و ارتقای ذهن محاسبه با چرتکه است که در یک دهه اخیر در کشورمان مورد استقبال بیشتری از سوی خانواده ها واقع شده و کودکان و نوجوان به آن گرایش پیدا کرده اند.
چرتکه وسیله ای قدیمی است که شاید پدربزرگ ها و مادر بزرگ های ما بیشتر از آن استفاده می کردند اما این ابزار مجددا احیا شده و اقبال بیشتری به آن صورت گرفته است.
در سال های اخیر رقابت های ملی محاسبات ذهنی با چرتکه در کشورمان به صورت منظم برگزار شده و به کشورهای مختلف هم اعزام شده و عناوین برتر را کسب کرده ایم.
برای بررسی این موضوع خبرگزاری برنا با روح الله مختاریان مدیر عامل مجموعه بین المللی کودکان هوشمند (محاسبات ذهنی با چرتکه) گفت وگو کرد که متن آن ماحصل آن است.
سوال: کمی درباره سابقه چرتکه و کمکی که این ابزار به ذهن و مغز می کند برای مان بگویید؟
مخبریان: روزگاری عده ای با گالیله درباره گرد بودن زمین مخالف بودند و این مخالفت هم اکنون درباره پرورش ذهن وجود دارد در شرایط فعلی معنی و مفهوم پرورش ذهن و مغز را متوجه نمی شوند.
افلاطون می گفت که مغز باید عضله بیاورد و خیلی ها با این حرف مخالف بودند امروزه ابزارهای مختلفی برای پرورش ذهن آمده است که یکی از ساده ترین آن ابزارها آن است هر کاری که در شرایط فعلی با هر سمتی از بدن انجام می دهید با سمت مخالف آن انجام دهید مثلا اگر با دست راست می نویسیم تمرین کنیم با دست چپ بنویسیم.
هر کدام از انسانها نیمکره غالب در مغز دارند ۹۵ درصد مردم دنیا نیمکره چپ مغزشان نیمکره غیرغالب است و اکثرا با نیمکره راست مغزشان کار می کنند و با دست راست نوشته و با پای راست فوتبال بازی میکنند و با گوش راست می شنوند و کلا اعمالشان به صورت خودآگاه و ناخودآگاه با سمت راست بدنشان است البته چشم و گوش ناخودآگاه است ولی دست و پا خودآگاه است.
۵ درصد مردم دنیا نیمکره چپ مغز است در حالی که اکثر کارشناسان می گویند که نیمکره سمت راست مغز قوی تر از نیمکره سمت چپ بوده و کسانی که نقاشی کرده و موزیسین هستند و با دست کار می کنند با هر دو نیمکره مغز کار می کند.
یکی از ابزارهایی که می تواند به پرورش مغز کمک کند چرتکه است چرتکه ابزاری قدیمی و روسی است ولی چرتکه هایی که در مسابقات محاسبات ذهنی مورد استفاده قرار میگیرد ژاپنی است که البته کوچک و جمع و جور شده تا محاسبات سریع تر انجام شود.
وقتی می خواهیم اعداد را محاسبه کنیم باید از محاسبات منطقی بهره ببریم؛ محاسبات منطقی و ریاضی در نیمکره چپ مغز انجام می شود فرقی ندارد که دست راست یا دست چپ هستید و باید محاسبات ریاضی و منطقی را با نیمکره چپ انجام دهید این کار ناخودآگاه است و وظیفه نیمکره سمت چپ مغز محاسبات منطقی و ریاضی است.
سوال: کودکانی که سواد ندارند چگونه محاسبه می کنند؟
مخبریان: کودکان چون عدد در ذهنشان وجود ندارد با نیمکره راست محاسبات خود را انجام می دهند و عملاً مهره های چرتکه در ذهنشان آمده و آنرا تصور می کنند و از تکنیک تصویرسازی بهره میبرند.
وقتی کودکان در حال محاسبه چند عدد هستند چون در ذهنشان عدد تصور میشود با انگشتان خود سریعاً سعی می کنند محاسبه کنند در حالی که افراد عوام فکر میکنند که این کودکان عصبی شدهاند این در حالی آنها در حال محاسبه با چرتکه ذهنی شان هستند.
آموزش محاسبات ذهنی سه مرحله دارد که مرحله اول آموزش چرتکه و مرحله دوم تصور چرتکه و تصویرگری آن است؛ البته مرحله سوم عملیات سریع و پاسخگویی به جمع اعداد است.
اگر نیمکره سمت چپ بدن روی ظرفیت ۸۵ باشد در اثر پرورش مغز، نیمکره سمت راست ارتقا پیدا کرده و به ظرفیت ۸۵ می رسد؛ این کار باعث پرورش متوازن نیمکره های مغز می شود که اثر محسوسی دارد ولی اثر نامحسوس آن زمانی است که وقتی نیمکره سمت چپ مغز کودکان فعال شده و نیمکره سمت راست مغز کودکان پرورش پیدا می کند آنها نه تنها در ریاضی قوی شده بلکه در سایر دروس و آموزش ها هم برتر از دیگران می شوند که نمونه آن افرادی است که با محاسبات ذهنی با چرتکه به جایگاه های خوبی در زندگی تحصیل رسیده اند و به راحتی در مدارس استعدادهای درخشان در حال تحصیل هستند.
سوال: آیا محاسبه با چرتکه روی ارتقا شخصیت افراد تاثیر گذار است؟
مخبریان: کودکان و نوجوانان در برخی عناصر شناختی مانند اعتماد به نفس و خود اتکایی از حافظه و تمرکز و معاشرت بهتری نسبت به دیگران برخوردار بوده و آن را ارتقا داده اند این در حالی است که این افراد هیچ گونه سبقه نخبگی و شاگرد اولی نداشته اند.
برخی از کودکانی که محاسبات ذهنی با چرتکه را آغاز کرده اند پنج ساله هستند و مدرسه نمیروند اما بعد از پرورش ذهن شان به جایگاه های برتر تحصیلی و اجتماعی در زندگی رسیده اند مثال این موضوع کاشتن نهالی است که چند سال بعد به درخت تبدیل می شود ولی برخی ها لوبیا می کارند و سه هفته بعد شاهد رشد آن هستند اما کودکان هوشمند مانند لوبیاهایی هستند که آن را در زمین می کاریم و بین دو تا سه سال بعد، از آن میوه درخت برداشت می کنیم.
محاسبات ذهنی با چرتکه عملاً ریل گذاری برای آینده است؛ این کودکان بعد از آموزش محاسبه با چرتکه به درس و تحصیل و پیشرفت علاقه بیشتری پیدا می کنند.
آموزش محاسبه با چرتکه علم نیست بلکه مهارت است زیرا چرتکه وسیله است؛ استفاده از چرتکه هم استفاده از یک ابزار فقط برای تقویت ذهن است.
سوال: ایران از چه سالی وارد مسابقات بین المللی چرتکه شد؟
مخبریان: انجمن بین المللی پاما در سال ۱۹۹۹ تشکیل شده و کار اول آن برگزاری مسابقه بین المللی سالانه در هر کشور است؛ کار دوم آن اعطای گواهینامه های بین المللی مهارت فردی است که مربی و معلم آموزش می دهد.
موسسه بین المللی کودکان هوشمند سال ۲۰۱۶ عضو انجمن بین المللی پاما شد که ۲۴ کشور قوی و برتر دنیا در آن عضو هستند مانند مالزی، چین، تایلند، ژاپن، اندونزی، روسیه، هند، لبنان و عربستان؛ عملا نصف جمعیت دنیا عضو انجمن بین المللی پاما هستند.
جمهوری اسلامی ایران در سال ۲۰۱۶ تا کنون هر ساله قهرمان مسابقات محاسبات ذهنی با چرتکه شده ودارای یک کرسی قوی در انجمن است.
سوال: سالجاری نفرات برتر مسابقات ملی به کدام کشور اعزام می شوند؟
مخبریان: سالجاری کودکان و نوجوانان برتر را به مسابقات بین المللی ۲۰۲۲ کره جنوبی اعزام می کنیم البته سال 2023 هم مسابقات بین المللی چرتکه در روسیه برگزار می شود؛ سال ۲۰۲۴ هم برای اولین بار جمهوری اسلامی ایران میزبان رقابت های بین المللی محاسبات ذهنی با چرتکه است که ۲۴ کشور دنیا به تهران میآیند و عملاً جمهوری اسلامی میزبان جام جهانی است .
این میزبانی مقدماتی دارد؛ ما از سال ۱۳۹۱ تا سال ۱۴۰۱ توانستیم جوایز بین المللی رقابت های مختلف را کسب کنیم و به همین دلیل مجوز میزبانی رقابتهای بینالمللی و جام جهانی چرتکه را دریافت کردیم. از سال ۱۳۹۱ تا سال ۱۳۹۸ هر ساله مسابقات ملی محاسبات ذهنی با چرتکه در ایران برگزار می شد به گونهای که کودکان و نوجوانان در مسابقات استانی شرکت کرده و نفرات برتر به مسابقات ملی راه پیدا کردند و مسابقات کودکان هوشمند یا محاسبات ذهنی با چرتکه برگزار شده است.
جمهوری اسلامی ایران فقط سال ۲۰۱۶ عضو ناظر انجمن بین المللی پاما بوده و به دلیل کسب جایگاه های برتر بلافاصله در سال ۲۰۱۷ عضو رسمی انجمن شده است؛ در سال ۲۰۱۷ یازده دانش آموز به رقابتهای بینالمللی ژوهانسبورگ در کشور آفریقای جنوبی اعزام شدند که یک دانش آموز قهرمان قهرمانان و ۱۰ دانش آموز هم قهرمان شدند.
برگزیده سوم برگزیده دوم برگزیده اول قهرمان قهرمان قهرمانان رده بندی جایگاه های برتر رقابت های بین المللی مسابقات محاسبات ذهنی با چرتکه است.
این کودکان و نوجوان در پنج گروه شرکت کننده بر اساس سن و آموخته ها تقسیم بندی می شوند؛ تقریباً کودکان و نوجوانانی می توانند در رقابت های مختلف حضور پیدا کنند که دو سال با موسسه کودکان هوشمند بوده باشند و ترم 10 به بالا باشند البته این کار به دلیل آن است که آنها به مهارت لازم در عرصه ملی و بین المللی محاسبه با چرتکه برسند.
هر شرکت کننده ایرانی باید حداقل 900 امتیاز از ۱۷۰۰ امتیاز را بدست آورد تا به مسابقات بین المللی اعزام شود. ما فیلترهای سختی را برای اعزام در نظر می گیریم تا به جایگاه های برتر در مسابقات برسیم.
سال ۲۰۱۸ رقابتهای بینالمللی در مالزی برگزار شد و از ۳۵ دانش آموز ایرانی اعزامی به مسابقات ۳۱ نفر در پنج گروه قهرمان شدند. سال بعد رقابت های بین المللی در تایلند برگزار شد که ۵۵ دانش آموز ایرانی به آنجا اعزام شدند و ۴۹ نفر از آنان قهرمان و 6 دانش آموز هم رتبه اول تا دوم را به دست آوردند و سه نفر هم قهرمان قهرمانان شدند.
کسب جایگاه های برتر مسابقات چرتکه توسط ایران باعث شد عربستان سعودی از ما برای حضور در این کشور دعوت کند اما چون ارتباط دیپلماتیک و سفارتخانههای نداشتیم امکان حضور پیدا نکردیم و به صورت وبینار برای مربیان آنها دوره برگزار کردیم.
به مربیان عراق هم به درخواست خودشان آموزش دادیم بعد از آن بود که روسیه ما را به کشورش دعوت کرد تا مربیان آنها هم آموزش بدهیم این درحالیست که سابقه حضور روس ها از ایران در مسابقات بین المللی چرتکه بیشتر است و عملاً در راستای صدور خدمات آموزشی و علمی گام برداشتیم و محاسبات ذهنی ایران و نحوه و روش آموزش و تجارب ایران در این زمینه را به کشورهای مختلف عرضه کردهایم.
قرار بود مسابقات سال ۲۰۲۰ در کانادا برگزار شود که کرونا باعث تعطیلی این مسابقات شد ولی در سال۱۳۹۹ مسابقات آنلاین برگزار کردیم که سه هزار نفر در آن به صورت همزمان شرکت کردند البته در سال ۱۴۰۰ شرکت کنندگان آنلاین به ۱۴۰۰ نفر رسیدند.
سوال: سالجاری رقابت های ملی چه روزی و در چه شرایطی برگزار می شود؟
مخبریان: برای سال جاری بعد از گذشته 2 سال شرایط سخت کرونایی دهمین دوره مسابقات محاسبات ذهنی با جدیت بیشتری برگزار می شود. سال جاری و در روز 30 تیر (پنج شنبه ساعت 8 صبح) ۵۴۰ کودک و نوجوان در رقابت های محاسبات ذهنی با چرتکه شرکت می کنند که 272 نفر از آنان پسر و 286 نفر از آنان دختر است این افراد از ۲۹ استان و 48 شهر هستند.
اولین پارک ملی صنایع فرهنگی فناوریهای نرم و جهاد دانشگاهی بوده و در زمره اولین شرکت های خلاق معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری هستیم.
تا کنون ۳۵۰۰ مربی و ۴۰۰ هزار دانش آموز در کشور را آموزش دادیم؛ ۲۰۰۰ مرکز آموزشی به صورت مستقیم و غیر مستقیم با ما در ارتباط هستند.
سوال: بنا دارید چرتکه را بین افراد بزرگسال هم بیاورید؟
مخبریان: بعد از برگزاری مسابقات کودکان هوشمند طرحی به نام 55+ را اجرا خواهیم کرد و قرار است این کار را علیه آلزایمر انجام داده و مانع از به وجود آمدن آلزایمر در افراد مسن شویم؛ بنا داریم که آموزش چرتکه را به خانه های سالمندان ببریم و به همین دلیل طرح را با سازمان بهزیستی مطرح کرده و کارهای تدوین و اجرای آن را انجام داده ایم و حتی برنامه ریزی برای برگزاری مسابقات 55+ محاسبات ذهنی با چرتکه ویژه سالمندان را هم انجام داده ایم.
از دانشگاه عالی دفاع ملی هم پیشنهاد داریم که کارهای پژوهشی در زمینه محاسبات ذهنی با چرتکه به صورت مشترک با یکدیگر انجام دهیم.
انتهای پیام/