به گزارش گروه فرهنگ و هنر برنا ؛ معاون امور هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: معاونت هنری نماینده دولت جمهوری اسلامی است و سیاست‌های این دولت را مبتنی بر مفاهیم انسانی و اسلامی در حوزه‌های مختلف هنری اجرایی می‌کند.
محمود سالاری در گفت وگویی در پاسخ به این سوال که گاهی در فضای مجازی تقسیم‌بندی‌های جناحی از سوی برخی هنرمندان و فعالیت‌های معاونت هنری وزارت ارشاد صورت می‌گیرد، شما معاون هنری کدام دسته از هنرمندان هستید؟ اظهار داشت: «معاون هنری وزارت فرهنگ و ارشاد دولت جمهوری اسلامی ایران هستم، اینکه هنرمندان بگویند نماینده ما هستید، چنین موضوعی صحت ندارد. برخی از هنرمندان علاقه‌مند به یارکشی هستند،من نماینده هنرمندان نیستم، نماینده دولت جمهوری اسلامی ایران هستم و باید منویات آن را اجرا کنم.»
او گفت: «معاون هنری نیامده است تا هنرمندی، خلاف سیاست‌های کلان نظام جمهوری اسلامی ایران عمل کند و دولت از او حمایت کند. قرار نیست چنین اتفاقی رخ بدهد. قرار است سیاست‌های جمهوری اسلامی ایران مبتنی بر مفاهیم انسانی و اسلامی در حوزه‌های مختلف هنری را اجرایی کنیم. اگر هنرمندی با این سیاست‌ها و تفکر علاقه‌مند بود، همراهی و مفاهیم اخلاقی را ترویج کند، روی چشم ما جای دارد و حتما در خدمتش هستیم.»
سالاری افزود: «اگر هنرمندی بخواهد بی‌اخلاقی یا اخلاق لیبرالی را ترویج کند، دلیل ندارد دولت از او حمایت کند. هر فردی که می‌خواهد به جمهوری اسلامی توهین کند، پولش را از همان افرادی بگیرد که به او می‌گویند توهین کند. چه ضرورتی دارد دولت از او حمایت کند؟»
معاون امور هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی بیان کرد: «پول توهین به جمهوری اسلامی ایران، از جمهوری اسلامی ایران نمی‌تواند تامین شود. حمایت‌ها فقط شامل جریانی از هنر است که بتواند منشور هنر جمهوری اسلامی ایران را که امام خمینی (ره) بیان کردند، تقویت کند. هر کس در این جریان و تقویت آن هست، حتما حمایت می‌شود.»
او اظهارداشت: «برخی از هنرمندان معتقدند هنر کار دلی است و می‌خواهند کار دلشان را انجام دهند. دولت نمی‌تواند پول بیت‌المال را به هنرمندی بدهد که کار دلش را انجام دهد. از لحاظ اخلاقی، شرعی و عرفی قائل به این موضوع نیستم. هر فردی که می‌خواهد کار دلش را انجام دهد، چه خوب که انجام می‌دهد؛ منابع مالی اش را از جای دیگری تامین کند. منابع مالی دولت جمهوری اسلامی ایران، مختص آثاری است که بتواند جریان هنر اصیل و والای انقلاب اسلامی را پیش ببرد و این دسته‌بندی ماست.»
چگونگی اعطای مجوز به گروه‌های هنری
سالاری درباره چگونگی اعطای مجوز به گروه‌های هنری از جمله موسیقی گفت: «در مجموعه قوانین بالادستی، شورای عالی نظارت وجود دارد. این شورای عالی، یک شورای زیردست دارد که شورای نظارت است و فعالیت تمامی حوزه‌ها را نظارت و بررسی می‌کند. مجوزها توسط اعضای این شورا بررسی و اعطا می‌شود. وقتی هم که در هر حوزه‌ای مجوز داده می‌شود، موظف هستیم که از مجوزمان دفاع کنیم.»
او افزود: «وقتی یک گروه هنری از جمله موسیقی مجوز دریافت می کند، اگر قانون را زیر پا بگذارد و از آن عدول کند، تذکرات آغاز می‌شود. تعطیل کردن یا ممنوع کردن، آخرین مرحله‌ای است که اعمال می‌شود. گروه‌هایی که مجوز می‌گیرند، می‌توانند اعلام کنند که در بعضی موارد فقط ما به یک تذکر بسنده می‌کنیم و گروه رعایت می‌کند. به عنوان مثال در گروه نمایشی به یک صحنه، اتفاق یا دیالوگ تذکر داده می‌شود و اعضای گروه می‌پذیرند و اصلاح می‌کنند و مواردی در این زمینه بوده و اصلاح شده است.»
معاون امور هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی همچنین بیان کرد: «برخی از گروه‌ها به چند دلیل نمی‌خواهند این تعامل دوطرفه ایجاد شود؛ برخی می‌خواهند با اقداماتی، فعالیت هنری آنان متوقف شود و با این روش مشهور شوند یا به این بهانه اغتشاشی ایجاد کنند. متاسفانه گاهی اوقات در برخی از گروه‌های جوان به صورت تعمدی با چنین رفتارهایی مواجه هستیم. هیچ تعمدی در تعطیل کردن یا توقف اجرای یک اثر هنری وجود ندارد و بنای فعالیت‌ها بر تعامل است و در حال حاضر در همه سالن‌های تهران شاهد اجرای آثار هنری هستیم.»
سالاری در ادامه اظهار کرد: «در حوزه موسیقی هم، وقتی شورای نظارت یا شورای ارزشیابی، مجوزی را صادر می‌کند، ما پای آن مجوز می‌ایستیم حتی اگر در استانی اتفاقی بیفتد، مبنی بر اینکه جلوی اجرایی گرفته شود. هر چند این موضوع بارها پیش آمده، خودم طی تماس تلفنی با مسئولان مربوطه موضوع را پیگیری کردم یا محمد اله‌یاری مدیرکل دفتر موسیقی موضوع را پیگیری کرده است و تلاش کردیم که قانون اجرا شود. همه سخن ما این است که فصل‌الخطاب همه هنرمندان و دست اندرکاران حوزه‌های هنر، قانون باشد و همه ما به قانون پایبند باشیم.»
اوگفت: «اگر طرح یا برنامه‌ای براساس قانون باید اجرا شود، همه باید به قانون پایبند باشیم تا آن اجرا شود. اگر قانون اعلام کند که نباید برنامه‌ای اجرا شود، همه باید بایستیم تا اجرا نشود، نه اینکه فشارهایی از دیگر مناطق و نهادها برای اجرا شدن آن وارد و قانون نقض شود یا حاشیه و مسائل فرامتنی بر متن غلبه کند. نظارت و قانون بر روی همه آثار هنری باید وجود داشته باشد و اجرایی شود.»
معاون امور هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره حاشیه ایجاد شده در کنسرت خواننده موسیقی پاپ در زاهدان (گرشا رضایی) بیان کرد: «کنسرت، یک کار زنده است.، ممکن است خواننده‌ای، روی صحنه، یک لحظه قندش بالا پایین شود یا به دلیل اتفاق یا رفتاری اعصابش تضعیف شود و عنان اختیار کلام از دستش خارج شود و رفتار نسنجیده ای انجام دهد که شورای تخلفات در استان‌ها و شورای عالی تخلفات در تهران، به چنین موضوع‌هایی رسیدگی می‌کند. اینها جرم است، خواننده حق ندارد روی صحنه به مخاطبش بی‌احترامی کند یا حتی اثر یا قطعه‌ای را به صورت لب زدن اجرا کند. اگر چنین موضوعی محرز شود، جرم است و شورای تخلفات برخورد جدی را با تهیه‌کننده، کنسرت‌گذار و خواننده دارد.»
سالاری افزود: «روند اجرای کنسرت موسیقی این گونه نیست که خواننده‌ای روی صحنه بخواهد قطعات مورد نظر را به صورت لب خوانی اجرا کند. این ظلم به برخی از هنرمندان است. خواننده یا هنرمندی که روی صحنه حاضر می‌شود، همه مراحل قانونی را طی می کند.»
او در پاسخ به این سوال که شاید کارشناسان در مواردی موضوع لب خوانی خوانندگان را متوجه نشوند، اظهار کرد: «ممکن است نماینده دفتر موسیقی در سالن از لحاظ کارشناسی اشتباه کند و نمی‌توانم مطلق بگویم که این اتفاق صفر شده اما اینکه فردی که آشنا به حوزه موسیقی نباشد، در سالن کنسرت حضور داشته باشد و موارد را بررسی کند، اینگونه نیست. نماینده دفتر موسیقی معمولا با تکنیک‌های موسیقی، اجرا و خواندن اثر موسیقایی یا حداقل بعضی از این مسائل آشناست اما همه آثار در شورای تخلفات بررسی می‌شود.»
معاون امور هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ادامه گفت: «اگر در شورای تخلفات محرز شود که خواننده به صورت لب خوانی اثری را اجرا کرده حتما با آن برخورد می‌شود و تاکنون هم این اتفاق رخ داده و در مواردی نیز خواننده اجرایش را دیرتر از مدت زمان مشخص آغاز کرده است و جرایمی از جمله دو ماه ممنوع‌الکاری و تعلیق فعالیت خواننده اعمال شده است. خواننده حتما باید جریمه بشود، چون حقوق مخاطب را تضییع کرده است. براساس قانون، خواننده نباید حقوق مخاطب را تضییع کند.»
سالاری افزود: «همه تلاش و رویکرد ما در معاونت امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، شورای تخلفات و شورای عالی که خودم مسئولیت این شورا را برعهده دارم، این است که مقابل تخلفات و تضییع شدن حقوق مخاطبان بایستیم. در سه ماهه اول امسال ۱۲۶ کنسرت موسیقی در تهران اجرا شده و در مواردی بعضی از کنسرت‌ها دو نوبت (سانس) بودند که در مجموع حدود ۳۲۸ کنسرت با نظارت کارشناسان معاونت هنری اجرا شده و شاید در دو تا سه مورد از آنها، خواننده به صورت لب خوانی اثری را اجرا کرده باشد اما نمی‌توان گفت که تمامی این اجراها به صورت لب خوانی بوده است.»
برخورد با پخش آثار موسیقایی در شبکه‌های ماهواره‌ای
معاون امور هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره برخورد با پخش آثار موسیقایی در شبکه‌های ماهواره‌ای بیان کرد: «بعضی اوقات بررسی‌ها نشان می‌دهد که شبکه ماهواره‌ای اثری را بدون مجوز صاحب اثر منتشر می‌کند و تهیه‌کننده اعلام می‌کند که زمان و بودجه لازم برای داشتن وکیل بین‌المللی و پیگیری موضوع را ندارد اما زمانی که محرز شود تهیه‌کننده اثر، خودش اقدام به انتشار آن در شبکه‌های ماهواره‌ای کرده است، حتما با او گفت و گو می‌کنیم. اخیرا هم محرز شده یکی از تهیه‌کنندگان چنین اقدامی را کرده است که تذکر داده شد. اصل برای ما این است که مشخص شود تخلفی صورت گرفته است، در غیر این صورت با شبهه و شک نمی‌توانیم حکمی را صادر کنیم.»
مجوز صدور انتشار تک‌آهنگ‌ها در فضای مجازی
سالاری درباره مجوز صدور انتشار تک‌آهنگ‌ها در فضای مجازی و انتظار برخی از خوانندگان برای برگزاری کنسرت به واسطه انتشار این تک‌آهنگ‌ها گفت: «بعضی از موضوع‌ها اقتضائات زمانه است که طبیعتا این اقتضائات، بعضی شیوه‌ها را تغییر خواهد داد. هنر برای خودش در یک دوره‌هایی، یک ساز و کاری داشته که این ساز و کارها امروز تغییر کرده است. نمی‌توان امروز به یک جوانی که به اینترنت دسترسی دارد و احتمالا در فضای مجازی یک کانال شخصی برای ارائه آثارش دارد، اینگونه گفت که باید ۱۰ تا ۱۵ سال، نزد استادی بیاموزی تا مجوز پخش اثرش را دریافت کند. من خواننده‌ای را که خارج (فالش) می‌خواند، قطعا نمی‌پسندم اما اقتضائات زمانه را نمی‌توانم نادیده بگیرم. این دوره ما، دوره دیجیتال و فشردگی زمان است.»
او افزود: «اینکه گفته می‌شود آیا خواننده‌ای که مجوز تک‌آهنگ می‌گیرد، می‌تواند اجرای صحنه‌ای هم داشته باشد، پاسخ منفی است. در این زمینه قانون و آیین‌نامه وجود دارد و خواننده‌ای پس از سه تا پنج سال مجاز به اجرای صحنه‌ای است.»
معاون امور هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی بیان کرد: «در عصر دیجیتال، اگر ما به هنرمندی مجوز اجرای صحنه‌ای ندهیم، او ممکن است به صورت غیرقانونی اثرش را در فضای مجازی منتشر کند و مخاطبان مطلع نیستند که این اثر مجوز دارد یا خیر. برخی از افراد و مسئولان، آثار موسیقایی و اشعار نامناسبی را برای من ارسال می‌کنند و معترض هستند که وزارت فرهنگ به چه آثاری مجوز داده است؟! در پاسخ می‌گویم که این آثار مجوز ندارند و کار غیرقانونی انجام می‌شود. برای افرادی که مجوز انتشار تک‌آهنگ یا اجرای صحنه‌ای را دریافت می‌کنند، آیین‌نامه‌ها به صورت محکم اجرایی می‌شود.»
تحقق درخواست هنرمندان موسیقی از رئیس جمهور
سالاری درباره درخواست هنرمندان از آیت‌الله سیدابراهیم رئیسی رئیس جمهور برای تحقق عدالت فرهنگی و حمایت از موسیقی سنتی و اقوام در دیدار با او در ضیافت افطار که فروردین ماه امسال برگزار شد، اظهار داشت: «بعضی از تقاضاهایی که در این نشست مطرح شد، در اختیار دولت است و قابلیت عملیاتی شدن دارد اما بعضی از تقاضاها، متغیرهایش به صورت تمام در اختیار دولت نیست. بعضی از قالب‌های هنری در یک شرایط سیاسی و اجتماعی خاص از بین می‌رود و فراموش می‌شود یا بعضی از قالب‌ها رشد می‌کند و دیده می‌شود. انگیزش‌های اجتماعی و عطش جامعه در رشد یا از بین رفتن اثر هنری مهم هستند.»
او با طرح این سوال که چرا امروز فردی خانه‌اش را با خشت و گل نمی‌سازد؟ گفت: «اگر به فرض، دولت با ایده‌ها و طرح‌های مختلف و نامیدن خانه‌های خشت و گلی به عنوان میراث فرهنگی، سعی کند تا مردم خانه‌هایشان را به این صورت بسازند، اما باز هم کسی خانه‌اش را خشت و گلی نمی‌سازد. چون آن اقتضائات از بین رفته است. بسیاری از جنبش‌های هنری حاصل اتفاقات اجتماعی هستند. تا بسترهای اجتماعی را ایجاد نکنیم، نمی توانیم شاهد یک اتفاق هنری باشیم. در بهترین حالت می‌توانیم کار موزه‌ای آن را انجام بدهیم و دولت می‌تواند از گونه‌ای سازنوازی یا بخشی از موسیقی مقامی یک منطقه حمایت کند اما فراگیرشدن آن نیازمند انگیزش و عطش اجتماعی است.»
معاون امور هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: «اگر اکنون کنسرتی از بهترین دونلی‌نوازی از شیرمحمد اسپندار را در تهران با وجود اختصاص اعتبار قابل توجه و تبلیغات برگزار کنید، چقدر بلیت این کنسرت فروخته می‌شود؟ آیا نسل جوان در این کنسرت حضور پیدا می‌کند؟ یک سری متغیرهای موسیقی مقامی و موسیقی سنتی دست دولت نیست. دولت می‌تواند با برگزاری جشنواره موسیقی نواحی که هر سال برگزار می‌کند، از این موسیقی حمایت کند که در این جشنواره‌ها نیز هر ساله تعدادی اجراها و نوازنده‌های خوب شناسایی می‌شوند.
او ادامه داد: «ما در جشنواره موسیقی نواحی به این موضوع می‌پردازیم، در سفرهای استانی تلاش می‌کنیم تا هنرمندان این حوزه شناسایی و دیده شوند. همچنین در اعطای درجه‌های هنری به این موضوع‌ها توجه ویژه می‌کنیم؛ این کار ماست اما آن بخشی که اقبال عمومی، نیاز و عطش جامعه است، متغیرش در دست دولت نیست.»
سالاری درباره تعداد قابل توجه کنسرت‌های موسیقی پاپ در مقایسه با تعداد اندک کنسرت‌های موسیقی سنتی و مقامی گفت: «سیاست ما حمایت از موسیقی سنتی و مقامی است اما آن بخشی که نیازمند متغیر جامعه و پاسخ به نیاز جامعه است، دست ما نیست. باید نیاز و عطش ایجاد شود، ما موظف هستیم جلوی رواج موسیقی ناشایست را بگیریم و موسیقی شایسته را ترویج کنیم.»
معاون امور هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: «باور من هم این نیست که در دوره‌های گذشته، مسئولان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به عمد به یک گونه موسیقی خاص توجه کردند و آن را پرورش دادند و به گونه‌ای دیگر موسیقی بی‌توجه بودند. به نظر من کنسرت موسیقی که برگزار و بلیتش با شدت و حدت خاصی فروخته می‌شود، یک اتفاق عادی در جامعه‌ای است که نیازش را با آن نوع موسیقی برطرف می‌کند و در یک دوره‌ای این نوع موسیقی توانسته خودش را پیش ببرد.»
او افزود: «در ماه های اخیر شاهد برگزاری کنسرت موسیقی به رنگ صدا همایون شجریان و کنسرت نمایش سی‌صد بودیم که عمدتا در حوزه موسیقی سنتی هستند و تعداد مخاطبان قابل توجهی از این کنسرت‌ها استقبال کردند؛ به این دلیل که چنین آثاری به نیاز مخاطبان پاسخ می‌دهند، هر چند بلیت بعضی از کنسرت‌های موسیقی سنتی نیز به دلیل اینکه آهنگسازان و نوازندگان نیاز امروز جامعه و مخاطبان را نمی‌دانند، به فروش نمی‌رسد.»
سالاری بیان کرد: «برگزاری کنسرت یک کار پژوهشی نیست بلکه برای پاسخ به یک نیاز است. در دانشگاه می‌توان کار پژوهشی انجام داد اما کنسرت به این معناست که مخاطبان قصد دارند با تهیه بلیت از این برنامه بهره‌مند شوند و انتخاب آنان در اینکه اثری شایسته و پاسخگوی نیازشان باشد، تاثیرگذار است. اگر چنین نباشد طبیعتا استقبال نکرده و بلیت آن را خریداری نمی‌کنند، هر چند که بلیت آن برنامه رایگان باشد، در جشنواره‌هایی چنین بوده اما مخاطب چندانی از برنامه استقبال نکرده است.»
معاون امور هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با تاکید بر تاثیر نیاز مخاطب در استقبال از برنامه‌های هنری از جمله موسیقی ابراز کرد: اگر افراد جامعه نیازشان را در کنسرت موسیقی پاپ دیدند، بلیت آن را تهیه می‌کنند، اگر نیاز خود را در کنسرت موسیقی سنتی دیدند، بلیت این کنسرت را تهیه می‌کنند، نمی‌توانیم بگوییم که چرا مخاطبان از موسیقی پاپ و خواننده خاصی استقبال می‌کنند و از سایر گونه‌های موسیقی استقبال نمی‌کنند.
او درباره افزایش قیمت بلیت کنسرت موسیقی پاپ گفت: «مدیرکل دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره بلیت این کنسرت‌ها نشستی را با تهیه‌کنندگان موسیقی برگزار کرد و درباره چگونگی و تعیین نرخ بلیت کنسرت بحث و بررسی شد، اجاره سالن، دستمزد عوامل و یک حاشیه سود، مجموع قیمت بلیت را تشکیل می‌دهد و همچنین در این جلسه بحث شد که چند درصد برای سود گروه کافی است. این گونه نیست که هر کنسرت‌گذار و تهیه‌کننده، هر عددی را بخواهد برای قیمت بلیت تعیین کند.»
سالاری افزود: «قیمت بلیت کنسرت تابعی از متغیرهای زیرساختی است؛ سالن‌های اجرای کنسرت متعلق به وزارت ارشاد نیست و اجاره بهای سالن‌ها دو برابر شده است. همچنین هزینه‌های جانبی نسبت به سال‌های گذشته تغییر کرده است. مثلا به دلیل افزایش قیمت دلار و یورو، برای تهیه یک میکروفون باید هزینه‌های بسیاری پرداخت که این موضوع بر قیمت بلیت‌ها تاثیر می‌گذارد.»
معاون امور هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی بیان کرد: «در تمام دنیا قیمت بلیت کنسرت‌های موسیقی بالاست، هر چند کنسرت‌هایی با قیمت‌های پایین نیز هست و طبقات مختلف هم براساس توان اقتصادی، نیاز روحی و روانی و فرهیختگی شان می‌توانند انتخاب کنند که از چه نوع کنسرتی بهره‌مند شوند. تئاتر نیز در تمام دنیا، هم قیمت بالا دارد و هم قیمت متوسط اما همه نمی‌توانند تئاتر ببینند. تئاتر برای یک طبقه خاص است، آن بخشی که برای طبقه عمومی‌تر است، سینماست.»
ارزیابی اشعار آثار موسیقایی توسط اساتید متخصص
سالاری درباره نامناسب بودن محتوای بعضی از اشعار موسیقایی و تدبیر معاونت امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای انتشار نشدن این آثار گفت: «شوراهای شعر و موسیقی زیرمجموعه این معاونت با حضور اساتید برجسته و متخصص این حوزه‌ها فعالیت می‌کنند و برای صدور مجوز آثار موسیقایی، موسیقی و اشعار آنها را مورد بررسی قرار می‌دهند؛ در مواردی متاسفانه آثار موسیقایی بدون مجوز در فضای مجازی منتشر می‌شود و برخی تصور می‌کنند چون این آثار در فضای مجازی منتشر شده پس مجوز دارند.»
معاون امور هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: «ممکن است گفته شود که در شورای شعر، کارشناسان در بررسی آثار اشتباه کنند یا واژه‌ای را ندیده باشند که این امر ممکن است اما من این موضوع را بسیار بعید می‌دانم. چون افرادی که در شوراهای شعر و موسیقی حضور دارند، افراد بسیار متخصص و محترمی هستند. در مواردی نیز ممکن است شعر و محتوای آن خوب باشد اما در زمان اجرا؛ زمانی که خواننده آن را در کنسرتی اجرا کرده است، موسیقی مبتذل و از جایگاهش خارج شده است که این موضوع در شورای موسیقی بررسی می‌شود اما متاسفانه فضای مجازی کاری کرده که دوغ و دوشاب یکی شده است و بسیاری از آثار بدون مجوز در فضای مجازی منتشر می‌شود با تصور اینکه آنها مجوز دارند.»
او با اشاره به رونمایی از سامانه جدید دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اظهارداشت: «در این سامانه جدید قرار است سوابق هنرمندان، آثار موسیقایی و مجوزهای صادر شده به این آثار بارگذاری شود و مخاطبان با اطمینان خاطر از آنها بهره‌مند شوند، ما برای شعر و موسیقی فاخر احترام قائل هستیم و در تلاش هستیم که این بخش تقویت شود اما از سوی دیگر گاهی اوقات نیاز بازار آنقدر زیاد است که شعر و موسیقی یک موسسه‌ای بدون مجوز پخش می‌شود و چون جامعه احساس می‌کند که این آثار را باید بشنود، آنها را منتشر و ترویج می‌کند و باعث می‌شود چنین اتفاقاتی رخ دهد.»
