به گزارش خبرگزاری برنا، دلت می خواست پزشکی دانشگاه تهران بخونی و قبول نشدی؟ ما میتونیم تو رو به جایگاهت برسونیم. این تبلیغ یکی از شرکت های مهاجرتی بود که پول دانش آموز ایرانی را گرفته و او را راهی دیار غربت می کند. دانش آموزانی که در سودای پزشک شدن و دور زدن کنکور در دانشگاه های درجه چندم در خارج از کشور چند ترمی را می گذرانند و مدرک پزشکی خود را در نهایت از معتبر ترین دانشگاه های داخل اخذ می کنند.
شاید باورپذیر نباشد ولی حقیقت این است که این موضوع چند سال پیش با افشای نام یک دانشجوی دندانپزشکی اتفاق افتاد. پدیده ای که بعد تر شجاعی نائب رئیس کمیسیون اصل 90 از وجود 3000 دانشجو پزشکی خبر داد که از طریق مشابه کرسی های دانشگاه را با پول خریده اند. اما سوال اینجاست که چرا شاهد چنین پدیده عجیبی هستیم؟
محدودیت پذیرش رشته‌های پزشکی در دانشگاه‌های کشور ازجمله دلایلی است که در این سال‌ها به موج مهاجرت‌ها دامن زده است و باعث خروج میزان قابل‌توجهی از نیروی انسانی و منابع ارزی شده است که در سودای پزشک شدن به دانشگاه‌های خارج از کشور پناه می‌برند.
آمار سازمان سنجش کشور در ارتباط با تعداد داوطلبان کنکور1401 گویای آن است که بیشترین متقاضیان با39 درصد از جمعیت کل مربوط به گروه علوم تجربی بوده‌اند. ازاین میان، تعداد بالایی از شرکت‌کنندگان، خواهان پزشک شدن هستند که بخشی از آنها با عدم پذیرش در دانشگاه‌های ایران، مهاجرت می‌کنند وادامه تحصیل در آن‌سوی مرزها را برمی‌گزینند.
در سال‌های اخیر اشتیاق به مهاجرت به خارج از کشور برای کار و تحصیل افزایش یافته است. بافقدان شرایط مناسب برای تحصیل در داخل کشور رشد تدریجی مهاجرت افرادی که برای پزشک شدن به خارج از کشور میروند و هزینه‌های بالایی را خرج می‌کنند، فزون گشته.
سال هاست که وزارت بهداشت به بهانه کمبود زیر ساخت از افزایش ظرفیت دانشجوی پزشکی جلوگیری میکرد. امسال بالاخره پس از کش و قوس های فراوان این افزایش ظرفیت با دخالت شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسید اما برخی ابهام ها همچنان باقی است.
اگر وزارت بهداشت واقعا زیرساخت تربیت پزشک را ندارد چرا از طریق صندلی فروشی دانشگاه ها اقدام به جذب دانشجویانی می کند که در خارج از کشور چند ترم را گذرانده اند؟ آیا بهتر نیست به جای آنکه به صورت غیرشفاف اقدام به جذب دانشجوی پزشکی کند، از طریق دفترچه انتخاب رشته کنکور سراسری این موضوع گنجانده شود؟
موضوعی چالشی که نه تنها به وضعیت خروج نخبگان و نیروی انسانی متبحر از کشور انجامیده بلکه بسیاری از دانش آموزان را هم قبل از ورود به دانشگاه راغب به مهاجرت کرده است.
از همین رو به سراغ موسوی فرد کارشناس سلامت رفتیم تا پاسخ پرسش های فوق را بیابیم.
چرا تمایل به مهاجرت برای تحصیل در رشته پزشکی در خارج از کشور زیاد شده است؟
بیش از نیم میلیون داوطلب علوم تجربی در کنکور سراسری به رقابت می‌پردازند. از این میان تنها درصد از آنان امکان قبولی در رشته پزشکی را دارند. لذا بسیاری از دانش‌آموزان در پشت سد کنکور می‌مانند.با این اوصاف تکلیف مابقی چه میشود؟ بدون تردید بخشی از آنها برای تحقق این آرزوی خود با صرف مبالغ هنگفت، تحصیل در دانشگاه‌های خارج از کشور را انتخاب می‌کنند درصورتی‌که با افزایش ظرفیت پذیرش پزشکی میتوانند این مبالغ را برای تحصیل در ایران خرج کنند.
بسیاری از دانشجویان پزشکی گلایه داشتند که دانشجویان در حال تحصیل در خارج از کشور با شرایطی میتوانند بازگردند و دوباره در همان رشته ای که قبول نشده اند این بار در داخل کشور مشغول به تحصیل شوند این ادعا را چقدر قبول دارید؟
بسیاری از دانش‌آموخته‌هایی که در کشورهای دیگر تحصیلات خود را به اتمام می‌رسانند به دلیل وجود مقررات و موانعی قادر به اشتغال در آن کشور نیستند و به ایران بازمی‌گردد. از طرفی هم ایران مدارک همه دانشگاه‌های را نمی‌پذیرد و لازم است فرد مراحل و آزمون‌هایی را دوباره طی نماید تا بتواند در کشورش فعالیت کند. سالیانه وزارت بهداشت حدود 400 نفر را از طریق برگزاری آزمون هایی جذب در رشته های پرمتقاضی میکند. حال سوالی که ایجاد میشود این است که ایا امکان این افزایش ظرفیت در همان ابتدا وجود نداشت؟ ضمن آنکه علاقه‌مندان رشته پزشکی هم با این امید که در همین سرزمین خودشان، امکان تحصیل دارند تفکر خروج از کشور را برای خود کم رنگ تر می کنند.
آیا افزایش ظرفیت برای رشته های پزشکی به اقتصاد کشور هم میتواند کمک کند؟
توسعه گردشگری سلامت امری است طبق آمار های جهانی تا سال 2025 بازار 1000میلیارد دلاری دارد. سوال جدی این است که سهم ایران از آینده این بازار چقدر خواهد بود؟ در کشور های منطقه با جمعیت 500 میلیونی مواجه هستیم که میتوان توریست سلامت را به خوبی برنامه ریزی کرد. ایران با سرانه 118 پزشک به ازای 100 هزار جمعیت در مقایسه با کشور های منطقه اصلا جایگاه خوبی ندارد. کشور هایی چون ترکیه، عمان، امارات و اذربایجان از نظر سرانه وضعیت بهتری نسبت به ما دارند.
در چندماه اخیر مصوبه افزایش ظرفیت پزشکی و دندانپزشکی حواشی مختلفی را در پی داشته است. به نظر شما این افزایش ظرفیت درست بود؟
تصمیم اخیر شورای عالی انقلاب فرهنگی مبنی برافزایش 20 درصدی پذیرش دانشجوی پزشکی کاملا مطابق با نیاز کشور طراحی شده است. امیدواریم این تصمیم شورا بتواند جبران کننده بخشی از این چالش‌ها باشد. هرچند این حرکت می‌بایست خیلی زودتر انجام می‌گرفت.
برای تربیت هر پزشک تخصص حدودا 13 سال زمان نیاز است آیا این افزایش ظرفیت توانایی پاسخگویی مشکلات حال حاضر نظام سلامت را دارد؟
برای تربیت هر دانشجوی پزشکی 7 سال زمان و با در نظرگیری 2سال خدمت طرح نیروی انسانی و 4 سال دوره رزیدنتی که برای اخذ تخصص لازم است حدود 13 سال زمان لازم است تا یک پزشک متخصص شروع به فعالیت کند. طبیعتا مشکل نظام درمان با اصلاح یک متغیر حل نخواهد شد بلکه باید مجموعه تصمیم گیر به گونه‌ای عمل کند که کشور در آینده با بحران مواجه نشود. جمعیت سالمند ایران تا 30 سال آینده 3 برابر میشود و سوال آنجاست که ما برای درمان آنها چه چاره‌ای اندیشیده‌ایم. به علاوه که تا 20 سال آینده بیش از 34 درصد پزشکان به سن بازنشستگی می‌رسند و این وضعیت موجود را به مراتب بحرانی تر خواهد کرد.
بسیاری از مخالفان طرح افزایش ظرفیت معتقدند زیرساخت‌های فراوانی برای تربیت یک پزشک متخصص در داخل کشور نیاز است و زمانی هم که صحبت از افزایش ظرفیت رشته‌های پزشکی است می‌بایست به این زیرساخت‌های پس از ورود به دانشگاه توجه داشت. آیا در حال حاضر وضعیت فعلی پاسخگو خواهد بود؟
آماری که از میزان پذیرش دانشجو در سه رشته پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی در سال 1400 منتشرشده است حاکی از پذیرش تعداد 8500 نفر بوده درحالی‌که تعداد دانشکده‌های پزشکی در کشور از 27 دانشکده در سال 1368 به 68 دانشکده پزشکی در سال 1400 رسیده است و این میزان پذیرش با توجه به تعداد دانشکده‌ها محدودشده است. علاوه بر اینها به استنادنامه رئیس کمیسیون بهداشت به مقام معظم رهبری هم اکنون بیش از 155 هزار تخت بیمارستانی در کشور وجود دارد که تنها 55 هزار از آنها فعال است. لذا ما در بحث امکانات چیزی کم نداریم.
با این وجود چرا وزارت بهداشت مخالف این تصمیم است و تغییرات به سختی اتفاق می‌افتد؟
زمانی که نهاد سیاست‌گذار خود مجری قانون باشد و از امر آموزش با امر درمان تداخل پیدا میکند تعارض منافع شکل میگیرد. در اغلب کشور های دنیا لزوما وزیر بهداشتی و درمانی یک پزشک نیست.
انتهای پیام/