به گزارش خبرنگار گروه علم و فناوری خبرگزاری برنا؛ وزارت ارتباطات برای ارائه این بسته با شرکت‌های فناور خصوصی ارائه‌دهنده خدمات هماهنگی کرده و با شناسایی خدماتی که بیشتر مورد استفاده زائران است از برخی شرکت‌ها در رسیدن به محصول نهایی حمایت کرده است.
سرویس‌هایی از جمله پیام‌رسانی رایگان، تماس صوتی رایگان، اعلام وضعیت آفلاین، حمل‌ونقل اینترنتی به سمت پایانه‌های مرزی، جابجایی مسافر از طریق هم‌پیمایی، مسیریاب و مکان‌یاب آفلاین، بیسیم آنلاین و پیدا کردن خدمات بر اساس موقعیت مکانی در بسته فناورانه اربعین ارائه شده است.
درباره خدمات فناورانه ای که در اربعین امسال برای نخستین بار همراه زائران حسینی بود با حامد منکرسی معاون سیاست‌گذاری و اعتباربخشی فناوری اطلاعات سازمان فناوری اطلاعات ایران گفت‌وگو کرده‌ایم.
خدمات برای زائران دارای گوشی‌های ساده هم برقرار بود
یکی از انتقادهایی که به سرویس‌های فناورانه در اربعین امسال شد این بود که اغلب این خدمات برای گوشی‌های هوشمند است درصورتی‌که برخی از زائران گوشی ساده دارند. دراین‌باره می‌توان به‌جای خالی سرویس ستاره 500 مربع اشاره کرد که اعلام وضعیت رایگان را با کد دستوری حتی برای گوشی‌های ساده و غیرهوشمند را فراهم می‌کرد و در سال‌های گذشته ارائه شده بود و برای همه انواع گوشی قابل‌استفاده بود.
این سرویس امسال هم فعال بود فقط اطلاع‌رسانی کم بود و برخی فکر کردند که سرویس دیگر امسال ارائه نشده است. حتی سرویس‌دهنده‌های بله و سروش پلاس هم در پس‌زمینه خدمات خود از همین سامانه 500 استفاده می‌کردند و اگر فردی گوشی هوشمند نداشت می‌توانست به‌جای استفاده از اپلیکیشن بله و سروش پلاس از کد دستوری استفاده کند.
امسال به دلیل اینکه تمرکز روی اپلیکیشن های ارائه شده بود اطلاع‌رسانی روی سرویس‌های قدیمی‌تر و ساده‌تر کم بوده است. در سازمان فناوری اطلاعات ایرآن‌هم به دلیل اینکه بیشتر به سمت هوشمند سازی تمایل داریم بیشتر اپلیکیشن ها تبلیغ شد.
مشکل گم‌شدن یا دزدیده شدن گوشی در اربعین حل می‌شود
اتفاقاً یکی از موضوعات ناخواسته در اربعین گم‌شدن گوشی است و ازاین‌رو برخی از زائران اصلاً با خود گوشی نمی‌برند و به بودن چند گوشی در جمع گروهی‌شان بسنده می‌کنند یا گوشی ساده می‌برند. ازاین‌رو نیاز به ارائه خدماتی که برای این افراد هم قابل‌استفاده باشد احساس می‌شود و نمی‌توآن‌همه تمرکز را روی اپلیکیشن ها و نرم‌افزارهای هوشمند گذاشت.
اتفاقاً درباره همین مسئله گم‌شدن گوشی بحث شده و یکی از حوزه‌هایی که می‌توان روی آن بحث کرد طراحی اپلیکیشنی برای سرقت یا گم‌شدن گوشی است. برای این منظور اپلیکیشنی طراحی و تولید شد که وقتی گوشی از محل خود در کوله و کیف جابه‌جا می‌شود به صاحب گوشی آلارم می‌دهد. اتفاقاً روی این اپلیکیشن تبلیغ خوبی هم انجام شد.
اطلاع‌رسانی درباره خدمات فناورانه ایرانی در اربعین آن‌چنان‌که باید نبود
بااینکه امسال وزارت ارتباطات در یک حرکت دسته‌جمعی برای ارائه بسته‌ای از خدمات فناورانه به زائرآن‌هماهنگی کرد اما طبق تجربه افرادی که به اربعین رفته و بازگشته‌اند یا در سفر هستند به نظر می‌رسد این خدمات باوجود گستردگی حوزه‌ها، چندان یا آن‌طور که باید از سوی زائران مورد استفاده قرار نگرفته است. آمارها دراین‌باره چه می‌گویند؟
باید در نظر بگیریم که شرایط اربعین امسال به دلیل حجم زیاد زائر که راهی کربلا شد متفاوت بود و اطلاع‌رسانی‌ها کارساز نبود. سعی کردیم در این مدت تمرکز را بر تبلیغات تلویزیونی قرار دهیم که فرصت کمی در اختیار بود؛ زیرا زمان طلایی که برای تبلیغ در نظر گرفته بودیم مصادف شد با حضور جمعیت زیاد در مرزها و شهرهای کربلا و نجف و با دستور ستاد اربعین برای توقف تشویق مردم به حضور در این رویداد مواجه شدیم.
بااین‌حال در مرزها اپراتورها ستادهایی را برای اطلاع‌رسانی راه‌اندازی کرده بودند و به مردم اطلاعات می‌دادند. در طول مسیر پیاده‌روی هم تبلیغاتی درباره نحوه استفاده از خدمات فناورانه ایرانی وجود داشت.
همچنین برای مثال در طول مسیر پیاده‌روی، مردم از طریق ارتباطات فردی و اجتماعی از وجود سرویس‌های رایگان روبیکا و سایر پیام‌رسان‌ها به هم اطلاع‌رسانی می‌کردند و با آن آشنا شدند.
سرویس حمل‌ونقل خصوصی بین‌شهری پرکاربرد شد
در بسته‌ای که به‌عنوان بسته خدمات فناورانه ارائه شد، سرویس‌هایی به چشم می‌خورد که به نظر می‌رسد امکان عملیاتی شدن آن‌ها به این معنی که مورد استفاده مردم قرار بگیرد نیست. برای مثال یکی از این سرویس‌ها، سرویس اسنپ بود.
اتفاقاً یکی از خدماتی که استفاده خوبی داشت سرویس حمل‌ونقل بین‌شهری بود که برای نخستین بار مجوز فعالیت بین‌شهری برای این کسب‌وکار صادرشده بود و کسانی که نتوانستند از ناوگان حمل‌ونقل عمومی بین‌شهری استفاده کنند از این سرویس استفاده کردند.
سرویس‌های موجود مانند تپسی، اسنپ، ماکسیم و ... استفاده شد و در مجموع باید در نظر داشته باشیم که سرویس‌های این‌چنینی در زمان‌های پیک که سیستم رایج از جمله اتوبوس، قطار و هواپیما قادر به پاسخ‌گویی نیست کاربرد دارد. همچنان برای بازگشت زائران استفاده از این سرویس پیش‌بینی شد.
حتی در پیک حضور زائران اختلالی در سرویس‌های فناورانه ایجاد نشد
در روزهایی که با پیک جمعیت مواجه شدیم و برای چند روز حرکت به‌سوی مرزها متوقف شد؛ آیا ازدحام جمعیت خللی در سرویس‌های فناورانه ایجاد کرد؟
خیر گزارشی از اختلال در سرویس‌ها دریافت نکردیم. در مجموع در هیچ بازه‌ای اختلالی در سرویس‌های فناورانه ایجاد نشد.
سرویس‌های اعلام وضعیت محبوب‌ترین و پراستفاده‌ترین سرویس فناورانه شد
کدام سرویس‌های فناورانه پرکاربردترین سرویس‌ها شدند؟ به نظر می‌رسد سرویس اعلام وضعیت محبوب‌تر بوده است. آمار دراین‌باره چه می‌گوید؟
سرویس‌های اعلام وضعیت، تماس صوتی و پیغام تصویری و پیغام صوتی و متنی از سرویس‌های پراستفاده بودند؛ اما آمار نهایی را باید بعد از بازگشت همه زائران و جمع‌بندی آمارها اعلام کنیم. اینترنت رایگان روبیکا هم که فقط برای سرویس‌های داخل روبیکا بود و استفاده می‌شد.
سرویس خوب تماس صوتی بیرونی رایگان روی شبکه مخابراتی برای اولین بار ارائه شد
امسال برای اولین بار سرویس تماس صوتی از نرم‌افزار به شبکه مخابراتی راه‌اندازی شد. این سرویسی بود که پیام‌رسان‌های ایرانی مدت زیادی به دنبال آن بودند و در اربعین امسال آغاز به کار کرد؛ اما به نظر می‌رسد زائران به‌خوبی متوجه این سرویس نشدند و از آن استفاده زیادی نکردند.
واقعیت این است که تبلیغات خوبی صورت نگرفت و انتظار استفاده بیشتری را داشتیم. بعد از اربعین این سرویس به‌صورت گسترده‌تر در کشور راه‌اندازی می‌شود و تعرفه آن‌هم نصف تعرفه تماس معمولی نرخ‌گذاری شده است. این‌یک مزیت رقابتی برای پیام‌رسان‌های ایرانی است و سر فرصت مناسب تبلیغات برای استفاده از این سرویس انجام خواهد شد.
این سرویس هم‌اکنون در اروپا و آمریکا هم در حال ارائه است و برای مثال نرم‌افزار اسکایپ تماس هزینه‌ای هم دارد؛ اما در کشور ما این سرویس‌ها اجازه خدمت‌دهی ندارند و پیام‌رسان ایرانی می‌تواند مجوز ارائه این سرویس را داشته باشد و مزیت رقابتی داشته باشد که هزینه‌های مردم را هم کاهش می‌دهد.
با توجه به اینکه این سرویس در اربعین رایگان بود قصد داشتیم که مردم بیشتر از آن استفاده کنند و کلیپی آموزشی هم برای آن تهیه شد اما در مجموع به دلیل شرایط پیش‌آمده این امر محقق نشد؛ زیرا مردم باید قبل از خروج از کشور آموزش می‌دیدند و اپلیکیشن ها را نصب می‌کردند؛ در عراق شاید دیگر وقت و امکان نصب نرم‌افزار نباشد.
سال آینده سرویس ارائه پارکینگ‌های شخصی در مرزهای ایران هم ارائه می‌شود
یکی از الزامات زائران اربعین در شهرهای مرزی، وجود پارکینگ برای اطمینان از سلامت خودرو در مدت سفر است. یکی از سرویس‌های فناورانه جالبی که امسال قرار بود ارائه شود واگذاری و ارائه پارکینگ و حیاط منازل از سوی ساکنان شهرهای مرزی به زائران بود. چرا این سرویس امسال ارائه نشد؟
یکی از سرویس‌هایی که انتظار داشتیم از سوی اپلیکیشن ها ارائه شود سرویس اجاره پارکینگ بود که ارائه‌دهندگان سرویس اعلام کردند که ارائه این سرویس زمان‌بر است و نمی‌توان در مدت‌زمان باقی‌مانده آن را اجرا کرد. به‌این‌ترتیب ارائه این سرویس به سال آینده موکول شد.
سرویسی که سال بعد برای راه‌اندازی نیاز به کمک مردم دارد
چه سرویسی داشتید که امسال قابل‌استفاده نشد و سال بعد راه‌اندازی می‌شود؟
چند سرویس داشتیم که تازه‌کار بودند و استفاده نشدند. یکی از این سرویس‌ها، سرویس اطلاع از امکانات داخل کشور عراق است. اینکه زائران بتوانند نزدیک‌ترین موکب با امکانات موردنظر خود را پیدا کنند. با توجه به اینکه برخی از موکب‌ها هرسال ثابت هستند به‌ویژه موکب‌های عراقی که جای مشخص دارند، این سرویس مفید است.
البته راه‌اندازی این سرویس نیاز به اطلاعات به‌روز دارد و شرکت‌هایی که این سرویس را ارائه می‌دهند باید تیم‌هایی داشته باشند که در عراق مستقر باشند و به‌طور مرتب اطلاعات را به‌روز کنند.
برای این سرویس می‌توانند از ظرفیت مردم و کلود سورسینگ هم استفاده کنند. امسال پلتفرمی خاص این موضوع وجود نداشت. یکی دوتایی بودند و ما هم حمایت کردیم اما هنوز به بلوغ کافی نرسیدند.
چرا فناوری از وقوع چند روز پیک اربعین جلوگیری نکرد؟
امسال که در چند روز وضعیت بحرانی تراکم جمعیت در مرزها و مسیرهای خروجی از کشور پیش آمد و برخی از زائران حتی از مرز خارج شدند و پس از چند ساعت انتظار و سرگردانی به داخل کشور بازگشتند، انتقاداتی به نحوه مدیریت وضع وارد شد. انتقاد این بود که درزمانی که فناوری تا این حد در همه امور گسترده شده اگر استفاده هرچند اندک از مدیریت اطلاعات و تجمیع اطلاعات می‌شد، چنین وضعی قابل پیش‌بینی و مدیریت بود.
اساساً یکی از اهداف سامانه سماح همین است که مردم ورود و خروج خود را اعلام کنند و مراجعه مردم در مرزهای چندگانه کنترل و مدیریت شود؛ یعنی برای مثال کسانی که اعلام می‌کنند که از خسروی خارج می‌شوند به مهران مراجعه نکنند.اما هماهنگی بین دستگاهی برای این امور لازم است و ارتباط بین سیستم‌ها برقرار نشده است. اطلاعات به‌موقع به دستگاه‌های متولی نرسید و نشد که با روش‌های فناورانه اطلاعات را به‌صورت آنلاین منتقل کرد تا مشکلات کمتر شود.
همه اطلاعات وجود دارد اما پیش‌بینی اینکه چه جمعیتی در راه کدام مرز است و تا چند ساعت و چند روز آینده چه جمعیتی به کدام مرز می‌رسد و در انتظار خروج خواهد بود، اطلاعاتی است که نیاز به ارتباط سامانه‌های مختلف دارد. وقتی چنین مشکلاتی پیش می‌آید دیگر طی چند ساعت قابل‌رفع نیست. راه‌حل این است که ارتباط بین اطلاعات سامانه سماح و دیگر سامانه‌های حمل‌ونقل و هویتی را برقرار کنند.
انتهای پیام/