صنعت قربانی پر مصرف‌ها/ لزوم پلکانی کردن قیمت گاز

به گزارش خبرنگار نفت خبرگزاری برنا، از مهم‌ترین مشکلات کشور مصرف بالای سرانه‌ی انرژی در کشور است. البته این مسئله به معنای مقصر شناختن مردم نیست اما سیاست‌های اشتباه انرژی کشور بخصوص در موضوع گاز رسانی، مردم را به سمتی سوق داده که ناخداگاه به سمت افزایش مصرف سوخت کشیده می‌شوند و از بین نیز غالبا افرادی که از توان مالی بیشتری برخوردارند در مصرف این منابع طبیعی اسراف می‌کنند.

به طور مثال، شهرهای توریستی و ویلایی چالوس و محمودآباد که هر دو در اقلیم 3 قرار دارند، هرکدام بیش از 8% از مشترکینشان در پله‌های پرمصرف جای می گیرند. درحالی‌که شهر سنندج واقع در اقلیم 2، تنها 2% مشترک پرمصرف را به ثبت رسانده است. از این منظر می‌توان استدلال کرد که عموماً هرچه سطح رفاهی بالاتر می‌رود، الگوی مصرف مشترکین پرمصرف‌تر می‌شود. از آنجائیکه یارانه به صورت غیرمستقیم در بخش انرژی ارائه می‌گردد، استفاده بیشتر از گاز طبیعی به معنای استفاده بیشتر از یارانه است.

با این تفاسیر به نظر می رسد، معقول‌ترین راه حل کاهش مصرف گاز طبیعی خانگی در کشور، تمرکز بر آن دسته از مشترکین پرمصرفی است که خارج از الگوی مصرف قرار دارند. بدین ترتیب، وضعیت مطلوب را می‌توان گران کردن هزینه گاز طبیعی برای این دسته از مشترکان دانست، به شکلی که انگیزه کافی برای اصلاح مصرف ایجاد شود.

در این روش، کم مصرفها و افرادی که در چارچوب الگوی معمول مصرف قرار دارند، متحمل هزینهای نمیشوند و اما پرمصرفها بهای اضافه مصرف خود را پرداخت میکنند. از این رو محمدعلی خطیبی، کارشناس انرژی پیرامون این موضوع با خبرگزاری برنا به گفتگو نشست که به شرح زیر است.

خطیبی با اشاره به این موضوع که در فصول سرد سال با افزایش مصرف گاز طبیعی به مشکل بر میخوریم، گفت: در سال گذشته عملکرد دولت در زمینه تأمین گاز طبیعی خانهها خوب بود. اما مجبور شدیم گاز برخی صنایع را قطع کنیم و به آن ها سوخت مایع بدهیم. ما در فصول سرد سال برای تأمین گاز طبیعی مشکل داریم، اما این موضوع در تمام سال بروز نمیکند.

این کارشناس افزود: یکی از کارهایی که میتوانیم انجام دهیم این است که گاز را در فصولی که مازاد داریم، ذخیره کنیم و در ماه های سرد سال از آن ها استفاده کنیم. الان برنامه ذخیره سازی در کشور انجام می شود. اما این برنامه تا حدی زمان بر است.

خطیبی در ادامه با اشاره به سوآپ گاز دولت با ترکمنستان گفت: طرحهای سوآپ نیز که دولت با ترکمنستان، دنبال کرده است، میتواند در حل مشکل ناترازی گاز طبیعی در کشور کارساز باشد.

وی در خصوص بالا بودن مصرف گاز طبیعی در کشورمان اذعان داشت: بخشی از مشکل به مسائل فرهنگی برمیگردد. باید آموزش های لازم به مردم در خصوص نحوه صحیح استفاده از انرژی و گاز طبیعی داده شود.

این کارشناس انرژی در ادامه گفت: تجهیزات گاز سوز باید بهینه شوند تا از هدررفت انرژی ممانعت شود. از سیستم هایی باید استفاده کنیم که ضمن بالاتر بودن راندمانشان، مصرف انرژی کمتری داشته باشند. این مسائل مربوط به مردم نیست و دولت باید ورود کند.

وی ادامه داد: به طور کلی، برای مدیریت مصرف انرژی در کشورمان باید به دو نکته اساسی توجه کنیم. اول، بهینه سازی تجهیزات گازسوز و دوم، انجام کارهای فرهنگی و ارائه آموزش های لازم به مردم است.

خطیبی با اشاره به نتیجه انجام دو کار مذکور گفت: این دو کار باید همزمان با یکدیگر انجام شود تا نتیجه مطلوب به دست آید. به گفته این کارشناس انرژی، اعمال سیاستهای قیمتی برای پرمصرفها که عمدتاً از طبقات مرفه و ثروتمند جامعه هستند، میتواند به مدیریت مصرف گاز طبیعی کمک کند. در حال حاضر صنعت قربانی اصلی مصرف خارج از الگو مشترکان پرمصرف است

این کارشناس انرژی خاطرنشان کرد: زمستان 1400 مرحله اول تعرفهگذاری پلکانی پرمصرفها در بخش گاز خانگی انجام شد. البته باید نسبت واقعی شدن قیمت گاز در بخش مشترکان پرمصرف خانگی نیز اقدام شود.

وی با اشاره به واقعی شدن قیمت گاز در بخش مشترکان پرمصرف گفت: در این روش، مقدار متعارفی برای خانوادهها در نظر گرفته میشود و انرژی به صورت یارانهای در اختیار آنها قرار میگیرد. کسانی که میخواهند بیشتر از این مقدار متعارف و الگوی بهینه، مصرف داشته باشند، باید هزینه آن را پرداخت کنند.

خطیبی افزود: در روش تعرفهگذاری پلکانی، هر چقدر مصرف بالاتر رود، هزینه آن با ضرایب بالاتری محاسبه میشود. در این روش، پرمصرفها هزینه بیشتری میپردازند و در نتیجه عدالت بیشتری اعمال میشود. در تعرفه گذاریها باید دقت لازم به عمل آید که الگوی مصرف پایینتر از حداقل مصرف یک خانوار نباشد.

این کارشناس ادامه داد: نباید این الگو را آنقدر پایین در نظر بگیریم که یک خانوار با مصرف معمولی مصرفش از آن الگو عبور کند و مشمول هزینههای اضافی شود. از طرف دیگر، این الگو نباید خیلی بالا در نظر گرفته شود، به طوری که پرمصرفها هم مشمول جریمه نشوند. در تعریف الگوی مصرف باید دقت زیادی داشته باشیم تا عدالت به نحو احسنت اعمال شود.

انتهای پیام/