به گزارش خبرگزاری برنا، همزمان با فرا رسیدن روز جهانی کودک و آغاز هفته ملی کودک در ایران، حوزه هنری کودک و نوجوان با همراهی بخش «کدومو» - معاونت کودک و نوجوان مؤسسه تبیان - و کانون اندیشه پژوهی کودک و نوجوان (کاپ)، از روز شنبه شانزدهم مهرماه، سلسله نشست‌های تخصصی با محوریت کودکان را آغاز کرد.
روز گذشته آخرین نشست از سلسله نشست‌های حوزه هنری کودک و نوجوان با عنوان «موسیقی، کودک، تربیت» با حضور امین طالبی مدیر اجرایی کدومو از مؤسسه تبیان، میلاد عرفان‌پور شاعر و کارشناس حوزه ادبیات و بهرام دهقانیار آهنگساز در سالن طاهره صفارزاده حوزه هنری تهران برگزار شد.
باید بدانیم ویژگی‌های اثر موسیقایی بر کودکان چیست
دهقانیار در ابتدای نشست گفت: تحقیقات علمی و تجربی تأثیرات مثبت موسیقی در تربیت و آموزش را ثابت کرده. این اثر به خصوص در کودکانی با سنین چهار و پنج سال کاملا مشهود است. اما باید بدانیم ویژگی‌های اثر موسیقایی بر کودکان چیست.
موسیقی پرمصرف‌ترین هنرها در جامعه ماست
عرفان‌پور ادامه داد: صحبت درباره موسیقی کودک و تربیت می‌تواند از زوایای مختلفی صورت گیرد. صحبت امروز من درباره بعد محتوا و شعر است که درواقع بخشی از موسیقی کودکان را شامل می‌شود. امروزه شاهد هستیم بخش اعظم سهم کودکان و نوجوانان ما از سبد مصرف هنری در خانواده‌ها، موسیقی است به عبارتی آنها قشری هستند که بیشترین استفاده از موسیقی را دارند که در این راستا اتفاقاً موسیقی می‌تواند بیشترین و باثبات‌ترین تأثیر را بر آنها داشته باشد چرا که این تأثیر هم ذائقه و هم تأثیر اجتماعی و گفتمانی را در بر خواهد داشت. ضمن اینکه موسیقی پرمصرف‌ترین هنرها در جامعه ماست.
مسأله این است که ببینیم موسیقی چه تاثیری روی مغز کودک دارد
دهقانیار درادامه به لزوم آموزش موسیقی در مدارس اشاره کرد و گفت: به نظر من در درجه اول هر خانواده‌ای باید این امکان را داشته باشد که در حد بضاعت خود بتواند فرزندانش را از همان سنین پایین با یک ابزار موسیقی آشنا کند این امر نیز باید با کمک مربیان کارآزموده و آگاه در رشته موسیقی صورت پذیرد.
البته پیش از این لازم می‌دانم ورود بحث موسیقی به سیستم آموزشی را یادآوری کنم، چون ممکن است بسیاری از خانواده‌ها توانایی گرفتن مربی موسیقی را برای کودکان خود نداشته باشند. همانطور که می‌دانیم از قدیم موسیقی را یکی از فرآیندهای ارتقای ذهنی افراد توصیف می‌کردند چون به واسطه موسیقی بخشی از قسمت‌های مغز که مسئول محاسبات است فعال می‌شود. یعنی بخش مربوط به محاسبات و ریاضی در مغز کودکانی که از سنین پایین با موسیقی آشنا می‌شوند نسبت به کودکانی که در معرض موسیقی نیستند قوی تر می‌شود.
مسأله این نیست که کودک به موسیقی علاقه دارد یا نه بلکه مسأله این است که ببینیم موسیقی چه تاثیری روی مغز کودک دارد. به همین علت جای آموزش موسیقی علمی، ثابت و قابل استفاده برای کودکان در سنین پایین در مدرسه خالی است ضمن اینکه ورود موسیقی به مدارس می‌تواند بسیاری از فارغ‌التحصیلان ما در این رشته را هم جذب کند.
وی افزود: فرزندانی که ورود به عرصه علمی و هنری موسیقی از همان سنین پایین برایشان فراهم شده این امکان را دارند که همزمان با یادگیری ساز از تربیت شنیداری نیز برخوردار شوند. به همین ترتیب آرام آرام سلیقه هنری کودک نیز تربیت می‌شود.
والدین نیز باید به دنبال ارتقای مهارتهای هنری خود باشند
خالق ملودی ماندگار «خونه مادربزرگه» ادامه داد: رفته رفته ما در تولیداتمان میتوانیم تشخیص بدهیم که آیا یک اثر موسیقی ارزش‌های معنوی را دارد یا تنها یک موسیقی مصرفی است. اما تا زمانی که ما در بخش مقایسه موسیقی بی‌تفاوت باشیم، کار خاصی نکرده‌ایم. ذکر این نکته هم ضروری است که والدین باید خودشان هم به دنبال ارتقای مهارتهای هنری خود باشند.
دهقانیار: من اسم یک موسیقی را کم ارزش می‌گذارم تا بد
دهقانیار خاطرنشان کرد چیزی به اسم موسیقی بد نمی‌شناسد. وی در این باره گفت: من اسم یک موسیقی را کم ارزش می‌گذارم تا بد، چون به هر حال خلاقیتی باعث تولید آن موسیقی شده است اما نکته این جاست که آیا شنونده این نوع از موسیقی‌ها خود نیز به شناختی از موسیقی رسیده یا خیر؟
کودکان از بدو تولد آواها را می‌شناسند
عرفان‌پور در خصوص شعر کودک گفت: در ایران شعر هنری است که به اوج رسیده و به گونه‌ای هنر اول ماست. در بیشتر موارد شعر در خدمت موسیقی بوده و از این رو مکمل مغتنمی برای شعر به حساب می‌آید.
بسیاری از محققان و پژوهشگران به این نتیجه رسیده‌اند که موسیقی از بدو تولد روی کودک اثرگزار است چرا که معتقدند کودکان از همان ابتدا آواها را می‌شناسند. یک انسان پیش از تولد و بعد از تولد مدام در مواجه با آواهاست شعر نیز از این جهت اهمیت دارد که موسیقی چه از نوع مفید و چه از نوع مخربش در خیلی از موارد با شعر گره خورده. در خیلی از موارد نیز تأثیر یک شعر و ترانه خوب آنقدر بالا و تعیین کننده بوده که باعث شده از کودکان بخواهیم آن را گوش کنند. چیزی که در این راستا بسیار اهمیت دارد این است که از قبل بدانیم آن شعر چقدر بر اصول منطبق است و آیا درست سروده شده یا خیر.
ما به احیا و تقویت و اعتلای ترانه کودک نیاز داریم
وی در پایان گفت: ما موسیقی و شعر کودک را از پیش از انقلاب داشته‌ایم. اما نکته حائز اهمیت این است که به لحاظ پیشرفت از حیث کمی و کیفی اوضاع خوبی داریم. اما عموما در شعر نوجوان کم کاری کرده‌ایم هرچند قله‌هایی هم در این حوزه داشته‌ایم. امروزه به دلایل مختلف رونق خوبی را در شعر کودک شاهد هستیم ضمن اینکه باید درنظر داشته باشیم شعر کودک با ترانه کودک دو مقوله متفاوت هستند. پس ما به احیا و تقویت و اعتلای ترانه کودک نیاز داریم چون به طور کلی در ترانه‌سرایی کودک کار بنیادینی نکرده‌ایم.
انتهای پیام/