با سامانه تدارکات الکترونیکی دولت بیشتر آشنا شوید

این روزها بازار مناقصه و مزایده در کشور بسیار پر رونق بوده و برای اجرای آن از مجاری مختلفی استفاده می شود. یکی از راه های اجرای انواع مناقصات و مزایدات، استفاده از سامانه تدارکات الکترونیکی دولت یا همان ستاد ایران است. استفاده از این سامانه راهکاری است در جهت افزایش بهره وری، مبارزه با فساد، ایجاد شفافیت و مدیریت تخصیص منابع. از جمله مزایای این سامانه به صرفه جویی و افزایش بهره وری، کاهش کسری بودجه، مبارزه با فساد، حمایت از تولید داخلی و کمک به تحقق بودجه ریزی مبتنی بر عملکرد میتوان اشاره کرد.

معاملات بخش عمومی با توجه به حجم بالایی که دارند و اهمیت زیاد آنها در رشد و توسعه کشور، از مهم ترین بخش هایی هستند که همه کشورها به دنبال راهی برای مبارزه با فساد در این بخش ها هستند. به همین دلیل هم با پیاده کردن این سامانه قانون برگزاری مناقصات به صورت خودکار و با دقت بسیار پیاده سازی می شود. درواقع با الکترونیکی کردن فرایند انجام معاملات، از فساد موجود در بخش های مختلف جلوگیری خواهد شد. در ادامه این مقاله به معرفی بیشتر این سامانه می پردازیم. پس با ما همراه شوید.

معرفی سامانه تدارکات الکترونیکی دولت

مرکز توسعه تجارت الکترونیکی، یک موسسه دولتی مستقل زیر مجموعه وزارت صنعت، معدن و تجارت است. اساسنامه این مرکز بنا به پیشنهاد مشترک وزارت صنعت، معدن و تجارت و سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور در تاریخ 1388/06/04 به تصویب هیأت وزیران رسیده و مورد تأیید شورای نگهبان قرار گرفته است. بر اساس این آیین نامه، تمام دستگاه های اجرایی موضوع بند «ب» ماده «۱» قانون برگزاری مناقصات باید معاملات بالای ۱۰ درصد سقف تعیین شده برای معاملات کوچک را از طریق این سامانه انجام دهند. با توجه به اهمیت موضوع در همان سال سنگ بنای «سامانه تدارکات الکترونیکی دولت (ستاد ایران)» توسط مرکز توسعه تجارت الکترونیکی (زیرمجموعه ی وزارت صنعت، معدن و تجارت) قرار داده شد.

هم اکنون نیز انواع معاملات از طریق این سامانه قابل انجام هستند و با توجه به پیشرفت هایی که تا به امروز، تجربه کرده است، این سامانه از بهترین سامانه های کشور است.  بخش عمومی دولتی و غیر دولتی و فعالان بخش خصوصی که شامل تامین کنندگان کالا و تجهیزات و ارائه دهندگان خدمات می شوند، باید در  سامانه مناقصات کشور ثبت نام کنند. پس از این مرحله، همه فرایند انجام معاملات بر اساس قانون برگزاری مناقصات در بستری الکترونیکی انجام خواهد گرفت.

بر اساس آیین نامه سامانه ستاد، کلیه دستگاه ها و شرکت های دولتی ملزم هستند تا انجام تمامی مراحل معاملات خود (از مرحله ثبت درخواست تا پرداخت وجه) را در بستر این سامانه به انجام برسانند. درواقع انجام معاملات خارج از این سامانه برای دستگاه های اجرایی امکان پذیر نیست. بنابراین در صورت عدم عضویت در این سامانه، امکان اعلام نیاز یا شرکت در معاملات و اعلام پیشنهاد امکان پذیر نخواهد بود.

مزایای استفاده از سامانه تدارکات الکترونیکی دولت

از جمله مزایای متعدد استفاده از سامانه ستاد ایران را به شرح زیر میتوان دسته بندی کرد:

1. افزایش بهره وری و کاهش کسری بودجه: با توجه به آن که بخش زیادی از بودجه دولت برای انجام معاملات هزینه می شود، بنابراین استفاده از ستاد می تواند در کاهش هزینه های دولت نقش بسیار مهمی را ایفا کند.
2. سیاست گذاری، اجرای سیاست و ارائه خدمات: با توجه به نقش معاملات دولتی در اقتصاد کشور و جایگاهی که در پیشرفت کشور دارد، توجه به تصمیم گیری بر اساس اطلاعات در این حوزه بسیار اهمیت دارد. تقریبا تمام کشورهای پیشرفته دنیا برای رسیدن به این موضوع از سامانه های الکترونیکی معاملات دولتی استفاده می کنند و بر این اساس می توانند داده های مفیدی به دست بیاورند.
3. مبارزه با فساد: از مهم ترین مزایای این سامانه به مبارزه با فساد میتوان اشاره کرد. پیش از این به دلیل  حجم بسیار زیاد معاملات و پیچیدگی زیاد فرآیند انجام معاملات، امکان نظارت بر انجام معاملات وجود نداشت؛ اما با ایجاد این ستاد میتوان بر تمامی مراحل انجام معاملات نظارت کرد. همچنین با استفاده از فناوری های نوین مانند هوش مصنوعی میتوان ظرفیت های نظارتی را نیز بیشتر کرد.
4. حمایت از تولید داخلی: استفاده از سامانه ستاد ایران با توجه به ضمانت اجرای سامانه ای باعث می شود که قوانین به صورت سیستماتیک اعمال شده و تنها در صورت اجرای قانون است که سامانه اجازه ثبت اطلاعات و رفتن به مرحله بعدی را می دهد. بنابراین تنها در صورت استفاده از این سامانه است که میتوان از اجرای درست قوانین و مقررات اطمینان حاصل کرد.
5. کمک به تحقق بودجه ریزی مبتنی بر عملکرد: با استفاده از سامانه تدارکات الکترونیکی دولت، نظام بودجه ریزی مبتنی بر عملکرد، شفاف سازی منابع صرف شده و خروجی ها و پیامدها به دست خواهد آمد.

مناقصات و مزایدات سامانه تدارکات الکترونیکی دولت

شرکت های دولتی و غیر دولتی متعددی فرایند مناقصات و مزایدات خود را با استفاده از سامانه ستاد ایران انجام می دهند. بر این اساس آگهی مناقصات و مزایدات اعلام شده و متقاضیان شرکت در آنها با ارائه اسناد و مدارک مورد نیاز وارد فرایند رقابتی می شوند. در مناقصه شخص حقیقی یا حقوقی برنده خواهد بود که دارای شرایط کیفی مد نظر مناقصه گزار بوده و قیمت پیشنهادی او کمتر از دیگر  رقبا باشد. در مزایده نیز شرکت کننده ای برنده خواهد بود که بیشترین قیمت پیشنهادی را برای خرید کالا و یا خدمات ارائه بدهد.

انواع مناقصات در حوزه مدیریت ماشین آلات سنگین، مناقصات ارزیابی کیفی ارتقا سیستم های مختلف، تعریض راه ها و پل ها، احداث سازه ها و مراکز مختلف و غیره در این سامانه انجام می شود. مزایدات مختلفی مانند مزایده اجاره زمین، مزایده خودرو، فروش قطعات و ابزارهای مختلف نیز در این سامانه انجام می پذیرد. سایت ارتباط گستران هزاره نیز یکی از مجاری اطلاع رسانی در ارتباط با انواع آگهی مزایدات و مناقصات است که تجربه ای بالغ بر بیست سال در این حوزه دارد. این سایت با بهره مندی از قریب به 100 پرسنل متخصص و دارا بودن بزرگترین شبکه نمایندگی در 31 استان کشور، تا به امروز به عنوان یک منبع پیشرو در پوشش دهی مناقصه‌ ها و مزایده‌ های سراسر کشور شناخته می شود.