به گزارش خبرنگار گروه فرهنگ و هنر برنا؛ از آنجایی که وضعیت تولیدات سینمایی در حد نرمال است اما آثار آماده اکران برای حضور در سینما اعلام آمادگی نمی کنند طبیعی است که ژانر کمدی می تواند استارتی باشد بر کلیدخوردن وضعیت مساعد فیلم های سینمایی و همین مسئله موقعیتی را ایجاد می کند تا شرایط برای انگیزه فیلمسازان و صاحبان فیلم های دیگر نیز مهیا شود.
کمدی همواره ژانر ناجی سینما در سالهای اخیر بوده است و طبیعی است که تعدد آثار تولیدی در این گونه فیلمسازی می تواند تاثیر روحی روانی بسیاری برجامعه و حتی وضعیت گیشه سینما بگذارد، اما آیا تولید آثار کمدی با کیفیت مطلوب در شرایط فعلی به همین راحتی است؟
در ساخت آثار کمدی با آیتم هایی چون؛
فیلمنامه
بازیگر گران
ممیزی های مرسوم
خطوط قرمز
مواجه هستیم که کار را برای فیلمسازان مشکل می کند، اما فراموش نکنیم که در همین وضعیت موجود مخاطبان آثار کمدی با دست به جیب شدن نزدیک به بیش از 100 میلیارد تومان رکورد دار هستند. موضوع را با خانواده سینما مطرح می کنیم؛
ابراهیم عامریان کارگردان و تهیه‌کننده فیلمهای سینمایی «تگزاس»، «دینامیت»، «انفرادی» و... که این روزها سریال نمایش خانگی «آنتن» را در نماوا دارد در خصوص چگونه خنداندن تماشاگری که در فانتزی از نویسنده‌ها و کارگردان‌ها جلوتر است عنوان کرد: اگر دقت کنید این روزها آثار اجتماعی نسبت به آثار کمدی فروش خوب و قابل توجهی را به دست آورده‌اند. از نگاه من دلیل این امر وجود فضای مجازی است. بسیاری از افراد در شبکه‌های اجتماعی آیتم‌هایی می‌سازند که از کنار هم قرار گرفتن این آیتم‌ها فیلم‌هایی ساخته می‌شود که مردم با آن می‌خندند. بنابراین خنداندن تماشاگری که روزش را در فضای مجازی سپری می‌کند به این آسانی‌ها نیست.
تهیه‌کننده فیلم سینمایی «انفرادی» با اشاره به وجود شوخی‌های معمولی در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی که خط قرمزی هم برایشان وجود ندارد گفت: اگر فضای مجازی وجود نداشت دست نویسندگان بازتر بود. در گذشته وقتی مخاطب در سینما اثری را می‌دید برای اولین بار با برخی از شوخی‌ها و دیالوگ‌ها برخورد می‌کرد و با آن قهقهه می‌زد اما حالا دیگر به این شکل نیست. بسیاری از شوخی‌ها و کنایه‌ها برای مخاطب امروزی تکراری است. ما همیشه تلاشمان را می‌کنیم که مقداری جلوتر از فضای مجازی باشیم اما باید پذیرفت که این امر دشواری است.
او ادامه داد: حدود یکسال زمان می‌برد تا فیلمی ساخته شود بنابراین ممکن است شبیه بخش‌هایی از آیتم‌های قصه در فضای مجازی زودتر گفته شود که این اتفاق آثار ما را برای مخاطب تکراری می‌کند.
وی در خصوص ممیزی در ساخت آثار کمدی عنوان کرد: اگر بخواهیم از ممیزی‌ها در ساخت آثار کمدی صحبت کنیم باید خودمان را با آثار کمدی هالیوودی مقایسه کنیم. فیلمهای موفق کمدی بیشتر روی موضوعات سیاسی روز، مسائل جنسی و... دست می‌گذارند. در واقع بهتر است بگویم تمام مسائلی که در سینمای ایران ممنوع محسوب می‌شوند.
او در این‌باره ادامه داد: ما مجبوریم با شوخی‌های دم دستی و پیش پا افتاده مخاطب را بخندانیم. قطعا اگر دستمان بازتر بود می‌توانستیم تولیدات متنوع‌تری را در ژانر کمدی ارائه بدهیم.
این تهیه‌کننده با اشاره به عدم موفقیت سینمای کمدی ایران، در جهان اظهار داشت: ما باید با مسائل محدودی که در دست داریم شوخی کنیم و روی آن گزینه‌ها مانور بدهیم. این خودش یکی از همان دلایلی است که باعث می‌شود هیچوقت فیلمهای ژانر کمدی ما نسبت به آثار اجتماعی در سینمای دنیا مورد توجه قرار نگیرند. در کل امیدوارم یک روز شوخی با سیاست و یکسری شخصیت‌ها راحت شود و ما بتوانیم درباره‌ی این مسائل به راحتی صحبت کنیم و فیلم بسازیم.
عامریان در خصوص توقیف سریال نمایش خانگی «آنتن» به تهیه‌کنندگی و کارگردانی خودش که به تازگی پخشش آغاز شده بود گفت: پنج قسمت از سریال «آنتن» پروانه نمایش داشت. تمام اصلاحاتی که قبلا در خصوص این سریال به ما داده شده بود را رعایت کردیم. قسمت اول و دوم این سریال پخش شد اما متاسفانه فعلا جلوی پخشش را گرفته و قسمت دوم را پایین کشیده‌اند.
عامریان درباره‌ی حضور یا عدم حضور در جشنواره فجر 1401 گفت: قصد ساخت دو فیلم(در ژانر کمدی و اجتماعی) را داشتم اما متاسفانه هردوی آن‌ها به دلیل نداشتن بازیگر به جشنواره فجر امسال نمی‌رسند.
رضا مقصودی کارگردان و فیلمنامه‌نویس سینما که نگارش آثاری چون «لیلی با من است»، «من سالوادور نیستم»، «شیدا» و کارگردانی فیلم سینمایی «خجالت نکش» را در کارنامه‌ی کاری خود دارد در خصوص چگونه خنداندن تماشاگری که در فانتزی از نویسنده‌ها و کارگردان‌ها جلوتر است به خبرنگار گروه فرهنگ و هنر برنا؛ عنوان کرد: به طور کلی خنداندن مخاطب و ساخت آثار کمدی امر دشواری است. برخی از این کار به فن یک نویسنده و برخی دیگر به فهم صحیح فیلمساز از ذائقه‌ی جامعه برمی‌گردد.
او ادامه داد: یک فیلمساز موفق نمی‌تواند در خانه بنشیند و آثاری بسازد که مردم را تحت تاثیر قرار دهد. دلیل پیشی گرفتن مخاطب از نویسنده و کارگردان این است که فیلمسازان ما عقب هستند. بنابراین یک فیلمساز برای رسیدن به مردم باید در جامعه حضور پررنگی داشته باشد.
نویسنده‌ی فیلم سینمایی «مهر مادری» درباره‌ی ساخت ویدئوهای طنز و وجود شوخی‌های معمولی در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی که خط قرمزی هم برایشان وجود ندارد عنوان کرد: رسانه‌هایی که این روزها وجود دارند به سرعت محتوای ذهنی را به عینی تبدیل می‌کنند. با توجه به پیشرفت تکنولوژی هر کسی که یک گوشی موبایل در دست دارد به معنای واقعی کلمه می‌تواند فیلمسازی کند. بنابراین سرعت انتقال عین به ذهن بسیار بالا رفته است. طبیعتا سینما در فرآیند تولید یک اثر، عقب می‌ماند. برای ساخت یک فیلم حداقل حدود سه تا شش ماه زمان نیاز است. در نتیجه در سینما باید به گونه‌ای دیگر حرف زد و خنداند. جوری که تاریخ مصرفش زیادتر باشد.
او در خصوص ماندگاری افرادی مانند «باستر کیتون»، «چارلی چاپلین» و... گفت: مردم هنوز با «هارولد لوید» و «چارلی چاپلین» می‌خندند. بارها پیش آمده که به من گفته‌اند ما 10 بار فیلم «لیلی با من است» و «خجالت نکش» شما را دیده و خندیده‌ایم. دلیلش این است که نوع ارجاعات این آثار بلندمدت است مانند آثار «آکیرو کوروساوا» و «عباس کیارستمی».
کارگردان فیلم سینمایی «خجالت نکش» درباره‌ی ساخت کمدی موقعیت و کمدی کلامی گفت: موقعیت کلامی هم نوعی از کمدی است. به نظرم این که بخواهیم این دو را از هم جدا کنیم و بگوییم الان این جواب می‌دهد یا آن، امر اشتباهی است. ممکن است در یک اثر، کمدی موقعیت جواب دهد و در جای دیگری کمدی کلامی.
او در این‌باره ادامه داد: برای مثال اگر سریال «فرندز» را به یاد بیاوریم به خوبی متوجه می‌شویم که نوع پرداخت آن کمدی کلامی بود که همچنان هم بیننده دارد. بنابراین معتقدم این نوع تقسیم‌بندی‌ها در ژانر کمدی اشتباه است.
مقصودی با اشاره به این امر که کشاندن مخاطب به سالن‌های سینما تا چه اندازه می‌تواند به انتخاب بازیگران ستاره ارتباط داشته باشد اظهار داشت: انتخاب بازیگران ستاره به هر حال در کشاندن تماشاگر تاثیرگذار است. اما از سوی دیگر چون ساخت برخی آثار منوط به حضور تعداد خاصی از بازیگران شده است دستمزد این افراد هم به طرز هنگفتی بالا رفته است.
او ادامه داد: شخصا معتقدم ما باید به سمت ساخت آثاری برویم که وابسته به ساختار، موقعیت و دیالوگ‌های قصه است. در این صورت حتی بازیگران متوسط هم می‌توانند در این آثار بازی کنند و نقش‌های ماندگاری را در کارنامه‌ی کاری خود به جا بگذارند.
عبدالله علیخانی تهیه‌کننده فیلمهای سینمایی «خالتور»، «شارلاتان»، «آس و پاس» و... در خصوص چگونه خنداندن تماشاگری که در فانتزی از نویسنده‌ها و کارگردان‌ها جلوتر است عنوان کرد: در هر شرایطی اگر قصه‌ی خوب و ابزار ساخت آثار کمدی را داشته باشید می‌توانید یک فیلم کمدی قابل قبول بسازید. معتقدم که نحوه‌ی نگارش، گفتمان و دیالوگ‌ها بسیار اهمیت دارد. برای مثال بارها پیش آمده که چندین نفر یک جُک و لطیفه‌ی مشابه را تعریف می‌کنند اما نحوه‌ی گفتن آن بسیار متفاوت است. ممکن است اگر من آن را تعریف کنم قهقهه بزنید اما اگر شخصی دیگری بگوید برایتان بی‌معنا و بی‌مفهوم باشد.
تهیه‌کننده فیلم سینمایی «کما» با اشاره به گونه‌ی کمدی و موضوعاتی که دستمایه‌ی ساخت این آثار می‌شوند اظهار داشت: فیلم کمدی، فیلم روز است. آثار کمدی بر عکس فیلمهای سیاسی، جنگی، درام و... تاریخ مصرفشان زود تمام نمی‌شود. فیلمهای بسیاری را خود ما در دهه‌های ۷۰ ساختیم که با موضوعات امروز بسیار فاصله گرفته‌اند و شاید کِشش کمتری برای مخاطب امروزی داشته باشند. برای مثال در گذشته بارها من را با نوار ویدئو گرفتند و به بازداشتگاه بردند. ما همین موضوع را دستمایه‌ی ساخت فیلممان قرار دادیم اما حالا دیگر این امر اهمیتی ندارد و طبیعتا چون موضوعی است که از بین رفته مخاطب برایش آنچنان جالب نیست فیلمی که بر این اساس ساخته شده است را دنبال کند.
او در خصوص ساخت آثار کمدی گفت: تعدادی ساخت آثار کمدی را پیش پا افتاده می‌دانند. اتفاقا هنرمندانی که در ساخت یک اثر کمدی دخیل هستند به مراتب زحمات بیشتری می‌کشند. باید بدانیم ساخت آثاری مانند «انفرادی»، «دینامیت» و... که امسال فروش بسیار خوبی هم در سینماها داشتند به این سادگی‌ها نبوده است. به هر حال اینکه بتوانید تماشاگر را یک ساعت و نیم روی صندلی‌های سینما بنشانید کار دشواری است.
تهیه‌کننده فیلم سینمایی «کلاغ پر» در پاسخ به این پرسش که آیا ساخت ویدئوهای طنز و وجود شوخی‌های معمولی در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی که خط قرمزی هم برایشان وجود ندارد ممکن است کار فیلمسازان ژانر کمدی را سخت و شوخی‌هایشان را تکراری کند عنوان کرد: ویدئوهای طنزی که بدون خط قرمز در فضای مجازی ساخته می‌شوند ۲ یا ۳ دقیقه هستند بنابراین این‌ها هیچ ربطی به ساخت آثار سینمایی ندارند. مگر می‌توانیم در فضای مجازی فیلم سینمایی بسازیم؟ نه، بنابراین این دو از نگاه من هیچ ارتباطی با هم ندارند.
علیخانی در پایان گفت: یک فیلمساز آیینه‌ی جامعه است بنابراین فرقی نمی‌کند که در چه گونه‌ای اثر می‌سازد مهم کاری است که می‌کند. یک فیلمساز باید پیش‌رو و جریان‌ساز باشد.
انتهای پیام/