به گزارش خبرگزاری برنا، مشکلات ناشی از تحریم ها و تامین مواد اولیه و قعطات در حالی موجب رشد هزینه تمام شده تولید محصولات خودروسازان ایرانی شده که با تداوم قیمت‌گذاری دستوری و عرضه رانتی خودرو در بازار روز به روز میزان زیان انباشته شرکت های خودروسازی را افزایش داده و برندگان لاتاری با فروش هر خودرو سودهای کلانی به جیب می زنند.
ورود دولت به عرصه قیمت گذاری خودروهای داخلی طی یک دهه گذشته موجب تحمیل زیان هنگفت به شرکت های خودروسازی و رواج دلال بازی در بازار خودرو شده است رویه ای که دستاورد اصلی آن افزایش میزان زیان انباشته ایران خودرو، سایپا و سایر شرکت های خودروسازی کشور و نارضایتی مشتریان از شرایط عرضه خودرو بوده است. با این از چندی پیش شرایط عرضه خودرو در بورس کالا به عنوان سازوکاری برای اصلاح شیوه کشف قیمت و عرضه خودرو در دستور کار قرار گرفته است. از جمله دستاوردهای اصلی این شیوه عرضه خودروهای داخلی می توان به مشخص شدن مرز مشتری واقعی و کاذب و از بین رفتن فرصت سودجویی در بازار خودرو، کاهش زیان انباشته و اصلاح صورت های مالی شرکت های خودروسازی اشاره کرد. گرچه عرضه خودرو در بورس کالا در آغاز راه است اما نتایج به دست آمده از این شیوه محصولات خودروسازان ایرانی ضرورت عرضه سایر محصولات برای برون رفت از شرایط موجود را گوشزد می کند.
عرضه خودرو در بورس کالا علاوه بر شفاف سازی روش فروش محصولات خودروسازان و رفع ابهامات تقلب در عرضه خودرو موجب رخت بربستن فضای دلالی از بازار خودرو خواهد شد در این راستا عرضه برخی محصولات ایران خودرو در بورس کالا نیز گواهی بر این مدعاست چرا که عدم مراجعه 80 درصد مشتریان خرید خودرو به شیوه قرعه کشی به هنگام عرضه خودرو در بورس کالا بیانگر این واقعیت است که بخش اصلی خریداران خودرو به شیوه بخت آزمایی واسطه گران و سودجویانی هستند که موفق به کسب سودهای کلان ولو به قیمت نارضایتی بیشتر مشتریان واقعی و افزایش حجم زیاندهی شرکت های خودروساز شده اند اما دستاورد اصلی عرضه خودرو در بور کالا را می توان جلوگیری از زیان دهی و تحمیل زیان انباشته بیشتر به خودروسازانی دانست که از سال 91 تا کنون روز به روز حجم زیان انباشته آنها متاثر از تشدید تنگناهای تولید و عرضه و تداوم قیمت گذاری دستوری افزایش یافته است.
زیان انباشته، میوه تلخ قیمت گذاری دستوری می توان اصلی ترین پیامد اقتصاد دستوری در بازار خودرو را تحمیل زیان انباشته به شرکت های خودروسازی طی بیش از یک دهه گذشته قلمداد کرد به نحوی که بر اساس تازه ترین آمارها مجموع زیان انباشته سه خودروساز بزرگ کشور (ایران‌خودرو، سایپا و پارس‌خودرو) تا شهریور ۱۴۰۱در حالی به بیش از ۷۹ هزار میلیارد تومان رسیده است که از اواخر سال گذشته این شرکت های خودروسازی اقدامات موثری مانند توقف تولید خودروهای ناقص و جایگزینی آن با تولید بر خط، کاهش هزینه های سربار، و بهبود صورت های مالی خود برداشته اند با این شرایط از چندی پیش عرضه خودرو در بورس کالا مطرح شده است.
ایران خودرو با ورود خودروی پرتیراژ پژو۲۰۷ در بورس کالا و شکل‌گیری رقابت مناسب برای خرید این خودرو آن هم ۸۰ درصد بالاتر از قیمت پایه، سعی در کاهش میزان زیان انباشته ناشی از قیمت گذاری دستوری این خودرو داشته است. پرسش مطرح آن است که اگر عرضه خودرو در بورس کالا از ابتدای سال گذشته اجرایی و فاصله قیمت تمام شده و فروش محصولات پرتیراژ خودروسازان داخلی اصلاح می شد، این روند تا چه حد از کاهش زیاندهی و افزایش میزان سود آوری این شرکت ها موثر بود؟ اتخاذ این شیوه برای عرضه محصولات ایران خودرو و سایپا میزان زیان انباشته ۶۸ هزار میلیارد تومانی این دو خودروساز تا شهریور ۱۴۰۱ را به سود انباشته ۴ هزار میلیارد تومانی تبدیل کند. بررسی سبد محصولات ایران‌خودرو نشان می دهد که در صورت عرضه تمام محصولات به فروش رفته این شرکت در بورس کالا با میانگین رقابت ۳۰ درصدی قیمت نسبت به نرخ فعلی کارخانه طی 18 ماهه اخیر، سود ناخالص 25 هزار میلیارد تومانی جایگزین میزان زیان ناخالص ۱۰هزار میلیارد تومانی کنونی ایران‌خودرو می شد. به طور مثال اختلاف ۶هزار دلاری نرخ فروش خودرو دنا که در نیمه نخست امسال بیش از ۳۴هزار دستگاه آن با قیمت دستوری به فروش رفته است، عدم‌النفع بیش از ۲۰۰ میلیون دلاری را برای ایران خودرو به دنبال داشته است.
از تحویل زودتر تا رشد عرضه خودرو بورس ایران خودرو در مرحله نخست عرضه هایما در بورس کالا، این محصول را با موعد تحویل ۳۰ روزه به فروش رساند اما این خودرو را در کمتر از ۲۰ روز تحویل مشتریان داد. در مرحله دوم عرضه هایما نیز تعداد ۲۵۰ دستگاه از این خودرو با موعد تحویل 30 روزه به فروش رسید که بازهم زودتر از سررسید به مشتریان تحویل شد. در عرضه سوم ایران خودرو در بور کالا هزار دستگاه پژو ۲۰۷ دستی با موعد تحویل ۹۰ روزه به فروش رسید که تنها بعد از گذشت دو هفته از زمان فروش، فرایند فاکتور خودروها آغاز شده و نویدبخش تحویل قبل از موعد خودروها به متقاضیان است. در واقع کاهش زمان تحویل خودرو یکی از برنامه‌های ایران‌خودرو برای افزایش رضایتمندی مشتریان مشارکت کننده در بورس کالاست. پس از عرضه هایما، اواخر آبان ماه امسال هزاردستگاه خودرو پژو 207 دنده ای ایران خودرو با قیمت پایه 187 میلیون تومانی در بورس کالا عرضه شد که با 5 هزار و 913 تقاضا مواجه و در نهایت به طور میانگین به قیمت ۳۴۲ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان معامله و با احتساب سایر هزینه ها ، خرید ۲۰۷ از بورس کالا برای خریداران به طور میانگین حدود ۳۹۲ میلیون تومان هزینه داشت که ۴۵ میلیون تومان پایین تر از قیمت این خودرودر بازار بود. هشتم آذرماه امسال نیز ایران خودرو برای نخستین بار هزارو ۱۰۰ دستگاه تارا و پژو ۲۰۷ در بورس کالا عرضه کرد که از این میزان ۵۰۰ دستگاه تارا و ۶۰۰ دستگاه پژو ۲۰۷ بود. در ادامه گروه صنعتی ایران خودرو از عرضه پژو207 اتوماتیک و تارا دستی و اتوماتیک در بورس کالا از روز شنبه (19 آذر ماه جاری) خبر داده است.
دنا، سورن و رانا در راه بورس پس از عرضه هایما و پژو 207 دنده دستی در بورس کالا و برنامه ریزی برای عرضه تارا دستی و اتوماتیک و پژو 207 اتوماتیک، مدیرعامل گروه صنعتی ایران خودرو با بیان این که به دنبال افزایش تنوع و تعداد خودرو برای عرضه در بورس کالا هستیم، از عرضه دنا، سورن و رانا در آینده نزدیک با دریافت مجوزهای لازم در بورس کالا خبر داد. مهدی خطیبی، افزود: مدت زمان تحویل خودروها را نیز از سه به دو ماه و کمتر از دو ماه کاهش خواهیم داد و با این اقدام در کنار افزایش تنوع و تیراژ به عنوان سه راهبرد تکمیلی حضور در بورس کالا، شاهد کاهش چشم‌گیری در قیمت خودرو خواهیم بود.
او با تاکید بر این‌که اکنون به دنبال حاشیه سود نیستیم بلکه به دنبال جلوگیری از ضرر و زیان و ارتقای طرح‌های توسعه و سرمایه گذاری در بخش تحقیق و توسعه هستیم، گفت: به عنوان خودروساز، قیمتی که مصرف کننده نهایی، خودرو را خریداری می کند مهم است و با قیمت های تکلیفی و قرعه‌کشی، درصد کمی از مشتریان واقعی موفق به خرید خودرو می شوند. خطیبی ، افزود: روزی که خودروی هایما در بورس عرضه شد، قیمت آن در بازار ۶۰ میلیون تومان کاهش یافت، بنابراین هدف ما از عرضه محصولات در بورس کالا، به صفر رساندن ضرر و زیان و خرید خودرو ۱۰ تا ۱۵ درصد زیر قیمت بازار توسط مشتریان واقعی است. مدیر عامل ایران خودرو با اشاره به حذف قیمت گذاری دستوری گفت: از سیاستی که موجب توقف ضرر و زیان خودروساز می شود حمایت می کنیم، اما تصمیم گیری این موضوع با نهادهای بالا دستی است نه خودروساز و امیدواریم هر سیاستی که اتخاذ می شود، در نهایت به نفع و خیر صنعت خودرو و نظام اقتصادی کشور باشد که یکی از راه‌کارهای کمک و تسهیل کننده در این زمینه، سیاست عرضه در بورس کالاست.
دستاوردهای عرضه خودرو در بورس رییس سازمان بورس و اوراق بهادار نیز با بیان این‌که صنعت خودروسازی شرایط سختی داشت و دچار مشکلات انباشته‌ای بود، گفت: در ابعاد متعدد برنامه‌ریزی‌های مناسبی صورت گرفته است، به ویژه در زمینه افزایش تولید و به صفر رساندن خودروهای ناقص برنامه‌ریزی‌ها و اقدامات مطلوبی انجام شده است. مجید عشقی با اشاره به اصلاح ساختار قیمتی و قیمت فروش محصولات خودروسازان افزود: در این زمینه نیز گام های خوبی برداشته شده و این فرایند با کمک بورس کالا استمرار خواهد یافت تا بتوانیم بخش عمده ای از محصولات خودروسازان را خارج از قیمت گذاری دستوری و به قیمت بازار عرضه کنیم که با استقبال مردم همراه بوده است. او گفت: در چند هفته اخیر که عرضه خودرو در بورس شدت گرفته است، نتایج مطلوبی داشتیم و امیدواریم با کمک سازمان فروش خودروسازان، یک بازار منصفانه‌ای در خصوص فروش خودرو در بورس کالا داشته باشیم.
رییس سازمان بورس و اوراق بهادار با اشاره به این‌که موضوع اصلاح ساختار مالی خودروسازان پی‌گیری می‌شود، افزود: انباشته شدن مشکلات از سال‌های گذشته به مرحله سختی رسیده و زیان انباشته ایجاد شده در خودروسازان مستلزم این است که برنامه ریزی مالی برای این اصلاح ساختار صورت گیرد که این موضوع نیز در دستور کار قرار دارد تا با کمک وزارت صمت و سازمان بورس انجام شود.
عشقی با اشاره به عرضه ۲۰۷ و تارا در بورس کالا گفت: مابقی محصولات پر تیراژ نیز به تناسب بازار، قابلیت عرضه در بورس را دارند. هدف از عرضه خودرو در این پلتفرم، افزایش عرضه است تا مشتریان و مصرف کنندگان نهایی بتوانند خودرو را در بورس کالا به قیمتی که منصفانه و به صرفه است خریداری کنند.
انتهای پیام/